مهسا بهادری: ترکیه یکی از کشورهایی است که در چند سال گذشته علاوه بر مکان‌های توریستی‌اش به سریال‌هایش هم مشهور شده است و این صنعت را تا جایی گسترش داده که ترکیه پس از ایالات متحده و بریتانیا طی ۱۵ سال گذشته همواره به‌عنوان برترین صادرکننده سریال‌های تلویزیونی شناخته شده است. در ترکیه سالانه حدود ۶۰ سریال تولید می‌شود و بینندگان این سریال‌ها در تقریبا ۱۷۰ کشور جهان با استانبول و سایر شهرهای ترکیه و نیز فرهنگ شهرنشینی حاکم بر آنها آشنا شوند.
نکته جالب‌تر اینکه صنعت سریال‌سازی ترکیه در سال ۲۰۲۴ با صادرات سریال به بیش از ۱۵۰ کشور، درآمدی بیش از ۵۰۰ میلیون دلار کسب کرده است. ۵۰۰ میلیون تومان ضربدر ۸۰ هزار تومان رقم معادل ۴۰ هزار میلیارد تومان می‌شود که سریال‌های ترکیه‌ای در کشورهای خاورمیانه، آمریکای لاتین، آمریکا، استرالیا و اروپا طرفداران زیادی دارند. با گسترش پلتفرم‌های دیجیتال، این سریال‌ها در حدود ۲۰۰ کشور نمایش داده می‌شوند و تخمین زده می‌شود که بیش از یک میلیارد نفر از سراسر جهان آنها را تماشا می‌کنند.
در همین راستا، پلتفرم نتفلیکس اعلام کرده است که از سال ۲۰۲۱ تاکنون، ۴۷ محتوای ترکیه‌ای در لیست ۱۰ برنامه پربیننده هفتگی جهانی این پلتفرم قرار گرفته‌اند. این محتواها در ۹۲ کشور در میان پربیننده‌ترین آثار بوده و طی ۴ سال گذشته، در ۱۸۴ هفته به لیست ۱۰ اثر برتر این کشورها راه یافته‌اند.
به کمی قبل‌تر بازگردیم دهه ۹۰، زمانی که بازار ساخت سریال‌های شبکه نمایش‌خانگی بازار سریال‌های تلویزیونی بسیار رقابتی است و سلیقه مخاطبان به سرعت تغییر می‌کند. سریال‌هایی که بتوانند با داستان‌های جذاب، بازیگری قوی و تولید باکیفیت مخاطبان را جذب می‌کنند اما ممکن است به مرور زمان فقط به خاطر فضای نوستالژی که دارند ایجاد جذابیت کنند. سریالی مانند «شهرزاد» ساخته حسن فتحی که یک عاشقانه سیاسی! سریالی که خیلی زود جای پای خودش را در دل هوادارانش محکم کرد و نه ادعای روایت تاریخی داشت نه ادعاهای سیاسی اما در دل هر دو این اتفاقات گم شد تا شاید محبوترین سریال شبکه‌نمایش‌خانگی دست کم در ده سال گذشته باشد.
پروژه چهار ماهه
روز سه‌شنبه ۲۰ آذرماه اولین قسمت از بازسازی ترکی سریال «شهرزاد» در شبکه استار تی‌وی ترکیه، پخش شد. این مجموعه تلویزیونی با عنوان «گریه نکن استانبول» که چندی پیش جلوی دوربین رفت، با سرعت چشمگیری به آنتن تلویزیون رسیده که به طور معمول برای سریال‌های ایرانی رخ نمی‌دهد.
مجموعه «گریه نکن استانبول» در حالی روی آنتن رفت که با استناد به اخبار رسمی منتشرشده، کمتر از چهار ماه قبل اولین اخبار درباره آن به انتشار رسید و بر اساس اخبار تکمیلی فقط حدود ۴۵ روز از آغاز تصویربرداری آن می‌گذشت! جالب آنکه نخستین قسمت از این سریال به سیاق بسیاری از سریال‌های ترکی، حدود دو ساعت زمان دارد که حدود سه برابر هر قسمت از سریال‌های معمول ایرانی است و سرعت بالای سازندگان آن را بیشتر نشان می‌دهد، اما گاهی کیفیت مهم‌تر از کمیت زمان ساخت سریال است.
یک امتیاز غیرقابل قبول
بر اساس نتایج نظرسنجی‌های تلویزیونی در تاریخ ۲۴ دسامبر ۲۰۲۴، سریال «گریه نکن استانبول»، در قسمت سوم با افت چشمگیری در میزان بیننده مواجه شد و از لیست ده سریال برتر خارج شد.
در واقع سریال «گریه نکن استانبول» با کسب تنها ۲.۹۸ امتیاز در قسمت سوم، نتوانست انتظارات را برآورده کند و از ده سریال برتر خارج شد. این افت شدید ممکن است دلایل مختلفی از جمله ضعف در فیلمنامه، عدم ارتباط با مخاطبان هدف یا رقابت با سریال‌های قوی‌تر داشته باشد؛ اما این شکست فقط معطوف به ده قسمت اول نشد و این روندد نا امید کننده کماکان ادامه پیدا کرد.
سیمای بارلاس» به جای ترانه علیدوستی، نقش شهرزاد را در نسخه ترکی بازی کرد. «اسماعیل حاجی‌اغلو» در نقش قباد مقابل دوربین رفت؛ نقشی که شهاب حسینی در سریال «شهرزاد» بازی کرده بود. نقش فرهاد که در نسخه ایرانی «شهرزاد» در اختیار مصطفی زمانی بود در این نسخه ترکی به «آیتاچ شاشماز» واگذار شد؛ نقش «بزرگ‌آقا» با بازی علی نصیریان، در نسخه ترکی به «تمر لونت» رسید. بورکو کاورار در ورژن ترکی شهراز نقش «شیرین» را که پری‌ناز ایزدیار ایفاگر آن بود را بازی می‌کند.
یک ناکامی یرای ترکیه
پانزده فوریه آخرین قسمت سریال «گریه نکن استانبول» منتشر خواهد شد و شبکه استار تی وی و او جی ام پیکچرز که سازنده این سریال بودند اعلام کردند که قصد ادامه این سریال را ندارند.
این سریال شروع چندان قدرتمندی نداشت و امتیاز پایین ۲.۹۱ از ۵ کار خودش را شروع کرد. اما کم کم توانست به میانگین امتیاز ۳.۷۱ از ۵ برسد. اما علارغم بازیگران مشهور این سریال نتوانست علاقه مندان زیادی را جذب خود کند و حالا هم با اعلام شبکه به فصل دوم نخواهد رسید و در همین هشت اپیزود به پایان خواهد رسید.
در حال حاضر شبکه استار تصمیم گرفته سریال دیگری را در باکس زمانی «گریه نکن استانبول» به نمایش بگذارد. سریالی با نام «اگر پادشاه ببازد» با بازی خالد ارگنچ و آصیلیهان گوربوز، که داستانش در زمان معاصر رخ می‌دهد و روایتی از قدرت، جاه طلبی، عشق و خیانت دارد.
۲۴۵۲۴۵