گروه فرهنگی: برداشت گسترده سنگ با بیل مکانیکی و ابزارآلات سنگین در قلعه‌دختر فیروزآباد به‌صورت شبانه‌روزی ادامه دارد. معدن برداشت سنگ که در فاصله ۶۰۰ متری قلعه دختر قرار دارد باعث تهدید یکی از آثار ثبت‌جهانی شده ایران شده است. فعالان میراث‌فرهنگی استان فارس معتقدند، درصورت متوقف نشدن فعالیت معدن‌کاوان، قلعه‌دختر فیروزآباد در آینده‌ای نه‌چندان دور دچار ریزش می‌شود.
∎
به گزارش ایلنا، معدن برداشت سنگ فیروزآباد که چند سال پیش توسط پایگاه فیروزآباد به تعطیلی درآمده بود، نزدیک به سه ماه است که دوباره فعال شده. براساس گزارش شاهدان محلی، این معدن که سالها قبل توسط پایگاه فیروزآباد به تعطیلی درآمده بود و میراث فرهنگی از معدنکار تعهد گرفت تا به روش سنتی در حجم کم برداشت سنگ داشته باشد، به‌یکباره فعالیت خود را افزایش داده و هم‌اکنون با بیل مکانیکی و ماشین آلات سنگین در حال برداشت شبانه روزی از معدن تنگاب است.
فعالان و کارشناسان میراث‌فرهنگی که به‌طور مداوم فعالیت‌های این معدن را پایش می‌کنند، می‌گویند: معدن در فاصله ۶۰۰ متری قلعه دختر قرار دارد و فعالیت آن برای اثر ثبت جهانی قلعه دختر بسیار خطرناک است چراکه لرزش دائمی بیل مکانیکی و ابزار تراش سبب می‌شود تا سازه‌های معماری ضعیف قلعه دختر فرو بریزد.
این درحالی است که قلعه دختر فیروزآباد درحالی به شماره ۱۵۶۸ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.پیشتر افشین ابراهیمی (معاون اداره میراث‌فرهنگی استان فارس و مدیر پایگاه محور ساسانی فیروزآباد) گفته بود: بیش از یک دهه از فعالیت معدنکاوی و برداشت سنگ در محوطه‌ای که مملو از آثار صخره‌ای ساسانی است، می‌گذرد و مدیران میراث‌فرهنگی استان فارس با وجود شکایت از مالک خصوصی این معدن در هیچ دوره‌ای نتوانسته‌اند از تخریب‌های گسترده در این محوطه ارزشمند جهانی جلوگیری کنند.
او در گفتگوی دوباره با ایلنا گفت: بارها از فعالیت معدنی در این محدوده شکایت شده و همیشه هم شکایت‌ها بی‌نتیجه مانده است. در حالی که این معدن کاملا شخصی است و هم اکنون در حریم قلعه ثبت جهانی شده دختر در محور ساسانی فارس در حال فعالیت است.آنطور که ابراهیمی می‌گوید: فعالیت معدن منوط به حکم دادگاه است که دادگاه نیز هیچ حکمی مبنی بر توقف معدن صادر نکرده است.
ابراهیمی پیشتر نیز در پاسخ به پیگیری‌های خبرگزاری ایلنا گفته بود: مدیران میراث‌فرهنگی در هر دوره‌ای از فعالیت معدن شکایت کرده‌اند تا بلکه این روند فعالیت معدن در حریم قلعه دختر و دیگر آثار تاریخی این محوطه جهانی قطع شود اما تا این لحظه بی‌نتیجه بوده است و این معدن همچنان فعال است.
این درحالی است که شاهدان محلی طی تماس با ایلنا، از پیشرفت گسترده معدنکاوی در نزدیکی قلعه دختر فیروزآباد خبر می‌دهند. موضوعی که معاون میراث‌فرهنگی استان فارس و رئیس پایگاه فیروزآباد نیز فعالیت این معدن را تایید می‌کند.
درحال‌حاضر وضعیت قعله دختر فیروزآباد مشخص نیست. معدنکاوی با قدرت هرچه بیشتر ادامه دارد و میراث‌فرهنگی نیز چشم امیدش به نتیجه دادگاه است. این درحالی است که قلعه دختر یکی از آثار مهم مجموعه ساسانی (شامل قلعه دختر، آتشکده شهر گور، کاخ ساسانی) موجود در شهرستان فیروزآباد است.
گفتنی است؛ محوطه باستانی تنگاب فیروزآباد جزو یکی از محوطه‌های بزرگ ساسانی شهرستان فیروزآباد در استان فارس است. در این محوطه چند اثر تاریخی مربوط به دوره ساسانی وجود دارد و یک اثر پیش از تاریخ به نام «اشکفت گاوی» وجود دارد که مربوط به هزاره دوم و سوم پیش از میلاد است.
از دوره تاریخی معاصر نیز در این منطقه عمارت نقاره‌خانه، قلعه دختر و یک کتیبه وجود دارد که متعلق به دوره قاجار است. یک نقش‌برجسته نیز از دوره ساسانی در تنگاب قرار گرفته که روایت تاج‌گذاری اردشیر ساسانی در آن نقش شده است. همچنین پل تاریخی «مهر نرسه» در این نقطه احداث شده است. در ورودی تنگاب از شهرستان فیروزآباد هم نقش برجسته پیروزی اردشیر بابکان بر اردوان پنجم متعلق به دوره ساسانی قرار دارد که شکست اردوان پنجم را روایت کرده است. علاوه بر این آثار حدود ۲۰۰ مقبره ساسانی که مشهور به کاپول یا قبرهای صخره‌ای هستند در تنگاب و در نقاطی که در حال معدنکاوی است، قرار دارند.
فعالان و کارشناسان میراث‌فرهنگی که به‌طور مداوم فعالیت‌های این معدن را پایش می‌کنند، می‌گویند: معدن در فاصله ۶۰۰ متری قلعه دختر قرار دارد و فعالیت آن برای اثر ثبت جهانی قلعه دختر بسیار خطرناک است چراکه لرزش دائمی بیل مکانیکی و ابزار تراش سبب می‌شود تا سازه‌های معماری ضعیف قلعه دختر فرو بریزد.
این درحالی است که قلعه دختر فیروزآباد درحالی به شماره ۱۵۶۸ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.پیشتر افشین ابراهیمی (معاون اداره میراث‌فرهنگی استان فارس و مدیر پایگاه محور ساسانی فیروزآباد) گفته بود: بیش از یک دهه از فعالیت معدنکاوی و برداشت سنگ در محوطه‌ای که مملو از آثار صخره‌ای ساسانی است، می‌گذرد و مدیران میراث‌فرهنگی استان فارس با وجود شکایت از مالک خصوصی این معدن در هیچ دوره‌ای نتوانسته‌اند از تخریب‌های گسترده در این محوطه ارزشمند جهانی جلوگیری کنند.
او در گفتگوی دوباره با ایلنا گفت: بارها از فعالیت معدنی در این محدوده شکایت شده و همیشه هم شکایت‌ها بی‌نتیجه مانده است. در حالی که این معدن کاملا شخصی است و هم اکنون در حریم قلعه ثبت جهانی شده دختر در محور ساسانی فارس در حال فعالیت است.آنطور که ابراهیمی می‌گوید: فعالیت معدن منوط به حکم دادگاه است که دادگاه نیز هیچ حکمی مبنی بر توقف معدن صادر نکرده است.
ابراهیمی پیشتر نیز در پاسخ به پیگیری‌های خبرگزاری ایلنا گفته بود: مدیران میراث‌فرهنگی در هر دوره‌ای از فعالیت معدن شکایت کرده‌اند تا بلکه این روند فعالیت معدن در حریم قلعه دختر و دیگر آثار تاریخی این محوطه جهانی قطع شود اما تا این لحظه بی‌نتیجه بوده است و این معدن همچنان فعال است.
این درحالی است که شاهدان محلی طی تماس با ایلنا، از پیشرفت گسترده معدنکاوی در نزدیکی قلعه دختر فیروزآباد خبر می‌دهند. موضوعی که معاون میراث‌فرهنگی استان فارس و رئیس پایگاه فیروزآباد نیز فعالیت این معدن را تایید می‌کند.
درحال‌حاضر وضعیت قعله دختر فیروزآباد مشخص نیست. معدنکاوی با قدرت هرچه بیشتر ادامه دارد و میراث‌فرهنگی نیز چشم امیدش به نتیجه دادگاه است. این درحالی است که قلعه دختر یکی از آثار مهم مجموعه ساسانی (شامل قلعه دختر، آتشکده شهر گور، کاخ ساسانی) موجود در شهرستان فیروزآباد است.
گفتنی است؛ محوطه باستانی تنگاب فیروزآباد جزو یکی از محوطه‌های بزرگ ساسانی شهرستان فیروزآباد در استان فارس است. در این محوطه چند اثر تاریخی مربوط به دوره ساسانی وجود دارد و یک اثر پیش از تاریخ به نام «اشکفت گاوی» وجود دارد که مربوط به هزاره دوم و سوم پیش از میلاد است.
از دوره تاریخی معاصر نیز در این منطقه عمارت نقاره‌خانه، قلعه دختر و یک کتیبه وجود دارد که متعلق به دوره قاجار است. یک نقش‌برجسته نیز از دوره ساسانی در تنگاب قرار گرفته که روایت تاج‌گذاری اردشیر ساسانی در آن نقش شده است. همچنین پل تاریخی «مهر نرسه» در این نقطه احداث شده است. در ورودی تنگاب از شهرستان فیروزآباد هم نقش برجسته پیروزی اردشیر بابکان بر اردوان پنجم متعلق به دوره ساسانی قرار دارد که شکست اردوان پنجم را روایت کرده است. علاوه بر این آثار حدود ۲۰۰ مقبره ساسانی که مشهور به کاپول یا قبرهای صخره‌ای هستند در تنگاب و در نقاطی که در حال معدنکاوی است، قرار دارند.