به گزارش خبرگزاری ایمنا، مسعود نیلی به عنوان رئیس سازمان بسیج علمی، پژوهشی و فناوری استان اصفهان، یکی از چهره‌های تأثیرگذار در عرصه علم و فناوری کشور است. وی با تکیه بر تجربیات گسترده‌اش در حوزه‌های علمی و مدیریتی، نقش بسزایی در پیشبرد اهداف علمی و فناورانه بسیج علمی ایفا کرده است. نیلی با رویکردی جامع و مبتنی بر ارزش‌های انقلابی، تلاش می‌کند تا با بسیج ظرفیت‌های علمی و نخبگانی، گام‌های مؤثری در جهت حل مسائل و چالش‌های کشور بردارد.
یکی از دستاوردهای برجسته سازمان بسیج علمی، راه‌اندازی و توسعه مراکز رشد فنی و مهندسی در استان اصفهان است. مرکز رشد شهاب، به عنوان یکی از این مراکز، با هدف حمایت از هسته‌های علمی دانش‌آموزی و دانشجویی و تبدیل ایده‌های نوآورانه به محصولات کاربردی، به بهره‌برداری رسیده است. این مرکز نه تنها به پرورش استعدادهای جوان می‌پردازد، بلکه با تمرکز بر حل مسائل اولویت‌دار کشور، نقش مهمی در تقویت بنیه علمی و فناورانه ایران ایفا می‌کند.
سازمان بسیج علمی همچنین در طرح‌های استعدادسنجی و پرورش نخبگان، همچون طرح «توانش»، مشارکت فعال داشته است، این طرح با هدف شناسایی و پرورش استعدادهای دانش‌آموزی در دوره متوسطه اول طراحی شده و با ارائه آموزش‌های تخصصی و مهارتی، زمینه رشد و پیشرفت این افراد را فراهم می‌کند. این اقدامات نه‌تنها به ارتقای سطح علمی دانش‌آموزان کمک می‌کند، بلکه شبکه‌ای از استعدادهای درخشان را برای حل معضلات جامعه آماده می‌سازد.
در حوزه حمایت از هسته‌های علمی و تبدیل آن‌ها به شرکت‌های دانش‌بنیان، نیلی و تیم تحت مدیریتش موفق شده‌اند تا با ارائه حمایت‌های مالی و معنوی، چندین شرکت دانش‌بنیان را در شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان مستقر کنند. این شرکت‌ها با تمرکز بر تولید فناوری‌های نوین، گام‌های بلندی در جهت خودکفایی و استقلال علمی کشور برداشته است.
نیلی با تأکید بر نقش بسیج علمی به عنوان پلی میان علم و عمل، همواره بر لزوم استفاده از ظرفیت‌های مردمی و نخبگانی برای پیشبرد اهداف علمی کشور تأکید کرده است. وی معتقد است که بسیج علمی نه تنها یک نهاد پژوهشی، بلکه یک نهاد فرهنگ‌ساز است که می‌تواند ارزش‌های علمی و دینی را در جامعه نهادینه کند.
با توجه به این دستاوردها و رویکردهای نوآورانه، مصاحبه با مسعود نیلی فرصتی استثنایی برای بررسی چالش‌ها، فرصت‌ها و راهکارهای پیش‌روی بسیج علمی در مسیر تحقق اهداف علمی و فناورانه کشور فراهم می‌کند. این گفت‌وگو می‌تواند به درک بهتر از نقش بسیج علمی در پیشرفت کشور و چگونگی استفاده از ظرفیت‌های علمی مردمی برای حل مسائل ملی کمک کند.
ایمنا: بسیج علمی چه اهدافی را در حمایت از سرمایه‌های علمی کشور و حل چالش‌های کشور دنبال می‌کند؟
بسیج علمی طرح‌هایی را به منظور حمایت از سرمایه‌های علمی کشور، ایده‌ها و ابتکارات فردی و هسته‌ها و تیم‌های علمی پژوهشی با هدف تقویت و توسعه شبکه حل نظام مسائل و رفع چالش‌های کشور به کمک ظرفیت‌های علمی مردمی در دستور کار قرار داده است.
ایمنا: طرح شهید احمدی روشن چه اهدافی را دنبال می‌کند و چگونه به شناسایی و پرورش استعدادها کمک می‌کند؟
یکی از طرح‌های مهم در این زمینه، طرح شهید احمدی روشن است که با هدف تقویت بنیه علمی و تربیت کادر تراز انقلاب طراحی شده است. این طرح به‌صورت ویژه بر نخبه‌پروری و شناسایی استعدادها متمرکز است. در این طرح، استعدادهای درخشان شناسایی می‌شوند و برای ورود به مدارس تیزهوشان، شرکت در المپیادهای علمی و کسب مدال‌های برتر آماده می‌شوند. این طرح نه تنها به شناسایی استعدادها می‌پردازد، بلکه با ارائه آموزش‌های تخصصی و مهارتی، زمینه رشد و پیشرفت این افراد را فراهم می‌کند. در حال حاضر، ۶۰ مرکز در سطح استان اصفهان تحت پوشش این طرح فعالیت می‌کنند و با برنامه‌های متمرکز از تهران هماهنگ هستند. این پایگاه‌ها با فرایندی سختگیرانه انتخاب شده‌اند و مأموریت دارند تا کادر تراز انقلاب را تربیت کنند.
ایمنا: هدف نهایی طرح شهید احمدی روشن چیست و چگونه از افراد تحت پوشش این طرح حمایت می‌ش ود؟
نیلی: هدف نهایی این طرح، پرورش افرادی است که در آینده بتوانند در مسیر رشد کشور نقش‌آفرینی کنند. این افراد از دوران دانش‌آموزی تا دانشگاه و حتی پس از آن، تحت حمایت و هدایت قرار می‌گیرند تا بتوانند در حوزه‌های تخصصی خود به بالاترین سطح برسند. این مسیر دوطرفه است، یعنی هم فرد از حمایت‌های علمی و تربیتی بهره‌مند می‌شود و هم در نهایت، خودش به عنوان یک منبع ارزش‌آفرین برای جامعه عمل می‌کند.
ایمنا: طرح شهید چمران چه نوع ایده‌هایی را حمایت می‌کند و مراحل حمایت از این ایده‌ها چگونه است؟
نیلی: طرح شهید چمران نیز به عنوان یکی از طرح‌های نوآورانه و مسئله‌محور مطرح است. این طرح به حمایت از ایده‌های خلاقانه و نوآورانه فردی می‌پردازد. هر فردی که ایده‌ای خلاقانه و تحول آفرین داشته باشد، می‌تواند آن را در قالب این طرح ارائه دهد. پس از بررسی و تأیید ایده توسط کارگروه‌های تخصصی و امکان‌سنجی و تأیید علمی، از ایده‌پرداز حمایت مالی می‌شود. این حمایت تا سقف ۳۰ میلیون تومان و بلاعوض است و به‌صورت مرحله‌ای و متناسب با پیشرفت پروژه پرداخت می‌شود. هدف این طرح، تبدیل ایده‌های فردی به محصولات با سطح فناوری ابتدایی است که بواسطه آن، ایده پرورش یافته و توسعه پیدا می‌کند.
ایمنا: طرح باقرالعلوم (ع) چه اهدافی را دنبال می‌کند و چه نوع حمایت‌هایی به هسته‌های علمی ارائه می‌دهد؟
نیلی: طرح دیگری که در این حوزه فعال است، طرح باقرالعلوم (ع) نام دارد. این طرح با هدف حمایت از هسته‌های علمی دانشجویی و تبدیل آن‌ها به واحدهای فناور و در نهایت شرکت‌های دانش‌بنیان طراحی شده است. در این طرح، علاوه بر حمایت مالی، به حل مسائل واقعی نیز توجه ویژه‌ای می‌شود. حمایت‌های مالی در این طرح از ۵۰ میلیون تومان تا ۲۲۰ میلیون تومان متغیر است و بستگی به سطح رشد و فناوری هسته‌های علمی دارد که به صورت بلاعوض پرداخت می‌شود.
ایمنا: مراکز رشد چه نقشی در اجرای طرح باقرالعلوم (ع) دارند و چگونه به حل مسائل کمک می‌کنند؟
نیلی: مراکز رشد بستر مناسبی برای اجرای این طرح می‌باشند. در این مسیر، علاوه بر حمایت، مسئله‌ها نیز حل می‌شوند. البته برخی می‌گویند که هدف اصلی حل مسئله است، اما اگر مسئله‌ای حل نشود، باز هم چیزی از دست نرفته است، زیرا این فرایند خودش بخشی از مسیر رشد تیمی است. آزمون و خطایی است که حتی شکست‌ها نیز در این مسیر به عنوان پیروزی تلقی می‌شوند و به رشد کمک می‌کنند.
ایمنا: چرا حل مسئله‌های واقعی در طرح‌های بسیج علمی اهمیت دارد و چگونه این مسائل شناسایی می‌شوند؟
نیلی: تاکید بر حل مسئله‌های واقعی است، نه مسئله‌هایی که حل آن‌ها دردی از کشور را درمان نمی‌کند یا اعلام نیاز واقعی برای آن‌ها وجود ندارد. مسئله‌ها باید دقیق شناسایی شده باشند و کارفرمایی داشته باشند که اعلام نیاز کرده و حاضر باشد برای حل آن هزینه کند. به عبارتی مشتری آن محصول باشد. در حال حاضر، بسیاری از کارفرماها به مراکز رشد ما مراجعه می‌کنند و مسئله‌هایشان حل می‌شود. در بسیاری از موارد نیز این فرایند به قرارداد بین کارفرما و هسته منجر می‌شود.
ایمنا: چگونه از ظرفیت‌های مردمی برای حل مسائل استفاده می‌شود؟
نیلی: روح حاکم بر تمامی این طرح‌ها، حل مسئله است، بسیج به‌عنوان یک نهاد مردمی و انقلابی، تلاش می‌کند تا با استفاده از ظرفیت‌های علمی و فناوری، مسائل کشور را حل کند. این مسائل می‌توانند در حوزه‌های فنی، مهندسی، علوم انسانی، علوم پایه و دیگر حوزه‌ها باشند. برای این کار، افرادی که دارای خلاقیت، ابتکار عمل و اعتماد به نفس بالا هستند، شناسایی و دعوت به همکاری می‌شوند، این افراد که دغدغه‌مند و بی‌قرار برای حل مسائل هستند، در قالب شبکه‌های علمی و فناوری بسیج سازماندهی می‌شوند.
ایمنا: نقش بانوان در شبکه‌های علمی و فناوری بسیج چگونه تعریف شده است؟
نیلی: در این فرایند بسیج از ظرفیت‌های مختلف، از جمله بانوان، به‌صورت کامل استفاده می‌کند. در واقع، تفاوتی بین خانم‌ها و آقایان در حل مسائل وجود ندارد و هر فردی که توانایی و انگیزه لازم را داشته باشد، می‌تواند در این شبکه‌ها نقش‌آفرینی کند. این رویکرد موجب شده است که بسیج به‌عنوان یک نهاد فراگیر و مردمی، بتواند از تمامی ظرفیت‌های جامعه برای پیشبرد اهداف علمی و فناورانه کشور استفاده کند.
به طور کلی، این طرح‌ها و برنامه‌ها نشان می‌دهند که بسیج به‌عنوان یک نهاد انقلابی و مردمی، نه تنها در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی، بلکه در حوزه‌های علمی و فناوری نیز به‌صورت جدی فعال است و تلاش می‌کند تا با شناسایی و پرورش استعدادها، گام‌های مؤثری در جهت پیشرفت کشور بردارد.
ایمنا: مراکز رشد چهلستون، شهاب و ماهد چه نقشی در اجرای طرح‌های بسیج علمی دارند؟
نیلی: در حوزه فنی و مهندسی، مراکز رشد چهلستون در دانشگاه صنعتی اصفهان و شهاب در خیابان مسجد سید متولی اجرای طرح باقرالعلوم علیه السلام و مرکز رشد ماهد در دانشگاه اصفهان متولی اجرای طرح امام صادق (علیه السلام) که قرینه طرح باقرالعلوم در حوزه علوم انسانی است. تمامی سازوکارها و فرایندها در طرح امام صادق (علیه السلام) مشابه طرح باقرالعلوم بوده و هدف آن تبدیل هسته‌های علمی علوم انسانی به صنایع خلاق و شرکت‌های دانش بنیان است.
ایمنا: طرح جهاد علمی چگونه به حل مسائل نیروهای مسلح کمک می‌کند و نقش بسیج علمی در این طرح چیست؟
نیلی: یکی دیگر از طرح‌ها، طرح جهاد علمی است که در آن اعتباری در دانشگاه‌ها مسدود می‌شود تا برای حل مسائل نرم، نیمه سخت و سخت نیروهای مسلح استفاده شود. در این طرح، یگان‌های نظامی به‌عنوان کارفرما با مراجعه به مراکز دانشگاهی معتبر نیازهای علمی و تحقیقاتی خود را مطرح نموده و پس از توافقات نخست، پروژه‌های مختلف پژوهشی با بهره گیری از ظرفیت دانشگاه تعریف و به قرارداد منجر شده و هزینه آن از اعتبارات نزد دانشگاه پرداخت می‌شود. نقش بسیج علمی در این طرح تأیید نخست نیاز، انجام توافقات ابتدایی با دانشگاه و ارجاع به مراکز ذیربط برای انجام فرایند انعقاد قرارد است.
ایمنا: طرح شهید شهریاری چگونه کارفرماها را ترغیب به مشارکت در شبکه بسیج می‌کند و چه مزایایی برای نخبگان دارد؟
نیلی: طرح شهید شهریاری نیز یکی دیگر از طرح‌های ارزشمند است که در آن کارفرما نیازهای خود را در شبکه بسیج منتشر می‌کند. در این طرح، ۳۰ درصد از هزینه‌های تحقیقاتی قرارداد، توسط بسیج علمی پرداخت می‌شود و ۷۰ درصد باقی‌مانده توسط کارفرما تأمین می‌گردد، حسن این طرح این است که کارفرما ترغیب می‌شود نیازهای خود را در شبکه بسیج، که یک شبکه مردمی بزرگ است، منتشر کند. این کار موجب می‌شود که شبکه بسیج و هسته‌های نخبگانی فعال‌تر شوند و انگیزه بیشتری برای مشارکت در حل مسائل پیدا کنند، این طرح‌ها به ایجاد میدان‌های کاری برای نخبگان و تقویت شبکه‌های مردمی مانند بسیج کمک می‌کنند و زمینه‌های خوداظهاری و خودابرازی را برای آن‌ها فراهم می‌سازند.