سرویس جهان مشرق - پس از ۶۶ روز جنگ در جنوب لبنان و حملات موشکی و پهپادی به سرزمین‌های اشغالی، از ساعت ۴ بامداد تاریخ ۲۷ نوامبر ۲۰۲۴، آتش بس میان حزب الله لبنان و ارتش رژیم صهیونیستی آغاز و نیروهای نظامی صهیونیستی اقدام به شروع آغاز روند عقب نشینی از جنوب لبنان کردند. پس از انعقاد آتش بس و پایان جنگ، مهم ترین مسئله بازسازی مناطق جنوب لبنان و همچنین تلاش حزب الله برای ترمیم خسارت‌های ناشی از جنگ و بازیابی قدرت نظامی خود شد.
در اولین گام برای آغاز بازسازی و کمک به آوارگان، رهبر حزب الله لبنان اعلام کرد: در ماه نوامبر ۲۰۲۴ حزب‌الله تصمیم گرفت هدیه مالی بپردازد که این هدیه ملت ایران و حزب‌الله است. این هدیه بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ دلار برای هر خانواده است. این مبلغ به خانواده های آواره بابت اجاره، سوخت و غذاست.
جناب شیخ نعیم قاسم همچنین گفت که حزب به افرادی که خانه آنها در حملات اسرائیل، به طور کامل آسیب دیده است مبلغی را برای تهیه وسایل خانه و مبلغی هم برای اینکه آنها بتوانند به مدت یک سال، خانه جایگزین اجاره کنند و در این مدت، خانه خود را بازسازی یا نوسازی کنند پرداخت خواهد کرد.
وی افزود: حزب الله کمک مالی به افراد لبنانی که خانه های آنها در حملات اسرائیل، به صورت کامل تخریب شده ارائه خواهد کرد:
۸ هزار دلار بابت جایگزین وسایل خانه، ۶ هزار دلار بابت اجاره کردن یک خانه جایگزین به مدت یک سال برای ساکنان در بیروت و ضاحیه، ۴ هزار دلار بابت اجاره کردن یک خانه جایگزین به مدت یک سال برای ساکنان خارج از بیروت و ضاحیه. رهبر حزب الله همچنین در سخنان خود اشاره کرد: اکثر این مبالغ از ایران ارائه شده است (کمک‌های مردمی جمع آوری شده در ایران در پویش ایران همدل) . او همچنین از "نقش بزرگ ایران" در حمایت از آوارگان لبنانی تشکر کرد.
از نخستین روزهای آتش بس، تلاش برای بررسی خسارت‌ها و بازسازی مناطق جنوبی لبنان به عنوان اصلی ترین مناطق حضور شیعیان لبنانی آغاز شده است. در روزهای اخیر نیز «علی دعموش» نایب رئیس شورای اجرایی جنبش حزب الله لبنان شامگاه امروز دوشنبه از آغاز اجرای طرح موسوم به «وعده و تعهد» خبر داد.
هدف از این طرح، بازسازی روستاها و مناطق جنوب لبنان است که در جریان حملات رژیم صهیونیستی به شدت آسیب و بعضاً به صورت کامل تخریب شده است. دعموش با اشاره به اینکه بازسازی یک مسئولیت ملی است ولی باعث نمی‌شود که دولت لبنان خود را نسبت به این قضیه کنار بکشد، گفت: دبیرکل حزب‌الله چندینکمیته تشکیل داده است که وظیفه آن نظارت بر روند بازسازی است.
وی با بیان اینکه عملیات نقشه‌برداری توسط شرکت‌های فنی متخصص و چند شرکت خصوصی آغاز شده است، گفت: اولویت ما اسکان خانواده‌هایی است که منازل آنان به صورت کامل تخریب شده است. در وهله بعدی به دنبال ترمیم منازلی هستیم که به صورت جزئی آسیب دیده تا ساکنان آن بتوانند به محل زندگی خود بازگردند. این مقام حزب‌الله ضمن قدردانی از ملت و دولت ایران و ملت و دولت عراق به خاطر حمایت‌های مالی از مردم لبنان گفت که از همه کشورهای دوست و برادری که به روند بازسازی کمک خواهند کرد سپاسگزاریم.
بر اساس گزارش‌ها حزب الله پس از بررسی ها و نقشه برداری‌ها از مناطق، پرداخت غرامت مالی از طریق بانک قرض الحسنه را آغاز کرد. سازمان جهاد البناء ("جهاد سازندگی") که زیر نظر واحد اجتماعی شورای اجرایی حزب الله فعالیت می کند، مسئولیت اقدامات در زمینه ساخت و بازسازی زیرساخت ها بر عهده دارد.
در حال حاضر شرکت مهندسی عمران معمار به عنوان پیمانکار فرعی زیر نظر جهاد سازندگی فعالیت می کند و مسئولیت بازسازی‌ها بر عهده او گذاشته شده است. این شرکت آماده‌سازی طرح‌ها و بررسی‌ها را برای آغاز فرآیندهای بازسازی ساختمان‌ها و زیرساخت‌ها (از جمله زیرساخت‌های کشاورزی) در جنوب لبنان را آغاز کرده است.
شرکت معمار دفاتر میدانی خود را در مناطق مختلف افتتاح کرده است. هر دفتر یک مدیر دارد و تعدادی مهندس زیر نظر او کار می کنند. مهندسان تمام واحدهای مسکونی و تجاری آسیب دیده را بازرسی می کنند، گزارش ارزیابی خسارت می نویسند و هزینه بازسازی را برآورد می کنند و نحوه بازسازی و/یا بازسازی را تعیین می کنند. این احتمال وجود دارد که در روزهای آینده، نیز شرکت‌های بیشتری به این روند ملحق شوند. این شرکت های مهندسی غیرنظامی به نمایندگی از سازمان جهاد سازندگی حزب الله لبنان فعالیت می کنند.
اما در طرف دیگر نیز حزب الله لبنان اقدامات خود جهت بازسازی و احیای توان نظامی و جبران خسارت‌های نظامی و تسلیحاتی را آغاز کرده است. البته این سازمان روند بازسازی خود در بخش ساختاری را از زمان گسترده شدن جنگ در جنوب لبنان و همزمان با شهادت جمعی از فرماندهان و خصوصا سید حسن نصرالله آغاز کرده بود.
در همین رابطه، دو هفته پس از شروع حملات وحشیانه رژیم صهیونیستی به لبنان، علی فیاض، عضو فراکسیون «وفاداری به مقاومت» در پارلمان لبنان اعلام کرد که حزب الله توانسته است تشکیلات رهبری، فرماندهی و ساختار میدانی خود را بازسازی و احیا کند. به عقیده تحلیلگران و کارشناسان، فرماندهان جدیدی که اکنون جای فرماندهان و مسئولان سابق را گرفته اند، برای سرویس‌های امنیتی و نظامی رژیم صهیونیستی افرادی ناشناخته محسوب میشوند که نگاه و روش عملیاتی آنها برای فرماندهان رژیم مشخص و روشن نیست. در واقع میتوان گفت که صهیونیست‌ها با یک سازمان نسبتا ناشناخته روبه رو هستند.
پس از ترور سید حسن نصرالله، سردار وحیدی در پاسخ به این سؤال که با توجه به شهادت فرماندهانی چون فواد شکر، ابراهیم عقیل یا علی کرکی، آیا حزب‌الله نیروی انسانی لازم برای جایگزین کردن این فرماندهان دارد، گفت: بنده، حسب اطلاع می‌گویم که همان زمان که فرماندهان شهید شدند، افراد جدید جایگزین شدند و امروز میتوان گفت که هیچ جایگاه فرماندهی در چارت فرماندهی حزب‌الله لبنان، خالی نیست و همه فرماندهان جایگزین شده‌اند؛ لذا به عنوان مطلع تاکید می‌کنم که همه فرماندهان جایگزین شده‌اند و کارهایشان با قدرت ادامه دارد. سخنگوی سپاه‌پاسداران نیز در روزهای اخیر اعلام کرد که رژیم صهیونیستی با ترور رهبر مجاهد حزب الله و فرماندهان عالی و میانی دچار یک سرمستی شد و حزب‌الله با وجود خسارت‌های مختلف به سرعت خود را بازیابی کرد، احیا شد، هر روز مسلط‌تر عملیات‌های دقیق‌تر، عمیق‌تر و شکننده‌تر انجام داد.
شیخ نعیم قاسم، رهبر حزب الله لبنان نیز طی یکی از سخنرانی‌های خود اعلام کرد که مقاومت ادامه دارد و حزب الله نیروی خود را بازسازی کرده است و دارای ایمانی ریشه‌دار و گروهی مومن و شهادت طلب است که به او امکان می‌دهد به پیش رفته، بدرخشد و در آینده قوی‌تر شود.
نهادهای اطلاعاتی و امنیتی رژیم صهیونیستی و همچنین آمریکا با نگرانی از این روند، نسبت به این امر هشدار داده اند. در همین رابطه، چهار منبع آگاه از آخرین به‌روزرسانی اطلاعاتی ایالات متحده به خبرگزاری رویترز گفته‌اند که حزب‌الله لبنان به رغم ضرباتی که در طی جنگ خورده است، در تلاش است تا ذخایر و نیروهای خود را بازسازی کند و همچنان تهدیدی طولانی‌مدت برای ایالات متحده و متحدان منطقه ای آن باشد. به گفته این منابع، بر اساس ارزیابی سازمان‌های اطلاعاتی ایالات متحده در هفته‌های اخیر، حزب‌الله، حتی در بحبوحه کارزار نظامی اسرائیل، شروع به جذب نیروهای جدید کرده و در تلاش است راه‌هایی برای تسلیح مجدد از طرق تولید داخلی و انتقال سلاح از خارج از لبنان بیابد.
«بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها» نیز با اشاره به سخنان دبیرکل حزب الله لبنان ابراز نگرانی کرد که این جنبش برای ایجاد مسیرهای تدارکاتی جدید تلاش می‌کند. این اتاق فکر آمریکایی با اشاره به سخنان «شیخ نعیم قاسم» که گفته بود «ما همیشه می‌توانیم راه‌های دیگری پیدا کنیم»، این سخنان را اولین اظهار نظر رسمی این گروه درباره پیامدهای سقوط حکومت «بشار اسد» عنوان کرد.
گزارش اندیشکده آمریکایی عنوان کرده است: اگرچه دبیرکل حزب الله اعتراف کرد که سازمانش «مسیر تأمین نظامی خود از طریق سوریه» را از دست داده است، اما تأکید دارد که حزب‌الله به دنبال بازسازی این مسیرها از طریق هماهنگی با گروه‌های اسلام‌گرایی است که اکنون در سوریه به قدرت رسیده‌اند. وی گفت که مسیرهای تأمین تسلیحات از ایران از طریق سوریه «ممکن است با حکومت جدید دوباره به حالت عادی بازگردند»، اما افزود که حزب‌الله «همیشه می‌تواند به دنبال راه‌های دیگری باشد.»
روند احیای قدرت نظامی مقاومت لبنان و همزمان آغاز بازسازی مناطق جنوب لبنان حاکی از آن است که براورد و ارزیابی نهادهای نظامی و امنیتی رژیم صهیونیستی و کشورهای غربی از جمله آمریکا در رابطه با حزب الله لبنان، بار دیگر اشتباه و نادرست بوده است و مقاومت لبنان علی رغم از دست دادن رهبر بزرگ خود، جناب سید حسن نصرالله، همچنان به عنوان یک قدرت نظامی و سیاسی تعیین کننده در منطقه به کنشگری خود ادامه خواهد داد.