به گزارش خبرنگار مهر، آیت‌الله سید کاظم نورمفیدی، ظهر یکشنبه در آئین اختتامیه نخستین جشنواره ملی حمایت از تشکل‌های قرآنی به اهمیت تلاوت و تدبر در قرآن اشاره کرد و گفت: مسئله تلاوت قرآن بسیار مهم است و تأکید فراوانی بر خواندن آن شده است. فلسفه این تأکید آن است که قرآن باید در میان مسلمانان رایج و شایع باشد و همه بتوانند از آن بهره ببرند. اگر این فرهنگ در جامعه اسلامی تضعیف شود، همان خلأیی که برای تورات و انجیل به وجود آمد، ممکن است برای قرآن نیز رخ دهد. هرچند خداوند خود وعده حفظ این کتاب را داده است، اما بر مسلمانان واجب است که این فرهنگ را زنده نگه دارند.
وی با اشاره به ارزش و جایگاه قرائت قرآن، افزود: قرآن از جمله کتاب‌هایی است که حتی تلاوت آن نیز دارای ارزش است. اما نباید فراموش کرد که مهم‌تر از تلاوت، تدبر و عمل به محتوای قرآن است. این کتاب برای هدایت بشر نازل شده و هدف اصلی آن، راهنمایی انسان‌ها به سوی سعادت است.
نماینده ولی فقیه در گلستان در ادامه سخنان خود با بیان اینکه قرآن راهنمای اصلی زندگی بشر است، گفت: امروز مکاتب و ایدئولوژی‌های مختلفی در جهان وجود دارد و هر کدام ادعای هدایت بشر را دارند. اما قرآن با صراحت اعلام می‌کند که "إِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ یَهْدِی لِلَّتِی هِیَ أَقْوَمُ"؛ یعنی این قرآن، انسان را به استوارترین و برترین راه هدایت می‌کند. این مسئله نشان می‌دهد که هیچ مکتبی نمی‌تواند جایگزین تعالیم الهی قرآن شود.
وی تأکید کرد: اینکه قرآن را فقط به عنوان یک کتاب مقدس بخوانیم، کافی نیست. باید با مفاهیم و آموزه‌های آن آشنا شویم و آن را در زندگی خود به کار بگیریم. مقام معظم رهبری نیز حرکت انقلاب اسلامی را بر پایه قرآن و معارف الهی بنا نهادند و همواره بر این تأکید داشتند که مردم با مفاهیم قرآن انس بگیرند و به آن عمل کنند.
اهمیت تطبیق آیات قرآن با شرایط جامعه
نماینده ولی‌فقیه در استان گلستان با اشاره به اهمیت انتخاب و تلاوت آیات متناسب با شرایط اجتماعی و سیاسی گفت: اینکه چه آیاتی را در چه شرایطی برای جامعه اسلامی بخوانیم، مسئله‌ای بسیار مهم است. قرآن کتابی زنده و پویا است و باید از آن متناسب با مقتضیات زمان و نیازهای جامعه بهره گرفت. برای مثال، در موضوع غزه و مقاومت اسلامی، آیه "حَسْبُنَا اللَّهُ وَنِعْمَ الْوَکِیلُ" نقش مهمی در تقویت روحیه مسلمانان دارد. در تاریخ اسلام نیز شاهد بودیم که پیامبر اکرم (ص) و ائمه معصومین (ع) آیات قرآن را متناسب با شرایط زمان خود تلاوت می‌کردند و به مردم آموزش می‌دادند.
وی در ادامه با اشاره به برخی تفاسیر نادرست از آیات قرآن اظهار کرد: گاهی اوقات شاهد هستیم که برخی افراد بدون دقت کافی، آیات قرآن را به گونه‌ای تفسیر می‌کنند که از معنا و مفهوم اصلی آن فاصله می‌گیرد. برای مثال، آیه "إِنَّ اللَّهَ لا یُغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّی یُغَیِّرُوا مَا بِأَنفُسِهِمْ" به این معنا نیست که تمام تغییرات در اختیار انسان است، بلکه تأکید دارد که تغییرات الهی نیز زمانی رخ می‌دهد که مردم در درون خود تحول ایجاد کنند. بنابراین، تفسیر نادرست این آیه می‌تواند برداشت غلطی را در جامعه ایجاد کند.
نورمفیدی در بخش دیگری از سخنان خود بر لزوم دقت در تفسیر آیات قرآن تأکید کرد و گفت: آیات قرآن بسیار دقیق و دارای مفاهیم عمیقی هستند. نباید به گونه‌ای آن‌ها را معنا کرد که از مقصود اصلی خداوند دور شویم. برای مثال، آیه "وَذَکِّرْ فَإِنَّ الذِّکْرَی تَنفَعُ الْمُؤْمِنِینَ" دستور به تذکر دادن است، نه صرفاً پند گرفتن. همچنین آیه "وَمَن یَتَعَدَّ حُدُودَ اللَّهِ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهُ" که به احکام شرعی و حدود الهی اشاره دارد، نباید به صورت نادرست تفسیر شود و مفهوم آن تغییر یابد.
وی با اشاره به نقش تدبر در قرآن اظهار کرد: باید در فهم آیات قرآن دقت بیشتری داشته باشیم و از تفاسیر سطحی پرهیز کنیم. قرآن دارای لایه‌های عمیق معنایی است و برای درک بهتر آن نیاز به تأمل و تدبر داریم.
امام‌جمعه گرگان در ادامه سخنان خود با اشاره به جایگاه قرآن در تربیت انسان‌ها گفت: یکی از مهم‌ترین آموزه‌های قرآن، احترام به والدین و احسان به آن‌هاست. در آیه‌ای از سوره احقاف، خداوند می‌فرماید: "وَوَصَّیْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَیْهِ إِحْسَانًا" و در ادامه به سختی‌های مادر در دوران بارداری و شیردهی اشاره می‌کند. ارتباط این بخش از آیه با جمله بعدی که درباره شکرگزاری انسان است، نشان می‌دهد که خدمت به والدین موجب توفیقات معنوی و رشد انسان می‌شود.
وی افزود: همچنین، در قرآن به این نکته اشاره شده است که هرگونه بی‌احترامی به والدین می‌تواند مسیر زندگی فرد را منحرف کند. این نشان‌دهنده آن است که آیات قرآن، علاوه بر ارائه دستورات اخلاقی، به تأثیرات تربیتی این احکام نیز اشاره دارند.
نورمفیدی در پایان سخنان خود با تأکید بر اهمیت تلاوت، تدبر و عمل به قرآن گفت: قرآن کتابی زنده و راهنمایی برای تمام دوران‌هاست. نباید تنها به خواندن آن اکتفا کرد، بلکه لازم است مفاهیم آن را در زندگی پیاده کنیم. تدبر در آیات قرآن، فهم صحیح از تعالیم الهی و انتخاب درست آیات متناسب با شرایط جامعه، از جمله موضوعاتی است که باید به آن توجه ویژه داشت.
وی ضمن تقدیر از فعالیت‌های قرآنی انجام‌شده در کشور، اظهار امیدواری کرد که فرهنگ قرآن در جامعه بیش از پیش گسترش یابد و مردم بتوانند از تعالیم آن بهره‌مند شوند.