به گزارش خبرنگار معارف ایرنا حجت الاسلام محمدجواد زهرایی امروز، چهارشنبه ۲۴ بهمن در نشست خبری رویداد علمدار ستایشگری برای تجلیل از مرحوم علی آهی بنیان‌گذار خانه مداحان و بنیاد دعبل خزاعی گفت: امروز جامعه ما به شدت به شناخت، شناساندن و نشر ویژگی‌ها و شاخصه‌های شبیه به مرحوم آهی نیاز دارد و برگزاری این رویداد کار بسیار مبارکی است که بنیاد دعبل در این زمینه پیشگام شده است.

وی افزود: بزرگداشت شخصیت ها به دلایل مختلفی برگزار می شود ولی پاسداشت بزرگان هم بر اساس اصل قدردانی، هم الگوگیری و شناخت آن شخصیت، هم انتشار شاخص ها و ویژگی های آن فرد در جامعه و هم پر کردن خلاء ها و آسیب هایی است که در آن حوزه با آن مواجه هستیم.

زهرایی ادامه داد: اگر مراسم بزرگداشتی برای مرحوم حاج میرزاعلی آهی برگزار می شود، به این دلیل است که وی یک شخصیت فرهیخته و بزرگی بوده و هم امروز جامعه ما به شناخت چنین شخصیت هایی نیاز دارد؛ به ویژه در حوزه تخصصی شعر و مداحی که امروز با خلاءهایی روبرو هستیم و یکی از بهترین کارها برای پر کردن این خلاءها، شناخت و شناساندن چنین شخصیت هایی است.

حجت الاسلام محمدجواد زهرایی، مدیرکل تبلیغات اسلامی استان تهران

مدیرکل تبلیغات اسلامی استان تهران ادامه داد: مرحوم آهی شاعری بود که دین خود را از علما گرفته بود. امروز نیز مداحان جوان به علما علاقه مند هستند. مرحوم آهی از نوجوانی یک انقلابی بود؛ چه پیش از انقلاب و چه پس از انقلاب. من شنیدم که مرحوم آهی همیشه انقلابی زیسته و انقلابی هم از دنیا رفت.

وی که این فقیه و شاعر را مصداق آیه ۳۷ سوره نور می دانست، اضافه کرد: مرحوم آهی همیشه شاگرد تربیت می کرد و به دیگران نیز توجه داشت. اگر این فقیه و شاعر، بنیاد دعبل یا خانه مداحان را ایجاد کرد، به خاطر دلسوزی و دغدغه ای بود که برای مداحان داشت.

این کارشناس مذهبی همچنین تالیفات مرحوم آهی را نشانگر عالم بودن این شخصیت دانست و گفت: میرزاعلی آهی، هم مدیریت اجرایی داشت، هم مداحی می کرد و در عین حال تالیفات عالمانه ای داشت. مثلا شعر را از منظر تصوف بررسی کرده و از نظر کلام و مباحث اعتقادی نیز مورد بررسی قرار می داد و در نهایت دیدگاه های خود را به کتاب تبدیل کرد.

مرحوم آهی جعبه سیاه مداحی بود

جواد حیدری شاعر و مداح اهل بیت(ع) از مرحوم آهی به عنوان الگویی در سده اخیر یاد کرد که خدمات ارزنده و موثری داشت و گفت اگرچه این بزرگداشت بایستی زودتر برگزار می شد ولی مرحوم آهی جعبه سیاه مداحی است. وی در این سده اخیر به برکت عمر شریفش افراد بزرگی را دیده و بسیاری از شاعران و مداحان را تربیت کرده بود. در واقع او تاریخ شفاهی اصیل هیات های ۷۰ سال اخیر را مکتوب کرد.

جواد حیدری، شاعر و مداح اهل بیت(ع)

وی افزود: آنچه در زمینه کارهای فرهنگی به ویژه ستایشگری تحقیق کردیم، به این نتیجه رسیدیم که اگر آسیب هایی در این زمینه وجود دارد، به این دلیل است که نسل جوان ارتباط خود را با نسل قدیم قطع کرد و آن عده از مداحان و شاعران سالم هستند و مسیر را به درستی طی می کنند که هنوز راه را از پیشکسوتان یاد می گیرند.

این ذاکر اهل بیت(ع) اضافه کرد: مرحوم آهی فقط به عنوان یکی از بهترین الگوهای اخلاقی و تربیتی مطرح نبود. بلکه یک الگوی علمی و ادبی نیز به شمار می رفت. به عبارت دیگر اخلاص و تقوای او دست نیافتنی است و در زمینه شاعری و مداحی جزو سرآمدها بود. مثلا آن مرحوم بزرگانی مثل آیت الله جواد تهرانی یا آیت الله سیدمحمدهادی میلانی را درک کرده بود که تکرار نشدند و یک بار به من گفت که در دوره ای رابط آیت الله میلانی و امام خمینی (ره) بوده است.

عضو هیأت امنای بنیاد دعبل خزاعی با اشاره به برگزاری رویداد علمدار ستایشگری برای تجلیل از بزرگان شعر آیینی و ذاکران اهل بیت(ع) گفت: مراسم مرحوم آهی به عنوان منزل اول برگزار می شود و یادنامه ای در این مراسم رونمایی خواهد شد. البته قصد داریم در منزل دوم به شخصیت مرحوم نادعلی کربلایی بپردازیم که مداح و پدر سه شهید بود. امیدوارم نتیجه برگزاری چنین بزرگداشت هایی ارتباط نسل جوان با پیشکسوتانی باشد که اکنون حضور دارند.

بنیاد دعبل در زمینه رسانه‌ای قصور دارد

حیدری در پاسخ به خبرنگار ایرنا درباره عملکرد بنیاد دعبل و پوشش رسانه ای فعالیت های این بنیاد گفت: در این موضوع کمی قصور داریم و خروجی های بنیاد را کمتر رسانه ای کرده ایم. چون کارهای بسیاری انجام می شود.

وی اضافه کرد: نماینده های بنیاد دعبل در سراسر کشور فعال هستند و فقط به پیرغلامان تهران رسیدگی نمی شود. مثلا دو هفته پیش در مشهد همایش سالانه نمایندگان دعبل سراسر کشور برگزار شد و پیوست هایی که برای احترام پیرغلامان درنظر گرفته شده، به یک سنت تبدیل می شود. چون این افراد دوباره در هیات ها مداحی می کنند و جوانان از آنان دعوت به عمل آورده و احترام آن ها را نگه می دارند.

حیدری از رسانه ها خواست تا اخبار فعالیت های فرهنگی بنیاد دعبل را منعکس کنند و درباره کارهایی همچون مهرواره هوای نو و حسینیه معلی به ایرنا گفت: در برنامه حسینه معلی که این روزها از شبکه سه پخش می شود، قرار است احیای تراث شود و رهبر معظم انقلاب نیز تاکید داشتند که در عزاداری ها به احیای تراث بپردازند. یعنی همان آداب و رسوم هیات ها را رعایت کنند که در گذشته وجود داشت.

این شاعر آیینی ادامه داد: وقتی برخی مداحان در این زمینه برای مشورت به من رجوع کردند، کتاب هفت جلدی عزاداری سنتی شیعیان را به آنان هدیه دادم و گفتم که همین سنت های خوب را احیا کنید.

حیدری اضافه کرد: پیوست های فرهنگی فراوانی در زمینه مداحی وجود دارد و امیدوارم روزی فیلم های مستند و سریال و فیلم های سینمایی از سیره و سیرت این بزرگان ساخته شود که ما اثر این فیلم ها را دیده ایم.

حسن آهی فرزند مرحوم میرزاعلی آهی گفت: بر اساس نظر امامین انقلاب پدرم یک مداح فاخری بود که ابعاد اخلاقی، اجتماعی، مذهبی، علمی، فرهنگی و مدیریتی داشت. چون هم منبر می رفت و هم کلاس مداحی و شعر داشت. مرحوم آهی قبل از انقلاب با حکم آیت الله محمدرضا مهدوی کنی به عنوان رئیس کمیته های شهرستان دماوند منصوب شد.

حسن آهی، فرزند مرحوم علی آهی

وی افزود: پدرم سپس به عنوان فرمانده انتظامی استان سیستان و بلوچستان معرفی شد. بعد از ادغام شهربانی، ژاندارمری و کمیته های انقلاب به درجه سرتیپ تمامی در نیروی انتظامی گرفتند و رئیس اداره امور ایثارگران نیروی انتظامی شد. بعد از بازنشستگی نیز دوباره به مداحی و شعر پرداخت و در نامه ای از رهبر انقلاب درخواست کرد تا بنیاد دعبل خزاعی تاسیس شود. همچنین خانه مداحان را ایجاد کرد و با تلاش های آن مرحوم قطعه ای در بهشت زهرای تهران به نام روضة الحسین ایجاد شد تا مداحان در این قطعه به خاک سپرده شوند.

آهی اضافه کرد: پدر بزرگم مسجدی را در تهران به نام مسجد آهی در ۱۵۰ متر ساخته بود که پدرم ۴۰۰ متر به آن اضافه کرد و در روز عید غدیر نام آن را مسجد امیرالمومنین(ع) گذاشت. همچنین صندوق قرض الحسنه ای در سال ۱۳۶۲ در منطقه آبعلی تاسیس کرد که یکی از شاخص ترین صندوق های ایران است و چندین سال مقام چهارمی را از نظر اعتبار و نظم کسب کرده است.

وی ادامه داد: قرار شد ابعاد شخصیتی آهی در این کنگره بررسی شود که به عنوان رویداد علمدار ستایشگری در اردیبهشت برگزار می شود تا جامعه مداح کشور با ابعاد شخصیت این مداح آشنا شوند که رهبر انقلاب از وی به عنوان مداح متعهد نام بردند.

نظر مرحوم آهی برای شاد کردن دل امام زمان(عج)

حجت الاسلام سیدحسین خادمیان استاد حوزه با بیان برخی دیدگاه های مرحوم آهی درباره اشعار حافظ و مولوی به روایتی از امام صادق(ع) اشاره کرد و گفت: مرحوم آهی معتقد بود اگر امام ششم فرمود «شیعتنا... یفرحون لفرحنا و یحزنون لحزننا» به این معناست که «یفرحون بفرحنا» نه «یفرحون لولادتنا» یعنی فقط نباید در ولادت ائمه شاد بود بلکه باید کاری کرد که دل امام زمان(عج) را شاد کرد.

حجت الاسلام سیدحسین خادمیان، کارشناس مذهبی

وی افزود: مثلا قمه زدن در روز عاشورا باعث ناراحتی امام حسین(ع) می شود. چون عزاداری سیدالشهدا از سوی دشمن مورد وهن قرار می گیرد و مرحوم آهی می گفت گاهی امام زمان(عج) با اشعار یا سبک و روش مداحی ناراحت می شود و این دقت های علمی در سیره و سنت آن مرحوم وجود داشت.

مروری بر زندگی نامه مرحوم آهی

علی آهی در سال ۱۳۰۷ هجری شمسی در تهران و در یک خانواده مذهبی قدم به دنیا آمد و پس از گذراندن دوره ابتدایی، ضمن اشتغال به کسب، به تحصیل علوم حوزوی پرداخت و دروس ادبیات صرف و نحو، منطق و فقه، اصول، تفسیر، علم کلام، رجال، علم حدیث را از محضر اساتیدی همچون حجج اسلام مرحوم حاج سیدعلی اصغر میردامادی، احمد مجتهدی، حاج سید محمد ضیاء آبادی فرا گرفت.

وی از سن ۱۰ سالگی به تشویق مادر خود شروع به مداحی اهل بیت(ع) نمود و از سال ۱۳۳۶ نیز سرودن شعر را آغاز کرد. مرحوم آهی در شکل گیری انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) نقشی فعال داشت و به عنوان یکی از اعضای جمعیت فدائیان اسلام به رهبری شهید حجت الاسلام سید مجتبی نواب صفوی فعالیت می کرد و بارها از سوی ماموران ساواک و اطلاعات شهربانی دستگیر و بازداشت شد.

آهی پس از پیروزی انقلاب، مسئولیت های متعددی داشت و علاوه بر حضور در جبهه های جنگ تحمیلی، در کمیته انقلاب اسلامی تا سطح فرماندهی استان طبق موازین شرعی خدمات شایانی داشت. وی در طول تلاش های مذهبی و علمی خویش موسس محافل، مساجد و حسینیه های متعددی بوده که از آن جمله تشکیل بنیاد دعبل خزاعی، چند کتابخانه و چند مسجد در تهران و آبعلی و تاسیس صندوق قرض الحسنه الغدیر آبعلی است.

تالیفات بسیاری در حوزه ستایشگری اهل بیت و مداحی از وی منتشر شده که می توان به کتاب های دیوان آهی در دو جلد، دیوان آئینه نور در دو جلد، فرهنگ اصلاحات قافیه، توصیف صنایع شعر کهن فارسی و پیرایش آن با کلک بدیع، فلسفه قیام امام حسین (ع) از دیدگاه عقل و همچنین کتاب شعر و شاعری از نظرگاه قرآن و عترت و سنت اشاره کرد.

میرزاعلی آهی در ۱۶ فروردین سال ۹۴ و در سن ۸۷ سالگی به دیار باقی شتافت و در روضةالحسین(ع)، قطعه ۳۰۱ بهشت زهرا(س) به خاک سپرده شد.