امیدی شهرکی در قسمت پایانی این گفت و گو از برداشتن قدم‌هایی مهم برای تغییر ساختمان ایرنا، خط قرمزهای این خبرگزاری، پیشنهاد اطرافیان یکی از نامزدهای انتخاباتی برای زد و بند رسانه‌ای و ... صحبت می‌کند که در ادامه می‌خوانیم.
ایرنا: بحث تغییر ساختمان ایرنا که در دوره شما مطرح شد چه بود و به کجا رسید؟
امیدی شهرکی: چندین بار از شهرداری و پدافند غیرعامل به ما تذکر داده بودند که ساختمان فعلی ایرنا، ساختمان امنی نیست. البته وقتی وارد ساختمان هم می‌شوید، مشخص است. یعنی اظهر من الشمس است. اگر کسی تخصص معماری و عمرانی هم نداشته باشد، همین که داخل ساختمان ایرنا شود متوجه ناامنی آن می‌شود. حتی بوی برخی طبقات مطبوع نیست چرا که ساختمان قدیمی است و فکر می‌کنم بالای ۶۰ سال سن داشته باشد. فرسوده است. وقتی این تذکرها را دادند با رفت و آمدی که در نهاد ریاست جمهوری انجام دادیم و پی گیری‌هایی که کردیم و این گزارشات را ارائه دادیم گفتند ساختمانی در راه آهن است که دولتی و تخلیه است و از نظر استحکام ساختمان متفاوتی است. گفتند از معدود ساختمان‌هایی در تهران است که الان می‌تواند مجوز امن‌ترین ساختمان‌های تهران را بگیرد. وقتی می‌خواستیم میخ روی دیوار آن بزنیم نمی‌توانستیم و حتما باید دریل می‌آوردیم و جالب این که با دریل هم به این زودی سوراخ نمی‌شد. پایه‌های این ساختمان بسیار محکم و سازه آن هم خوب بود. رئیس جمهور وقت هم لطفی کرد و دستوری داد. تا جایی که خاطرم است ۵ میلیارد تومان بودجه برای ساخت و ساز و تعمیر آن ساختمان برای ما در نظر گرفتند. به خاطر این که در مناقصات نیفتیم کار را به نوسازی مدارس دادیم. نوسازی مدارس هم کاری را که یک پیمانکار در ۲ سال انجام می‌داد در ۵،۶ ماه برای ما انجام داد. حتی اتاق‌ها را هم جانمایی کردیم ولی با تغییرات رئیس جمهوری مواجه شدیم این اتفاق نیفتاد. ولی واقعا بهترین جایی بود که ایرنا آن موقع می‌توانست استقرار یابد.
خط قرمز من ایجاد اختلاف بود
آیا از انتصاب معاون خبرتان دفاع می‌کنید؟ می‌گویند ایشان اصلا تجربه خبری نداشته است...
اگر اینطور باشد، اولی‌تر خود من هستم. بخش‌هایی از کار، مهارت مدیریت است. قرار نیست وقتی به جایی می‌روید همه فن حریف باشید. اگر بتوانید خوب مدیریت کنید و از ابزار و داشته‌هایتان به درستی استفاده کنید قطعا موفق هستید. تا جایی که یادم است او چندان نیروها را جابجا نکرد و از همان مجموعه ایرنا استفاده کرد. من هم به ایشان توصیه کردم از همکاران حرفه‌ای ایرنا استفاده کند. ایشان فقط جابجایی‌های داخلی انجام داد. بعضی‌ها که فکرش را نمی‌کردند که نگه‌شان داریم را در همان پسشتان نگه داشتیم. حتی برخی افراد را به دفاتر خارجی ایرنا اعزام کردیم که باورشان نمی‌شد. نگاه من به ایرنا حرفه‌ای بود.
آقای شریف زاده قرار بود مدیریت درستی کند. البته اینطور هم نبود که دستی بر آتش نداشته باشد. ایشان در حوزه‌های خبری و رسانه‌ای قبلا کار کرده بود؛ البته نه در این سطح.
خط قرمزهای ایرنا در دوره شما چه بود چطور آنها را مدیریت می‌کردید؟
یکی از خط قرمزهای بنده ایجاد اختلاف بود. ما با دوستان‌مان شرط کرده بودیم اگر کاری انجام دهیم که از سرمایه اجتماعی چیزی کم شود، قطعا در جهت باطل حرکت کرده‌ایم. ما دنبال این بودیم که سرمایه اجتماعی، به هر شکل در کشور رشد کند. الان هم همین نگاه را دارم. می‌گویم هر کسی در هر جایی قرار گرفته است، اگر سرمایه اجتماعی کشورش را افزایش و رشد دهد، قطعا در جهت درستی حرکت می‌کند. حتی در دوره‌های قبل، برخی چالش‌ها ایجاد شده بود که سعی کردیم آنها را کم کنیم.
ارتباطتان با روزنامه ایران چطور بود؟
همزمان مدیرمسئول ایرنا هم بودم بدون اینکه خودم بخواهم. چون کسی را برای آنجا انتخاب کرده بودیم اما انتصاب او طول کشید و نشد. لذا تا لحظه آخر خودم مدیرمسئول ایران هم بودم. رابطه بدی با روزنامه نداشتم ولی سیاست‌های این روزنامه آنطور که باید خوشایند من نبود. درست است خودم مدیر مسئول آن بودم ولی به لحاظ حجم و ترافیک کاری اتفاق‌هایی در روزنامه ایران می‌افتاد که چندان ایده آل من نبود.
برتری یک خبرنگار بر یک دیپلمات
اخبار ایرنا در خارج از کشور چقدر مورد توجه بود؟
من سفری به ترکیه داشتم. خبرگزاری های آسیا و اقیانوسیه (اوآنا) همایشی در بلاروس داشت. قرار بود به ترکیه و از آنجا به بلاروس برویم. سفیر ما در ترکیه جلسه ای با ما داشت. گفت ما اینجا در حوزه دیپلماسی مشکلی داریم؛ در ترکیه این سوال وجود دارد که ما مواضع و اخبار صدا و سیمای را ملاک قرار دهیم یا ایرنا؟ جواب دادم معلوم است دیگر، ما دولتیم دیگر و دولت‌ها هم با دولت‌ها کار می‌کنند.
گفتند می شود جلسه‌ای بگذاریم که شما به عنوان مدیر خبرگزاری جمهوری اسلامی با وزیر امور خارجه ترکیه داشته باشید؟ پذیرفتم. ما هم یک جلسه با وزیر خارجه ترکیه داشتیم و او همین را پرسید.
گفتم ما دولت هستیم و دولت‌ها با هم کار می کنند. مواضع دولت ما از خبرگزاری باید گرفته شود. ما اختلاف ایجاد نمی‌کنیم و خبرگزاری جمهوری اسلامی، مواضعش براساس دیپلماسی است که با شما دارد.
آقای بیگدلی سفیر وقت ایران در ترکیه بعدا به من گفت بعد از این جلسه آنقدر با همان یک جمله‌ای که گفتی روابط با ما خوب شد چون فهمیدند ما یک مواضع حاکمیتی خاص داریم و دولت‌هایمان هم باید با هم کار کنند.
یکی از مسائل تاسف بار برای من این است که ایرنا نتوانسته است از ظرفیت نمایندگی‌های خبرگزاری‌های جمهوری اسلامی که بیش از چهل نمایندگی در دنیا بود استفاده مطلوب کند. چون نگاه بسیار حداقلی به این نمایندگی‌ها وجود داشت در حالی که هر کدام از این نمایندگی‌ها می‌توانستند در حد یک سفیر برای جمهوری اسلامی آورده داشته باشند. متاسفانه به خبرنگار این نمایندگی‌ها به عنوان یک خبرنگار معمولی نگریسته می‌شود. در صورتی وقتی این خبرنگاران با هم گفت‌وگو می‌کنند و به یکدیگر پالس‌های دیپلماتیک و سیاسی خاص ردوبدل می‌کنند، گاهی کاری را مثل آب خوردن انجام می‌دهند که یک سفیر نمی‌تواند بکند. متاسفانه خبرگزاری جمهوری اسلامی را در حد یک سایت فریز کرده‌اند.
پیشنهاد زد و بند رسانه‌ای
چه رویدادهای مهم سیاسی و اجتماعی در دوره مدیریت شما رخ داد و واکنش ایرنا چه بود؟
در دوره من انتخابات بود. در ایام انتخابات از ابزار رسانه برای معرفی طیف و گروه خاص خود استفاده می‌شود. حتی دولت‌ها نیز بعضا این بی طرفی را رعایت نمی‌کنند. از طرف یکی از نامزدها جلسه‌ای با من گذاشتند که اگر در خبرگزاری از ما دفاع و برای ما تبلیغ ولو غیرمستقیم کنید وقتی ما برنده شدیم به شما جایگاه خوبی می‌دهیم. ولی من به هر ترفند و لطایف الحیلی بود این دوستان را قانع کردیم که این کار را نمی‌کنیم. از دست ما ناراحت هم شدند و رفتند.
موضع ایرنا در مورد رد صلاحیت آقای اسفندیار رحیم مشایی چه بود؟
حضور ذهن ندارم. خیلی موضع آنچنانی نگرفتیم. عرض کردم بیشتر دنبال این بودیم که اختلاف ایجاد نکنیم.
اولویتم معیشت کارکنان است
اگر دوباره به مدیریت ایرنا برگردید و زمان کافی هم داشته باشید، مثلا ده سال، چه کارهایی برای ایرنا می‌کنید مرجعیت خبری خود را بازیابد؟
دوره ما که خیلی کوتاه بود. یکی از ایرادهای مدیریتی کشور عدم ثبات مدیریت است. یعنی اگر ثبات مدیریت وجود نداشته باشد و بر اساس نگاه‌های خطی و جناحی و حزبی اقدام کنید کشور پیشرفت نمی‌کند. فقط در خود ایرنا در یک دوره ریاست جمهوری ۲ تا ۳ مدیر عامل عوض شده است.
اما در رابطه با سوالتان نگاه اول بنده حفظ سرمایه انسانی است که خیلی‌ها شعار آن را می‌دهند ولی به آن عمل نمی‌کنند. سرمایه انسانی ثروت و ارزش یک دستگاه و نهاد است.
قطعا اولین کاری که بنده می‌کنم این است که نمی‌گذارم همکارانی که با آنها کار می‌کنم، درگیری ذهنی معیشتی داشته باشند. بعد سراغ سایر برنامه‌هایم می‌روم.
در پایان صحبت دیگری دارید؟
خدا به شما عزت دهد. به نظرم خبرگزاری ایرنا جایگاه خیلی رفیعی به لحاظ هویتی و آرمانی دارد. انشالله بتوانید آرمان‌های مدنظر جمهوری اسلامی و این خبرگزاری را عملیاتی کنید و به نتیجه برسید. آقای جابری انصاری هم شخص بسیار متفاوتی نسبت به سایر مدیران عامل ایرناست. با توجه به ظرفیت خوب و نگاهی که ایشان دارد اگر گروه مشاور خوبی هم در کنار آقای جابری انصاری قرار گیرد و دوستانی که با ایشان همکاری می‌کنند به ایشان خدمت و امانت داری کنند، ایرنا دست‌کم یک پله رشد خواهد کرد.
ممنون از وقتی که در اختیار ایرنا قرار دادید.