بهگزارش قدس آنلاین، هیئت عالی بانک مرکزی در جلسه مورخ ۱۴۰۳/۱۱/۲۳ در راستای حمایت از گروههای کم درآمد جامعه و تکمیل پروژههای نیمه تمام با استناد به مصوبه نوزدهمین جلسه شورای عالی مسکن مورخ ۱۴۰۳/۱۰/۱۰ که بررسی و تصمیمگیری درخصوص افزایش سقف تسهیلات را به هیأت عالی واگذار نموده بود، سقف فردی تسهیلات نهضت ملی مسکن موضوع ماده (۴) قانون جهش تولید مسکن را با در نظر گرفتن توان متقاضیان در بازپرداخت اقساط تسهیلات، از ۵.۵ میلیارد ریال به ۶.۵ میلیارد ریال در تمامی شهرهای کشور افزایش داد.
پیش از این و در دوره ریاست جمهوری رئیسی رقم وام مسکن در شورای عالی مسکن به ۸۰۰ میلیون تومان افزایش یافته بود؛ اما در همان دوره به تصویب هیئت عالی بانک مرکزی نرسید و بانک مرکزی زیر بار این مبلغ نرفت.
رقم فعلی وام چه میزان از هزینههای ساخت را پوشش میدهد؟
اما پرسش اساسی این است که این مبلغ چند درصد از هزینههای ساخت را پوشش میدهد؟ بهصورت کلی متقاضیانی که درخواست دریافت تسهیلات ساخت نهضت ملی مسکن را دارند، عمدتاً از اقشار ضعیف جامعه هستند، بنابراین حجم تسهیلات ساخت مسکن باید به گونهای باشد که نیاز آنها برای ساخت یک مسکن مناسب را برطرف کند.
عضو هیئت مدیره انجمن انبوهسازان چندی پیش اظهار کرده بود که هزینه ساخت یک متر مفید از این طرح ۱۸ میلیون تومان است. هرچند که رقمهای گفته شده در خصوص هزینه ساخت هر متر مربع متفاوت است؛ اما آنچه که مشخص است اینکه با این مبالغ نمیتوان راه به جایی برد.
بهگفته حسن محتشم، عضو هیات مدیره انجمن انبوه سازان؛ ساخت یک واحد ۷۵ متری نهضت ملی مسکن برای مصرف کننده بالای ۱.۳ میلیارد تومان هزینه دارد. از این هزینه ۵۵۰ میلیون تومان تسهیلات بانکی است(که پس از تصویب هیات عالی بانک به ۶۵۰ میلیون تومان افزایش یافت) و مابقی را باید متقاضی تامین کند و این یعنی متقاضی حداقل باید ۶۵۰ میلیون تومان دیگر بپردازد تا شاید صاحب خانه شود. البته این درحالی است که قیمت ساخت هر متر خانه از ۱۳ میلیون تومان تجاوز نکند و ما شاهد افزایش نرخ مصالح ساختمانی و دیگر مولفههای ساخت مسکن نباشیم؛ هرچند به نظر میرسد این امر محقق شدنی نباشد، چراکه در سال جاری کارخانههای تولید سیمان و فولاد ما با قطعیهای گسترده انرژی و کاهش تولید مواجه شدند که همه این موارد ضمن اینکه هزینه تولید را افزایش میدهد منجر بهافزایش نرخها در بازار هم میشود.
تسهیلاتی برای نپرداختن!
در کنار ناچیز بودن وامِ تصویب شده، پرسش اساسی دیگر این است که چه سازوکاری برای نحوه پرداخت وام نهضت ملی توسط بانکها تدبیر شده است؟ متاسفانه بانکها در این مدت نشان دادهاند که علاقهای به پرداخت تعهد خود بهطرح ندارند و طی این مدت تنها ۲.۵ درصد از تسهیلات خود را بهمسکن اختصاص دادهاند، بنابراین در کنار افزایش میزان وام، باید فکری بهحال نحوه دریافت وام از بانکها هم صورت گیرد.
بانکها طی سه سال اخیر نشان دادهاند که بسیاری از تسهیلاتی که در نظام بانکی تصویب میشود، برای نپرداختن است. بنابراین وقتی تاکنون رغبتی بهپرداخت وامهای ۵۵۰ میلیون تومانی از خود نشان ندادهاند، میتوان حدس زد که پس از این هم نخواهند پرداخت، مگر اینکه دولت فکری عاجل کند.