سیما فراهانی| هر بار که از ماموریت جستوجوی کوهنوردان بازمیگردند، انرژی و رمقی برایشان باقی نمیماند. برف و بوران، یخزدگی و سرمای منفی 50 درجه، امدادگران هلالاحمر را از ماموریت نجات در یکی از خطرناکترین یالهای دماوند، منصرف نکرده است. نجاتگرانی که حالا چهار روز است در ارتفاعات یخزده دماوند، به دنبال کوهنوردان حادثهدیده میگردند. آنهایی که حتی با تجهیزات فراوان نیز چند ساعت بیشتر در ارتفاعات دماوند دوام نمیآورند. با این حال همدل و همراه، در شرایط سخت و خطرناک، ماموریت خود را متوقف نکرده و هیچ سختی نمیتواند مانع این عملیات خطرناک شود. چهار کوهنوردی که فقط یک نفرشان توانسته بعد از چندین شبانهروز، خودش را به جایی امن برساند. حالا امدادگران برای پیدا کردن این کوهنوردان دستان و صورتشان از سرمای کشنده، سیاه میشود. در دل بوران دماوند ایستادهاند تا پناهی امن برای کوهنوردان گمشده باشند.
تشکیل تیم فنی و تخصصی
روز شنبه بیستم بهمنماه بود که بر اساس اعلام فدراسیون کوهنوردی مبنی بر مفقودی ۴ کوهنورد از لارستان، در ارتفاعات دماوند، بلافاصله کارگروه تخصصی امدادونجات با حضور کوهنوردان و هیمالیانوردان فدراسیون، اعضای تیم واکنش سریع سازمان امدادونجات و تیمهای امداد کوهستان استان مازندران در قرارگاه فدراسیون در رینه تشکیل جلسه داد. آنها یک تیم فنی و تخصصی در این زمینه تشکیل دادند و درنهایت ماموریت در دل کولاک، آغاز شد. ماجرا از این قرار بود که روز سهشنبه ۱۶ بهمنماه، تیم چهار نفرهای از استان فارس تصمیم به صعود زمستانه دماوند میگیرند. این تیم روز چهارشنبه ۱۷ بهمنماه به پناهگاه ۴ هزار متری رسیده و در روز پنجشنبه ۱۸ بهمنماه در پناهگاه ۵ هزار متری دماوند در جبهه شمالی مستقر میشوند. روز جمعه نیز یک روز بیشتر در همان پناهگاه باقی میمانند. نخستین تماس با فدراسیون کوهنوردی روز شنبه صبح از سوی این کوهنوردان برقرار میشود. آنجا بود که اعلام میشود یکی از کوهنوردان خانم، دچار افت شدید دما شده و جان خود را از دست داده است.
نخستین تماس و اولین جانباخته
محمدحسین کبادی، مدیر تیمهای عملیاتی سازمان امدادونجات هلالاحمر در گفتوگو با خبرنگار «شهروند» جزئیاتی از ماموریت چند روزه امدادگران هلالاحمر را روایت میکند: «حدود نیمهشب روز شنبه این تیم اقدام به صعود به قله دماوند از جبهه شمالی میکند و حدود ساعت ۳:۳۰ بامداد نخستین تماس را با مسئولان فدراسیون برقرار کرده و اعلام میکنند که بانوی کوهنورد دچار افت شدید دما شده و جان خود را از دست داده است. آنها تماسهای دیگری با قرارگاه پلور برقرار کرده و در نهایت ساعت ۶:۴۷ صبح، تماسی سهدقیقهای با دکتر مساعدیان، رئیس کارگروه جست وجو و نجات فدراسیون، برقرار کردند و شرایط را شرح دادند. دکتر هم پیشنهاد داد که بلافاصله پیکر را در میان صخرهای فیکس کرده، علامتگذاری کنند و خودشان ارتفاع را کم کنند و از مسیر جنوبی بازگردند. مسیر شمالی همان مسیری بود که به سمت قله رفته بودند اما مسیر شمالی دارای دو یخچال خطرناک است و خطرات زیادی آنها را تهدید میکرد. این کوهنوردان بلافاصله پس از این تماس، شروع به کاهش ارتفاع کرده و از مسیر جنوبی بازگشت خود را آغاز میکنند. در روز شنبه، آخرین نقطهای که از آن اطلاع دادهاند، مسیر جنوبی و ارتفاع تقریباً ۴ هزارو ۶۰۰ تا ۴ هزارو ۷۰۰ متری بوده است. در مسیر کافر دره، دیگر هیچ ارتباطی با آنان برقرار نشد. روز یکشنبه اعلام شد که در مسیر بازگشت، در ارتفاع ۴ هزارو ۶۰۰ تا ۴هزارو ۷۰۰ متری، یکی دیگر از کوهنوردان دچار هایپوترمی و افت شدید دما شده است. متاسفانه این عزیزان شرایط بسیار بدی را در دمای بسیار پایین تجربه کردند.»
بررسی تصاویر هوایی با استفاده از پهپادهای جستوجوگر
کبادی در ادامه روایت این ماموریت میگوید: «زمانیکه کوهنوردان نیمه شب شنبه به سمت قله حرکت میکنند، دمای محیط حدودا منفی 50 درجه بوده است. آنجا بوده که وقتی به سمت قله میروند، آن خانم، دچار کاهش شدید دمای بدن شده است. آنها وقتی با فدراسیون تماس میگیرند اعلام میکنند که بیست متر زیر قله هستیم. سه دقیقه هم بیشترصحبت نمیکنند. در زمان بازگشت گویا در کافردره یک نفر دیگر هم دچار سرمازدگی میشود و آنها این موضوع را به فدراسیون اعلام میکنند. بعد از آن ارتباط قطع میشود. ما از همان روز شنبه بلافاصله به همراه بچههای فدراسیون و کوهنوردان مازندران و پزشک کوهستان یک تیم فنی و کاملا حرفهای تشکیل دادیم. در ابتدا اطلاع نداشتیم که آنها قرار است از مسیر جنوبی برگردند، به همین دلیل یک تیم در مسیر شمالی و یک تیم در مسیر جنوبی مستقر کردیم. برف و کولاک بسیار شدید و بالای سه متر بود. بعد از اینکه مطمئن شدیم از مسیر جنوبی برمیگردند، بچههایی که در مسیر شمالی مستقر بودند هم به بقیه پیوستند. درخواست بالگرد نیز دادیم و روز 22 بهمن از سازمان امدادونجات، پرواز داشتیم. نزدیک پلور مه شدید شعاع دید بالگرد را پایین آورد. به همین دلیل به خاطر شرایط ایمنی دیگر اجازه حرکت بالگرد نبود. تصمیم گرفته شد که بالگرد برگردد. تیمهای زمینی نیز علاوه بر پیمایش از جبهههای مختلف، با استفاده از پهپادهای جست وجوگر، تصاویر هوایی را بررسی کردند.»
جستوجو با دل و جان در خطر
مدیر تیمهای عملیاتی سازمان امدادونجات هلالاحمر، از شرایط وحشتناک منطقه جستوگو میگوید: «در روز یکشنبه مجددا این تیم موفق به تماس شدند و عنوان کردند که در سمت جنوب در حال کاهش ارتفاع هستند، اما متأسفانه یکی دیگر از اعضای این تیم نیز، دچار افت دمای شدید شده و او نیز جان خود را از دست داده است. این تیم در تماس روز یکشنبه اعلام میکنند که دیگر توان کم کردن ارتفاع ندارند و زمین گیر شدهاند. این تیم درحالی به دماوند صعود کرد که از قبل، هشدار شدید هواشناسی داشتیم و اعلام شده بود که حتی در محورهای مواصلاتی کشور هم تردد نشود. در این شرایط، آنها تصمیم به صعود گرفتند. این درحالی است که تهدید زیادی برای تیمهای امدادی نیز وجود داشت. باد شدید با سرعت 50 تا 80 و حتی 110 کیلومتر میوزید. دمای هوا نیز از یک ساعتی به بعد حتی به منفی 40 تا 50 درجه هم میرسید. با این حال بچههای امدادی حتی تا ساعت سه و نیم نیمه شب نیز در کوهستان بودند. دماوند وزش باد شدید دارد و هرچه ارتقاع میگیرند، باد شدیدتر هم میشود. به طوریکه یک مسیر سه ساعته، تقریبا 9 ساعت طول میکشد. از طرف دیگر برف سنگین و پخش شدن برف در هوا، عملیات را دشوارتر نیز کرده است. دمای محیطی باعث میشود که انگشتان امدادگران، سیاه شود. شرایط سختی در منطقه وجود دارد. از طرفی جایی که این عزیزان گم شدند، در مسیر یالی است که طولانیترین یال دماوند محسوب میشود. این یال بسیار خطرناک است و حتی خطر سقوط بهمن نیز دارد. با این حال، بچهها با جان و دل در کنار تیم فدراسیون و کوهنوردان محلی همدل شدند و به جستوجو میپردازند. وقتی بچهها چندین ساعت را در منطقه جستوجو میکنند و برمیگردند، دیگر رمقی برایشان باقی نمیماند. برای همین نیروهای تازه نفس جایگزین آنها میشود. در نهایت نیز یکی از این کوهنوردان یعنی مهدی ضیاپور، پس از چندین روز جستوجوی بیوقفه تیمهای امداد و نجات، موفق شد خود را به منطقه گوسفندسرای دماوند برساند و تیمهای امدادی نیز برای کمک به او و انتقال وی، در محل حاضر شدند.»
نجات جان مرد۴۰ساله پس از ٢ روز
نیروهای امدادی هلالاحمر، دو روز به صورت شبانهروزی در سرما و بارش باران، به دنبال مردی در جنگلهای بندرگز گلستان گشتند. درنهایت این عملیات با نجات جان مرد مفقودشده ۴۰ ساله با موفقیتآمیز به پایان رسید.
رضا حاجیلری، معاون امدادونجات جمعیت هلالاحمر گلستان، در گفتوگو با خبرنگار «شهروند» در خصوص جزئیات این ماجرا میگوید: «صبح جمعه ١٩ بهمن ماه، گزارشی مبنی بر مفقود شدن یک مرد ۴۰ ساله در جنگلهای سرمحله شهرستان بندرگز از طریق عوامل آتشنشانی به مرکز کنترل و هماهنگی عملیات استان (EOC) اعلام شد. بلافاصله پس از دریافت گزارش، با پلیس نیز هماهنگ کردیم و امدادگران برای جستوجو به محل حادثه اعزام شدند. همراه با سازماندهی سایر نیروهای مردمی، کوهنوردی، منابع طبیعی و انتظامی، جستوجو در منطقه آغاز شد. عملیات
جست وجو در شرایط سخت جنگلهای انبوه و مناطق صعبالعبور صورت گرفت. جایی که نیروها باید ساعتها در مسیرهای ناهموار در سرمای هوا و بارش شدید برف و باران و در میان درختان بزرگ حرکت میکردند. مسیر بسیار صعبالعبور و مناطق دسترسی به حادثهدیده بسیار سخت بود. این موضوع عملیات را پیچیدهتر کرد، اما درنهایت به همت و تلاش بیوقفه نیروها، امید به یافتن مفقودی همچنان زنده بود. نیروها بهصورت پیاده به جست وجومشغول شدند و در نهایت پس از ۲ روز جست وجو و نجات، فرد مفقود شده را زنده پیدا کردند. این مرد ۴٠ ساله در راه برگشت از جنگل، راه خود را گم کرده و قادر به بازگشت نبود. »
∎