به گزارش مشرق از پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو (پاون)، کنتورهای هوشمند برق قابلیت اندازه‌گیری دقیق مصرف انرژی، ثبت داده‌های مختلف مربوط به ولتاژ، جریان، کیفیت و توان برق تحویلی به مشترکان را دارند و این مزایا علاوه بر اینکه امکان پایش و مدیریت بهتر مصرف برق را ایجاد می‌کند، همچنین منجر به افزایش بهره‌وری در شبکه توزیع می‌شود و در شرایط بحرانی مانند حوادث طبیعی و حتی در موارد سرقت برق نیز امکان نظارت و واکنش سریع را برای صنعت برق فراهم می‌کند.
یکی از مهم‌ترین ویژگی کنتورهای هوشمند، اطلاع‌رسانی لحظه‌ای به مشترکان است. این کنتورها اطلاعات مرتبط با میزان مصرف برق را به‌صورت لحظه‌ای به سیستم مرکزی ارسال کرده و کاربران می‌توانند از طریق اپلیکیشن‌های مرتبط، مصرف خود را مشاهده و مدیریت کنند. این قابلیت نه‌تنها موجب کاهش هزینه‌های اضافی برای مشترکان می‌شود، بلکه در سطح کلان نیز منجر به توزیع بهینه بار شبکه برق می‌شود.
بر اساس اطلاعات موجود، تعداد کنتورهای هوشمند نصب شده امسال تا ابتدای بهمن‌ماه سال جاری از یک میلیون دستگاه فراتر رفته است و پیش‌بینی می‌شود که تا پایان سال ۱۴۰۳، تعداد کل کنتورهای هوشمند منصوبه به بیش از ۵ میلیون دستگاه برسد، روندی پرسرعت که بیانگر رشد ۱.۶ برابری نصب کنتورهای هوشمند در سال جاری و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته دارد.
در همین راستا، نصب ۶۰۰ هزار دستگاه کنتور هوشمند طی سه ماه از آغاز فعالیت دولت، نشان‌دهنده روند روبه‌رشد و شتاب‌گیری اجرای این طرح است. این اقدام، پس از آماده‌سازی زیرساخت‌های لازم و با همکاری وزارت نیرو و همراهی مشترکان، سرعت بیشتری خواهد گرفت. همچنین، با تأمین منابع مالی موردنیاز، برنامه‌ریزی شده است که بیش از ۳.۵ میلیون کنتور هوشمند دیگر نیز در سال آینده نصب شود.
بر اساس این گزارش در صورت عدم تقاضای مشترکان برای تعویض کنتورهای قدیمی، هیچ هزینه‌ای از آنان بابت جایگزینی با کنتورهای هوشمند اخذ نخواهد شد، سیاستی که به منظور تسهیل روند هوشمندسازی شبکه توزیع برق و تشویق مشترکان به استفاده از فناوری‌های نوین اتخاذ شده است.
کنتورهایی که علاوه بر افزایش دقت در اندازه‌گیری مصرف به کاهش فشار بر شبکه برق کمک کرده و احتمال وقوع مشکلاتی مانند آتش‌سوزی یا آسیب به وسایل برقی را کاهش می‌دهند. همچنین، این کنتورها قادر به شناسایی و گزارش خودکار خطاها و نقص‌های شبکه هستند که این امر موجب افزایش ایمنی و کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری می‌شود.
این گزارش اضافه می‌کند هوشمندسازی لوازم اندازه‌گیری، ابزاری کارآمد برای شرکت‌های توزیع نیروی برق و مشترکان در راستای اجرای راهکارهای مدیریت مصرف به شمار می‌رود. با این حال، همچنان اصلی‌ترین عامل صرفه‌جویی در مصرف انرژی، ترویج فرهنگ مدیریت مصرف و رعایت اصول مصرف بهینه توسط مشترکان است. اجرای این سیاست‌ها در کنار توسعه فناوری‌های نوین، می‌تواند گامی مؤثر در جهت تحقق اهداف پایداری و بهره‌وری در صنعت برق کشور باشد و از آنجایی که بر اساس برآوردها چیزی حدود ۴۸ درصد برق بخش خانگی توسط ۲۵ درصد از مشترکان پرمصرف استفاده می‌شود، پیش‌بینی می‌شود این اقدام نقش موثری جلوگیری از مصرف بیش از حد مشترکان پرمصرف داشته باشد.