سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - پروانه رحمتی: امام رضا (ع)، هشتمین پیشوای شیعیان، به‌عنوان یکی از تأثیرگذارترین شخصیت‌های تاریخ اسلام شناخته می‌شود. زندگی ایشان نه‌تنها سرشار از آموزه‌های معرفتی، اخلاقی و اجتماعی است، بلکه الگویی کامل برای انسان معاصر در مواجهه با چالش‌های اخلاقی و فکری به شمار می‌رود. هر کتابی که درباره ایشان نوشته می‌شود، گامی است برای انتقال این معارف عمیق به نسل امروز و آینده.
ضرورت معرفی این آثار به مخاطبان نیز از همین جا نشأت می‌گیرد. در دنیایی که سیل اطلاعات گاه انسان را از مسیر حقیقت دور می‌کند، کتاب‌هایی درباره امام رضا (ع) همچون چراغی راهنما عمل می‌کنند. این آثار می‌توانند پلی باشند میان انسان و ارزش‌های متعالی که امام رضا (ع) در گفتار و کردار خود نمایان ساختند.
علاوه بر این، معرفی این کتاب‌ها به مخاطبان، فرصتی است برای بازاندیشی در میراث فرهنگی و دینی‌مان. «چهارشنبه‌های امام رضایی» فرصتی برای معرفی آثار مرتبط با امام هشتم و بستری برای آشنایی عمیق‌تر با اندیشه‌ها، آموزه‌ها و روش زندگی امام رضا (ع) است که در نهایت، به تقویت فرهنگ مطالعه و گسترش آموزه‌های انسانی و دینی در جامعه کمک کنند.
محمد هادی زاهدی متولد سال ۱۳۴۶ شمسی در شهرستان فردوس است و بیش از ۲۰ اثر دارد که با موضوع زندگی اهل‌بیت علیهم‌السلام و آموزه‌های این بزرگواران نگاشته شده‌اند. ترجمه صحیفه سجادیه، ترجمه رساله حقوق، ترجمه دعای عرفه، دیدار در سپیده‌دم، شکایت هجران، یک قمقمه دریا، سیره و شمایل پیامبر (ص) از زبان امام رضا یک پنجره خورشید، چشمه‌های بهشت و شهادت‌نامه امام حسین علیه‌السلام و شهیدان کربلا بر اساس کهن‌ترین منابع و فرزند خورشید ازجمله آثار اوست. سه کتاب «چشمه‌های بهشت»، «یک قمقمه دریا» و «بهشت رضوان» را هم با موضوع زندگی امام هشتم حضرت علی بن موسی‌الرضا (ع) به رشته تحریر در آورده است و یک مجموعه شعر هم به نام «ماه باید شد» حاوی اشعاری سپید و نیمایی در مورد این امام همام نگاشته است.
کتاب چشمه‌های بهشت
یکی از قدیمی‌ترین و کهن‌ترین منابعی که تاریخ زندگی، گزارش‌ها و آموزه‌های امام رضا را گردآوری کرده کتاب «عیون اخبار الرضا» است این کتاب را شیخ صدوق محمدبن علی‌بن بابویه نوشته است شیخ صدوق از بزرگان و نام‌آوران شیعه است و در قرن چهارم هجری می‌زیسته و ازآنجاکه نویسنده این کتاب از عالمان خبره و مورد اعتماد است و در روزگاری نزدیک به دوران امام هشتم زندگی می‌کرده است اثری مهم و شایان توجه است، کتاب چشمه‌های بهشت نیز گزیده‌ای از آن کتاب است.
کتاب «عیون اخبار الرضا» به زبان عربی است بنابراین نخستین کاری که محمد هادی زاهدی در این باره انجام داده ترجمه آن به زبان فارسی روز بوده است.
وی کوشیده با زبانی امروزی و خوش‌خوان این اثر را ترجمه کند. به‌گونه‌ای که خواننده بتواند به‌سادگی با آن ارتباط برقرار کند و کار دوم این بود که بخش‌هایی از این اثر را انتخاب کنک که امروزه بیشتر موردنیاز جامعه است و کار سوم اینکه مسائل همگون را در کنار یکدیگر بیاورد. مثلاً در بخش‌های مختلف کتاب مسائل تاریخی عنوان شده بود، همه این گزارش‌ها را یک جا گردآورده است.
بخش دیگری که زاهدی در نوشتن این کتاب انجام داده این بود که بسیاری از نام‌ها و ماجراهایی که در متن کتاب به آن اشاره شده برای مخاطب امروزی شناخته نیست بنابراین با مراجعه به منابع معتبر سعی کرده با افزودن پی‌نوشت‌ها موضوع را برای خواننده‌ی امروزی تبیین کند، تا خواننده در هنگام مطالعه متن با ابهام مواجه نشود و سؤالی که در ذهنش شکل می‌گیرد تا حد ممکن بی‌پاسخ نماند.
عیون اخبار الرضا (ع) از چند جهت شایان توجه است: نخست اینکه این کتاب توسط یکی از بزرگان شیعه نوشته شده و طبیعتاً اعتبار فراوانی از این جهت دارد مرحوم صدوق همان‌گونه که می‌دانید نویسنده یکی از کتب اربعه به نام من لایحضره الفقیه است و آثار ایشان در نزد بزرگان همواره جایگاهی والا داشته است.
دوم اینکه این کتاب در روزگاری نزدیک به دوران زندگی امام رضا علیه‌السلام نوشته شده و طبیعی است که به لحاظ قدمت و نزدیکی به عصر ایشان از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است.
سوم اینکه مرحوم صدوق عالمی خبره و حدیث‌شناسی کم‌نظیر است و بدیهی است که ایشان روایاتی را که در کتاب خودش نقل کرده از صافی دانش و خبرویت او گذشته است و ایشان روایاتی را در این کتاب آورده که از نظر سند، استحکام قابل قبولی دارند و مرحوم صدوق به اخبار و آثاری دسترسی داشته که امروزه در دسترس ما نیستند و ما از داشتن آنها محرومیم در همین کتاب عیون از منابعی نام برده می‌شود که امروزه دیگر وجود ندارند.
در مورد محتوای کتاب چشمه‌های بهشت و فصل‌های آن باید گفت این کتاب شامل پنج دفتر است دفتر نخست تاریخ زندگانی امام رضا علیه‌السلام است که از گذری اجمالی بر زندگی امام موسی کاظم علیه‌السلام آغاز می‌شود و تا شهادت امام هشتم را در بر می‌گیرد.
دفتر دوم معارف و آموزه‌های امام هشتم است که شامل برخی از سخنرانی‌ها مناظرات و آموزه‌های آن حضرت است.
دفتر سوم به قرآن و اهل‌بیت (ع) از نگاه امام هشتم پرداخته است و دفتر چهارم سبک زندگی از منظر امام هشتم است. دفتر پنجم نیز شامل آداب زیارت، زیارت‌نامه‌ها و کرامات امام هشتم است.
در مقدمه این کتاب می‌خوانیم:
خورشید من!
وقتی ظلمت بر جان زخمی‌ام شبیخون می‌زند،
پنجره‌ای هست!
که رو به تو باز می‌شود.
و پشت پنجره کسی هست.
که خورشید، نگاهش را از او وام گرفته است.
تو از ورای این پنجره زرین، نگاهم می‌کنی.
پولاد، حریر می‌شود.
ظلمت از من می‌گریزد.
در این شب تیره، نوری که هست از خانهٔ شماست.
در این زمهریر سترون،
تا به مشرق نگاه تو می‌کوچم
تو می‌تابی! لبخند می‌زنی!
کوه‌های یخ که در سینه‌ام سنگینی می‌کنند
آب می‌شوند.
و سینه‌ام از سقاخانه سرشار می‌شود.