جوان آنلاین: استان بوشهر به عنوان یکی از استان‌های جنوبی ایران، با اقلیم گرم‌و‌خشک خود، همواره با چالش‌های مرتبط با منابع آبی مواجه بوده است. کاهش چشمگیر میزان بارش‌های فصل پائیز و زمستان امسال در این استان باعث افت شدید ذخایر آب کشاورزی به ویژه در سد رئیسعلی دلواری شده است. مهم‌تر اینکه بارش‌های اخیر حتی به رواناب هم تبدیل نشد تا بتواند در پشت سد‌ها ذخیره شوند.
کاهش بارش‌های پاییزی و زمستانی به ویژه، نگرانی‌های زیادی را در مورد تأمین آب مورد نیاز برای کشاورزی و دیگر مصارف آبی ایجاد کرده است. سد رئیسعلی دلواری، به عنوان بزرگ‌ترین سد استان بوشهر، نقش حیاتی در تأمین آب کشاورزی این منطقه دارد که این روز‌ها با کاهش چشمگیر میزان ذخایر روبه‌رو بوده است و این یک تهدید برای کشاورزی است.
بر اساس آمار‌های هواشناسی، میزان بارش‌ها در این فصل‌ها نسبت به میانگین بلندمدت کاهش یافته و این موضوع به وضوح در کاهش ذخایر آب سد‌ها و منابع آبی استان مشهود است.
این کاهش نزولات آسمانی می‌تواند ناشی از تغییرات اقلیمی، فعالیت‌های انسانی و مدیریت نادرست منابع آب باشد که باید اقدامات اساسی برای مدیریت آب موجود انجام گیرد. سد رئیسعلی دلواری که در شهرستان دشتستان قرار دارد، با ظرفیت ذخیره‌سازی بالغ بر ۶۹۵ میلیون مترمکعب، بزرگ‌ترین سد استان بوشهر محسوب می‌شود.
این سد به عنوان منبع اصلی تأمین آب کشاورزی در منطقه عمل می‌کند، اما با کاهش بارش‌ها و افزایش تبخیر ناشی از گرمای شدید تابستان، ذخایر آب این سد به شدت تحت فشار قرار گرفته است.
در حال حاضر، ذخایر آب سد رئیسعلی دلواری به حدود ۳۵درصد رسیده و نگرانی‌های جدی را برای کشاورزان و اهالی منطقه ایجاد کرده و این موضوع تأثیرات اقتصادی و اجتماعی زیادی را بر زندگی مردم داشته است. کاهش ذخایر آب در سد رئیسعلی دلواری نه تنها تأثیر منفی بر کشاورزی دارد، بلکه باعث افزایش هزینه‌ها و کاهش درآمد کشاورزان نیز می‌شود. تأمین نکردن آب کافی برای آبیاری می‌تواند منجر به کمبود مواد مغذی در خاک و کاهش عملکرد محصولات شود.
بارش‌ها بی‌تأثیر بود
مدیر بهره‌برداری از تأسیسات آبی شرکت آب منطقه‌ای بوشهر می‌گوید: از ابتدای سال آبی جاری شاهد بارش‌های بسیار کمی در استان بوشهر بودیم که باعث کاهش میزان ذخایر آبی استان شده است. امسال فقط ۳۲میلیون مترمکعب آبگیری در سد رئیسعلی دلواری انجام شده که نسبت به سال قبل ۴۰درصد کاهش را نشان می‌دهد.
رضا چویلی از کاهش ۶۰درصد بارندگی در استان بوشهر نسبت به میانگین درازمدت می‌گوید: کاهش بارش‌ها تأثیر مستقیمی بر منابع آبی سطحی و زیرزمینی استان بوشهر داشته است.
وی خاطرنشان می‌کند: هر چند طی روز‌های اخیر شاهد بارش‌های نسبتاً خوبی در سطح استان بوشهر بودیم ولی این بارش‌ها تأثیر چندانی بر افزایش ذخایر سد‌ها در استان نداشته است.
مدیر بهره‌برداری از تأسیسات آبی شرکت آب منطقه‌ای بوشهر بیان می‌کند: بخش عمده بارش‌ها منجر به ایجاد رواناب نشده و نتوانسته که ذخایر سد‌های مخزنی استان را تقویت کند.
لزوم مدیریت منابع آبی
بهمن حاجب، کارشناسان حوزه آب و کشاورزی استان می‌گوید: مدیریت بهینه منابع آب، ترویج کشت محصولات مقاوم به خشکی، استفاده از فناوری‌های نوین آبیاری و توسعه آموزش‌ها از مهم‌ترین راهکار‌ها در شرایط کم‌آبی است.
وی اضافه می‌کند: نیاز است تا برنامه‌های مدیریت منابع آب به گونه‌ای طراحی شوند که بتوانند از هدر رفت آب جلوگیری کنند و استفاده بهینه از منابع موجود را تضمین کند. این کارشناس، توسعه کشت‌های گلخانه‌ای را یکی از بهترین اقدامات معرفی کرده و می‌گوید: کشاورزان باید تشویق شوند تا به کشت محصولات مقاوم به خشکی روی آورند تا بتوانند با شرایط کم‌آبی سازگار شوند.
وی با بیان اینکه استفاده از سیستم‌های آبیاری قطره‌ای و هوشمند می‌تواند به کاهش مصرف آب کمک کند و کارایی آبیاری را افزایش دهد تصریح کرد: برگزاری دوره‌های آموزشی برای کشاورزان درباره روش‌های صحیح مدیریت آب و کشت و توجه به حفاظت از منابع آبی موجود و جلوگیری از آلودگی آنها باید در اولویت قرار گیرد.