گروه فرهنگی خبرگزاری تسنیم: فرهنگ انتظار، نیرویی تمدنی و اجتماعی است که میتواند فراتر از یک باور فردی، بهعنوان عامل تحول در ساختارهای حکومتی و سیاستهای کلان عمل کند. در حکمرانی دینی که مبتنی بر عدالت، اخلاق و ارزشهای الهی است، عمومی شدن این فرهنگ میتواند مسیر جامعه را به سمت تحقق آرمانهای الهی و زمینهسازی برای ظهور یک نظم عادلانه جهانی سوق دهد. اما این روند چه تأثیری در ابعاد فردی، اجتماعی، ملی و جهانی خواهد داشت و چگونه میتواند مسیر حکمرانی دینی را تغییر دهد؟
فرهنگ انتظار موجب میشود افراد خود را عاملان تحول بدانند و مسئولیتپذیری اجتماعی را در خود تقویت کنند. باور به آیندهای عادلانه، شهروندان را از انفعال و ناامیدی دور کرده و آنان را به تلاش برای اصلاح فردی و اجتماعی تشویق میکند. این فرهنگ، سرمایه اجتماعی را افزایش داده و موجب تقویت اخلاق عمومی، رعایت حقوق دیگران و ایجاد جامعهای با روابط انسانی قویتر میشود. انتظار، زمانی که بهدرستی تبیین شود، حس تکلیف و تعهد را در افراد تقویت کرده و آنان را برای ایفای نقش فعال در حکمرانی دینی آماده میسازد.
عمومی شدن فرهنگ انتظار، جامعه را به سمت عدالتطلبی و مبارزه با فساد سوق میدهد. با پذیرش این باور که تحقق عدالت نهایی نیازمند تلاش همگانی است، گرایش به ناهنجاریهای اجتماعی کاهش مییابد و وجدان جمعی تقویت میشود. انتظار، مردم را به مشارکت در امور اجتماعی و سیاسی تشویق میکند و از آنان جامعهای مطالبهگر و آگاه میسازد که در مسیر تحقق آرمانهای دینی حرکت میکنند. این فرهنگ همچنین موجب کاهش انحرافات فکری و دینی شده و از بروز جریانهای افراطی یا تفریطی جلوگیری میکند.
در سطح حکمرانی ملی، فرهنگ انتظار موجب افزایش همبستگی و انسجام اجتماعی میشود. این فرهنگ، با تقویت وحدت میان اقشار مختلف جامعه، مانع از ایجاد شکافهای اجتماعی و سیاسی شده و بستری مناسب برای اجرای سیاستهای عدالتمحور فراهم میکند. انتظار، همچنین موجب افزایش مشروعیت حکومت دینی میشود، زیرا مردم آن را در راستای تحقق آرمانهای الهی خود میبینند. در ساختار مدیریتی کشور، فرهنگ انتظار میتواند به بهبود نظام اجرایی و ایجاد حکمرانی کارآمدتر منجر شود، زیرا بر شایستهسالاری، مبارزه با فساد و تقویت عدالت تأکید دارد.
انتظار، الگویی برای حکمرانی عادلانه در سطح جهانی ارائه میدهد. در دورانی که بسیاری از نظامهای سیاسی بر پایه منافع اقتصادی و سلطهطلبی شکل گرفتهاند، فرهنگ انتظار میتواند دیپلماسی معنوی را تقویت کرده و تمدنسازی اسلامی را در سطح بینالمللی پیش ببرد. این فرهنگ، ملتها را نسبت به نابرابریها و بیعدالتیهای جهانی آگاه ساخته و آنان را به مقابله با استکبار و سلطهگری سوق میدهد. در چنین شرایطی، حکمرانی دینی میتواند با تکیه بر ارزشهای عدالتمحور، نقشی تأثیرگذار در نظام بینالمللی ایفا کند و زمینهساز ظهور یک نظم عادلانه جهانی باشد.
در پایان باید اشاره کرد که فرهنگ انتظار، اگر بهدرستی در جامعه نهادینه شود، میتواند تأثیرات عمیقی بر حکمرانی دینی در ابعاد مختلف بگذارد. این فرهنگ، در سطح فردی موجب تقویت مسئولیتپذیری و افزایش سرمایه اجتماعی میشود. در سطح اجتماعی، مشارکت عمومی و عدالتخواهی را افزایش داده و از انحرافات فکری جلوگیری میکند. در سطح ملی، به مشروعیت حکومت دینی و کارآمدی نظام مدیریتی کمک کرده و در سطح جهانی، الگویی برای حکمرانی عادلانه و مقابله با نظامهای سلطه ارائه میدهد. در نتیجه، عمومی شدن فرهنگ انتظار میتواند بستری محکم برای تحقق حکمرانی دینی و عدالت جهانی فراهم سازد.
انتهای پیام/