ولی نصر چهره معروف روابط بین الملل، اهل ایران است. او در تهران متولد شده و سپس به ایالات متحده مهاجرت کرده است. نصر در دانشگاههای ایالات متحده تحصیل کرده و در حال حاضر یکی از متخصصان در زمینه سیاستهای خاورمیانه است. او استاد روابط بینالملل و مطالعات خاورمیانه در دانشگاه جان هاپکینز است و درباره سیاست خارجی ایران مقالات و کتب متعددی دارد. اخیرا وی پیرامون استراتژی منطقهای ایران، تغییرات دینامیکها و روابط با ایالات متحده مصاحبه ای داشته و در آن بر درک استراتژیهای ایران و تأثیرات آن بر دیپلماسی جهانی تاکید می کند.
ولی نصر با توجه به تغییرات موقعیت ایران در صحنه جهانی معتقد است: نقطه عطف روابط ایران با دولت اول ترامپ با تلاشها برای وارد کردن ایران تحت فشار اقتصادی حداکثری آغاز شد، با این هدف که ایران را به امضای توافق هستهای سختتر وادار کنند. با این حال، ایرانیها این تلاشها را به عنوان تلاشی از سوی ایالات متحده برای تضعیف قابلیتهای ایران و تغییر حکومت تفسیر کردند. این منجر به تهاجمیتر شدن ایران در منطقه شد و ایران به تقویت نیابتیها و توانمندیهای نظامی خود برای فشار آوردن به ایالات متحده پرداخت.
این استاد دانشگاه جان هاپکینز معتقد است: این وضعیت پس از حمله حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر 2023 تغییر کرد. در سال اول پس از حمله حماس، به نظر میرسید ایران در موقعیت قویتری قرار دارد و رژیم اسرائیل شگفتزده به نظر میرسید اما با ضربه اطلاعاتی بزرگی به حزبالله و ترور سید حسن نصرالله، و سقوط بشار اسد صحنه بازی عوض شد و ایران مجبور شد به طور ناگهانی سوریه را ترک کند. به این ترتیب ایران دیگر نمیتوانست از طریق حزبالله اقدامات اسرائیل را مهار کند. با این حال، از نظر داخلی، ایران تغییر نکرده است.
وی با اشاره به سیاست خارجی ترامپ در قبال ایران تصریح می کند: سیاست او کاملاً روشن نیست. در ابتدا، برخی از اعضای تیم کمپین او فشار حداکثری علیه ایران را خواستار شدند، اما آنها به سرعت کنار گذاشته شدند. به عنوان مثال، برایان هوک، معاون وزیر سابق امور خارجه ایالات متحده، اولین کسی بود که گفت فشار حداکثری دوباره بر ایران اعمال خواهد شد و او از سوی ترامپ اخراج شد. ترامپ فقط گفته است که نمیخواهد ایران سلاح هستهای داشته باشد، او اخیراً فقط از واژه "فشار حداکثری" برای امضای یک یادداشت برای ادامه آن استفاده کرده اما گفته است که این کار را با بیمیلی و با امید به این که نیازی به اجرای آن نباشد انجام میدهد. انتخاب مقامات او در پنتاگون و وزارت امور خارجه نیز نشان نمیدهد که او تمایلی به درگیری نظامی دارد. احتمال اعمال تحریمهای اقتصادی علیه ایران از یکسو و مذاکرات همچنان وجود دارد. اگر ترامپ قرار بود به سرعت علیه ایران اقدام کند، تاکنون چیزی گفته بود. اما او بیشتر در مورد گرینلند و دانمارک و آنچه که قصد دارد با مکزیک و کانادا انجام دهد صحبت کرده تا در مورد ایران.
وی با اشاره به عدم موفقیت سیاست خارجی ترامپ تاکید می کند: ترامپ دروس زیادی از دوره اول آموخت. رویکرد او به ایران در دوره اول موفق نبوده است چرا که این رویکرد ایران را به میز مذاکرات بازنگرداند، بلکه ایران و ایالات متحده را به آستانه جنگ نزدیک کرد. برخی از خصومتهای او با مایک پمپئو، جان بولتون و برایان هوک، که معماران سیاستهای تهاجمی با ایران در دوره اول بودند، ممکن است نشاندهنده این باشد که او میخواهد از آن فاصله بگیرد و مسئولیت شکست دوره اول را به آنها واگذار کند. من همچنین فکر میکنم تیم او بگوید که بسیاری از اعضای این بخش از جناح MAGA (طرفداران شعار آمریکا را دوباره بزرگ کنیم ) علاقهای به جنگ ندارند و بیشتر ضد جنگ هستند. ترامپ به وضوح گفته است که میخواهد جنگ اقتصادی به راه بیاندازد، نه جنگ با گلولهها.
باید تاکید کرد علیرغم اینکه ولی نصر در کتابها و مقالات خود مانند "دیپلماسی قدرت و همچنین ایران و استراتژی بزرگ سیاسی، بیشتر به تحلیل های روابط بین المللی و نظریه پردازی کلان پرداخته است و به سیاست خارجی ایران در دوران مختلف نپرداخته است. به عبارت دیگر اگرچه ولی نصر تحلیلهایی در مورد سیاست خارجی ایران ارائه داده است، اما تمرکز آنها بیشتر بر روابط ایران با ایالات متحده و استراتژیهای کلان ایران در مواجهه با تهدیدات خارجی است تا در تحلیل دقیق سیاستهای خارجی ایران.
جالب اینجاست که او ایران را به عنوان یک بازیگر استراتژیک در منطقه خاورمیانه میبیند که به دنبال حفظ امنیت ملی و قدرت خود در برابر تهدیدات خارجی است. همچنین، نصر تأکید دارد بر اینکه سیاستهای ایران در خاورمیانه بیشتر از انگیزههای ایدئولوژیک، ناشی از نگرانیهای امنیتی و استراتژیک است. او بر این نکته تأکید دارد که ایران در سیاست خود بیشتر از هر چیز به امنیت و بقا در سیستم جهانی توجه دارد و این امر گاهی با استفاده از ابزارهای غیرنظامی، مانند دیپلماسی یا جنگهای نیابتی، پیگیری میشود.