به گزارش اقتصادنیوز، بلومبرگ با انتشار یادداشتی مدعی شد، درحالی که دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده برای پایان دادن به جنگ در اوکراین و تغییر نظم خاورمیانه خیز برداشته، یکی از رهبران جهان در قلب هر دو ابتکار عمل قرار دارد: محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی.بن سلمان، به عنوان حاکم واقعی پادشاهی نفت خیز، یکی از معدود دلالان قدرت جهانی است که که با ترامپ و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه رابطه ای نزدیک دارد، در حالی که اکثر سران کشورهای عربی ولیعهد را به عنوان چهره ای می شناسند که قادر است واشنگتن را که امروز از رویکردهای نامتقارن پیروی می کند،تحت تاثیر قرار دهد. همین مقوله موجب شده تا ریاض محتمل ترین مقصدی باشد برای رایزنی های احتمالی ترامپ و پوتین نیز لحاظ شود.همین گزاره موجب شده تا واکنش محمد بن سلمانبه طرح ترامپ در باب غزه در کانون توجه های منطقه ای و فرامنطقه ای قرار بگیرد.

فرصت سازی بن سلمان

بلومبرگ در ادامه یادداشت خود آورد، روابط این مرد 39 ساله با ترامپ نشان از پوست اندازی ولیعهد دارد؛ چهره ای که در سال 2018 به واسطه دست داشتن در قتل جمال خاشقجی، ستون نویس واشنگتن پست در کنسولگری عربستان در آنکارا چهره ای منوفر بود و حالا به صلح ساز تبدیل شده است. این متغیر در کنار تمایل رئیس جمهوری ایالات متحده به گفت‌وگوی منطقه‌ای موجب شده تا موقعیت بن سلمان در داخل و فراتر از مرزهای عربستان تقویت شود. از همین رو شاهزاده تلاش دارد تا با تکیه بر رویکرد سنتی پادشاهی بستر را برای ثبات منطقه ای هموار سازد چرا که به خوبی می داند که پیشرفت اقتصادی و تحقق چشم انداز 2030 مستلزم صلح در منطقه ایت. در همین راستا به ادعای دو منبع آگاه که نخواستند نامشان فاش شود، بن سلمان براین باور است که رویکرد مخرب تارمپ ممکن است به او فرصت دهد تا در تنش ها و مناقشه ها در خاورمیانه و جغرافیاهای دیگر نقش آفرینی کند.

جاناتان پانیکوف، مدیر ابتکار امنیت خاورمیانه فعال در شورای آتلانتیک، در این باره مدعی است: «دیدار ترامپ و پوتین می‌تواند فرصتی برای بن سلمان باشد تا حسن نیت خود را صحنه جهانی عریان سازد. ریاض با چنین رخدادی می تواند به حمایت های ترامپ امیدوارتر باشد و در باب غزه اولویت ها و ملاحظاتش لحاظ گردد.ترامپ پس از تماس تلفنی با همتای روس خود که هدف از آن پایان دادن به جنگی سه ساله است که از فوریه 2022 آغاز شده، روز چهارشنبه گفت که «احتمالاً» در «آینده‌ای نه چندان دور» با پوتین در عربستان سعودی دیدار خواهد کرد. ژیشتر ترامپ در مسیر مبارزات انتخاباتی به تحقق صلح در اوکراین متعهد شد و پیت هگست، وزیر دفاعش، به دنبال آن است تا لیست امتیازهای اعطایی به روس ها را فراهم کند؛ امتیازهایی که اوکراین بایدن بدان تن دهد.در چنین شرایطی اگر رایزنی های پوتین و ترامپ در ریاض برگزار شود، تصویری که عربستان با توسل بدین گزاره می تواند از خود ترسیم کند؛ تصویر بازیگری قدرتمند و با نفوذ در عرصه جهانی است. علاوه بر این، پس از رایزنی های پوتین و ترامپ، پادشاهی به مقصدی برای گفت‌وگوهای سطح بالا درباره راه‌حل دو دولتی در باب درگیری اسرائیل و فلسطین، آینده سوریه و پایان جنگ در سودان تبدیل خواهد شد.

بازی در دو زمین

عربستان در جریان میزبانی از ترامپ و پوتین،نقشی مشابه نقش سنگاپور را ایفا خواهد کرد؛ سنگاپور نیز کشوری بود که ترامپ برای دیدار با کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی آن را برگزید.مقامات سعودی بر این باورند که تعریف بن سلمان به عنوان چهره ای صلح‌ساز، هدف پادشاهی را برای تبدیل شدن به یک قدرت جهانی متوسط ​​که با همه دوست است و سیاست خارجی را دنبال می‌کند که حول منافع و آرمان اقتصادی اش تعریف شده، محقق خواهد کرد. این در حالی است که پادشاهی در حال سرمایه‌گذاری تریلیون‌ها دلار برای اجرای طرحی جهت توسعه اقتصاد غیرنفتی است؛ طرحی که چشم‌انداز 2030 نامیده و هدف بلندپروازانه‌ای برای چهار برابر کردن سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی به 100 میلیارد دلار در سال در قابش تعریف شده است.عربستان سعودی از محکوم کردن حمله روسیه به اوکراین، به واسطه عضویت روسیه در اوپک پلاس اجتاب کرد و ژوتین نیز پیشتر از به چالش کشیدن بن سلمان به دلیل قتل خاشقجی از MBS خودداری کرد. پوتین در دسامبر 2023 با سفری نادر به پادشاهی نشان داد که هنوز در برخی از نقاط جهان از او استقبال می شود، اگرچه شاهزاده محمد اعتبار خود را با استقبال از ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین همزمان تقویت کرد.

لینا خطیب، یکی از همکاران برنامه خاورمیانه و شمال آفریقا فعال در چتم هاوس، در این باره به بلومبرگ گفت: انتخاب عربستان به عنوان مقصد رایزنی ها در باب اوکراین توسط ترامپ برای پادشاهی که قرار است میزبانی چنین نشستی را عهده دار شود، بسیار با اهمیت است و می تواند موقعیت این کشور در عرصه جهانی را تقویت کند.به باور خطیب این نشست، رویکرد و استراتژی ریاض در امور خارجی را تأیید خواهد کرد؛ استراتژی  که مبتنی بر تنوع در روابط دیپلماتیک پادشاهی است.همزمان به باور ناظران اگر میزبانی از روسای جمهور آمریکا و روسیه نسبتاً ساده به نظر برسد، پاسخ به طرح غزه ترامپ ممکن است ظرایط را برای ریاض پیچیده تر کند. رهبر عربستان باید در باب طرح غزه روابط نزدیک خود بای تعادلی را میان منافعش در ارتباط با واشنگتن و دغغده هایش به واسطه هراس اعراب از این طرح جنجالی تعریف نماید.طرح ترامپ حول این گزاره خلاصه شده که ایالات متحده مالکیت غزه ویران شده بعد از جنگ 16 ماهه بین اسرائیل و حماس - را از آن خود کرده و در طول فرآیند بازسازی بر خط ساحلی مدیترانه در سرزمین فلسطین سرمایه گذاری کند. ترامپ گفت که این امر مستلزم انتقال بیش از 2 میلیون نفر از ساکنان غزه به مصر و اردن است، پیشنهادی که منتقدان می گویند پاکسازی قومی است. در بحبوحه محکومیت گسترده این طرح در خاورمیانه، واکنش اولیه سعودی ها تکرار درخواست ها برای تشکیل کشور فلسطینی و رد ایده آواره کردن مردم غزه بود. مقامات سعودی و دیگر مقامات عرب نگران هستند که هجوم پناهجویان ثبات را در مصر و اردن و در نتیجه کل منطقه به خطر بیاندازد.به گفته یکی از منابه آگاه، مقامات سعودی براین باورند که جهان عرب نمی تواند شاهد شکست مصر یا اردن باشد و اگر ترامپ از ارائه کمک ها خودداری کند، پادشاهی به همراه سایر قدرت های منطقه می بایست با اهرم های مالی شان وارد میدان شوند.

به ادعای منابع آگاه که به دلیل حساسیت موضوع نخواستند نامشان فاش شود مدعی اند، با این حال، عربستان سعودی تا حدودی امیدوار است که به واسطه روابط نزدیک بن سلمان با ترامپ، این پیچدیگی ها حل شود. به ادعای این گروه، رابطه ای که شاهزاده محمد در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ و همچنین پس از شکست او در انتخابات 2020 با رئیس جمهوری وقت آمریکا تعریف کرده می تواند در این زمینه موثر واقع شده و فضا را تغیر دهد.  به گفته یکی از مقام های خلیج فارس، توانایی بن سلمان برای دستیابی به مصالحه، چندان برجسته نباشد  و کشورهای منطقه احتمالا توجه به اولویت‌های مالی ضروری‌تر در داخل، تمایلی به تأمین مالی اردن و مصر نداشته باشند.به ادعای دو مقام عرب، دولت مصر در حال طراحی یک طرح جایگزین برای غزه است که به گفته آنها، ملک عبدالله و فتاح السیسی، رئیس جمهور مصر، در نشستی متشکل از پنج کشور در ریاض در مورد آن با بن سلمان رایزنی خواهند داشت.. یکی از منابع آگاه مدعی شد که قرار بر آن است که این نشست 20 فوریه برگزار شود.به ادعای بلومبرگ، بن سلمان دستور کار خودش را دارد. رهبر عربستان سعودی مدتهاست که آرزوی توافقنامه همکاری دفاعی، فناوری و هسته ای با ایالات متحده را در سر پرورانده، گزاره ای که واشنگتن در صورت موافقت ریاض با عادی سازی روابط با اسرائیل، قادر است بدان دست یابد.آنا بورشچوسکایا، کارشناس ارشد فعال در موسسه واشنگتن مستقر در دی سی، مدعی است: «ترامپ پیامی ارسال کرده و تاکید دارد که از تلاش عربستان سعودی برای رهبری منطقه حمایت می‌کند. با توجه به رویکرد مبادلاتی محمد بن سلمان در عرصه سیاست بین‌الملل، به نظر می‌رسد که ولیعهد تصور می کند که قادر است از این فرصت بهره مند شده و در با استفاده از حمایت واشنگتن در نظم جهانی سرمایه گذاری کند.»