زمانی که بهمن ۱۳۷۰ وارد ایرنا شدم،هنوز استفاده از دستگاه تلکس برای مخابره و دریافت خبر و اطلاعیه ودیگر اطلاعات رواج داشت.دستگاهی سنگین و درشت و عمدتا زردرنگ و هم شکل با دستگاه تایپ بود.خبرها را در دستگاه تلکس، تایپ می‌کردیم.نوار زردی دارای نقطه چین از آن بیرون می‌آمد.متن خبر هم همانند دستگاه تایپ روی کاغذ که در دستگاه گذاشته بودیم در برابرمان تایپ می‌شد.

در بیشتر موارد، لوله (رول)کاغذ از جنس کاغذ ساندویچی درون دستگاه گذاشته می‌شد. دستگاه به خط تلفن غیردیجیتال وصل بود.روی دستگاه، دایره‌ی ‌شماره‌ گیر تلفن را با انگشت می‌چرخاندیم و شماره مقصد را که به تلکس دیگر وصل می‌شد،می‌گرفتیم.

با شماره گرفتن دستگاه دیگر تلکس در مکان دیگر مثلا داخل یا بیرون شهر و کشور، اگر اتصال برقرار می شد، نوار را در جایگاه مخابره می‌گذاشتیم و خبر را مخابره می‌کردیم.بگذریم از تلفات وقت برای شماره گرفتن و قطع تماس در زمان مخابره و ناقص رفتن خبر و چندین بار شماره گرفتن و مشکلات دیگر.

گیرنده خبر و اطلاعات با آن دستگاه دیگر، مطالب را به صورت تایپ شده دریافت می‌کرد.در آن سال همچنین کار تلکس را برای برخی گیرندگان، دستگاهی کوچک وسبک و کم حجم تر برعهده داشت. این دستگاه فقط گیرنده بود؛ چاپگری بود که خبرهای تلکس را می‌گرفت و برای مشترکان مشخص چاپ می‌کرد.نوعی پرینتر از راه دور بود.
از نخستین خاطره‌هایم از خبرگزاری ایرنا مربوط به همین دستگاه است.بهمن ۱۳۷۰ دوره‌ی آموزشی خبرنویسی در ساختمان مرکزی در تهران دوراهی یوسف‌آباد برای پذیرفته شدگان برگزار شد که من و حدود ۲۵ نفر در آن شرکت کردیم.
پیش از برگزاری کلاس، یکی از شرکت کنندگان به استاد گفت: می‌شود برویم دستگاه تَله پُرپَنیر را هم ببینیم؟
استاد که خنده‌اش گرفته بود، گفت که ما چنین دستگاهی نداریم. شرکت کننده گفت: خودم روی تابلو در طبقه اول دیدم. استاد کمی فکر کرد و گفت: منظور شما دستگاه تله پرینتر است؛همان دستگاه که خبرها را از دستگاه تلکس می گیرد و پرینت می‌کند.
خبر چندانی از کامپیوتر و نمایشگرهای نرم و نازک نبود. حدود یک دهه فراز و فرود در زمینه‌های مختلف را با ایرنا پشت سرگذاشتم.تلکس و ماشین تحریرمنقرض شدند و به تاریخ پیوستند.ورود فناوری نوین به صورت رسمی و جدی در آغاز دهه هشتاد خورشیدی در ایرنا متعاقب گسترش اینترنت و فضای مجازی و رواج گوشی‌های تلفن همراه و گوشی‌های هوشمند، افق‌های جدیدی مقابل ایرنا گشود.
در این مدت و پس از آن، ظهور خبرگزاری‌های جدید و شبه خبرگزاری‌ها و تولد پایگاه‌های خبری و اطلاع رسانی نیز کار ایرنا را به عنوان خبرگزاری رسمی حکومت دچار دگرگونی و گاهی چالش کرد. تمایل به جناح‌ها و دولت‌هایی که تغییر می‌کردند و مواضعی که خوشایند برخی جناح‌ها نبود بر این رسانه سایه افکند.
با این حال ایرنا در مقایسه با دیگر رسانه‌ها مواضع نسبتا حرفه‌ای در زمینه خبررسانی گرفت هر چند اشتباهاتی نیز داشت.
اینک خبرگزاری ایرنا با رقیبان جدی و رسانه‌های غیر جدی و پایگاه‌های خبری واقعی و سایت‌های جنجالی و شبه خبرگزاری‌ها و فضای مجازی مبتنی بر خبرهای ساختگی باید رقابت کند.خبرگزاری ایرنا در چشم انداز آینده خود نیاز به فناوری‌های نوین و استفاده از زبان این فناوری‌ها دارد.وسیله‌ی مخابره هرچه می‌خواهد باشد، زبان فناوری نوین کوتاه و گویاست.اگر پیشتر با درشکه‌ای به نام تلکس رهسپار بودیم،می‌توانستیم وسایلی اضافی و بی‌کیفیت حمل کنیم ولی تجهیزات چابک در اوضاع کنونی چنین فرصتی به ما نمی‌دهند.
ایرنای ۹۰ ساله را جهاندیده می‌توان نامید. پیر در فرهنگ ما هنوز جایگاه دارد. پیرجهاندیده و گراینده به خردمندی همواره برای فرهنگ ما یک ضرورت و نیاز بوده و هست.نقشی که ایرنا می‌تواند با کمک نیروهای نواندیش و جوان در این دنیای متلاطم ایفا کند.
ایرنا اینک نیاز به نیروهای متخصص بیشتر، جوانان خوش فکر، تجهیزات روزآمد، دانش‌های بروز،سیاستگذارهای مدون و قابل انعطاف و حرکت به سمت سواد رسانه‌ای دارد.
نام این رسانه در آغاز کار یعنی سال ۱۳۱۳ آژانس خبری پارس بود.
در سال ۱۳۴۲خورشیدی آژانس پارس به خبرگزاری پارس با نام اختصاری "پانا" (PANA) تغییر نام داد.
دی ماه سال ۱۳۶۰ خبرگزاری پارس بنا به پیشنهاد وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی آن زمان به خبرگزاری جمهوری اسلامی تغیبرنام داد.

* خبرنگار و دبیر سابق ایرنا