قدس؛هفته گذشته پس از روی کار آمدن ترامپ، مارکو روبیو وزیر امور خارجه، به عنوان سرپرست موقت آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا منصوب شد و بلافاصله اسناد جدیدی درزمینه رویکردهای پنهانی این آژانس به بیرون درز پیدا کرد. ایلان ماسک در توییتی اذعان کرد: آیا می‌دانستید USAID با استفاده از پول مالیات شما، تحقیقات در مورد سلاح‌های بیولوژیک از جمله کووید۱۹را تأمین مالی کرد که میلیون‌ها نفر را کشت! ایلان ماسک، رئیس دپارتمان کارایی دولت کاخ سفید، آژانس توسعه بین‌المللی را یک سازمان جنایتکار خواند و گفت: «زمان آن رسیده که این سازمان نابود شود». علاوه بر این، حساب رسمی آژانس در ایکس نیز حذف شد.وی مدعی شد با ترامپ درباره آژانس گفت‌وگو و او با پیشنهاد تعطیلی این نهاد فاسد موافقت کرده است. دموکرات‌ها با تجمع جلو ساختمان اصلی آژانس علیه ایلان ماسک تحصن کردند. ام‌اس‌ان‌بی‌سی نوشت: تعطیلی آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا سبب بیکاری حدود ۵۲هزار نفر در آمریکا، آن هم نیروهای بخش خصوصی خواهد شد.به گزارش رویترز، براساس برنامه دولت دونالد ترامپ، از میان بیش از ۱۰هزار کارمند آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده، تنها ۲۹۴ نفر از آنان سر کار خواهند ماند و بقیه اخراج خواهند شد. بر پایه این گزارش، این آژانس اصلی کمک‌های بشردوستانه واشنگتن از زمان به قدرت رسیدن رئیس‌جمهور جمهوری‌خواه، یکی از اهداف برنامه کوچک‌سازی دولت است که ایلان ماسک، متحد نزدیک ترامپ، آن را هدایت می‌کند. بنا بر گزارش سرویس تحقیقات کنگره، بیشترین دریافت‌کنندگان کمک این آژانس در سال۲۰۲۳، شامل اوکراین و پس از آن اتیوپی، اردن، جمهوری دموکراتیک کنگو، سومالی، یمن و افغانستان بودند.

از فعالیت‌های فرهنگی اجتماعی تا نفوذ اقتصادی و تسلیحاتی

USAID بازوی رسمی آمریکا به‌ویژه وزارت خارجه این کشور، ادعا می‌کند برنامه این نهاد بهبود خدمات اساسی از طریق توسعه زیرساخت‌های محلی مانند شبکه‌های آب و فاضلاب، ایجاد زمینه‌های اشتغال، راه‌اندازی مراکز فنی‌وحرفه‌ای و حمایت از کسب‌وکارهای کوچک در کشورهای مختلف است و تلاش می‌کند با توانمندسازی اقتصادی جوانان و زنان، به تقویت انسجام اجتماعی در کشورهای مختلف به‌خصوص در خاورمیانه کمک کند. همان‌طور که شورای روابط خارجی ایالات متحده آمریکا می‌نویسد: آژانس توسعه بین‌المللی یکی از ارکان قدرت نرم ایالات متحده آمریکا در سطح جهان است. رئیس‌جمهور جان اف‌کندی در اوج جنگ سرد در سال۱۹۶۱ این آژانس را از طریق فرمان اجرایی ایجاد کرد و قانون کمک‌های خارجی۱۹۶۱ مطرح شد، اما همه این‌ها به‌منظور مقابله با نفوذ شوروی در خارج از کشور بود. اما در سال ۱۹۹۸، کنگره نقش آژانس را به‌عنوان یک نهاد مستقل به‌طور رسمی تأیید کرد که همزمان با وزارت امور خارجه در چارچوب اجرایی فعالیت می‌کند.

بنیاد کارنگی هم می‌نویسد: تاریخچه آژانس توسعه بین‌المللی به اوایل جنگ سرد برمی‌گردد، زمانی که ایالات متحده با اتحاد جماهیر شوروی برای جلب حمایت کشورهای در حال توسعه رقابت می‌کرد. هری ترومن، رئیس‌جمهور وقت آمریکا در سخنرانی خود در سال ۱۹۴۹، چهار اولویت سیاست خارجی ایالات متحده را اعلام کرد که یکی از آن‌ها برنامه‌ای جدید برای بهبود شرایط زندگی نیمی از جمعیت جهان بود. هدف این برنامه که «برنامه نقطه چهار» نام گرفت، مقابله با تبلیغات کمونیستی بود تا نشان دهد جوامع آزاد چه دستاوردهایی می‌توانند داشته باشند.سی‌اف‌آر عنوان می‌کند: در سال مالی ۲۰۲۳، این آژانس نزدیک به ۴۴میلیارد دلار به ۱۶۰کشور و منطقه مختلف تخصیص داده که بیش از دو سوم آن در اروپا، اوراسیا و آفریقای سیاه متمرکز بوده است. اوکراین بزرگ‌ترین دریافت‌کننده کمک‌ها بوده است.استوارت پاتریک در بنیاد کارنگی ادامه می‌دهد: «کمک‌های خارجی» اصطلاحی است که شامل انواع مختلفی از کمک‌ها می‌شود، از جمله کمک‌های توسعه‌ای دوجانبه، کمک‌های نظامی، کمک‌های بشردوستانه و غیرنظامی، کمک‌های امنیتی غیردفاعی (مانند مقابله با مواد مخدر یا مبارزه با تروریسم) و کمک‌های توسعه‌ای چندجانبه.در سال ۲۰۲۳، اوکراین بزرگ‌ترین دریافت‌کننده کمک‌های خارجی از ایالات متحده بود که ۱۶میلیارد دلار دریافت کرد. جدا از چند شریک راهبردی ایالات متحده در خاورمیانه ازجمله رژیم صهیونیستی، اردن و مصر، بیشتر کمک‌های ایالات متحده به مناطق مختلف در صحرای آفریقا که سریع‌ترین رشد جمعیت جهان را دارند، اختصاص یافته است.شورای روابط خارجی آمریکا تلویحاً از پشت پرده اهداف این آژانس پرده برمی‌دارد: در نخستین روز کاری، ترامپ فرمانی اجرایی صادر کرد که اعلام می‌کرد بیشتر کمک‌های خارجی ایالات متحده برای مدت ۹۰روز متوقف می‌شود و خواستار بررسی تمام برنامه‌های کمک خارجی بود. در این دستور آمده بود «صنعت و بروکراسی کمک‌های خارجی ایالات متحده با منافع آمریکا هم‌راستا نیست و در بسیاری از موارد با ارزش‌های آمریکایی مغایر است».دولت ترامپ به‌شدت مخالف کمک‌های توسعه‌ای است که هسته اصلی مأموریت آژانس توسعه بین‌المللی است. بخشی از این مخالفت ناشی از عصبانیت از تمرکز زیاد آژانس بر موضوعات حساس برای جناح راست همچون جنسیت و تغییرات اقلیمی است.حقیقت این است این آژانس توسعه با حمایت اقتصادی محدود از مردم کشورهای فقیر تلاش می‌کند جای پای آمریکا را در این کشورها باز کند و با شناسایی افراد همسو با خود از طریق هسته‌های فرهنگی و حمایت از مشاغل کوچک، با ابزار توسعه در این کشورها نفوذ فکری و فرهنگی داشته باشد. این آژانس با صرف میلیاردها دلار برای براندازی و انقلاب رنگی و حمایت از گروه‌های مسلح و تروریستی در نقاط مختلف جهان فعالیت جدی می‌کند و در پوشش کارهای عام‌المنفعه کارهای مهم‌تر و حیاتی را انجام می‌دهد.