به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، علوم طبیعی و ریاضیات به‌عنوان پایه‌های اصلی دانش بشری، نقشی کلیدی در پرورش تفکر منطقی، تقویت خلاقیت و افزایش مهارت‌های حل مسئله ایفا می‌کنند. در رده‌بندی دیویی، این حوزه‌ها شامل موضوعات گسترده‌ای از جمله ریاضیات، نجوم و علوم وابسته، فیزیک، شیمی و… می‌شوند. هر کدام از این شاخه‌ها، فرصت‌های منحصربه‌فردی را برای آشناکردن کودکان و نوجوانان با دنیای طبیعت و قوانین حاکم بر آن فراهم می‌کنند. این کتاب‌ها با هدف ترویج دانش علمی و ایجاد شور و اشتیاق در میان مخاطبان کودک و نوجوان طراحی شده‌اند. برخی از آثار بر آموزش اصول پایه‌ای علوم و ریاضیات تمرکز دارند؛ درحالی‌که برخی دیگر، از طریق داستان‌ها، تصاویر جذاب و فعالیت‌های تعاملی، کودکان را به دنیای کهکشان‌ها، عناصر شیمیایی، حیات وحش و قوانین فیزیکی دعوت می‌کنند.
در شماره سی‌وپنجم از سلسله گزارش‌های بررسی آمار رسمی نشر کودک و نوجوان برای کتاب‌های منتشرشده براساس کدهای دیویی، به موضوع «علوم طبیعی و ریاضیات» پرداخته‌ایم. در این گزارش، تعداد کتاب‌های منتشرشده در ایران برای گروه‌های کودک و نوجوان که در بازه زمانی دی‌ماه ۱۴۰۳ با تمرکز بر دسته‌بندی دیویی «علوم طبیعی و ریاضیات» (کدهای ۵۰۰ تا ۶۰۰) منتشر شده‌اند، بررسی شده است.
به‌طور کلی، تقسیمات کد دیویی ۵۰۰ تا ۶۰۰ «علوم طبیعی و ریاضیات» شامل موارد زیر است:
- ۵۱۰: ریاضیات
- ۵۲۰: نجوم و علوم وابسته
- ۵۳۰: فیزیک
- ۵۴۰: شیمی، بلورشناسی، کانی‌شناسی
- ۵۵۰: زمین‌شناسی
- ۵۶۰: دیرینه‌شناسی ودیرینه‌شناسی جانوری
- ۵۷۰: علوم زیستی
- ۵۸۰: علوم گیاهی
- ۵۹۰: علوم جانوری
براساس داده‌های موجود در خانه کتاب و ادبیات ایران مبتنی بر کد دیویی ۵۰۰ تا ۶۰۰، در بازه زمانی دی‌ماه ۱۴۰۳ در دسته‌بندی «علوم طبیعی و ریاضیات»، تعداد ۲۸ عنوان کتاب ویژه گروه سنی کودک و نوجوان برای اولین‌بار چاپ شده است که ۱۲ عنوان از این آثار، تألیف بوده است.
معرفی نمونه‌ای از آثار منتشرشده:
«ستاره‌ی لایکا: نخستین سگ فضانورد مجموعه داستان‌هایی از تاریخ علم معاصر»
کتاب «ستاره‌ی لایکا» درباره لایکا، سگی ماده و سه‌ساله است که در سال ۱۳۳۶ شمسی (۱۹۵۷ میلادی) به‌عنوان نخستین سگ جهان از سوی اتحاد جماهیر شوروی سابق و از پایگاه بایکونور (واقع در قزاقستان کنونی) به مدار زمین فرستاده شد.
این کتاب در دو بخش روایت می‌شود: در بخش نخست، داستان از نگاه خود لایکا برای مخاطبان نوجوان نقل شده است و در بخش دوم، روایت واقعی این ماجرا بیان می‌شود.
کتاب به جنبه‌هایی از پیشرفت علمی و فناوری در صد سال اخیر، از جمله کشف قوانین طبیعت، شکافتن اتم، ژنتیک، رایانه‌ها، هوش مصنوعی و سفرهای فضایی اشاره دارد. این پیشرفت‌ها تأثیرات زیادی بر زندگی بشر گذاشته و زمینه‌ساز تغییرات مهمی شده‌اند.
«ستاره‌ی لایکا» در مجموعه «داستان‌هایی از تاریخ علم معاصر» منتشر شده و هدف آن آشناکردن کودکان و نوجوانان با مفاهیم علمی، تقویت بینش علمی آن‌ها و برانگیختن حس کنجکاوی و تخیل است. همچنین این کتاب دارای واژه‌نامه‌ای است که به توضیح کلمات و اصطلاحات سخت و جدید کمک می‌کند.
انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، کتاب «ستاره‌ی لایکا» اثر حمید نوایی‌لواسانی را با تصویرگری نرگس طهماسبی در ۳۲ صفحه مصور و بهای ۸۰ هزار تومان برای گروه سنی بالای ۱۲ سال (نونگاه) منتشر کرده است.
∎