علی نوربار روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا به مناسبت ۹۰ سالگی این رسانه با یادآوری اینکه در آذرماه سال ۶۳ و در سن ۲۳ سالگی از طریق یک آزمون استخدامی جذب ایرنا شده است،افزود: در اسفند سال ۹۳ با سی سال و سه ماه خدمت در حوزه خبر بازنشسته شدم.
وی ادامه داد: در این مدت در مراکز استان های ایلام، همدان، منطقه ششم ایرنا به مرکزیت کردستان در سنندج، منطقه پنجم به مرکزیت تبریز، دفتر دوشنبه در جمهوری تاجیکستان پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، مرکز کرمانشاه، مرکز آذربایجان غربی، دبیری گروه خاورمیانه، سردبیری گروه شهرستانها و اداره کل اخبار استانها فعالیت مستقیم خبری داشته ام.
نوربار که هم اکنون هم مدیرمسوول و صاحب امتیاز پایگاه خبری سراسری آمادانا نیوز فعالیت می کند، گفت: ایرنا را خانه خود می دانم و هرجا که باشم دلم برایش می تپد و اعضای سازمان را در هر رده، رسته و شغلی دوستشان می دارم و به وجودشان و بودنشان عشق می ورزم و افتخار می کنم.
وی با بیان اینکه ایرنایی ها را عضو خانواده ام می پندارم و به لحاظ روحی به این تشکیلات و نیروهایش به شدت وابسته ام، ادامه داد: از اینکه شنیده ام ایرنا در آستانه ۹۰ سالگی است و ظاهرا قرار است ۹۰ سالگیش را گرامی بدارند بسیار خوشحال و خرسندم.
این پیشکسوت ایرنا خاطر نشان کرد: در طول سالهای خدمتم در سازمان از دوران جنگ تحمیلی و بحرانها خاطرات تلخ و شیرین فراوانی دارم که بی تردید بیان این همه در این مجال کوتاه ممکن نیست و شاید هم بیان بسیاری از این خاطرات در شرایط کنونی اصلا به صلاح نباشد بنابراین به بیان یکی دو خاطره که شاید برای همکاران جوانتر آموزنده و برای اساتید و پیشکسوتان جالب باشد، اکتفا می کنم.
خبری که دردسر ساز شد
وی گفت: بهار سال ۱۳۶۴، یک ماهی بود که با کمتر از یک سال سابقه خبری از ایلام به همدان انتقال یافته و با اشتیاق، علاقه و جدیت خاص دوران جوانی، کارم را آغاز کرده ولی هنوز بر فضای سیاسی حساس آن دوره همدان مسلط نشده بودم که ناگهان تهیه و ارسال یک خبر همه چیز را به هم ریخت و با دریافت یک توبیخ محکم از دکتر کمال خرازی مدیرعامل وقت سازمان شوکه شدم.
نوربار توضیح داد: قضیه از این قرار بود که روزی برای تهیه خبر نماز جمعه همدان راهی مسجد جامع شهر شدم، کمی دیر وقت از منزل حرکت کردم وقتی به مسجد رسیدم خطبه دوم نماز هم رو به پایان بود و امام جمعه وقت در قسمت پایانی حرفهایش بدون آنکه نامی از کسی ببرد انگار خطاب به یک فرد می گفت: تو چکاره ای که دیگران را تهدید می کنی، مگر تو همه کاره و حاکم این شهری و ..... الی آخر....
وی اضافه کرد: من که در عین بی تجربگی به جو سیاسی همدان هم مسلط نبودم در پایان نماز از یک شیخ نمازگزار که در حیاط مسجد نشسته بود و اتفاقا من هم کنارش نشسته بودم اصل ماجرا را جویا شدم، ایشان و چند نفر از نمازگزاران گفتند مخاطب حاج آقا یکی از نمایندگان مجلس بود که گویا با یکی دیگر از نمایندگان استان اختلاف دیدگاه دارد و یکی از نمایندگان را تهدید کرده است که در صورت پافشاری به مشی سیاسی خود در استان دچار مشکل خواهد شد و این موضوع امام جمعه را ناراحت کرده است.
این پیشکسوت ایرنا افزود: نهایتا بر اساس این گفته ها و شنیده ها یک خبری تهیه و تنظیم و البته با هماهنگی رییس وقت مرکز همدان که بعدها از ایرنا به سازمان دیگری انتقال یافت، به تهران ارسال کردم که فردای آن روز بازتاب وسیعی در استان داشت و سخت مورد اعتراض امام جمعه و آن نماینده با نفوذ و قدرتمند قرار گرفت و حتی در تماس تلفنی منجر به درگیری لفظی من و آن نماینده شد.
نوربار یادآوری کرد: رضا ضیایی مدیر وقت استانهای ایرنا هم گفت برای اثبات صحت خبر باید هر چه زودتر فایل صوتی سخنان امام جمعه را ارایه و یا منبع موثقی برای خبرم معرفی کنم، با امام جمعه دیدار کردم و ایشان هم گفت فرد مورد خطاب من آن نماینده مورد نظر شما نبود و باید خبر ایرنا تکذیب شود.
وی اظهار کرد: چند روزی از انتشار این خبر ویژه نگذشته بود که نامه توبیخ دکتر خرازی را دریافت کردم که در آن به سبک رایج آن زمان نوشته شده بود: "برادر نوربار" ، از آنجا که در تهیه خبر مربوط به سخنان نماینده امام در استان همدان مرتکب اشتباه فاحشی شده اید با کسر حقوق و درج در پرونده پرسنلی توبیخ می شوید و در صورت تکرار با شما برخورد شدیدتری خواهد شد.
نوربار همچنین گفت: البته آن نماینده سالها با سمت و مقام دیگری با ایرنا ارتباط خوب و موثری داشت و شانس یارم بود که در نخستین روزهای تشکیل زندگی مشترک از سازمان اخراج نشدم، هرچند که در آن سال ها فرصت های شغلی فراوان بود.
این پیشکسوت ایرنا افزود: همیشه به همکاران تازه کارم گفته ام که آن خبر و تبعات آن حاصل بی تجربگی من بود، اگر امروز آن خبر را تهیه و تنظیم کنم، قطعا به هدفم می رسم و هرگز توبیخ هم نمی شوم و این تجربه دردسر ساز به من آموخت که سرعت، صحت و دقت هر سه به یک اندازه در تهیه و نگارش خبر اهمیت دارند و در هر شرایطی هیچیک نباید نادیده گرفته شود.
نوربار خاطرنشان کرد: اینک با گذشت نزدیک ۴۰ سال از این موضوع من هنوز هم باور دارم که آن خبر جنجالی من تقریبا از صحت و سرعت لازم در انتشار برخوردار بود و شاید تنها مشکل آن بی دقتی در تنظیم بود و واقعا حرفه ای به موضوع پرداخته نشده بود.
وی اضافه کرد: بین صحت و دقت تفاوت وجود دارد و به هر حال همین توبیخ باعث شد که آن روز مدیران وقت سازمان از تصمیم پیشین خود برای انتصاب من به عنوان رییس مرکز همدان منصرف شوند و یکی از دوستان، همفکران و همراهان سیاسی همان نماینده که آن زمان کارمند استانداری بود را به عنوان رییس مرکز انتخاب کنند.
این پیشکسوت خبرگزاری ایرنا گفت: ناگفته نماند بعدها آن شخص به ایرنا انتقال یافت و بین من و ایشان که آن زمان اختلاف فکری زیادی هم داشتیم، یک ارتباط دوستی عمیقی برقرار شد.
تحت تعقیب قرار گرفتن به اتهام نشر اکاذیب
نوربار با یادآوری اینکه در نخستین ماه های آغاز به کار دولت اصلاحات و با شکل گیری و تثبیت مناطق خبری در سراسر کشور به منطقه ششم خبری به مرکزیت کردستان انتقال یافتم،گفت: ناگفته نماند شکل گیری مناطق خبری با هدف تمرکز زدایی در سازمان و انتشار خبر از مناطق مختلف کشور بر روی خروجی ها بدون دخالت دبیران در سازمان مرکزی در نوع خود حرکتی نو به حساب می آمد که در آن زمان با ریسک پذیری بالا و با اعتماد به نیروهای استان ها توسط مدیریت وقت ایرنا صورت گرفت که اکنون نیز این روند با موفقیت ادامه دارد.
وی افزود: در آن دوره با توجه به بازشدن فضای سیاسی کشور مدتی سیاست خبری ایرنا این بود که خبرهایی که در گذشته به صورت ویژه منتشر می شد با اندکی تغییرات به صورت خبرعادی و عمومی انتشار یابد و ما سعی می کردیم با اعمال یک سری تغییرات بیشتر خبرها را عادی منتشر کنیم و آمار خبرهای ویژه تقریبا رو به کاهش بود که البته این موضوع گاهی تبعاتی هم برای سازمان، به ویژه برای همکاران مناطق و مراکز استانی در پی داشت و بیشتر اوقات منجر به دلخوری و گاهی حتی شکایت مدیران برخی نهادها و ارگانی های دولتی از مدیران مناطق و مسوولان دفاتر و مراکز می شد.
این پیشکسوت ایرنا ادامه داد: در آن دوره یکی از همکاران گزارشی با موضوع قاچاق و اعتیاد به مواد مخدر در استان تهیه کرد و این گزارش در یکی از هفته نامه های مطرح سنندج که گرایش اصلاحاتی داشت، منتشر شد و در پی انتشار این گزارش با منبع ایرنا، یکی از استانداران پیشین استان که بعدها به مقام بالاتر کشوری هم رسید از ایرنا به خاطر تهیه این گزارش شکایت کرد و من با شکایت ایشان و به اتهام نشر اکاذیب از سوی یکی از شعبات محاکم حقوقی تحت تعقیب قرار گرفتم.
نوربار اظهار کرد: شاکیان معتقد بودند که در این گزارش عملکرد مسوولان دولت پیش از اصلاحات در استان زیر سوال رفته و این مصداق نشر اکاذیب است و از آنجا که شانس با من یار بود قاضی شعبه پس از یک مدت نسبتا طولانی ظاهرا به دلیل عدم حضور به موقع وکیل شاکی در جلسه دادگاه، با بررسی محتویات پرونده برایم قرار منع تعقیب صادر کرد.
وی افزود: به عنوان بازنشسته ای که حدود دو دهه از دوران خدمتش را در مناطق و مراکز استانی سپری کرده است معتقدم که بخش بزرگی از توان حرفه ای بالقوه و نیروی خبری مستعد، زبده و توانمند سازمان در استانها هستند که در مقاطعی کم و بیش مدیران ارشد سازمان مرکزی به این سرمایه های ارزشمند توجه کافی نداشته اند در حالی که با سازماندهی و آموزش مستمر می شود از آنها خبرنگاران بسیار حرفه ای در حوزه های مختلف تربیت کرد و از توان این نیروها در ماموریت های خطیر خبری در کانونهای خبر در داخل و خارج کشور بهره گرفت.
این پیشکسوت ایرنا گفت: کما اینکه در سالهای گذشته و در شرایط بحرانی هشت سال جنگ تحمیلی، ناآرامی های داخلی، حوادث طبیعی و... همکاران استانها توان حرفه ای خود را نشان داده و ثابت کرده اند که به لحاظ توان حرفه ای چیزی از همکاران شاغل در سازمان مرکزی کم ندارند.
نوربار ادامه داد: به نظر می رسد در شرایطی که خبرگزاری ها با چالش بزرگی تحت عنوان فضای مجازی و شبکه های اجتماعی روبرو هستند و این پدیده شیوه و روند اطلاع رسانی را بکلی تغییر داده است، سازمان نباید توان علمی و تجربه نیروهای باسواد و باانگیزه و مستعد خود در مراکز استانها و شهرستانها را تنها صرف تهیه و پوشش خبرهای محلی کند هرچند که این خبرها هم در جای خود اهمیت دارند ولی ایرنا باید ابتدا با تشکیل یک پرونده کاری و فایل حرفه ای برای هر یک از نیروهایی که وارد مراکز و دفاتر می شوند، ابتدا استعداد و ظرفیت آنها را کشف و شناسایی کرده و با ارایه آمورش های منظم و حرفه ای به نیروها ، ماموریت جدیدی علاوه بر فعالیت استانی برای هر یک از افراد تعریف کند.
وی خاطر نشان کرد: با این توصیف در مقطع فعلی، قطعا نگاه مدیران به نیروی انسانی در ایرنا باید به موازات مدرن شدن امکانات رسانه ای و گسترش فضای مجازی و ظهور رسانه های دیجیتال تغییر کند و در چنین شرایطی ضرورتی ندارد که هر نیرویی که به هر دلیلی در خارج از اتاق خبر سازمان مرکزی فعالیت می کند ( دفاتر و مراکز استانی و شهرستانی ) باید لزوما استعداد خود را صرف تهیه و انعکاس خبرهای همان استان کند، بلکه می شود به راحتی بخش بزرگی از ماموریت ها و فعالیت های حرفه ای سازمان را به این نیروها در دفاتر شهرستانی واگذار کرد.
نوربار افزود: امروزه با گسترش سریع شبکه های اجتماعی و فضای مجازی، بحث خبر و اطلاع رسانی دچار تحولی عظیم و شاید یک انقلاب شده است و خبرگزاری های معتبر و مطرح جهان هم تحت تاثیر این موضوع، در ماموریت های خود تجدید نظر کرده و عمدتا از فعالیت رویداد محوری به سمت فرآیندی محوری حرکت کرده اند.
وی اضافه کرد: ایرنا به عنوان یک خبرگزاری ملی، بی بدیل و قدیمی ترین خبرگزاری ایران در شرایط کنونی وظیفه سنگینی بر دوش دارد که تاثیرگذاری بر افکار جمعی و جریان سازی خبری از جمله این وظایف است و البته نگاه فرآیندمحور به موضوعات خبری به معنی رها کردن رویدادها و بی توجهی به پوشش رویدادها نیست بلکه به اعتقاد اساتید برجسته روزنامه نگاری باید روش فرآیندمحوری اولویت اول روزنامه‌نگاری تخصصی باشد.