شناسهٔ خبر: 71359863 - سرویس استانی
نسخه قابل چاپ منبع: ایسنا | لینک خبر

نگاهی به زندگی نرجس خاتون، مادر امام زمان(عج)

یک عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی گفت: نرجس خاتون، کنیزی اهل شمال آفریقا بود که در خانه حکیمه خاتون عمه امام عسکری زندگی می‌کرد. امام هادی(ع) بعد ملاقات ایشان در خانه خواهر خود، ایشان را به‌عنوان همسری برای فرزندش برگزیدند.

صاحب‌خبر -

مرضیه محمدزاده در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: در مورد مادر حضرت مهدی موعود(عج) دو نظریه وجود دارد؛ طبق نظریه اول مادر امام زمان(عج) از نوادگان قیصر روم است. در نظریه دوم که مرحوم شیخ کلینی نیز به آن باور داشت، مادر ایشان از اهالی ناحیه شمال آفریقا است.

وی افزود: در دوران زعامت عباسیان جنگ‌های جدی در بین بلاد اسلامی و روم اتفاق نیفتاده بود. از سوی دیگر در آن زمان، عباسیان ضعیف‌تر شده بودند و در صورت وقوع هر نوع جنگی، امکان پیروزی رومیان بیشتر از امکان پیروزی عباسیان بود، همچنین لازم به ذکر است که کنیزهای زیادی از ناحیه شمال آفریقا به بلاد اسلامی وارد می‌شدند، درحالی‌که حضور کنیزهای رومی در قلمرو عباسیان در تاریخ ثبت نشده است، بنابراین اینکه مادر امام زمان(عج) از ناحیه شمال آفریقا باشد، محتمل‌تر است.

این مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه مورخان نام‌های ملیکا، ثقیل و نرجس را به مادر امام مهدی(عج) نسبت داده‌اند، ادامه داد: در میان شیعیان نام نرجس بیشتر ذکر شده است.

محمدزاده با بیان اینکه ماجرایی که برای مادر امام زمان(عج) رخ داد، مشابه ماجراهای رخ داده برای مادر امام سجاد(عج) است، اظهار کرد: البته در اینکه مادر امام سجاد(ع) ایرانی است شکی وجود ندارد، اما در مورد اینکه فرزند چه کسی و اهل کدام ناحیه ایران بوده‌اند، ابهام وجود دارد. جالب است بدانید که ۱۵ نام برای مادر امام سجاد در تاریخ ذکر شده است و این دلیل کافی برای رد وجود مادر ایرانی‌الاصل ایشان نیست. همین مسئله در مورد مادر امام زمان(عج) نیز صدق می‌کند. باید توجه داشت که اینگونه ابهامات به دلیل نیاز به مخفی‌کاری‌ها در آن دوران، ایجاد شده است.

این پژوهشگر تاریخ اسلام با تأکید بر اینکه در تاریخ رحلت نرجس‌خاتون، اختلاف نظر وجود دارد، اضافه کرد: گروهی معتقدند که ایشان در زمان حیات امام حسن عسکری(ع) فوت کرد و امام او را در پایین پای پدرش، امام هادی(ع) به خاک سپردند.

محمدزاده ادامه داد: گروهی دیگر معتقدند که امام حسن عسکری(ع) به محض اینکه بیمار شدند به همسرشان فرمودند که به همراه فرزندشان به منزل محمدابن‌ علی‌ابن‌ حمزه‌ ابن‌ حسن‌ ابن‌ عبیدالله‌ ابن‌ عباس، از نسل حضرت عباس(ع)، مراجعه کنند که از یاران بسیار نزدیک امام عسکری و ساکن در سامرا بود. به نوعی امام عسکری(ع) از همسر خود خواستند که در دوران بیماری نزد ایشان نمانند.

وی با اشاره به دیدگاه گروهی دیگر که معتقدند امام عسکری(ع)، فرزند برومند خود را از شهر خارج کرد، گفت: بر اساس این نگرش امام عسکری(ع) یک سال پیش از شهادت‌شان به حُدَیث، مادر بزرگوارشان فرمودند که با امام زمان(عج) به مکه سفر کنند. امام زمان(عج) در مکه و مدینا در دوران زعامت پدرشان دیده شده‌اند، بنابراین به نظر می‌رسد که امام زمان(عج) پس از شهادت امام حسن عسکری نزد مادربزرگشان در مدینه زندگی می‌کردند. حدیث به محض شهادت امام حسن عسکری به همراه امام زمان(عج) به سامرا بازگشته و در خانه همان محمدابن‌ علی‌ابن‌حمزه، امام زمان(عج) که کودک خردسالی بود را به مادرش نرجس خاتون می‌سپارد. حدیث سپس در مقابل مدعیان امامت چون جعفر کذاب و افرادی چون خلیفه می‌ایستد و احتجاج می‌کند تا اموال امام حسن عسگکری(ع) را که جعفر کذاب تصرف کرده بود، پس بستاند.

این عضو هیئت علمی دانشگاه با اشاره به اینکه جریان تولد امام زمان نیز مخفیانه انجام و تنها توسط یک نفر در تاریخ ذکر شده است، اظهار کرد: حکیمه‌خاتون می‌گوید: «شب جمعه نیمه ماه شعبان سال ۲۵۵ هجری قمری پسر برادرم مرا احضار کرد و در سحرگاه مهدی(عج) به دنیا آمد.» حکیمه خاتون تنها شاهد تولد ایشان و به نوعی دایه ایشان بود. حکیمه خاتون نوزاد را پاکیزه کرده و به دست برادر خود می‌سپارد تا اعمال بدو تولد انجام شود. خرافاتی که پیرامون این تولد مطرح شده نیز صحت ندارند.

محمدزاده با اشاره به اینکه برگزاری علنی نماز میت بر پیکر امام عسکری(ع) توسط امام زمان(عج) نمی‌تواند صحیح باشد، خاطرنشان کرد: غیبت حضرت مهدی(عج) از بدو شهادت امام حسن عسکری آغاز شد و کسی جز نواب و وکلا که خود امام زمان اراده می‌کردند، نمی‌توانست با ایشان دیدار کند. نماز امام زمان(عج) بر پیکر پدر بزرگوارشان نیز در حضور عوام نبود و به‌صورت مخفیانه انجام شد.

انتهای پیام