امیرعباس آذرم‌وند: کمبود برق و گاز در کشور به اندازه‌ای رسیده که دو وزارتخانه مرتبط (نفت و نیرو) در فضای علنی رو به روی یکدیگر موضع گرفته‌اند و یکدیگر را مقصر این وضعیت قلمداد کردند. معلوم نیست اگر هشدار مسعود پزشکیان به وزرایش نبود، تا چه زمانی قرار بود رسانه‌های وابسته به طرفین به این کشمکش درونی، در دولت «وفاق» ادامه دهند اما سکوت آنها نیز نتوانسته به مشکلات فعلی کشور کمکی کند.
بیشتر بخوانید:
وزیر نیرو حاضر است درباره تقصیر خودش در خاموشی های اخیر، شفاف سازی کند؟ / پشت صحنه اختلاف وزارت خانه های نفت و نیرو چیست؟
علی طیب نیا کجاست؟/ تغییر معادلات سیاسی، «سیاست‌های اقتصادی» را تغییر داد؟
نرخ تورم، رشد اقتصادی و دلار در ۱۴۰۴ چقدر خواهد بود؟ / قنبری: با شرایطی، حفظ وضع موجود در ۴ سال آینده ممکن است
سطح بی برقی و بی گازی در ایران به جایی رسیده که صدای اسحاق جهانگیری، معاون اول حسن روحانی و از حامیان دولت مسعود پزشکیان را هم در آورده است. به باور او کشور اگر نفت و گاز هم نداشت، نباید به این وضعیت در زمستان می‌افتاد و هشدار داده که اگر با مسببان این ناترازی برخورد نشود، سال آینده شرایط بدتر خواهد شد.
دولت چهاردهم در شرایطی سکان امور را به دست گرفت که می‌دانست کشور درگیر مشکلات بزرگ و پیچیده ای است. با این حال از زمان تشکیل دولت، در بعضی بخشهای اقتصادی بحرانها تشدید شده اند. در بازار ارز که نوسانات قیمتی صدای مردم را در آورده و در حوزه گرمایش خانه‌ها و انرژی صنایع هم ناترازی چنان است که نه تنها خاموشی‌ها ادامه یافته که وعده پزشکیان درباره قطع مازوت سوزی هم یک ماه بیشتر دوام نیاورد و شنیده‌ها نشان می‌دهد اکنون سطح مازوت سوزی بسیار بالاتر رفته است.
در این رابطه حسن مرادی، نماینده پیشین مجلس، درباره دلیل تنش اخیر میان وزارت نفت و نیرو با یادآوری مثالی که پزشکیان در این رابطه زد، گفت: «همانطوری‌که آقای رییس جمهور هم گفتند دشواری کار است که موجب می‌شود دو وزارتخانه مهم رو در روی یکدیگری قرار بگیرند. بارها دیده شده که دشواری کار می‌تواند انسجام کارهای گروهی را بهم بزند. به درست یا غلط در ایران دو وزارتخانه ساختند با وظایف بسیار نزدیک به هم و همین نیز از ابتدا همکاری میان وزارت نفت و نیرو را دشوار کرد.»
او ادامه داد: «در این ماجرای اخیر، وزارت نیرو می‌گوید وزارت نفت و شرکت ملی گاز باید به من سوخت برسانید تا بتوانیم برق کافی برای کشور را تولید کنم. از سوی دیگر وزارت نفت هم معتقد است که نرخ پرداختی به سوختش به اندازه کافی نیست و انتظار دارد وزارت نیرو با توجه به قیمتی که از مشترکان برق می‌گیرد، نرخ بهتری به وزارت نفت بدهد.»
به گفته این عضو هیات علمی دانشگاه تهران در کشوری که تورم بالا دارد و نرخ‌ها در آن هر روز بالا می‌رود، نابسامانی به همه بخش‌ها سرایت می‌کند و نمی‌توان تنها یک بخش را موجب ناکارآمدی دانست.
نماینده پیشین مجلس درباره درگیری میان دو وزارتخانه حوزه انرژی توضیح داد: «مشخص است که مساله اصلی بر سر رسیدن سوخت به موقع به نیروگاههای تولید برق است و مابقی بحثها در حاشیه اخلالی است که در این امر به وجود آمده؛ در میانه این بحثها ماجرای خط لوله، گازوییل و مازوت هم به میان آمده است. متاسفانه در این بحثها زمینه وفاق و توافق وجود ندارد.»
استاد حقوق انرژی درباره اینکه گفته می‌شود اگر یک وزارت انرژی وجود داشت، ناهماهنگی‌ها کمتر بود، تاکید کرد: «ما در ساختاری قرار داریم که بعید است بتوانیم این دو وزارتخانه را در هم به طور موفق ادغام کنیم. ما از ابتدا برای هر اقدامی یک وزارتخانه ساختیم و بخش نفت و گاز را از آب و برق جدا کرده‌ایم و همین کادر اداری آنها را به نوعی بدعادت کرده است. شرکت ملی پتروشیمی که امروز زیر مجموعه وزارت نفت است حاضر نیست زیر مجموعه وزارت نیرو شود و مجموعه‌های زیر دست وزارت نیرو هم همین طور.»
مرادی ادامه داد: «متاسفانه در شرایط فعلی عدم تطابق اقدامات این دو وزارتخانه بسیار زیاد شده که به نوعی بیانگر عدم تفاهم و همخوانی در سطوح بالای تصمیم‌گیری در حوزه انرژی کشور است. به عنوان یک استاد دانشگاه، نماینده سابق مجلس و کسی که هم در بخش نفت بوده و هم در بخش نیرو می‌گویم که هر تغییر ساختاری در شرایط فعلی کشور زیان‌بار است.»
وی با اشاره به انواع نهادهای واسط و ارگانهای موازی افزود: «اگر بتوانیم وزارت نفت و نیرو را طوری از نظر سازمانی اصلاح کنیم که ارگانهای موازی حذف شود و به جای آن هماهنگی بیشتر در دستور باشد، سود بیشتری نصیب اقتصاد ایران خواهد شد. ایجاد هماهنگی می‌تواند با تشکیل یک کارگروه مشترک میان دو وزارتخانه دنبال شود ولی اگر هر کدام از وزارتخانه‌ها را بخواهیم در دیگری ادغام کنیم، مشکلات ناگهان دو چندان خواهد شد.»
استاد دانشگاه تهران با یادآوری ایجاد سازمان بهینه‌سازی و مدیریت راهبردی انرژی یادآوردی کرد: «به این سازمان بودجه خوبی هم تعلق گرفت و آن زمان که در مجلس بودم تلاش کردم که روی آن وقت بگذارم. در آنجا مطالعه‌ای صورت گرفت که اگر بر ساخت بخاری‌های استاندارد تمرکز شود، مصرف انرژی به نحو محسوسی کاهش می‌یابد. چند ماه پیش به عنوان یک شهروند به این سازمان رفتم و پرسیدم سرنوشت ۲۵ میلیون بخاری چه شد؟»
مرادی گفت: «هیچ اتفاق مفیدی نیافتاده بود و با تغییر دولت کل موضوع را مسکوت گذاشتند. نه تنها کاری نکرده بودند بلکه رفتاری متفرعنانه در پیش گرفتند و با من بد برخورد کردند. دست آخر یک کارشناس آنجا که آدم خوبی بود توضیح داد که ۱۱ هزار بخاری را سفارش دادند ولی چون مشتری برای آن پیدا کردند همه را به آموزش و پرورش داده‌اند.»
وی در پاسخ به اینکه نقش بخاری‌های غیراستاندارد در وضعیت فعلی ناترازی‌ها چیست هشدار داد که این ناترازی محصول مجموعه‌ای از اقدامات شکست خورده از جمله در حوزه تولید بخاری استاندارد است و ادامه داد: «درگیری دو وزارتخانه هم ناشی از دشواری اداره امور است و این دو وزارتخانه بهتر است به جای اینکه به هم گیر دهند، به دنبال رفع مشکلات باشند.»
او درباره اینکه این وضعیت محصول کدام اقدامات است، توضیح داد: «فراموش نکنیم دولت چهاردهم در وضعیت دشواری سکان کشور را به‌دست گرفت؛ در شرایطی که به‌دلیل درگذشت آقای رییسی در عمل دیگر پاسخگویی وجود نداشت، آنها سکان کشور را در دست گرفتند و حالا مشخص شده از مسئولان دولت پیش کسی پاسخگوی رفتارش نیست. در واقع وقتی برای مسئولان دو وزارتخانه در دولت سیزدهم مسجل شد که دولت دیگری روی کار خواهد آمد، وظایف اصلی خود را کنار گذاشتند.»
وی گفت: «بخش مهمی از مشکل به دلیل تغییر دولتها به وجود آمده است. ضمن اینکه ما در دولت گذشته اقدامات عجیب کم ندیدیم. نمی‌خواهم اسم بیاورم اما مسئول حوزه پتروشیمی فردی بدون هر سابقه اجرایی بود که فقط به دلایلی چون دین‌داری، بسیجی بودن و همسویی جناحی به این سمت رسید و حاصل دو سه سال فعالیت او فاجعه‌ای بزرگ به بار آورد. این نگاههای زیان بار است که کشور ما را به وضعیت فعلی رسانده است. حال آنکه به جز سالهای ابتدایی انقلاب، دیگر نیازی نبود به این شکل انتصابات دست زد.»
۲۲۳۲۲۹