جوان آنلاین: ترامپ و پوتین در تحولی مهم طی تماس تلفنی ۹۰ دقیقه‌ای درباره پایان دادن به جنگ اوکراین و ازسرگیری مذاکرات صلح گفت‌و‌گو کردند، اما این توافق که بدون اطلاع اوکراین و متحدان اروپایی صورت گرفت، موجب خشم شدید کشور‌های غربی شده و به‌ویژه در اروپا نگرانی‌هایی از تضعیف اتحاد و کاهش نفوذ این قاره در تحولات جهانی ایجاد کرده است.
درحالی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا پیش‌تر گفته بود نتیجه جنگ اوکراین باید در مذاکرات مستقیم مسکو و کی‌یف مشخص شود، اما اکنون شخصاً مدیریت این بحران را به دست گرفته و بدون توجه به خواست و نظر اوکراینی‌ها و شرکای اروپایی با روس‌ها مصالحه می‌کند. به گزارش رویترز، ترامپ و پوتین چهارشنبه‌شب در تماس تلفنی بر ضرورت توقف میلیون‌ها کشته در جنگ اوکراین تأکید و توافق کردند تیم‌های مذاکره‌کننده دو کشور بلافاصله کار خود را آغاز کنند. ترامپ در پستی در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «ما هر دو معتقدیم راه‌حل مسالمت‌آمیز امکانپذیر است و مذاکرات باید فوراً شروع شود.»
پوتین نیز از ترامپ برای دیدار در مسکو دعوت کرد و ترامپ پیشنهاد داد اولین نشست در عربستان‌سعودی برگزار شود. گفته می‌شود هدف این نشست‌ها رسیدن به آتش‌بس فوری و تعیین چارچوبی برای خاتمه جنگ است و احتمالاً ترامپ، پوتین و زلنسکی در این نشست با یکدیگر روبه‌رو خواهند شد. ترامپ اعلام کرد که مذاکرات صلح را مستقیماً با پوتین آغاز کرده و سپس ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین را در جریان گذاشته است. ترامپ همچنین در سخنانی گفت عضویت اوکراین در ناتو را «غیرعملی» می‌داند و گفت که بعید است همه اراضی این کشور که به تصرف روسیه درآمده است، به کی‌یف بازگردانده شود و از متحدان اروپایی خواست مسئولیت امنیت اوکراین را برعهده بگیرند، از این‌رو به نظر می‌رسد یکی از گام‌های مهم مورد توافق امریکا و روسیه، عدم‌پیوستن اوکراین در ناتو قرار گیرد، با این حال دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین در این باره گفت: «موضوع به رسمیت شناختن کریمه و چهار منطقه جدید روسیه در گفت‌وگوی پوتین و ترامپ مطرح نشد.»
به گزارش خبرگزاری تاس، سخنگوی کرملین همچنین اظهار داشت: «موضوع لغو یا کاهش تحریم‌های علیه روسیه در تماس تلفنی پوتین و ترامپ مطرح نشد، اما روسیه تحریم‌ها را غیرقانونی می‌داند و با آنها مخالف است.» پسکوف گفته در گفت‌وگوی ترامپ و پوتین درباره موضوعات خاورمیانه و ایران نیز بحث شد. این احتمال وجود دارد که ترامپ قصد دارد با امتیاز دادن به روس‌ها در خاک اوکراین، مسکو را به دوری از ایران سوق دهد چراکه واشینگتن درصدد است با فشار حداکثری و همسو کردن روسیه و چین، ایران را منزوی و بتواند توافق جدیدی با تهران امضا کند. سیاست ایجاد شکاف بین تهران و مسکو در شرایطی است که در هفته‌های اخیر دو طرف توافقنامه راهبردی امضا کردند که پاسخ مشترکی به تحریم‌های غرب محسوب می‌شود.
خشم غربی‌ها از توافق ترامپ با پوتین
رویکرد ترامپ باعث نگرانی کی‌یف و متحدان اروپایی شده است، چراکه احتمال حاشیه‌نشینی اوکراین در توافقات آتی وجود دارد. ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین روز پنج‌شنبه اعلام کرد این کشور هر توافق صلحی را که بین امریکا و روسیه در غیاب کی‌یف حاصل شود، نخواهد پذیرفت. به گزارش روزنامه ایندیپندنت، زلنسکی درباره تماس ترامپ و پوتین گفت که کی‌یف باید پای میز مذاکره باشد. وی گفت که با ترامپ درباره عضویت در ناتو صحبت نکرده، اما می‌داند که امریکا نمی‌خواهد اوکراین به این اتحاد نظامی بپیوندد. زلنسکی توضیح داد: «نباید همه امور طبق برنامه پوتین و علاقه وی به برگزاری مذاکرات دوجانبه با ترامپ پیش برود. ترامپ می‌خواهد توافق صلح انجام شود، اما به نظر می‌رسد قبل از شروع مذاکرات امتیازاتی به پوتین داده است.»
علاوه بر کی‌یف، شرکای اروپایی نیز به گفت‌وگوی ترامپ و پوتین واکنشی تند نشان دادند. کریستف گومارت، رئیس سابق اطلاعات نظامی فرانسه و رئیس کمیته امنیت و دفاع پارلمان اروپا طی مصاحبه‌ای اختصاصی به یورونیوز گفت: با توجه به اینکه جنگ در خاک اروپا در حال وقوع و اتحادیه اروپا پیش‌تر کمک‌های قابل توجهی به اوکراین کرده است، کشور‌های عضو این اتحادیه باید به طور فعال در مذاکرات صلح شرکت داشته باشند. به گزارش رویترز، آنالنا بائربوک، وزیر خارجه آلمان نیز روز جمعه گفت: نباید صلحی در اوکراین بدون حضور اوکراینی‌ها و اروپایی‌ها برقرار شود. یک صلح ساختگی هیچ سودی نخواهد داشت. صلح ساختگی نه برای مردم اوکراین و نه برای ما در اروپا یا ایالات‌متحده امنیت پایدار به ارمغان نخواهد آورد.» کی یر استامر، نخست‌وزیر انگلیس نیز در اظهاراتی که برخلاف مواضع جدید امریکا ارزیابی می‌شود، با تأکید بر حمایت‌های بی‌قید و شرط لندن از کی‌یف تأکید کرد که این کشور به قرار گرفتن اوکراین در آنچه «مسیر غیرقابل بازگشت عضویت در ناتو» نامید، متعهد است.
طبق گزارش خبرگزاری رویترز، این تماس‌ها بدون هرگونه هشدار یا اطلاعی به کشور‌های اروپایی صورت گرفته و به شوک و ترس مقامات اروپایی از نداشتن نقشی در مذاکرات احتمالی اوکراین دامن زده است.
در همین راستا، یک مقام اروپایی که هویت او فاش نشده است در گفت‌و‌گو با بلومبرگ، تماس رئیس‌جمهور امریکا با همتای روس خود را «فروختن اوکراین» توصیف کرد، زیرا ترامپ حتی پیش از شروع مذاکرات، همه خواسته‌های پوتین را برآورده کرد.