مهدویت از مفاهیم و آموزه‌های اصیل اسلامی است که در فرهنگ تشیع جایگاه والایی دارد. نوع نگرش به این آموزه در طول تاریخ، عامل شکل‌گیری بسیاری از مبارزات و قیام‌ها علیه حکومت‌های موجود بوده است. انقلاب اسلامی ایران از جمله تحولات عمده‌ای است که تحلیل‌گران عوامل متفاوتی را در وقوع آن دخیل دانسته‌اند. به رغم وجود عوامل متعدد، مذهب تأثیر عمده‌ای در این انقلاب داشته و رهبران انقلاب با تبیین و تفسیر مفاهیم دینی نقش مهمی را در این زمینه ایفا کرده‌اند. به منظور بررسی اشتراکات حکومت مهدوی و انقلاب اسلامی، با حجت‌الاسلام والمسلمین علی یوسفی راستگو، متخصص حوزه مهدویت، گفت‌وگویی کرده ایم که مشروح آن را در زیر می‌خوانیم:
آرمان‌های انقلاب اسلامی که اساس آن نشئت گرفته از قرآن کریم و اسلام است با حکومت مهدوی که حکومت صالحان بر روی زمین است در چه مواردی مشترک است؟
انقلاب اسلامی ایران و حکومت مهدوی، هر دو، آرمان‌هایی مشترک دارند که در پیاده‌سازی آن در جامعه تلاش می‌کنند. این دو پدیده، با وجود تفاوت در مقیاس و زمان، در برخی از مؤلفه‌ها و اهداف هم‌پوشانی دارند.
عدالت، یکی از مهمترین آرمان‌های مشترک انقلاب اسلامی و حکومت مهدوی است. هر دو، برقراری عدالت در جامعه را از اهداف اصلی خود می‌دانند. در حکومت مهدوی، این عدالت به اوج خود می‌رسد و هیچ‌گونه ظلم و نابرابری در آن وجود نخواهد داشت.
دنیای سرشار از عدالت، پاکی، راستی، معرفت و محبت دنیای دوران امام زمان(عج) است که زندگی بشر هم از آن جا به بعد است. زندگی حقیقی انسان در این عالم، مربوط به دوران بعد از ظهور امام زمان(عج) است که خدا می‌داند بشر در آن‌جا به چه عظمت‌هایی نائل خواهد شد.
برجسته‌ترین شعار مهدویت نیز عدالت است. به‌عنوان نمونه در دعای ندبه وقتی شروع به بیان و شمارش صفات آن بزرگوار می‌کنیم، بعد از نسبت او به پدران بزرگوار و خاندان مطهرش، اولین جمله‌ای که ذکر می‌کنیم، این است: «این المعدّ لقطع دابر الظلّمه، این المنتظر لاقامه الامت والعوج، این المرتجی لازاله الجور والعدوان»؛ یعنی دل بشریت می‌تپد تا آن نجات‌بخش بیاید و ستم را ریشه کن کند، بنای ظلم را که در تاریخ بشر، از زمان‌های گذشته همواره وجود داشته و امروز هم با شدت وجود دارد، ویران کند و ستمگران را سر جای خود بنشاند.
این اولین درخواست منتظران مهدی موعود از ظهور آن بزرگوار است. یا در زیارت آل‌یاسین وقتی خصوصیات آن بزرگوار را ذکر می‌کنید، یکی از برجسته‌ترین آن‌ها این است که «الّذی یملأ الارض عدلا و قسطا کما ملأت ظلما و جورا». انتظار، این است که او همه عالم نه یک نقطه را سرشار از عدالت کند و قسط را در همه جا مستقر کند. در روایاتی هم که درباره آن بزرگوار هست، همین معنا وجود دارد. بنابراین انتظار منتظران مهدی موعود، در درجه اول، انتظار استقرار عدالت است.
مبارزه با ظلم و فساد چه جایگاهی در حکومت مهدوی دارد؟
یکی از مهمترین اهداف رسالت انبیاء، مبارزه با ظلم و ستم بوده است در سوره شعرا هدف از پیغمبری حضرت موسی(ع) را مبارزه با ظلم فرعون بیان می‌دارد «وَ إِذْ نادی رَبُّکَ مُوسی أَنِ ائْتِ الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ [یاد کن] هنگامی را که پروردگارت موسی را ندا داد که خود را به قوم ستمکار برسان.» (شعراء/ آیه ۱۰) انقلاب اسلامی ایران نیز در استمرار مسیر انبیاء و یا سرمشق‌گیری از این الگو دست به مبارزه علیه فرعون زمان خویش زد و در انتهای تاریخ حکومت مهدوی، با ظلم و فساد در هر شکل آن مبارزه خواهد کرد.
«یَمْلَأُ اللهُ به الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً» در حکومت مهدوی نیز، با ظهور امام زمان(عج)، تمامی مظاهر ظلم و فساد از بین خواهد رفت و جامعه‌ای پاک و عاری از هرگونه پلیدی شکل خواهد گرفت. شعارهایی که امام زمان(عج) بر سر دست خواهد گرفت و عمل خواهد کرد امروز شعارهای مردم ماست، شعارهای یک کشور و یک دولت است، این خودش یک گام بسیار بلندی به سوی اهداف امام زمان(عج) است یک روزی شعار توحید، شعار معنویت، شعار دینداری در دنیا منسوخ شده بود، سعی کرده بودند به طور کلی آن را به دست فراموشی بسپارند، اما امروز در این منطقه عالم، این شعارها، شعارهای رسمی حکومت است، شعارهای رسمی اداره کشور و آحاد ملت است، علاوه بر این شعارها آرزوی ملت‌های مسلمان در بسیاری از کشورهای دنیاست و این شعارها یک روز تحقق پیدا خواهد کرد.
یکی دیگر از اشتراکات حکومت مهدوی و انقلاب اسلامی حاکمیت بر مبنای حاکمیت دین در جامعه است. انقلاب اسلامی ایران، با هدف استقرار حاکمیت دین در جامعه شکل گرفت یکی از پر کاربردترین کلمات در زبان امام راحل، اسلام بوده است ایشان انقلاب را اسلامی و دینی شروع کرده و ذره‌ای از این آرمان و هدف کوتاه نیامدند و بارها فرمودند ما برای اسلام قیام کردیم. حکومت مهدوی نیز، حکومتی دینی خواهد بود که براساس آموزه‌های اسلام ناب محمدی(ص) اداره می‌شود.
امید به آینده از دیگر اشتراکات انقلاب اسلامی و حکومت مهدوی است انقلاب اسلامی ایران، با وجود مشکلات و چالش‌های فراوان، همواره امید به آینده‌ای روشن را در دل مردم زنده نگه داشته است. حکومت مهدوی نیز، نمادی از امید به آینده‌ای بهتر و تحقق آرمان‌های الهی در جامعه است.
جمله آیات امیدبخش به آینده بشریت این آیه شریفه است «وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ و خواستیم بر کسانی که در آن سرزمین فرو دست شده بودند منت نهیم و آنان را پیشوایان [مردم] گردانیم، و ایشان را وارث [زمین] کنیم.» (قصص/ آیه ۵). این آیه هرچند در سیاق آیات سوره قصص مربوط به داستان حضرت موسی(ع) و مبارزه او با فرعون آمده، اما شیوه بیان آن کلی و در مقام بیان یکی از سنت‌های الهی در تاریخ است، و اگر این آیه در کتاب‌های کلامی به امام زمان(عج) تطبیق داده شده، به این جهت است که ایشان یکی از مصادیق مستخلفین زمین و وارثان خواهند بود.
این آیه امت و رهبری تمام زمین را در نهایت از آن مستضعفان می‌داند که با آمدن حجت الهی و بقیت‌الله به قدرت و حکومت می‌رسند و البته پیش از آن باید صلاحیت‌های لازم برای این امر را کسب کنند و قدرت خود را به رخ مستکبران بکشند.