حجتالاسلام والمسلمین حمیدرضا درایتی، حافظ کل قرآن کریم در گفتوگو با خبرنگار ایکنا، با اشاره به اینکه یکی از مختصات اعتقادی شیعیانِ دوازده امامی اعتقاد به مهدویت و ظهور حضرت مهدی (عج) است، گفت: در ادیان دیگر اعتقاد به وجود منجی وجود داشته، اما به شکلی که ما آن را مهدویت مینامیم، نیست. معتقدیم خداوند متعال در یک زمان دستور به حضور و ظهور آخرین امام را اعلام میکند و ایشان حاضر خواهند شد.
این داور مسابقات بینالمللی قرآن افزود: در آن زمان وظیفه و رسالت امام علاوه بر وظایف تمام امامان پیشین، عبارت از اصلاح کل زمین است. «وَنُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ» و خداوند متعال بعد از یک دوره طولانی که انسانها و گروههای مختلف با عقاید متفاوت آمدند و نتوانستند اصلاحی را در مقیاس کلان زمین ارائه دهند، این مأموریت، رسالت و مسئولیت را بر ولی خود امام زمان حضرت مهدی موعود قرار میدهد، ایشان علاوه بر تبیین دین حق و علاوه بر اینکه محتوای صحیح دین اسلام را ارائه میدهند برای همه مردم عدالت اجتماعی را برقرار خواهند کرد.
درایتی تصریح کرد: آن وعدهای که خداوند متعال در قالب «هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ» داد و فرمود که ما پیامبر را فرستادیم تا بر همه ادیان چیره شود و دین حق را تحقق دهد، آن وعده تام در زمان ظهور امام زمان اتفاق میافتد.
این حافظ کل قرآن کریم اظهار کرد: یک بُعد از این عقیده که نیازمندیم بیشتر به آن توجه کنیم، این است که اعتقاد به مهدویت نه تنها مسئولیت ما نسبت به اصلاح جامعه در دوران غیبت را منتفی نمیکند، بلکه این مسولئیت را به جهاتی مضاعف میکند. چون خداوند متعال فرمود «أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ» آنهایی میتوانند هم در زمان امام زمان یار امام باشند و هم میتوانند عدالت مهدوی را تحمل کنند که خودشان در دوران غیبت، اولاً به دنبال اصلاح شخصی و بعد هم به دنبال اصلاح جامعه باشند، چرا که هر چند عدالت امر بسیار مبارک و زیبایی بوده و مطلوب و ایدهآل همگان است، اما این چنین نیست که فقط نسبت به دیگران اجرا شود و دیگر نسبت به ما اجرا نشود.
این داور مسابقات بینالمللی قرآن کریم اظهار کرد: اگر صالح نباشیم تحمل یک حکومت عادلانه را نداریم، چون حکومت عادلانه به همان اندازه که در ارتباط با دیگران نسبت به ظلم، گناه و تخطی حساس است، نسبت به ما هم حساس است. پس پذیرا بودن این حکومتِ عادلانه در فرضی معنا و مفهوم دارد که خودمان انسانی صالح باشیم. از این جهت برای اینکه بتوانیم یار امام زمان باشیم و حداقل در آن دولت و در آن دوران زندگی خوبی داشته باشیم باید با عدالت خو گرفته باشیم، ما نباید حتی در دوران غیبت فراتر از حق و حقوق خودمان تقاضا و رفتار و مسئولیتی داشته باشیم.
وی افزود: من این مسئله را با یک نمونه از تاریخ پیشین مثال میزنم تا عرض من بیشتر روشن شود. در دوران امام علی (ع) بعد از اینکه آن حضرت مدتها در خانه نشسته بودند و عدهای در مسند خلافت قرار داشتند، مردم نارضایتیهای زیادی از خلفا پیشین و به خصوص خلیفه آخر داشتند، به همین جهت با اشتیاق آمدند و از حضرت امیر (ع) خواستند تا آن حضرت زمام امر را در دست بگیرند.
درایتی ادامه داد: آنچه موجب شد مردم مشتاقانه از حضرت علی (ع) بخواهند حکومتداری کنند و زمام امور مسلمین را در دست بگیرند، گلایهها، نارساییها، کاستیها، مشکلات، تبعیض، ظلم، حیف و میل بیتالمال و امثال این بود که در حکومتهای قبل تجربه کرده بودند، اما حضرت امیر (ع) ابتدای امر مسئلهای را به مردم تذکر دادند و فرمودند «الحقُّ أوْسَعُ الأشیاءِ فیالتَّواصُفِ، وأضْیَقُها فی التَّناصُفِ» بدانید که عدل در گفتن بسیار ساده است، ولی در تن دادن و عمل کردن مسئله بسیار سختی است. همه در حرف از عدالت سخن میگویند، اما در عمل هیچکس تقریباً تابع و خواهان عدالت نیست، چون در فرضی که انسان زندگیاش به عدالت خو نگرفته باشد، به همان اندازه که عدالت به نفع انسان است ممکن است به ضرر انسان باشد.
این پژوهشگر حوزه قرآن کریم اظهار کرد: وقتی حضرت حکومت را پذیرفتند برخی از همان افرادی که پیشگامان این پیشنهاد بودند و خودشان با اصرار خواستند حضرت حکومت را در اختیار بگیرند، جزء اولین کسانی بودند که نقض بیعت کردند، دلیل این کار هم این بود که خود آنها عادت کرده بودند از محل بیتالمال سهمیههایی داشته باشند، وقتی حضرت علی (ع) در مسند حکومت نشستند، سهمیه این افراد قطع شد، لذا وقتی دیدند حقوق و امتیازاتی را که در دوران قبل داشتند در دوره حضرت امیر (ع) ندارند، خودشان اولین کسانی بودند که علیه حضرت قیام کردند و جنگ راه انداختند. دلیل این نقض بیعت هم این بود که زندگی این افراد با عدالت خو نگرفته بود، اگر سخن از عدالت به میان میآوردند، برای سایر مردم بود نه برای خودشان و از این جهت تاب و تحمل عدالت علوی را نداشتند.
وی اظهار کرد: طبیعتاً اگر مردمی تاب و تحمل عدالت علوی را نداشته باشند، تاب و تحمل عدالت مهدوی را نیز نخواهد داشت، چون زندگی این افراد با عدالت خو نگرفته است. منتظرِ واقعی امام زمان (عج) و آن کسی که عقیده به مهدویت دارد، همان کسی است که در امروزِ زندگی خود آنچنان سالم زندگی میکند که اگر یک روز امام زمان (عج) ظهور کنند، احساس نکند، دیگر نمیتواند آن حکومت را تحمل کند.
درایتی با تأکید بر اینکه یاران امام زمان (عج) افراد صالح هستند، گفت: همانطور که اشاره کردم وعده خدا این است که «أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ»؛ آنهایی که در درآمدشان؛ هزینهکردشان، تفکرشان، زندگی شخصیشان و زندگی خانوادگی و اجتماعیشان پاک زندگی کردهاند، میتوانند افرادی باشند که حضرت را در استقرار عدالت و حکومت جهانی کمک کنند؛ در غیر این صورت ما افرادی صالح برای آن حکومت و یاری آن عدل جهانی نخواهیم بود. این از مسئولیتهایی است که منتظران امام زمان (عج) در عصر غیبت دارند.
این حافظ کل قرآن کریم تصریح کرد: تا اینجا با توضیحات ارائه شده، یک نکته روشن شد و آن اینکه انتظار حقیقی زمانی خواهد بود که ما آمادگی روحی، شخصی و بُعد اجتماعی را برای این حضور و ظهور فراهم کنیم، اگر این زمینهسازی در زندگی ما نباشد، قاعدتاً انتظار ما رنگ و بوی واقعیت نخواهد داشت و شاید از سر عادت باشد، چون نمیشود شرایط فرد منتظر امام زمان (عج) با آن عدالت و آن زندگی فراهم نباشد.
وی افزود: آنهایی که به حقوق خود در این دوران قانع نیستند، آنهایی که سعی میکنند حقوق دیگران را تضییع کنند، آنهایی که حقوق دیگران را نادیده میگیرند، آنهایی که التزام به احکام شریعت ندارند، آنهایی که دغدغه تحقق دین ندارند و آنهایی که با این دین و باورها رابطه خوشی ندارند نمیتوانند عدل مهدوی را تحمل کنند، چون امام زمان (عج) میخواهند تمام فساد را از هر نوع و جنسی را ریشهکن کنند، امام زمان (عج) میخواهند با همه این مظاهر فساد و نادرستی مبارزه کنند، قاعدتاً افرادی میتوانند منتظر حقیقی حضرت باشند که در زندگی امروز اینها را اصلاح کرده باشند.
این پژوهشگر حوزه قرآن کریم بیان کرد: پس در فرض میتوانیم این انتظار را یک انتظار حقیقی بدانیم که به دنبال اصلاح خودمان باشیم. به تعبیر دیگر اگر در مقیاس زندگی شخصی، بتوانیم آرمانهای مهدوی را پیاده کنیم، آن وقت معنا دارد که بگوییم ما منتظریم این آرمانها در زندگی اجتماعی و در مقیاس جهانی تحقق پیدا کند. اما در حوزهای که مسئولیت مستقیم نسبت به آن وجود دارد، اگر کوتاهی کنیم دیگر این انتظار در مقیاس مثلاً یک منطقه یا مقیاس جهان خیلی معنا و مفهوم ندارد.
درایتی در ادامه با اشاره به آیه شریفه «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا عَلَیْکُمْ أَنْفُسَکُمْ» گفت: ای مومنین بر شما باد خویشتن خود؛ یعنی اول سعی کنید خودتان را از ورطه هلاکت نجات دهید و اصلاح کنید. نقطه آغاز اصلاح در هر جامعهای، آحاد آن جامعه است، اگر هرکسی به دنبال اصلاح زندگی، رفتار و عملکرد خود باشد، قاعدتاً این اصلاح در سطح عمومی اتفاق میافتد، اما اگر منتظر باشیم اصلاح جامعه از دیگران آغاز شود و نقطه آغاز را غیر از خودمان بدانیم، قاعدتاً هیچ وقت این اصلاح شکل نمیگیرد، چرا که هر کسی منتظر است دیگران اصلاح شوند و بعد نوبت به اصلاح او برسد. خداوند همین را در قرآن کریم به این صورت گفته است «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَکُمْ وَأَهْلِیکُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ» مومنین اول بعد خانواده خودتان را از آتش نگه دارید.
این حافظ کل قرآن کریم اظهار کرد: اولین حوزه مسئولیت ما در زمینه غیبت و ظهور اصلاح خویشتن است، خدای متعال وقتی پیامبر (عج) را مبعوث به رسالت کرد، قبل از اینکه بفرماید «یَا أَیُّهَا الْمُدَّثِّرُ، قُمْ فَأَنْذِرْ»، ای جامه به خود پیچیده بلند شو و مردم را بترسان و پیام من را بر مردم بخوان؛ آیات سوره مبارکه مزمل را نازل کرد، آنجایی که فرمود «یَا أَیُّهَا الْمُزَّمِّلُ، قُمِ اللَّیْلَ إِلَّا قَلِیلًا، نِصْفَهُ أَوِ انْقُصْ مِنْهُ قَلِیلًا» ای پیامبر بلند شو، نماز شب بخوان و با خدای خود مناجات کن، یعنی اصلاح خود مقدم بر اصلاح جامعه است. اگر پیامبر (ص) هم بعثت خود را آغاز کرد، این بعثت، تحول و دگرگونی از خود پیامبر آغاز شد.
وی افزود: ابتدا خداوند متعال به پیامبر دستور داد که در ارتباط با خدای خود کوشا باشد، نیمههای شب بلند شود و با خدای خود مناجات کند، بعد دستور داد که قیام کند و مردم را دعوت به دین نماید. پس ما به عنوان منتظران امام زمان (عج) و کسانی که باور به مهدویت و ظهور منجی و امام زمان داریم در فرضی میتوانیم این ادعای خود را صادقانه مطرح کنیم که در مقایس شخصی و زندگی فردی به دنبال اصلاح زندگی خودمان باشیم.
این داور مسابقات بینالمللی قرآن کریم به یکی از بیانات حضرت امیر (ع) در نهجالبلاغه که میفرمایند «فانما امرتم بالنهی بعد التناهی» اشاره کرد و گفت: شما باید ابتدا از منکر و کار زشت دست بکشید و بعد دیگران را نهی کنید، این نشانه واقعی منتظران بوده و در حقیقت به نوعی امتداد اجتماعی تفکر مهدویت در دوران غیبت است، یعنی آن اتفاقی که امام زمان قرار است در مقیاس جهانی رقم بزنند، یک منتظر امام زمان (عج) و یک باورمند به مهدویت در مقیاس فردی شروع میکند و بعد این را در مقیاس خانواده و خویشان و منطقه خود توسعه میدهد. این امتدادِ اجتماعیِ باورِ به مهدویت است. این نوع انتظار امام زمان (عج) خود زمینهساز فراهم آوردن یاران برای امام زمان و زمینه پذیرش عدالت مهدوی است.
انتهای پیام