گروه بین الملل: شرکت آلمانی تیسن‌کروپ قرار است با همکاری یک شریک هندی، شش زیردریایی برای نیروی دریایی هند بسازد. آیا این اقدام در قطع وابستگی هند به روسیه در حوزه مسائل امنیتی نقش‌آفرین خواهد بود؟ در این میان نشانه‌هایی دیده می‌شود.
موضوع بر سر قراردادی میلیاردی است: شرکت آلمانی تیسن‌کروپ فعال در حوزه صنایع فلزی و فراورده‌های فولاد، قرار است شش زیردریایی برای نیروی دریایی هند بسازد. این پیشنهاد با همکاری یک شریک هندی مورد تأیید قرار گرفته است.
بخش کشتی‌سازی این شرکت به نام سیستم‌های دریایی تیسن‌کروپ، با همکاری شرکت دولتی کشتی‌سازی هند پروژه مزبور را پیش می‌برند. هر دو شرکت نیز اخیراً تأیید کردند که وزارت دفاع هند پیشنهادشان را "برای بررسی بیشتر" تأیید کرده است.پیشنهاد این همکاری تجاری مشترک میان آلمان و هند تنها پیشنهادی بوده که آزمایش‌های میدانی نیروی دریایی را با موفقیت پشت سر گذاشته است. رقیب اسپانیایی اما یعنی شرکت "ناوانتیا" به همراه شریک هندی‌اش "لارسن اند توبرو" در این مرحله حذف شده بودند.
طبق اطلاعیه بورس MDS، وزارت دفاع هند شرکت آلمانی را به مذاکرات تجاری دعوت کرده است. به گفته منابع مطلع از مذاکرات، ارزش این پروژه حدود پنج میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار آمریکا (معادل پنج میلیارد یورو) است که حتی ممکن است افزایش یابد.
اولیور بورکهارد، رئیس هیأت مدیره تیسن‌کروپ در بیانیه‌ای گفته است: «شرکت دولتی کشتی‌سازی هند و شرکت سیستم‌های دریایی تیسن‌کروپ به عنوان شریک و با حمایت دولت‌های آلمان و هند، استانداردهای یک آینده دریایی پایدار و امن را تعیین خواهند کرد.»
با وجود این، چنین توافقی لزوماً نشانگر وابستگی کمتر هند در آینده نزدیک به واردات تجهیزات نظامی از روسیه نیست. بر اساس گزارش مؤسسه تحقیقات صلح استکهلم (SIPRI) در سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ میلادی، بیش از ۳۶ درصد از واردات تسلیحاتی هند، با فاصله بسیار از دیگر کشورها، از روسیه بوده است.
سوشانت سینگ، استاد دانشکده مطالعات جنوب آسیایی دانشگاه ییل آمریکا، می‌گوید: «وابستگی هند به کالاهای نظامی روسیه تغییری نکرده و این کشور علاقه چندانی هم به کاهش جدی آن نشان نمی‌دهد.»اس‌ال ناراسیمهان، عضو سابق نیروهای مسلح هند و کارشناس کنونی مسائل امنیتی این کشور، بر این باور است که اگر نیازها، هزینه‌های مورد انتظار و در دسترس بودن کالاهای نظامی، با هم تناسب داشته باشند، هند و اروپا همکاری خود در حوزه دفاعی را تقویت خواهند کرد.
ناراسیمهان، به مثال دیگری از این نوع همکاری‌ها، یعنی توافق اخیر بین فرانسه و هند برای ساخت زیردریایی‌های کلاس اسکورپن اشاره می‌کند.
افزون بر این، آلمان پیش‌تر در مقیاسی وسیع سلاح به هند تحویل داده است. هند در نیمه نخست سال ۲۰۲۴ میلادی با حجمی معادل حدود ۱۵۰ میلیون یورو (۶۰ میلیون دلار)، سومین دریافت‌کننده بزرگ کالاهای نظامی آلمان در سطح جهانی بود.
معامله اخیر مربوط می‌شود به شش زیردریایی دیزلی که به گفته تیسن‌کروپ، مدرن‌ترین زیردریایی‌های متعارف در جهان محسوب می‌شوند. از جمله الزامات فنی این زیردریایی‌ها، سیستم رانش مستقل از هواست که به آنها این امکان را می‌دهد که مدت زمان بیشتری زیر آب بمانند و به این ترتیب بهتر بتوانند پنهان شوند.
نیروی دریایی هند، با توجه به افزایش حضور نیروی دریایی چین در اقیانوس هند و سراسر جنوب آسیا، برای گسترش توانایی‌های خود تلاش می‌کند. نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، اواسط ژانویه در مراسم به آب انداختن دو کشتی جنگی و یک زیردریایی تولیدشده در هندتاکید کرد: «هند به یک قدرت مهم دریایی تبدیل می‌شود.»
طبق اعلام شرکت سیستم‌های دریایی تیسن‌کروپ، پس از مرحله طرح و توسعه تخصصی زیردریایی‌های جدید توسط این شرکت، زیردریایی‌ها توسط شرکت دولتی کشتی‌سازی هند (MDS) در خود هند ساخته خواهند شد.
تیسن‌کروپ مدت‌هاست که با نیروی دریایی هند همکاری می‌کند. در دهه ۸۰ میلادی شرکت "Howaldtswerke-Deutsche Werft" که آن زمان یک شرکت کشتی‌سازی بود و اینک بخشی از شرکت "سیستم‌های دریایی تیسن‌کروپ" است، چهار زیردریایی برای هند ساخت که دو تا از آنها در شهر بندری کیل در شمال آلمان ساخته شدند و دو تای دیگر در بمبئی.سوشانت سینگ با بیان اینکه توافق کنونی "چیزی جدید نیست"، می‌گوید: «این پروژه‌ای قدیمی است که اینک پس از تأخیری طولانی، پس از رسیدن ناوگان زیردریایی نیروی دریایی هند به مرحله‌ای بحرانی، دوباره به راه افتاده است.»
این استاد مطالعات جنوب آسیا توضیح می‌دهد: «نیروهای دفاعی خواستار نوسازی‌اند، اما منابعی برای خرید تسلیحات و پلتفرم‌های مدرن دریافت نمی‌کنند.» به گفته سوشانت سینگ: «بیش از نیمی از هزینه‌های دفاعی هند صرف هزینه‌های پرسنلی می‌شود. با توجه به تورم بالا و کاهش ارزش پول، منابع خرید تجهیزات نظامی به شکل چشمگیری کاهش می‌یابد.»
توافق با تیسن‌کروپ کاملاً با تلاش‌های مودی برای تولید در داخل کشور تطبیق می‌کند، زیرا این زیردریایی‌ها قرار است در هند ساخته شوند. اما طبق داده‌های اخیر "سیپری"، هند کماکان بزرگترین واردکننده سلاح در جهان است. حدود ۱۰ درصد از واردات جهانی سلاح بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ میلادی به این کشور تعلق داشته است.
در این میان روسیه نقش مرکزی ایفا می‌کند، زیرا مسکو هنوز هم برای دولت مودی مهم‌ترین شریک در حوزه تأمین سلاح است. با وجود این، نشانه‌هایی در رابطه با حرکت تدریجی هند به سوی استقلال بیشتر دیده می‌شود. در سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ میلادی ۳۶ درصد از واردات سلاح هند از روسیه بود، در صورتی که پیش‌تر در دوره ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ این رقم ۴۶ درصد و در فاصله زمانی ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶ حتی ۶۹ درصد بود.با این حال سوشانت سینگ تردیدهایی دارد، زیرا معامله اخیر با تیسن‌کروپ از نظر او نشانگر یک روند یا گرایش نیست: «این نوع همکاری محدود، با تاریخچه‌ای از همکاری، برای کالاهایی کاملا خاص، امری عادی است.»
نارندرا مودی و اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، طی دیداری در اکتبر گذشته بر سر "تقویت همکاری اقتصادی در بخش دفاعی" توافق کردند. تمرکز ویژه‌ای در جریان این توافق بر "همکاری‌های فناوری، تولید/هم‌تولیدی و توسعه مشترک سیستم‌ها و تجهیزات دفاعی" قرار داشت.
وزارت دفاع آلمان در پاسخ به پرسش دویچه وله درباره همکاری احتمالی آینده هند و آلمان در بخش دفاعی، به بیانیه بوریس پیستوریوس، وزیر دفاع این کشور، در جریان سفرش به هند در سال ۲۰۲۳ ارجاع داد.پیستوریوس در آن زمان گفته بود: «[ما به] همکاری قابل اعتماد در زمینه تسلیحات و همکاری‌های نظامی با شرکای استراتژیک قابل اعتماد نیاز داریم و هند جزو این شرکا است.»
با وجود این، سوشانت سینگ معتقد است که میزان واردات تسلیحاتی هند از روسیه همچنان بالا خواهد ماند. این استاد مطالعات جنوب آسیا دلایل مختلفی را برای این امر ذکر می‌کند، از جمله "قیمت پایین سیستم‌های روسی، آمادگی مسکو جهت انتقال فناوری‌های پیشرفته و کنترل روسیه بر قطعات یدکی و مهمات برای تجهیزاتی که ارتش هند از آنها استفاده می‌کند".
∎
موضوع بر سر قراردادی میلیاردی است: شرکت آلمانی تیسن‌کروپ فعال در حوزه صنایع فلزی و فراورده‌های فولاد، قرار است شش زیردریایی برای نیروی دریایی هند بسازد. این پیشنهاد با همکاری یک شریک هندی مورد تأیید قرار گرفته است.
بخش کشتی‌سازی این شرکت به نام سیستم‌های دریایی تیسن‌کروپ، با همکاری شرکت دولتی کشتی‌سازی هند پروژه مزبور را پیش می‌برند. هر دو شرکت نیز اخیراً تأیید کردند که وزارت دفاع هند پیشنهادشان را "برای بررسی بیشتر" تأیید کرده است.پیشنهاد این همکاری تجاری مشترک میان آلمان و هند تنها پیشنهادی بوده که آزمایش‌های میدانی نیروی دریایی را با موفقیت پشت سر گذاشته است. رقیب اسپانیایی اما یعنی شرکت "ناوانتیا" به همراه شریک هندی‌اش "لارسن اند توبرو" در این مرحله حذف شده بودند.
طبق اطلاعیه بورس MDS، وزارت دفاع هند شرکت آلمانی را به مذاکرات تجاری دعوت کرده است. به گفته منابع مطلع از مذاکرات، ارزش این پروژه حدود پنج میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار آمریکا (معادل پنج میلیارد یورو) است که حتی ممکن است افزایش یابد.
اولیور بورکهارد، رئیس هیأت مدیره تیسن‌کروپ در بیانیه‌ای گفته است: «شرکت دولتی کشتی‌سازی هند و شرکت سیستم‌های دریایی تیسن‌کروپ به عنوان شریک و با حمایت دولت‌های آلمان و هند، استانداردهای یک آینده دریایی پایدار و امن را تعیین خواهند کرد.»
با وجود این، چنین توافقی لزوماً نشانگر وابستگی کمتر هند در آینده نزدیک به واردات تجهیزات نظامی از روسیه نیست. بر اساس گزارش مؤسسه تحقیقات صلح استکهلم (SIPRI) در سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ میلادی، بیش از ۳۶ درصد از واردات تسلیحاتی هند، با فاصله بسیار از دیگر کشورها، از روسیه بوده است.
سوشانت سینگ، استاد دانشکده مطالعات جنوب آسیایی دانشگاه ییل آمریکا، می‌گوید: «وابستگی هند به کالاهای نظامی روسیه تغییری نکرده و این کشور علاقه چندانی هم به کاهش جدی آن نشان نمی‌دهد.»اس‌ال ناراسیمهان، عضو سابق نیروهای مسلح هند و کارشناس کنونی مسائل امنیتی این کشور، بر این باور است که اگر نیازها، هزینه‌های مورد انتظار و در دسترس بودن کالاهای نظامی، با هم تناسب داشته باشند، هند و اروپا همکاری خود در حوزه دفاعی را تقویت خواهند کرد.
ناراسیمهان، به مثال دیگری از این نوع همکاری‌ها، یعنی توافق اخیر بین فرانسه و هند برای ساخت زیردریایی‌های کلاس اسکورپن اشاره می‌کند.
افزون بر این، آلمان پیش‌تر در مقیاسی وسیع سلاح به هند تحویل داده است. هند در نیمه نخست سال ۲۰۲۴ میلادی با حجمی معادل حدود ۱۵۰ میلیون یورو (۶۰ میلیون دلار)، سومین دریافت‌کننده بزرگ کالاهای نظامی آلمان در سطح جهانی بود.
معامله اخیر مربوط می‌شود به شش زیردریایی دیزلی که به گفته تیسن‌کروپ، مدرن‌ترین زیردریایی‌های متعارف در جهان محسوب می‌شوند. از جمله الزامات فنی این زیردریایی‌ها، سیستم رانش مستقل از هواست که به آنها این امکان را می‌دهد که مدت زمان بیشتری زیر آب بمانند و به این ترتیب بهتر بتوانند پنهان شوند.
نیروی دریایی هند، با توجه به افزایش حضور نیروی دریایی چین در اقیانوس هند و سراسر جنوب آسیا، برای گسترش توانایی‌های خود تلاش می‌کند. نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، اواسط ژانویه در مراسم به آب انداختن دو کشتی جنگی و یک زیردریایی تولیدشده در هندتاکید کرد: «هند به یک قدرت مهم دریایی تبدیل می‌شود.»
طبق اعلام شرکت سیستم‌های دریایی تیسن‌کروپ، پس از مرحله طرح و توسعه تخصصی زیردریایی‌های جدید توسط این شرکت، زیردریایی‌ها توسط شرکت دولتی کشتی‌سازی هند (MDS) در خود هند ساخته خواهند شد.
تیسن‌کروپ مدت‌هاست که با نیروی دریایی هند همکاری می‌کند. در دهه ۸۰ میلادی شرکت "Howaldtswerke-Deutsche Werft" که آن زمان یک شرکت کشتی‌سازی بود و اینک بخشی از شرکت "سیستم‌های دریایی تیسن‌کروپ" است، چهار زیردریایی برای هند ساخت که دو تا از آنها در شهر بندری کیل در شمال آلمان ساخته شدند و دو تای دیگر در بمبئی.سوشانت سینگ با بیان اینکه توافق کنونی "چیزی جدید نیست"، می‌گوید: «این پروژه‌ای قدیمی است که اینک پس از تأخیری طولانی، پس از رسیدن ناوگان زیردریایی نیروی دریایی هند به مرحله‌ای بحرانی، دوباره به راه افتاده است.»
این استاد مطالعات جنوب آسیا توضیح می‌دهد: «نیروهای دفاعی خواستار نوسازی‌اند، اما منابعی برای خرید تسلیحات و پلتفرم‌های مدرن دریافت نمی‌کنند.» به گفته سوشانت سینگ: «بیش از نیمی از هزینه‌های دفاعی هند صرف هزینه‌های پرسنلی می‌شود. با توجه به تورم بالا و کاهش ارزش پول، منابع خرید تجهیزات نظامی به شکل چشمگیری کاهش می‌یابد.»
توافق با تیسن‌کروپ کاملاً با تلاش‌های مودی برای تولید در داخل کشور تطبیق می‌کند، زیرا این زیردریایی‌ها قرار است در هند ساخته شوند. اما طبق داده‌های اخیر "سیپری"، هند کماکان بزرگترین واردکننده سلاح در جهان است. حدود ۱۰ درصد از واردات جهانی سلاح بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ میلادی به این کشور تعلق داشته است.
در این میان روسیه نقش مرکزی ایفا می‌کند، زیرا مسکو هنوز هم برای دولت مودی مهم‌ترین شریک در حوزه تأمین سلاح است. با وجود این، نشانه‌هایی در رابطه با حرکت تدریجی هند به سوی استقلال بیشتر دیده می‌شود. در سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ میلادی ۳۶ درصد از واردات سلاح هند از روسیه بود، در صورتی که پیش‌تر در دوره ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ این رقم ۴۶ درصد و در فاصله زمانی ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶ حتی ۶۹ درصد بود.با این حال سوشانت سینگ تردیدهایی دارد، زیرا معامله اخیر با تیسن‌کروپ از نظر او نشانگر یک روند یا گرایش نیست: «این نوع همکاری محدود، با تاریخچه‌ای از همکاری، برای کالاهایی کاملا خاص، امری عادی است.»
نارندرا مودی و اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، طی دیداری در اکتبر گذشته بر سر "تقویت همکاری اقتصادی در بخش دفاعی" توافق کردند. تمرکز ویژه‌ای در جریان این توافق بر "همکاری‌های فناوری، تولید/هم‌تولیدی و توسعه مشترک سیستم‌ها و تجهیزات دفاعی" قرار داشت.
وزارت دفاع آلمان در پاسخ به پرسش دویچه وله درباره همکاری احتمالی آینده هند و آلمان در بخش دفاعی، به بیانیه بوریس پیستوریوس، وزیر دفاع این کشور، در جریان سفرش به هند در سال ۲۰۲۳ ارجاع داد.پیستوریوس در آن زمان گفته بود: «[ما به] همکاری قابل اعتماد در زمینه تسلیحات و همکاری‌های نظامی با شرکای استراتژیک قابل اعتماد نیاز داریم و هند جزو این شرکا است.»
با وجود این، سوشانت سینگ معتقد است که میزان واردات تسلیحاتی هند از روسیه همچنان بالا خواهد ماند. این استاد مطالعات جنوب آسیا دلایل مختلفی را برای این امر ذکر می‌کند، از جمله "قیمت پایین سیستم‌های روسی، آمادگی مسکو جهت انتقال فناوری‌های پیشرفته و کنترل روسیه بر قطعات یدکی و مهمات برای تجهیزاتی که ارتش هند از آنها استفاده می‌کند".