حجتالاسلام والمسلمین سیدابوالقاسم کاظمی در گفتوگو با خبرنگار مهر با تبریک چهلوششمین فجر انقلاب اسلامی با اشاره به بُرشی از تاریخ ایران از اوایل قرن ۱۴ شمسی (سال ۱۳۰۰ به بعد)، اظهار کرد: در این برهه ۲ حرکت به صورت همزمان در کشور رقم خورد؛ یکی روی کار آمدن حکومت پهلوی و دوم، تأسیس یا به عبارتی تجدید حیات حوزه علمیه قم توسط مرحوم آیتالله حائری است.
مدیرکل تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری با ذکر اینکه این ۲ حرکت تا امروز هم نمایندگانی در کشور دارند و هم در تنازع جدی با یکدیگر هستند و در هر برهه غلبه با یکی از این ۲ جریان بوده است، ادامه داد: رضاخان اگرچه در بدو رسیدن به قدرت با ادبیات اسلامگرایانه خودش را مدافع و مجری احکام شریعت معرفی و تعدادی از علما و روحانیون را با خود همراه کرد، اما بتدریج وقتی پایههای حکومتش ثابت شد، باطن خود را برملا ساخت.
کاظمی بیان کرد: رضاخان که مجالس و محافل عزاداری اهل بیت (ع) را برپا میکرد بعدها پوشیدن لباس مشکی را ممنوع و فعالیت هیئات عزاداری و روضه را محدود کرد، همچنین حجاب و پوشیدن لباس روحانیت را ممنوع کرد. او برای وارد ساختن فشار حداکثری بر جامعه متدینین و متنفذین دینی از هیچ تلاشی فروگذار نکرد، از تطمیع و تنبیه و تهدید گرفته تا تبعید و ترور.
ردیابی آثار جریانهای غربگرا و دینی در یک قرن اخیر
این مدرس حوزه و دانشگاه اظهار کرد: در مقابل، آیتالله حائری با یک حزم و دوراندیشی بسیار دقیق، نهالی را بنیان نهاد که مرکز و محور فقه شیعی و علم اسلامی شد و در این مکتب علمایی همچون امام خمینی (ره) رشد یافتند.
مرحوم آیتالله حائری تلاش داشت تا این نهال غرس شده را از آسیبهای سلطنت پهلوی مصون بدارد.
کاظمی ادامه داد: بر همین اساس، در برخی مقاطع که افکار عمومی انتظار داشتند آیت الله حائری و حوزه علمیه موضع جدی خود را اعلام کند، این اتفاق نمیافتاد. بر خلاف ایشان شهید مدرس با توجه به شأن و جایگاه متفاوتش از آیتالله حائری، گاه مواضع تند و صریحی اتخاذ میکرد که البته رژیم این شخصیت و مواضع آن را بر نتافت و ابتدا او را تبعید کرد و سپس به شهادت رساند.
مدیرکل تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری با تصریح اینکه آیتالله حائری هدف دیگری را دنبال میکرد، افزود: بهعنوان نمونه زمانی که قانون کشف حجاب وضع و اجرا شد مردم انتظار داشتند که ایشان و حوزه علمیه موضعی بگیرد و اقدامی انجام دهد که این اتفاق نیفتاد و ایشان تحت فشار قرار گرفته و حتی مورد هتاکی واقع شدند که در نهایت به اتخاذ موضع ایشان انجامید. موضعگیریای که پیامد منفی آن را متدینین با تبعید و زندان و تهدید به عینه دیدند.
پهلوی؛ نماد تفکر غربگرایی در ایران
کاظمی با تأکید بر اینکه پهلوی نماد و نماینده غربگرایی در کشور بود، توضیح داد: رژیم پهلوی شرط توسعه را سازش و مصالحه و گوش به فرمان بودن نسبت به غرب میدانست و افرادی هم بودند که این تفکرات را تئوریزه میکردند.
وی با تصریح به اینکه جریان مقابل این تفکر، پیشرفت کشور را منوط به استقامت و مقاومت در برابر بیگانه میدانست، ادامه داد: این جریان قائل به پایبندی به اصول و ارزشهای دینی و ملی بود، که نهایتاً ۲ جبهه شامل جبهه متمایل و سرسپرده غرب و جبهه پایبند به اصول و احکام و مبانی اسلامی در کشور ایجاد و به موازات هم حرکت میکردند.
کاظمی با بیان اینکه دستاوردهای هر دو جریان امروز مقابل چشمان ماست، تصریح کرد: ماحصل بیش از ۵۰ سال رویکرد غربگرایی پهلوی در مقابل رویکرد مقاومت بر اصول و ارزشها را امروز میتوانیم به عینه مشاهده و دستاوردهای هر دو را واکاوی کنیم. حاصل تفکر غربگرا، فقر و فلاکت و بیعزتی و حاصل تفکر مبتنی بر مقاومت، عزت و کرامت و پیشرفت بوده است.
وی با استناد به توصیف دقیق مقام معظم رهبری در مورد امام خمینی (ره)، بیان کرد: ایشان فرمودند: «آن چیزی که امام (ره) را در هیئت یک مکتب، یک اندیشه، یک تفکّر، یک راه، مطرح کرد برای زمان خود و در تاریخ، بیشتر این خصوصیّت بود؛ خصوصیّت ایستادگی، مقاومت، عدم تسلیم در مقابل مشکلات و موانع.»
کاظمی اظهار کرد: مقاومت امام (ره) بود که جبهه مستضعفین را در مقابل مستکبرین تشکیل داد و در این جبههبندی، صرفاً ملیت و مذهب جای ندارند، بلکه استضعاف و استکبار محور جبههبندی هستند. استکبار عدهای در جهان را شامل میشود که علیه اکثریت مستضعفین در نقطه نقطه عالم ستمگری میکنند. جبهه مستضعفین با این وسعت علیه زیادهخواهی استکبار مبارزه و مقاومت میکند.
انقلاب اسلامی؛ تبلور اندیشه قرآنی مقاومت
وی با اشاره به اینکه انقلاب اسلامی ایران تبلور آیه شریفه «وَأَنْ لَوِ اسْتَقَامُوا عَلَی الطَّرِیقَةِ لَأَسْقَیْنَاهُمْ مَاءً غَدَقًا» (جن/۱۹) است، افزود: افراد اگر بر طریق حق استقامت کرده و میدان را خالی نکنند از برکات و ثمرات شیرین آن بهرهمند خواهند شد؛ پیشرفتهای متعددی که جمهوری اسلامی کسب کرده است ثمره این نگاه قرآن و نه نگاه غربگرایانه است.
مدیرکل تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه امروز نیز گاه این نگاه غربگرایانه مشاهده میشود، گفت: این نگاه امروز در قالبهایی همچون مذاکره با آمریکا و حل تمام مشکلات از مسیر مذاکره بروز و ظهور دارد؛ مقام معظم رهبری اما اخیراً تصریح و تأکید داشتند که مذاکره با آمریکا «هوشمندانه»، «عاقلانه» و «شرافتمندانه» نیست، زیرا ما این مسیر را تجربه کردیم که کشور معطل رویکرد مذاکره شد، اما چیزی عائد کشور نشد.
کاظمی تأکید کرد: انحصار حل مشکلات از پایگاه غرب مربوط به امروز نیست و از قبل در کشور وجود داشته است، امروز نیز این جریان نمایندگانی دارد که امیدواریم با تداوم مقاومت مردم، این مشکلات را به فضل الهی پشت سر بگذاریم و مسیر پیشرفت جمهوری اسلامی تداوم یابد.
مدیرکل تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری با یادآوری اینکه انقلاب اسلامی را اندیشه مقاومت حفظ کرده و پیش برده است، توضیح داد: اندیشه غربگرایانه سنگی بر سر راه انقلاب بوده و هست، اما امام خمینی (ره) رویکرد مقاومت را در جامعه تسری داده و از این مسیر به توفیقات خیرهکنندهای دست یافتند.
تسری اندیشه مقاومت امام (ره) در بین مردم
کاظمی به عوامل تسری یافتن اندیشه مقاومت امام خمینی (ره) در میان اقشار مختلف مردم اشاره و تصریح کرد: عامل اول را شخصیت امام (ره) میدانم که از جایگاه و صلاحیت معنوی والایی برخوردار بودند، دیگر آنکه اندیشه و کلام ایشان مطابق فطرت و نیاز مردم بود و آنها این سخنان را کاملاً درک میکردند زیرا با تمام وجود زجرهای زیادی بر اثر تفکر سازش و مصالحه تحمل کرده بودند.
وی با تأکید بر اینکه مردم ثمرات ذلتبار سازش را چشیده و لمس کرده بودند، افزود: قاجار و پهلوی به دنبال برقراری موازنه مثبت بین روسیه و انگلیس یعنی به دنبال جلب رضایت روسها و انگلیسیها بودند و هر دوی این قدرتها را بر کشور مسلط میکردند، مردم زیر بار موازنه مثبت پادشاهان نالایق قاجار و پهلوی رنج میکشیدند و نیمی از جمعیت کشور در اثر فقر ساختگی کشته شدند.
این مدرس حوزه و دانشگاه ادامه داد: مردم این رنجها را دیدند و سینه به سینه به نسلهای بعدی منتقل کردند و این محرومیت را نه فقط در روستاها، بلکه در مراکز شهری نیز کاملاً لمس میکردند، به همین دلیل پیام امام را با گوش جان شنیدند، پذیرفتند و پای آن ایستادگی و مقاومت کردند. جا دارد انس بیشتری با تاریخ صدساله اخیر داشته باشیم تا حقایق برایمان روشن شود.
سازش با بیگانه مخالف فطرت است
کاظمی سازش را مخالف فطرت و نیز مبانی و ارزشهای دینی مردم ایران دانست و بیان کرد: تصور کنید در جریان دفاع مقدس اگر فقط بخشی از بانوان ایرانی رویکرد مقاومت نداشتند، این حماسه عظیم اتفاق نمیافتاد و دشمن به خواستههای خود میرسید.
مدیرکل تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری با تأکید بر اینکه جا دارد تاریخ استعمار را مطالعه کنیم، افزود: استعمار صرفاً ویژه ایران نبود، بلکه کشور ما تقریباً جزو آخرین اهداف استعماری غرب در آن زمان بود و اروپاییان پیش از آن، آفریقا و آمریکا یا هند و چین و استرالیا را استعمار کرده بودند.
کاظمی با تأکید بر اینکه اهداف استعمارگرانه صرفاً معطوف بر ایدئولوژی و ارزشها نیست، اضافه کرد: ایران بر سر راه تفکر استعماری و زیادهخواهی غرب قرار گرفت و آنها بعد از هند، ایران را هدف قرار داده و تلاش زیادی کردند و به طور نسبی هم موفق شدند، اما هدف آنها کامل محقق نشد و جریان اسلامی در برابر این تفکر استعماری قرار گرفت.
وی در پایان گفت: جا دارد این مسیر را که غرب در مورد ایران تداعی کرده بود با دقت مطالعه کنیم و جوانان ما باید تاریخ را ورق بزنند و بدون هیچ پیشفرض و پیشداوری این سیر را بشناسند تا ببینند جمهوری اسلامی چه چرخشی را در مسیر زیادهخواهی غرب ایجاد کرد و چه دستاوردی داشته است.