به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ مهریه یکی از حقوق زنان در ازدواج است که به آنها تعلق میگیرد و پرداخت آن به عهده مرد میباشد. در شرایط مختلف ممکن است؛ زوجه قصد وصول مهریه خود را داشته باشد؛ اما این درخواست، مراحل خاص خود را دارد که باید طی شود. در چنین شرایطی ممکن است محدودیتهایی برای زنان وجود داشته باشد که سبب دشوار شدن احیای این حقوق خواهد شد. با مراجعه به سایتهای معتبر از جمله وکیل چی (vakilchi.com) میتوان با وکلای متخصص و ماهر از جمله بهترین وکیل مهریه در تهران آشنا شد که ایشان میتوانند در این مسیر به موکل خود که ممکن است زوج یا زوجه باشد کمک کند.
روشهای مختلف وصول مطالبه
چندین روش برای مطالبه مهریه وجود دارد که زوجه میتواند از طریق آنها مهریه خود را از همسر خویش طلب نماید. یکی از روشهایی که برای دریافت مهریه وجود دارد، این است که زوجین بین خود به تفاهم رسیده و زوجه بتواند مهریه خود را دریافت کند. مهریه ممکن است در مسیر طلاق و یا در طی زندگی مشترک درخواست و پرداخت شود. پرداخت مهریه از طریق پرداخت سکه، پول و یا انتقال اموال منقول و غیرمنقول میسر است، اما در صورتی که پرداخت مهریه با توافق انجام نشود، باید از طریق یکی از روشهای زیر انجام شود.
از طریق دادگاه: یکی از روشهای مطالبه مهریه برای زوجه، مراجعه به دادگاه و اقدام از این طریق است. در این حالت، زوجه به دادگاه مراجعه نموده و درخواست خود را مبنی بر مطالبه مهریه، ارائه مینماید. در دادگاه، این درخواست با توجه به مدارک و مستندات موجود مورد بررسی قرار میگیرد و در صورت وجود شرایط و محق بودن زوجه، دادگاه رای را بر پرداخت مهریه قرار میدهد.
روش اجرای ثبت: روش دیگر وصول مهریه، اقدام از طریق اجرای ثبت است. زوجه میتواند برای دریافت مهریه خود به اداره ثبت مراجعه نماید و با ارائه مدارک مورد نیاز، درخواست دریافت مهریه را مطرح کند. پس از صدور اجرائیه، زن، درخواست اجرای حکم، یعنی پرداخت مهریه را مینماید.
در جدول زیر روشهای وصول مهریه و مدت زمان لازم برای آن ذکر شده است:
روشهای وصول مهریه |
مدت زمان لازم |
پرداخت توسط زوجه |
10 روز |
دریافت حکم جلب |
به شرایط پرونده بستگی دارد |
دریافت حکم توقیف اموال |
به شرایط پرونده بستگی دارد |
بخشیدن مهریه |
زمانی نیاز ندارد |
توقیف اموال زوج برای مطالبه مهریه
در برخی از موارد مشاهده میشود که زوج از پرداخت مهریه سر باز میزند. در چنین شرایطی زوجه میتواند از طرق مختلف برای وصول مهریه خود اقدام نماید. یکی از این راهکارها، دریافت حکم توقیف اموال زوج است. ناگفته نماند، زمانی امکان دریافت این حکم وجود دارد که دادگاه، حکم پرداخت مهریه را صادر کرده باشد و زوج را مکلف به پرداخت مهریه نموده باشد و وی برای پرداخت اقدامی انجام نداده باشد.
در این شرایط زن با مراجعه به دادگاه، دادخواست توقیف اموال مرد را مطرح میکند. لازم است که کلیه مدارک و مستندات موجود نیز به همراه دادخواست ارائه شود تا دادگاه بتواند به درستی موضوع را مورد پیگیری قرار دهد و حکم عادلانهای را صادر کند. پس از طی شدن روند کار و صدور حکم توقیف اموال، داراییهای زوج توقیف شده و مهریه زن از آن پرداخت میشود. در صورتی که داراییهای مرد بیشتر از مبلغ مهریه باشد، به میزان مهریه از اموال او توقیف میگردد.
دریافت حکم جلب زوج در صورت عدم پرداخت مهریه
در صورتی که مرد، مهریه همسر خود را نپردازد، زن میتواند حکم جلب او را دریافت کند. صدور حکم جلب، شرایط خاص خود را دارد که در صورت وجود این شرایط، دادگاه این حکم را صادر میکند. در گذشته، به ازای تمام مبالغ مختلف مهریه، قانون دریافت حکم جلب وجود داشت؛ اما با وضع قوانین جدید، شرایط کمی متفاوت شده است.
مطابق قانون جدید مهریه، در صورتی که مهریه زن بیش از 110 سکه و یا مبلغی معادل ارزش بیش از 110 سکه طلا باشد، مهریه عندالاستطاعه خواهد بود. این موضوع بدان معنی است که برای مهریههای این چنینی، امکان صدور حکم جلب وجود ندارد. در واقع، اگر مهریه تا 110 سکه باشد و زوج این میزان مهریه را پرداخت نکند، زوجه میتواند حکم جلب همسر خود را بگیرد، اما برای مهریههای بالاتر، در صورت ناتوانی زوج برای پرداخت مهریه، حکم جلب صادر نخواهد شد.
برخی به اشتباه گمان میکنند که این قانون اجازه صدور حکم جلب را برای مرد نخواهد داد. در صورتی که قانون جدید گویای این است که برای مبالغ بیشتر از حد مشخص و در صورت ناتوانی مرد در پرداخت مهریه، امکان صدور حکم جلب وجود ندارد.
درخواست اعسار برای پرداخت مهریه
اعسار به معنی پرداخت اقساطی بدهی از جمله مهریه میباشد. در برخی موارد ممکن است زوج توانایی مالی برای پرداخت مهریه را نداشته باشد؛ در این شرایط وی میتواند درخواست اعسار خود را به دادگاه تقدیم کند. این دادخواست زمانی از طرف دادگاه مورد پذیرش قرار میگیرد که زوج بتواند عدم توانایی مالی خود را به دادگاه اثبات نماید. روشهای مختلفی برای اثبات عدم تمکن مالی وجود دارد که از جمله آنها میتوان به ارائه مدارک درآمدی و شهادت دو فرد عاقل مبنی بر عدم توانایی مالی زوج اشاره کرد.
زوجه از طریق پیگیری درخواست اعسار، میتواند مهریه خود را دریافت کند. در واقع، هنگامی که زوج اموالی برای توقیف نداشته باشد و همچنین توانایی مالی کافی هم برای پرداخت مهریه نداشته باشد، تنها راه وصول مهریه، پرداخت اقساطی آن از طریق اعسار خواهد بود. در این شرایط دادگاه با توجه به میزان درآمد و شرایط مالی زوج، مهریه را تقسیط نموده تا مرد بتواند حق و حقوق همسر خود را پرداخت نماید.
در برخی از موارد ممکن است که زن مهریه خود را ببخشد؛ حتی ممکن است وی در قبال شرایط مشخصی این کار را انجام دهد. یعنی زن در قبال دریافت حضانت فرزندان و یا هر شرطی که مدنظر وی باشد، مهر خود را به مرد ببخشد. در این شرایط پرونده مختومه گردیده و نیازی به صدور حکم جلب نیز وجود نخواهد داشت.
مراجعه به وکیل برای وصول مهریه
مطابق قوانین موجود که در قسمتهای قبل مورد بررسی قرار گرفت، امکان دریافت مهریه از طرق مختلف برای زوجه وجود دارد؛ اما هر یک از این روشها، مراحل خاص خود را دارند که طی کردن آنها نیازمند داشتن سواد حقوقی و آشنایی با روند کار میباشد. از آنجا که همه افراد جامعه با این قوانین آشنا نیستند، نیازمند مراجعه به یک فرد حقوقدان مانند وکیل هستند.
بهترین وکیل مهریه با توجه به تسلطی که بر قوانین خانواده، مهریه و فقه دارد و همچنین تجربیاتی که در سالها وکالت خود به دست آورده است، قادر است راهحلهای قانونی را برای حل پرونده یافته و آن را به سرانجام برساند. هر یک ار دادخواستهای اعسار، دریافت حکم توقیف و یا حکم جلب، باید از طریق روال قانونی انجام شود که حضور یک وکیل میتواند این فرآیند را در زمان کوتاهتری به ثمر برساند. با کمک یک وکیل خبره و باتجربه در امور مهریه، روند دادرسی پرونده تسریع یافته و دعوا سریعتر به نتیجه خواهد رسید.
از طرف دیگر، با وجود یک وکیل تنشهای مختلف حاصل از درگیری زوجین کاهش یافته و مراحل پرونده سادهتر طی میشود. به دلیل اطمینان از پیگیری یک فرد کاردان، طرفین دعوا احساس آرامش و امنیت بیشتری دارند و از استرس و نگرانی به دور هستند.
مدت زمان لازم برای وصول مهریه
از زمانی که زوجه، درخواست مهریه خود را ثبت میکند و دادگاه مرد را ملزم به پرداخت مهریه کند، وی 10 روز زمان دارد تا مبلغ موردنظر را به زوجه پرداخت کند. در صورتی که این اقدام انجام نشود، زوجه میتواند برای توقیف اموال و یا حکم جلب زوج اقدام کند. اینکه دریافت مهریه چه مدت به طول میانجامد، به موارد مختلفی بستگی دارد. به عنوان مثال، مدت زمان لازم برای اتمام پروندهای که زوج در زمان مقرر اقدام به پرداخت مهریه میکند، با پروندهای که نیاز به دریافت حکم جلب داشته باشد، متفاوت است.
اگر زوج یا زوجه، برای پیگیری پرونده مهریه به وکیل مراجعه نمایند، به دلیل تسلط وکیل بر مباحث و انجام اقدامات لازم، ممکن است پرونده در مدت زمان کوتاهتری به نتیجه برسد. در صورتی که دعوای مهریه بدون حضور وکیل مورد بررسی قرار بگیرد، احتمال طی کردن مسیرهای اشتباه و طولانی شدن روند دادرسی افزایش مییابد. دلیل دریافت مهریه هم بر مدت زمان لازم برای پرونده مهریه تاثیرگذار است؛ اینکه مهریه به دلیل طلاق زوجین انجام شود یا زن بدون طلاق بخواهد حق خود را دریافت کند، تعیین کننده زمان اتمام دعوای مهریه است. در طلاقهای توافقی هم این روند متفاوت است و سریعتر مهریه پرداخت میگردد؛ اما در انواع دیگر طلاق، این فرآیند ممکن است طولانیتر شود.
مدارک لازم جهت دریافت مهریه
انجام هر اقدام قانونی، نیازمند طی کردن مراحل خاص خود میباشد؛ دریافت مهریه هم از این قاعده مستثنی نیست. هنگامی که زوجه برای دریافت مهریه خود اقدام میکند، نیازمند ارائه مدارک مختلفی است که از جمله آنها میتوان به مدارک شناسایی مانند کارت ملی و شناسنامه و همچنین سند ازدواج اشاره کرد. در هنگام ثبت دادخواست مبنی بر وصول مهریه، میبایست این مدارک ارائه شوند و به انضمام درخواست، پیوست گردند. در واقع دادگاه برای رسیدگی به دادخواست مهریه، باید مدارک کافی را برای بررسی در اختیار داشته باشد.
در صورتی که برای وصول مهریه از روش اجرای ثبت استفاده گردد نیز ارائه این مدارک الزامی است. در صورتی که بنا به دلایل مختلف، سند ازدواج در دسترس نباشد، هر یک از زوجین میتوانند با در دست داشتن مدارک شناسایی به دفترخانهای که صیغه عقد در آن خوانده شده است، مراجعه نموده و مدارک ثبت ازدواج خود را دریافت کنند.
کلام آخر
مهریه حقی است که بر اثر جاری شدن صیغه عقد به زوجه تعلق خواهد گرفت و وی میتواند هر زمان که بخواهد این حق را مطالبه کند. زوج نیز مکلف است مطابق قانون این حق زوجه را به وی پرداخت کند. در صورت عدم پرداخت مهریه توسط زوج، همسر وی میتواند درخواست خود را برای دریافت مهریه به شکل قانونی از طریق مراجعه به دادگاه و یا از طریق اجرای ثبت، مطرح کند. پس از صدور حکم لازم مبنی بر پرداخت مهریه توسط زوجه، زوج موظف خواهد شد طی مدت 10 روز مهریه را پرداخت نماید.
در صورت عدم تمکن مالی مرد، وی میتواند درخواست اعسار خود را مطرح نماید و در صورت اثبات این موضوع، مهریه را به صورت اقساطی پرداخت کند. در غیر این صورت، زوجه امکان دریافت حکم جلب مرد و یا حکم توقیف اموال وی برای زوجه میسر است. اطلاعات مختلف در خصوص مهریه و همچنین آشنایی با وکلای متخصص مهریه و طلاق را میتوان از طریق مراجعه به سایتهای مختلف از جمله وکیل چی (vakilchi.com) کسب نمود.