در حالی که وزیر جهاد کشاورزی از صدور مجوز واردات سیب‌زمینی به کشور خبر داده است، آمار گمرک پرده از واقعیتی متناقض برمی‌دارد که نشان می‌دهد صادرات این محصول همچنان ادامه دارد و حتی در دی‌ماه به ارقام چشمگیری رسیده است.
به گزارش سرویس اقتصادی تابناک، قیمت سیب زمینی در بازار داخلی سر به فلک کشیده و مصرف‌کنندگان چند ماهی است با نرخ‌های افسارگسیخته مواجه‌اند، اما در کمال تعجب، روند صادرات این محصول در هفته های اخیر متوقف نشده و خبری از ممنوعیت صادرات نیز وجود ندارد. آمار‌های رسمی گمرک نشان می‌دهد که در دی‌ماه امسال بیش از ۲۸ هزار تن سیب‌زمینی تازه از کشور خارج شده که ارزآوری آن برای صادرکنندگان رقمی در حدود یک میلیون و ۳۵۰ هزار دلار بوده است. به نظر می‌رسد سیاست‌های تنظیم بازار نه‌تنها در کنترل قیمت‌ها موفق نبوده، بلکه همچنان اولویت را به تأمین بازار‌های خارجی داده است.
مقاصد صادراتی سیب زمینی؛ اولویت با خارجی‌ها؟
بررسی آمار ۱۰ ماهه گمرک گویای آن است که عراق بزرگ‌ترین مشتری سیب‌زمینی ایران بوده و در این مدت بیش از ۱۱۶ هزار تن از این محصول را دریافت کرده است. افغانستان با واردات ۵۲ هزار تن، امارات و ترکمنستان هرکدام با حدود ۵۰ هزار تن در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
آیا این حجم عظیم از صادرات در حالی که قیمت‌ها در داخل به شدت افزایش یافته، توجیهی دارد؟
در این میان، آذربایجان با واردات ۳۷ هزار تن، ازبکستان با ۶ هزار تن، کویت و عمان هرکدام با ۹ هزار تن، قطر با ۴ هزار تن و ترکیه با ۶۴۱ تن از دیگر مشتریان سیب‌زمینی ایران هستند. حتی روسیه و قزاقستان نیز سهمی، هرچند اندک، در این صادرات دارند. سوریه نیز با دریافت ۱۳۰۰ تن و گرجستان با ۲۳ تن، در لیست واردکنندگان این محصول قرار دارند.
این آمار بیش از هر چیز پرسشی اساسی را مطرح می‌کند؛ در حالی که مصرف‌کنندگان داخلی تحت فشار شدید قیمت‌ها هستند، آیا منطقی است که چنین حجمی از سیب‌زمینی راهی بازار‌های خارجی شود؟ سیاست‌های تنظیم بازار تا چه حد توانسته‌اند نیاز‌های داخلی را در اولویت قرار دهند؟
به نظر می‌رسد همچنان صادرکنندگان در اولویت بوده و مصرف‌کنندگان داخلی تنها نظاره‌گر صعود قیمت‌ها هستند. با ادامه این روند، باید دید آیا وعده‌های دولت و وزارت جهاد کشاورزی برای کنترل قیمت‌ها، سرانجام جامه عمل خواهد پوشید یا خیر؟