به گزارش خبرنگار ایرنا، دونالد ترامپ رئیس جمهوری جمهوریخواه آمریکا هفته پیش فاش کرد که چهارشنبه گذشته با پوتین صحبت کرده و مذاکرات برای پایان دادن به جنگ در اوکراین "فورا" آغاز خواهد شد.
امروز، اولین مرحله از آن مذاکرات درباره آینده اوکراین در ریاض، عربستان سعودی - بدون دعوت اوکراین یا اروپا به میز مذاکره انجام شد.
شبکه خبری سی ان ان آمریکا گزارش داد، مارکو روبیو وزیر امور خارجه آمریکا پس از شرکت در این نشست روز سه شنبه گفت: آمریکا و روسیه درباره پایان دادن به جنگ اوکراین بر روی چهار اصل توافق کردند.
به گفته روبیو، این چهار اصل عبارتند از:
- بازگشایی سفارتخانه ها در پایتخت های مربوطه
- انتصاب یک تیم سطح بالا توسط آمریکا برای کمک به پایان جنگ در اوکراین
- شروع بحث در مورد "همکاری ژئوپلیتیکی و اقتصادی" که می تواند شرایط را برای پایان دادن به جنگ اوکراین را برای آمریکا و روسیه فراهم کند - و در نهایت، همه کسانی که در گفتگوهای امروز شرکت دارند، متعهد به اطمینان از پیشرفت آن هستند.
مقامات ارشد آمریکا پس از گفت‌وگو با هیات روسی در عربستان سعودی اعلام کردند که همه طرف‌ها باید برای پایان دادن به جنگ سه‌ساله اوکراین، امتیازاتی بدهند.
مارکو روبیو وزیر امور خارجه آمریکا پس از مذاکرات در ریاض گفت: امروز اولین گام از یک سفر طولانی و دشوار اما مهم برداشته شد و دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا می‌خواهد به سرعت برای پایان دادن به جنگ اقدام کند و هدف نیز، دستیابی به توافقی عادلانه و پایدار است.
در حالی‌که در اوکراین و در میان متحدان اروپایی نگرانی‌هایی درباره تلاش‌ها برای پایان جنگ به رهبری آمریکا وجود دارد، روبیو خاطرنشان کرد که هدف، دستیابی به توافقی است که «برای همه طرفهای درگیر قابل پذیرش باشد و بدیهی است که شامل اوکراین، همچنین شرکای ما در اروپا و البته طرف روسی نیز می‌شود.»
وزیر خارجه دولت دوم دونالد ترامپ افزود: در صورت پایان قابل قبول این درگیری فرصت های بسیار عالی برای آمریکا و روسیه وجود خواهد داشت. «فرصت‌های معتبری» برای آمریکا وجود دارد تا «از نظر ژئوپلیتیکی با روس‌ها در موضوعات مورد علاقه مشترک و همچنین اقتصادی شریک شود».
در همین حال، مایک والتز، مشاور امنیت ملی آمریکا گفت که مذاکرات برای پایان دادن به جنگ روسیه در اوکراین شامل بحث در مورد سرزمین و تضمین های امنیتی خواهد بود.
والتز پس از گفتگو با مقامات روسی در ریاض گفت: بحث در مورد سرزمین و تضمین های امنیتی وجود خواهد داشت. اینها پایه های اساسی هستند که زیربنای هر نوع بحثی خواهند بود.
مشاور امنیت ملی دولت ترامپ در پاسخ به این سوال که آیا واشنگتن حفظ خاک اوکراین را توسط روسیه می پذیرد یا نه، گفت که این موضوع "باید مورد بحث قرار گیرد".
مشاور امنیت ملی ترامپ که به همراه استیو ویتکاف فرستاده ویژه ایالات متحده آمریکا در امور خاورمیانه، جزو هیات آمریکایی بود، به خبرنگاران گفت که هیچ تاریخی برای برگزاری نشست دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه تعیین نشده است.
هیات آمریکایی اعلام کرد که مذاکرات شامل بحث‌هایی درباره سرزمین و تضمین‌های امنیتی برای اوکراین خواهد بود.
واکنش طرفهای مختلف به مذاکرات:
دستاورد بزرگ
کریل دمیتریف، رئیس صندوق سرمایه گذاری مستقل روسیه و بخشی از تیم مذاکره کننده روسیه در عربستان سعودی، مذاکرات را یک "دستاورد بزرگ" پس از سال ها خصومت توصیف کرد و سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه گفت که این مذاکرات "مفید" بود.
فرصت‌های فوق‌العاده
وزیر امور خارجه آمریکا گفت در صورت پایان جنگ در اوکراین، «فرصت‌های فوق‌العاده» می‌تواند برای آمریکا و روسیه در دسترس باشد.
روبیو گفت «فرصت‌های معتبری» برای آمریکا وجود دارد تا «از نظر ژئوپلیتیکی با روس‌ها در موضوعات مورد علاقه مشترک از نظر اقتصادی شریک شود».
وزیر خارجه ترامپ پس از گفتگو با خبرنگاران گفت که ترامپ تنها فردی است که می تواند به جنگ در اوکراین پایان دهد.
در همین حال، مایک والتز، مشاور امنیت ملی ایالات متحده گفت که این مذاکرات شامل بحث در مورد سرزمین و تضمین های امنیتی خواهد بود.
ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین پس از مذاکرات مقامات دولت ترامپ و مسکو گفت که اوکراین تسلیم اولتیماتوم های روسیه نخواهد شد. قبل از مذاکرات روز سه‌شنبه در ریاض، زلنسکی گفته بود که از امضای هرگونه توافقی که بدون نقش کی‌یف انجام شود، خودداری خواهد کرد.
در اوایل امروز، دیگر رهبران اروپایی به این مذاکرات واکنش نشان دادند و رئیس کمیسیون اروپا به نماینده آمریکا در اوکراین و روسیه در دیداری گفت که "اکنون لحظه حساسی" برای جنگ است و اینکه توافق "باید به استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی اوکراین احترام بگذارد."
جان هیلی وزیر دفاع انگلیس نیز به طور جداگانه گفت که تلاش ها برای پایان دادن به جنگ در اوکراین خبر از «عصر جدیدی از تهدید» می دهد.
چین نیز گفت که انتظار دارد «همه طرفهای» جنگ اوکراین برای مذاکرات صلح در کنار هم بنشینند.
اولین گامها برای شروع مذاکرات آمریکا و روسیه
ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه و دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا شامگاه چهارشنبه ۲۴ بهمن ۱۴۰۳ در تماسی تلفنی با یکدیگر گفت‌وگو و برای دیدار حضوری توافق کردند.
وزیران امور خارجه روسیه و آمریکا نیز شنبه ۲۷ بهمن‌ماه ۱۴۰۳ در تماس تلفنی بر پایبندی خود را به همکاری برای حل و فصل مسائل دوجانبه، مناقشه اوکراین و همچنین فلسطین تأکید کردند.
در پی این تماس‌ها، هیات‌های روسیه و آمریکا به ریاست وزیران امور خارجه دو کشور ساعت ۱۰:۳۰ صبح امروز - سه شنبه ۳۰ بهمن - (۱۱ صبح به وقت تهران) گفت‌وگوهای خود را در شهر ریاض پایتخت عربستان آغاز کردند. هیات های روسیه و آمریکا به مدت حدود چهار ساعت و نیم در شهر ریاض پایتخت عربستان سعودی با یکدیگر گفت و گو کردند.
از طرف روسیه، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه و یوری اوشاکوف دستیار رئیس جمهور این کشور و از طرف آمریکا، مارکو روبیو وزیر امور خارجه، مایک والتز مشاور امنیت ملی کاخ سفید، و استیو ویتکاف فرستاده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه در مذاکرات به میزبانی ریاض پایتخت عربستان شرکت کردند.
ترامپ اوایل ماه جاری میلادی با اعلام آنکه با ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه برای آغاز مذاکرات خاتمه جنگ روسیه و اوکراین توافق کرده اند، سیاست آمریکا در قبال اوکراین و روسیه را تغییر داد.
وزیر خارجه آمریکا به شبکه خبری سی بی اس گفت که اوکراین و اروپا بخشی از هر "مذاکره واقعی" برای پایان دادن به جنگ خواهند بود. به زعم وی، مذاکرات آمریکا و روسیه که از ۳۰ بهمن در ریاض آغاز می شود، فرصتی است تا میزان جدیت رئیس جمهور روسیه برای دستیابی به صلح محک زده شود.
به گزارش ایرنا، جنگ اوکراین در پی بی‌توجهی غرب نسبت به نگرانی‌های امنیتی مسکو و گسترش نیروهای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) تا نزدیکی مرزهای روسیه کلید خورد.
مسکو در پی نادیده گرفتن دغدغه‌های امنیتی خود از سوی غرب و به ویژه آمریکا در پنجم اسفند ۱۴۰۰ در اوکراین «عملیات ویژه نظامی» را آغاز کرد.
«ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه بارها شروط خود برای پایان جنگ اوکراین را از جمله نپیوستن کی یف به پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو)، لغو تمام تحریم های غرب علیه روسیه و خروج کامل نظامیان اوکراینی از منطقه «دونباس» و «نووروسیا» تکرار کرده است.