بیش از 4 ماه از انتشار بیانیه بزرگترین تحریم فرهنگی علیه اسرائیل می‌گذرد، بیانیه‌ای که بزرگترین تحریم تاریخی اسرائیل لقب گرفته است، تا امروز شمار نویسندگانی که به حمایت از این بیانیه پرداخته به خیل امضاکنندگان پیوستند، از 7500 نویسنده، ویراستار، مترجم، تصویرگر، ناشر، کارگزار، کتابدار و سایر کارکنان صنعت کتاب و فعال حوزه کتاب فراتر رفته است.
28 اکتبر، بیش از یک‌هزار نویسنده جهان بیانیه‌ای در اعتراض به جنایت‌های رژیم صهیونیستی در غزه و لبنان را امضا کرده متعهد شدند که با کلیه مؤسسات فرهنگی، ناشران، جشنواره‌ها یا انتشاراتی که در نقض حقوق فلسطینی‌ها همدست هستند، همکاری نکنند.
این نامه که با واکنش‌های متعددی روبه‌رو شد، همدردی جامعه جهانی نویسندگان و صنعت نشر را با فجایعی که اسرائیلی‌ها در غزه رقم زدند نشان داد، فاجعه‌ای که در نامه از آن با عنوان «عمیق‌ترین بحران اخلاقی، سیاسی و فرهنگی قرن بیست‌ویکم» یاد شده است.
امضاکنندگان این نامه صراحتاً اعلام کرده‌اند که با ناشران، جشنواره‌ها، آژانس‌های ادبی و نشریاتی که در نقض حقوق فلسطینی‌ها با اجرای سیاست‌ها و شیوه‌های تبعیض‌آمیز یا توجیه اشغال، نژادپرستی یا نسل‌کشی اسرائیل شریک هستند، همکاری نخواهند کرد، همچنین نهادهایی که هرگز علناً حقوق مسلم مردم فلسطین را (که در قوانین بین‌المللی تصریح شده است) به‌رسمیت نشناخته‌اند نیز تحریم خواهند شد.
در این بیانیه آمده است: اسرائیل غزه را غیرقابل زندگی کرده است، نمی‌توان دقیقاً دانست که اسرائیل از ماه اکتبر تاکنون چند هزار فلسطینی را کشته است، زیرا اسرائیل تمام زیرساخت‌ها از جمله توانایی شمارش و دفن کشته‌ها را از بین برده است. ما می‌دانیم که اسرائیل از ماه اکتبر حداقل 43هزار و 362 فلسطینی را در غزه کشته است و این بزرگترین جنگ علیه کودکان در این قرن است.
در این بیانیه همچنین از امضاکنندگان خواسته شده است که نقشی را که فرهنگ می‌تواند در دفاع از صدای مظلومیت فلسطین ایفا کند، به‌رسمیت بشناسند و در آن آمده است: «مؤسسات فرهنگی اسرائیل که اغلب مستقیماً با رژیم کار می‌کنند، در مخفی کردن، پنهان کردن و سلب مالکیت و سرکوب میلیون‌ها فلسطینی برای دهه‌ها نقش بسیار مهمی داشته‌اند، ما نقشی داریم که باید ایفا کنیم، ما با وجدان نمی‌توانیم بدون بازجویی از رابطه آنها با آپارتاید و آوارگی با نهادهای اسرائیل وارد تعامل شویم.»
نویسندگان بزرگ جهان که از آنها با عنوان غول‌های ادبیات معاصر نام برده می‌شود، چهره‌هایی همچون سالی رونی از منتقدان سرسخت رفتار رژیم اسرائیل با مردم فلسطین، عبدالرزاق گورنه برنده نوبل 2021 و آنی ارنو برنده نوبل 2022، ویت تان نگوین، جونو دیاز برندگان جایزه پولیترز و پرسیوال اورت و ریچل کوشنر نامزدهای جایزه بوکر، جودیت باتلر، نائومی کلاین و مریم مارگولیس از امضاکنندگان اولیه این نامه بودند.
این کمپین تحریم، بزرگترین تعهد جامعه ادبی جهانی به بایکوت فرهنگی است که تاکنون در رابطه با اسرائیل انجام شده است.
این تحریم با انتقاداتی نیز مواجه شده است، انجمن وکلای حامی اسرائیل (UKLFI) در نامهای به انجمن ناشران و نویسندگان مستقل ضمن اشاره به عواقب قانونی که برای نویسندگان این نامه به وجود می‌آید، نوشته است که این نامه اتهامات نادرستی را علیه اسرائیل مطرح کرده و خواستار خاتمه تحریم تبعیض‌آمیز و غیرقانونی مؤسسات فرهنگی اسرائیل شده است.
عمر رابرت همیلتون، یکی از بنیانگذاران و مدیر فعلی جشنواره ادبی فلسطین نیز نامه وکلای حامی اسرائیل را نشان‌دهنده این دانسته است که طرفداران اسرائیل چیزی برای گفتن ندارند.
از جمله امضاکنندگان جدید این بیانیه می‌توان به خالد حسینی، پایپر کِرمن، لینگ ما، رابین کاست لوئیس، مایکل روزن، پیتر کرِی، عمر الاکد، و کریس کراوس اشاره کرد.
امضاکنندگان شامل برندگان جایزه نوبل، جایزه بوکر، جایزه پولیتزر، جایزه گیلر، کمک‌هزینه تحصیلی مک‌آرتور، جایزه مایلز فرانکلین، و جایزه ملی کتاب هستند، از جمله سه نفر از برندگان امسال این جوایز می‌توان به پرسیوال اورت، لنا خلف توفاها، و شیفا سالتاگی اشاره کرد.
واکنش‌ها البته به افزوده شدن خیلی بیشتر نویسندگان و فعالان فرهنگی به این تحریم، همچنان ادامه دارد، برای نمونه بنیاد معماری شلینگ آلمان، جایزه 10هزاریورویی جیمز بریدل را به‌دلیل مشارکت نویسنده و هنرمند در تحریم فرهنگی لغو کرد.
در پاسخ، بریدل مجدداً موضع خود را تأیید کرد و نوشت: «جریان افراطی همچنان به انکار نسل‌کشی می‌پردازد، اما ما همچنان ایستادگی می‌کنیم».
برخی از نویسندگان امضاکننده این نامه، با رسانه‌ای کردن پیوستن خود به این تحریک بزرگ فرهنگی، دلایل خود را برای این اقدام چنین برشمرده‌اند:
عمر الاکد، رمان‌نویس برنده جایزه گیلر: «حتی اگر من در نسل‌کشی مداوم مردم فلسطین شریک نبودم (که هستم چون دلارهای مالیاتی من آن را تأمین می‌کند)، حداقل چیزی که می‌توانم برای همبستگی ارائه دهم، عدم مشارکت من در هر دستگاه یا نهادی است که فعال یا منفعلانه این وحشت را عادی می‌کند. ما نویسنده هستیم، ممکن است ادعا کنیم که نگران وضعیت انسان هستیم یا ممکن است از وحشتناک‌ترین و مستندترین قساوت عصر خود دور شویم، اما نمی‌توانیم هر دو را انجام دهیم.
برایان اینو و بت آدریانس دو هنرمند که همکاری مشترکی را سال‌هاست در دست انجام دارند: ما برای ابراز همبستگی خود با مردم مظلوم فلسطین، حمایت از افراد و سازمان‌های فلسطینی که برای امنیت و صلح به کار خود ادامه می‌دهند و همچنین افراد و سازمان‌های شجاع اسرائیلی که علناً به ظلم و ستم به مردم فلسطین اعتراض می‌کنند، امضای تحریم را انتخاب کرده‌ایم. تحریم هر مؤسسه ادبی برای ما انتخاب آسانی نیست، دنیای کتاب جایی است که می‌توانیم بین فرهنگ‌ها ارتباط برقرار کنیم، تفاوت‌های ظریف و پل‌هایی برای صلح پیدا کنیم، متأسفانه، ازآن‌جایی که دولت اسرائیل و حامیان آن هیچ تردیدی در استفاده از مؤسسات ادبی برای تبلیغات ندارند، ما تصمیم خود را برای تحریم راهی برای خارج کردن این سلاح خاص از دست آنها می‌دانیم.
نیکلاس میرزوف نظریه‌پرداز مکزیکی: «به‌عنوان یک یهودی ضدصهیونیست، بر من واجب است که هر گام ممکن را برای امتناع از این نسل‌کشی که ظاهراً به نام من انجام شده است، بردارم.»
نائومی والاس نویسنده و شاعر آمریکایی: به‌عنوان کارمندان فرهنگی باید برای آزادی فلسطین و پایان دادن به نسل‌کشی در غزه صحبت کنیم.
یوسف الگویندی نویسنده مصری: «راه‌های بسیار کمی برای مقاومت در برابر کشتاری که شاهد آن بودیم وجود دارد. انتخاب نکردن تعامل با نهادهای دولتی که آشکارا یا ضمنی از کشتار مداوم حمایت می‌کنند، حداقل کاری است که می‌توانیم انجام دهیم.»
جف هالپر نویسنده اسرائیلی است که به‌دلیل حمایت از حقوق فلسطینیان توسط اسرائیل بازداشت شد: «به‌عنوان یک نویسنده اسرائیلی که درباره استعمار شهرک‌نشینان صهیونیست، نظامی‌گری اسرائیل و مبارزات فلسطینی می‌نویسم، نام خود را به هر ابتکاری که فریاد می‌زند و خواستار پایان نسل‌کشی اسرائیل است، اضافه می‌کنم».
امضاکنندگان این نامه در ماه‌های گذشته با تشکیل یک کمپین همبستگی اعلام کردند که مؤسسات انتشاراتی که به خواسته‌های اساسی کمپین توجه داشته باشند، می‌توانند خود را از تحریم فرهنگی معاف کنند، این خواسته‌ها عبارتند از:
1. رژیم آپارتاید نسل‌کشی اسرائیل را محکوم کنید و از آن فاصله بگیرید.
2. تأیید حقوق کامل حمایت‌شده مردم فلسطین تحت قوانین بین‌المللی، از جمله حق بازگشت.
از 98 ناشر اسرائیلی، اما تنها یک ناشر مستقل و کوچک این دو خواسته را پذیرفته است.
نویسندگان و فعالان حوزه فرهنگ در یک سال گذشته فعالیت‌های قابل‌توجهی را در محکوم کردن جنایات اسرائیل انجام داده‌اند، نمونه اخیر موفقیت در این گونه اقدامات خداحافظی بانک اسکوشیا بزرگترین سهامدار شرکت البیت سازنده سلاح‌های اسرائیلی از جایزه ادبی گیلر، مهمترین جایزه ادبی کانادا بود که به‌دنبال اعتراض یک سال اخیر نویسندگان به این جایزه انجام شد.
بیش از 4 ماه از انتشار بیانیه بزرگترین تحریم فرهنگی علیه اسرائیل می‌گذرد، بیانیه‌ای که بزرگترین تحریم تاریخی اسرائیل لقب گرفته است، تا امروز شمار نویسندگانی که به حمایت از این بیانیه پرداخته به خیل امضاکنندگان پیوستند، از 7500 نویسنده، ویراستار، مترجم، تصویرگر، ناشر، کارگزار، کتابدار و سایر کارکنان صنعت کتاب و فعال حوزه کتاب فراتر رفته است.
28 اکتبر، بیش از یک‌هزار نویسنده جهان بیانیه‌ای در اعتراض به جنایت‌های رژیم صهیونیستی در غزه و لبنان را امضا کرده متعهد شدند که با کلیه مؤسسات فرهنگی، ناشران، جشنواره‌ها یا انتشاراتی که در نقض حقوق فلسطینی‌ها همدست هستند، همکاری نکنند.
این نامه که با واکنش‌های متعددی روبه‌رو شد، همدردی جامعه جهانی نویسندگان و صنعت نشر را با فجایعی که اسرائیلی‌ها در غزه رقم زدند نشان داد، فاجعه‌ای که در نامه از آن با عنوان «عمیق‌ترین بحران اخلاقی، سیاسی و فرهنگی قرن بیست‌ویکم» یاد شده است.
امضاکنندگان این نامه صراحتاً اعلام کرده‌اند که با ناشران، جشنواره‌ها، آژانس‌های ادبی و نشریاتی که در نقض حقوق فلسطینی‌ها با اجرای سیاست‌ها و شیوه‌های تبعیض‌آمیز یا توجیه اشغال، نژادپرستی یا نسل‌کشی اسرائیل شریک هستند، همکاری نخواهند کرد، همچنین نهادهایی که هرگز علناً حقوق مسلم مردم فلسطین را (که در قوانین بین‌المللی تصریح شده است) به‌رسمیت نشناخته‌اند نیز تحریم خواهند شد.
در این بیانیه آمده است: اسرائیل غزه را غیرقابل زندگی کرده است، نمی‌توان دقیقاً دانست که اسرائیل از ماه اکتبر تاکنون چند هزار فلسطینی را کشته است، زیرا اسرائیل تمام زیرساخت‌ها از جمله توانایی شمارش و دفن کشته‌ها را از بین برده است. ما می‌دانیم که اسرائیل از ماه اکتبر حداقل 43هزار و 362 فلسطینی را در غزه کشته است و این بزرگترین جنگ علیه کودکان در این قرن است.
در این بیانیه همچنین از امضاکنندگان خواسته شده است که نقشی را که فرهنگ می‌تواند در دفاع از صدای مظلومیت فلسطین ایفا کند، به‌رسمیت بشناسند و در آن آمده است: «مؤسسات فرهنگی اسرائیل که اغلب مستقیماً با رژیم کار می‌کنند، در مخفی کردن، پنهان کردن و سلب مالکیت و سرکوب میلیون‌ها فلسطینی برای دهه‌ها نقش بسیار مهمی داشته‌اند، ما نقشی داریم که باید ایفا کنیم، ما با وجدان نمی‌توانیم بدون بازجویی از رابطه آنها با آپارتاید و آوارگی با نهادهای اسرائیل وارد تعامل شویم.»
نویسندگان بزرگ جهان که از آنها با عنوان غول‌های ادبیات معاصر نام برده می‌شود، چهره‌هایی همچون سالی رونی از منتقدان سرسخت رفتار رژیم اسرائیل با مردم فلسطین، عبدالرزاق گورنه برنده نوبل 2021 و آنی ارنو برنده نوبل 2022، ویت تان نگوین، جونو دیاز برندگان جایزه پولیترز و پرسیوال اورت و ریچل کوشنر نامزدهای جایزه بوکر، جودیت باتلر، نائومی کلاین و مریم مارگولیس از امضاکنندگان اولیه این نامه بودند.
این کمپین تحریم، بزرگترین تعهد جامعه ادبی جهانی به بایکوت فرهنگی است که تاکنون در رابطه با اسرائیل انجام شده است.
این تحریم با انتقاداتی نیز مواجه شده است، انجمن وکلای حامی اسرائیل (UKLFI) در نامهای به انجمن ناشران و نویسندگان مستقل ضمن اشاره به عواقب قانونی که برای نویسندگان این نامه به وجود می‌آید، نوشته است که این نامه اتهامات نادرستی را علیه اسرائیل مطرح کرده و خواستار خاتمه تحریم تبعیض‌آمیز و غیرقانونی مؤسسات فرهنگی اسرائیل شده است.
عمر رابرت همیلتون، یکی از بنیانگذاران و مدیر فعلی جشنواره ادبی فلسطین نیز نامه وکلای حامی اسرائیل را نشان‌دهنده این دانسته است که طرفداران اسرائیل چیزی برای گفتن ندارند.
از جمله امضاکنندگان جدید این بیانیه می‌توان به خالد حسینی، پایپر کِرمن، لینگ ما، رابین کاست لوئیس، مایکل روزن، پیتر کرِی، عمر الاکد، و کریس کراوس اشاره کرد.
امضاکنندگان شامل برندگان جایزه نوبل، جایزه بوکر، جایزه پولیتزر، جایزه گیلر، کمک‌هزینه تحصیلی مک‌آرتور، جایزه مایلز فرانکلین، و جایزه ملی کتاب هستند، از جمله سه نفر از برندگان امسال این جوایز می‌توان به پرسیوال اورت، لنا خلف توفاها، و شیفا سالتاگی اشاره کرد.
واکنش‌ها البته به افزوده شدن خیلی بیشتر نویسندگان و فعالان فرهنگی به این تحریم، همچنان ادامه دارد، برای نمونه بنیاد معماری شلینگ آلمان، جایزه 10هزاریورویی جیمز بریدل را به‌دلیل مشارکت نویسنده و هنرمند در تحریم فرهنگی لغو کرد.
در پاسخ، بریدل مجدداً موضع خود را تأیید کرد و نوشت: «جریان افراطی همچنان به انکار نسل‌کشی می‌پردازد، اما ما همچنان ایستادگی می‌کنیم».
برخی از نویسندگان امضاکننده این نامه، با رسانه‌ای کردن پیوستن خود به این تحریک بزرگ فرهنگی، دلایل خود را برای این اقدام چنین برشمرده‌اند:
عمر الاکد، رمان‌نویس برنده جایزه گیلر: «حتی اگر من در نسل‌کشی مداوم مردم فلسطین شریک نبودم (که هستم چون دلارهای مالیاتی من آن را تأمین می‌کند)، حداقل چیزی که می‌توانم برای همبستگی ارائه دهم، عدم مشارکت من در هر دستگاه یا نهادی است که فعال یا منفعلانه این وحشت را عادی می‌کند. ما نویسنده هستیم، ممکن است ادعا کنیم که نگران وضعیت انسان هستیم یا ممکن است از وحشتناک‌ترین و مستندترین قساوت عصر خود دور شویم، اما نمی‌توانیم هر دو را انجام دهیم.
برایان اینو و بت آدریانس دو هنرمند که همکاری مشترکی را سال‌هاست در دست انجام دارند: ما برای ابراز همبستگی خود با مردم مظلوم فلسطین، حمایت از افراد و سازمان‌های فلسطینی که برای امنیت و صلح به کار خود ادامه می‌دهند و همچنین افراد و سازمان‌های شجاع اسرائیلی که علناً به ظلم و ستم به مردم فلسطین اعتراض می‌کنند، امضای تحریم را انتخاب کرده‌ایم. تحریم هر مؤسسه ادبی برای ما انتخاب آسانی نیست، دنیای کتاب جایی است که می‌توانیم بین فرهنگ‌ها ارتباط برقرار کنیم، تفاوت‌های ظریف و پل‌هایی برای صلح پیدا کنیم، متأسفانه، ازآن‌جایی که دولت اسرائیل و حامیان آن هیچ تردیدی در استفاده از مؤسسات ادبی برای تبلیغات ندارند، ما تصمیم خود را برای تحریم راهی برای خارج کردن این سلاح خاص از دست آنها می‌دانیم.
نیکلاس میرزوف نظریه‌پرداز مکزیکی: «به‌عنوان یک یهودی ضدصهیونیست، بر من واجب است که هر گام ممکن را برای امتناع از این نسل‌کشی که ظاهراً به نام من انجام شده است، بردارم.»
نائومی والاس نویسنده و شاعر آمریکایی: به‌عنوان کارمندان فرهنگی باید برای آزادی فلسطین و پایان دادن به نسل‌کشی در غزه صحبت کنیم.
یوسف الگویندی نویسنده مصری: «راه‌های بسیار کمی برای مقاومت در برابر کشتاری که شاهد آن بودیم وجود دارد. انتخاب نکردن تعامل با نهادهای دولتی که آشکارا یا ضمنی از کشتار مداوم حمایت می‌کنند، حداقل کاری است که می‌توانیم انجام دهیم.»
جف هالپر نویسنده اسرائیلی است که به‌دلیل حمایت از حقوق فلسطینیان توسط اسرائیل بازداشت شد: «به‌عنوان یک نویسنده اسرائیلی که درباره استعمار شهرک‌نشینان صهیونیست، نظامی‌گری اسرائیل و مبارزات فلسطینی می‌نویسم، نام خود را به هر ابتکاری که فریاد می‌زند و خواستار پایان نسل‌کشی اسرائیل است، اضافه می‌کنم».
امضاکنندگان این نامه در ماه‌های گذشته با تشکیل یک کمپین همبستگی اعلام کردند که مؤسسات انتشاراتی که به خواسته‌های اساسی کمپین توجه داشته باشند، می‌توانند خود را از تحریم فرهنگی معاف کنند، این خواسته‌ها عبارتند از:
1. رژیم آپارتاید نسل‌کشی اسرائیل را محکوم کنید و از آن فاصله بگیرید.
2. تأیید حقوق کامل حمایت‌شده مردم فلسطین تحت قوانین بین‌المللی، از جمله حق بازگشت.
از 98 ناشر اسرائیلی، اما تنها یک ناشر مستقل و کوچک این دو خواسته را پذیرفته است.
نویسندگان و فعالان حوزه فرهنگ در یک سال گذشته فعالیت‌های قابل‌توجهی را در محکوم کردن جنایات اسرائیل انجام داده‌اند، نمونه اخیر موفقیت در این گونه اقدامات خداحافظی بانک اسکوشیا بزرگترین سهامدار شرکت البیت سازنده سلاح‌های اسرائیلی از جایزه ادبی گیلر، مهمترین جایزه ادبی کانادا بود که به‌دنبال اعتراض یک سال اخیر نویسندگان به این جایزه انجام شد.
∎