به گزارش ایرنا ارتقای سطوح زندگی در جوامع روستایی یکی از دستاوردهای ارزنده و قابل تقدیر انقلاب اسلامی در راستای محرومیت زدایی وتوجه به مناطق محروم و دورافتاده است تا حدی که امروز توسعه زیرساخت های عمرانی، رونق کسب و کار و ایجاد امکانات اشتغالزایی به منظور توسعه روستا مورد توجه قرار گرفته است.
سال های قبل از انقلاب اسلامی محرومیت و نبود حتی کمترین امکانات به وضوح در سطح روستاها قابل رویت بود، امکان تحصیل برای دانش آموزان نیز رویاهای دست نیافتنی این مناطق به شمار می رفت و نبود امکانات بهداشت و درمان از مهمترین مشکلات روستاها بود اما امروز چتر عدالت در شاخص های مختلف در این مناطق گسترده شده است.
بر این اساس یکی از بزرگترین دستاوردهای نظام مقدس جمهوری اسلامی توجه به مناطق محروم و روستایی کشور بوده که خوشبختانه در این زمینه موفقیت های بزرگی حاصل شده به نحوی که امروز خدمات عمرانی و ایجاد زیرساخت های اولیه، بهداشت و درمان و آموزش موفق در نوک پیکان این دستاوردها و اولویت ها قرار گرفته و توجه به مهاجرت معکوس در مناطق روستایی تا حدودی به وضوح قابل رویت است.
همت در محرومیت زدایی و خدمات رسانی به مناطق محروم و روستایی ایران اسلامی به حدی گسترده شده که اکنون با ایجاد زیرساخت های عمرانی حتی در بسیاری از سخت گذرترین مناطق نیز امکانات آب، برق و گازرسانی ایجاد شده و با حضور تکنولوژی در این مناطق، نظام زندگی روستانشینی رنگ و بویی از حضور رفاهیات به خود گرفته است.
امروزه فضای روستاها و زندگی روستانشینی چنان جلوه ای پسندیده و جذاب به خود گرفته که صنعت گردشگری را به سوی این مناطق فراخوانده است و برخی از افراد برای رونق کسب و کار و توسعه روستایی با بهره گیری از صنعت گردشگری دست به کار شده اند و رونق اقتصادی در این مناطق معنای واقعی گرفته است.
اکنون با وجود تمام ظرفیت های بالقوه روستاهای کشور و از طرفی گستردگی خدمات رسانی و ایجاد زیرساخت ها در این مناطق، خبری از نبود امکانات و زیرساخت ها در روستاها نیست و طی سالیان گذشته روند توسعه روستایی پرشتاب بوده است به نحوی که برخی کارشناسان امر از لزوم برنامه ریزی برای مهاجرت معکوس و بازگشت افراد به روستا و تجربه زندگی روستایی سخن گفته اند چراکه روستاها منابع تامین بسیاری از ضروریات زندگی جوامع بشری هستند.
با وجود خدمات ارزنده جمهوری اسلامی در امر محرومیت زدایی و توسعه روستایی اما همچنان اولویت قرار دادن ایجاد زیرساخت ها و رفع نیازمندی های زندگی روستایی اصلی انکارناپذیر و سرمایه گذاری پرسودی است که بسیار ضروری و مهم به نظر می رسد چراکه جوامع روستایی اثبات کرده اند نه تنها هزینه زا نیستند بلکه یاری گر چرخه اقتصادی و رونق دهنده کسب و کار با ظرفیت های بسیار بالا و پربازده هستند.
بر این اساس در لرستان نیز با وجود بهره مندی از ظرفیت ها و مناطق روستانشین متعدد، این مهم در اولویت برنامه های مسوولان قرار گرفته است و با وجود پراکندگی مناطق روستایی و عشایری و برخی مناطق سخت گذر و کوهستانی اما خدمت رسانی تلالو یافته و تلاش می شود تا محرومیت از چهره بسیاری مناطق نیز زدوده شود.
بهره برداری ۳۷۱ طرح در روستاهای لرستان
مدیرکل امور روستایی و شوراهای لرستان گفت: همزمان با گرامیداشت یوم الله دهه فجر بهره برداری از ۳۷۱ طرح عمرانی و زیربنایی توسط دهیاری های استان آغاز شده است.
حمزه مویدی نژاد بیان کرد: این طرح ها با اعتباری بالغ بر یک هزار و ۲۳۰ میلیارد ریال توسط دهیاری های استان با مدیریت اداره کل امور روستایی و شوراهای استانداری در حال بهره برداری است.
وی افزود: این طرح ها در راستای ایجاد زیرساخت های روستایی، بهسازی و اجرای آسفالت معابر، هدایت آب های سطحی، ایجاد بوستان و فضای سبز روستایی، ایجاد فضاهای ورزشی، اجرای دیوار حائل و کانال های سنگی، اجرا شده است.
مویدی نژاد اظهار داشت: همچنین به مناسبت ایام الله دهه فجر، برنامه های فرهنگی هنری در یک هزار و ۵۲۴ روستای استان با مدیریت دهیاری ها در حال برگزاری است که در این راستا برای هر دهستان یک برنامه شاخص با همکاری دفاتر نمایندگی ولی فقیه در ادارات جهاد کشاورزی شهرستان، بخشداری و دهیاری اجرا می شود.
وی با اشاره به برگزاری جشنواره های ورزشی بومی محلی در این ایام ادامه داد: تکریم و دیدار با خانواده های معظم شهدای روستایی از دیگر برنامه های دهه فجر در سطح روستاهای استان است.
انقلاب بهسازی معابر و آسفالت روستایی در لرستان
مدیرکل دفتر امور روستایی و شوراهای استانداری لرستان گفت: آسفالت معابر روستایی این استان طی ۲ سال گذشته با ۱۴ سال قبل برابر است و در این راستا یک میلیون و ۷۲۰ هزار متر مربع در معابر روستایی استان آسفالت انجام شده است.
مویدی نژاد با بیان اینکه ۷۵۰ طرح هادی روستایی در استان بازنگری شده است، ادامه داد: همچنین تعدادی طرح از حوزه راه و آبخیزداری نیز برای روستاهای استان به تازگی تعریف شده است.
وی یادآور شد: طی ۲ سال گذشته در راستای طرح های هادی روستایی عملیات تکمیلی اجرای ۵۲۰ طرح در استان انجام و عملیات مقاوم سازی ۱۰ هزار و ۹۰۰ واحد مسکونی روستایی تکمیل شد.
مدیرکل دفتر امور روستایی و شوراهای استانداری لرستان با اشاره به اینکه به منظور توسعه روستایی و محرومیت زدایی استان همکاری های زیادی با نهادهای انقلابی شده است، افزود: بنیاد علوی، بنیاد برکت، قرارگاه امام حسن مجتبی (ع) و سازمان بسیج سازندگی در بحث محرومیت زدایی اقدامات بسیار تاثیری گذاری داشته اند.
مویدی نژاد ادامه داد: یک هزار و ۶۵۸ طرح عمرانی و زیربنایی با اعتبار ۲ هزار و ۵۰ میلیارد ریال توسط دهیاری ها و مدیریت امور روستایی و شوراهای استانداری استان انجام شده است.
وی عنوان کرد: سه هزار و ۴۰۷ روستا در این استان وجود دارد که از این تعداد یک هزار و ۵۲۴ روستا براساس قانون به دلیل جمعیت بالای ۳۰ خانوار دارای دهیاری، یک هزار و ۳۸۶ روستا دارای شورای اسلامی و در مجموع چهار هزار و ۲۳۸ نفر اعضای این شوراها هستند.
راه اندازی ۱۶۵ دهیاری جدید در لرستان
مدیرکل امور روستایی و شوراهای استانداری لرستان گفت: به منظور توسعه روستاهای استان و خدمات دهی هرچه بیشتر و بهتر به روستاییان، ۱۶۵ دهیاری جدید طی سال جاری در این استان راه اندازی شده و این در حالی است که آخرین بار سال ۹۵ مجوز دهیاری برای این استان صادر شده بود.
مویدی نژاد با اشاره به اینکه بر این اساس طی ۲ سال گذشته بیشترین تعداد مجوز دهیاری ها برای این استان صادر شده است افزود: حضور و نقش آفرینی بانوان در دهیاری های لرستان بسیار پر رنگ است به طوریکه اکنون هشت درصد دهیاران زن کل کشور مربوط به این استان می باشد.
وی با اشاره به اهمیت حضور بانوان در مسوولیت های اجتماعی و ساختارهای مدیریتی اظهار داشت: با توجه به تاکیدات دولت بر این مهم و لزوم استفاده از جامعه نخبگان و جوانان با انگیزه در راه اندازی دهیاری های جدید استان، بانوان، نخبگان و جوانان سهم قابل توجهی در این حوزه داشته است.
ساماندهی وضعیت معیشت دهیاران لرستان
مویدی نژاد با اشاره به پیگیری های انجام شده در حوزه معیشت دهیاران استان ادامه داد: با اقدامات انجام شده و مساعدت سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور،حداقل حقوق این افراد از ۱۵ روز به ۲۷ روز افزایش یافته است.
مدیرکل امور روستایی و شوراهای استانداری لرستان گفت: امسال اتحادیه استانی شرکت های تعاونی دهیاری های استان بعنوان دهمین شرکت تعاونی دهیاری های کشور راه اندازی شده است.
مویدی نژاد تصریح کرد: در راستای موضوع جوانی جمعیت از سال گذشته ۱۱۸ نفر از طرف دهیاری های استان جهت دریافت تسهیلات قرض الحسنه به بانک های عامل معرفی شدند که به هر نفر یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال تسهیلات پرداخت شده است.
وی همچنین در خصوص طرح های اشتغالزایی روستاییان استان بیان کرد: امسال طی ۲ مرحله یک هزار و هفت میلیارد ریال تسهیلات قرض الحسنه به روستاییان استان پرداخت شد.
۱۰۶ دستگاه کامیونت به ماشین آلات روستایی لرستان اضافه شد
مویدی نژاد افزود: ماشین آلات روستایی از ابتدای تاسیس دهیاری ها با هدف حمایت و ارائه خدمات به دهیاری ها تامین و بکارگیری شده است که تا پیش از این ۲۳۸ دستگاه برای مدیریت پسماند روستایی در اختیار دهیاری های استان بود.
وی با اشاره به فرسودگی بانک ماشین آلات روستایی استان، مشکلات تعمیر و هزینه های مضاعف در این حوزه اظهار داشت: در برخی مواقع دهیاری ها به دلیل ضعف تجهیزات، ناچار به اجاره ماشین آلات جهت مدیریت پسماند روستا هستند و در مواردی، بخشی از اعتبارات عمران و آبادسازی روستاها صرف هزینه های تعمیرات ماشین آلات شده است.
وی با بیان اینکه ماشین آلات از سال ۸۲ تاکنون در اختیار دهیاری ها بوده است عنوان کرد: تامین ماشین آلات دهیاری تاثیر قابل توجهی در اجرای برنامه های عمران روستایی دارد که به همین منظور طی انعقاد تفاهم نامه ای با پست بانک و بانک کشاورزی و دریافت تسهیلات هشت درصدی، امکان نوسازی این تجهیزات در استان فراهم شد.
مویدی نژاد با اشاره به ظرفیت گردشگری منحصر به فرد در سطح روستاهای استان افزود: ایجاد زیرساخت و تامین تجهیزات مورد نیاز در این حوزه نقش قابل توجهی بر توسعه گردشگری روستایی و جذب مسافران در این مناطق خواهد داشت.
وی با اشاره به مساعدت های مسوولان مربوطه در راستای تامین ماشین آلات مورد نیاز روستاهای استان ادامه داد: تلاش می شود تمامی دهیاری های لرستان از ماشین آلات مورد نیاز بهره مند شوند تا با توجه به ظرفیت های منحصر به فرد در سطح استان اقدامات موثرتری برای آبادانی روستاها انجام شود.
جهاد آبرسانی در مناطق روستایی لرستان
مویدی نژاد با اشاره به اینکه به منظور توسعه روستایی و محرومیت زدایی استان همکاری های زیادی با نهادهای انقلابی شده است افزود: در این راستا ۵۰۰ روستای بالای ۲۰ خانوار استان که دارای مشکل آب شرب سالم و بهداشتی هستند در مدت زمان مشخص با مشارکت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و سازمان بسیج سازندگی آبرسانی می شوند و مشکل تامین آب شرب این مناطق برای همیشه برطرف می شود.
وی با اشاره به شتاب محرومیت زدایی در روستاهای لرستان گفت: به همین منظور در سه منطقه میربگ دلفان، وره زرد بخش مرکزی کوهدشت و تخت چان پلدختر طی ۲ سال گذشته با پیگیری های مسوولان استان و تعامل نهادها و دستگاه های مربوطه گام های موفقی برداشته شده است.
مویدی نژاد ادامه داد: تاکنون بخشی از زیرساخت ها در سطح مناطق محروم استان انجام شده است و تعدادی نیز در دستور کار قرار دارد همچنین تامین آب و گازرسانی و دیگر طرح های مناطق محروم استان نیز در اولویت قرار گرفته اند.
وی با بیان اینکه طرح جهاد آبرسانی از ۱۲۵ روستا به حدود ۳۰۰ روستا افزایش یافته است افزود: اکنون ۸۳.۵ درصد جمعیت روستاهای استان از نعمت آب آشامیدنی بهداشتی بهره مند هستند.
شناسایی ۵۰ روستای هدف گردشگری در لرستان
مدیرکل امور روستایی و شوراهای استانداری لرستان با اشاره به ظرفیت های غنی گردشگری در این استان گفت: با وجود ظرفیت های بسیار اما تاکنون اقدامات چندانی در این حوزه انجام نشده است اما با برنامه ریزی های صورت گرفته، ۵۰ روستای هدف گردشگری بر اساس شاخص های تعریف شده شناسایی شد.
مویدی نژاد اظهار داشت: برای نخستین بار در استان با پیگیری های دفتر امور روستایی، طرح گردشگری روستایی " دره اسپر" شهرستان دورود آغاز شده و مراحل مطالعاتی طرح در حال انجام است که در فاز نخست این طرح ۶ میلیارد ریال تخصیص یافت.
وی با بیان اینکه این طرح بصورت پایلوت در روستای " دره اسپر " اجرا می شود ادامه داد: در این راستا با برنامه ریزی های انجام شده در هر شهرستان یک روستا از اعتبارات گردشگری روستایی و توسعه کسب و کار بهره مند خواهد شد.
دسترسی ۹۴ درصد روستاهای لرستان به اینترنت پرسرعت
مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات لرستان با بیان اینکه یک هزار و ۵۶۹ روستای بالای ۲۰ خانوار در استان وجود دارد که ۹۴ درصد از این تعداد به اینترنت پرسرعت دسترسی دارند گفت: یک هزار و ۴۱۴ خانوار روستایی استان با اعتباری بالغ بر ۴۵۰ میلیارد ریال، طی ۱۰۰ روز نخست فعالیت دولت چهاردهم از اینترنت پرسرعت بهره مند شده اند.
مجتبی صارمی افزود: ۱۰ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال طی ۲ سال گذشته در راستای توسعه زیرساخت های ارتباطی، مخابراتی و اینترنتی روستاهای استان هزینه شده است.
وی اضافه کرد: ایجاد زیرساخت های ارتباطی و مخابراتی در مناطق محروم و روستایی استان یکی از اولویت های کاری حوزه ارتباطات با هدف ایجاد رضایت مندی، ارائه خدمات مطلوب ارتباطی و دسترسی به خدمات الکترونیکی مردم در مناطق روستایی است.
وی ادامه داد: وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات بر اساس ماده ۶۷ قانون برنامه ششم توسعه مکلف به کاهش شکاف دیجیتال، توسعه زیرساخت ارتباطی در مناطق روستایی با هدف ارائه حداقل چهار خدمت سلامت، آموزش، کشاورزی و بانکی در روستاهای بالای ۲۰ خانوار شده است.
لزوم شناسایی ظرفیت های مختلف روستایی به منظور توسعه منطقه ای
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری لرستان گفت: شناسایی ظرفیت‌های مختلف روستایی استان به منظور توسعه منطقه‌ای، باید در اولویت دهیاران قرار گیرد بنابراین ارائه آموزش‌های کاربردی به دهیاران ضروری است چراکه بسیاری از دهیاران به مسائل حوزه کاری خود و شرح وظایف آگاهی ندارند.
احمدرضا دالوند افزود: مباحث زیرساختی و اقتصاد از مهمترین مشکلات حوزه روستایی است و بسیاری از این مشکلات همچون حاشیه‌نشینی به این خصوص مربوط می‌شود که با قرارگاه امام حسن(ع) تفاهم‌نامه خوبی در حوزه محرومیت‌زدایی و توسعه روستایی استان بسته شد.
وی با تاکید بر اینکه به تناسب ظرفیت روستاها بستر لازم برای توسعه، اقتصاد و اشتغال فراهم می شود، ادامه داد: روستاهای لرستان ظرفیت گردشگری بالایی دارند اما با این وجود تلاش خوبی برای معرفی این توانمندی‌ها انجام نشده است.
وی با تاکید بر حفاظت و حراست از محیط‌زیست و منابع طبیعی توسط دهیاران اظهار داشت: ساخت و سازهای غیرمجاز در روستاها به ویژه روستاهای نزدیک به حریم شهری به یک چالش تبدیل شده که نیازمند بررسی و رفع مشکل است.
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری لرستان با بیان اینکه ۲ هزار و ۳۰۰ پروژه فعال در حوزه روستایی استان در دست انجام است گفت:روستاها باید محور تولید و پشتیبان تامین منابع غذایی کشور باشند تا با افزایش تولید، مهاجرت به روستاها نیز بیشتر شود.
دالوند اظهار کرد: برخی روستاییان به دلیل نبود شغل مهاجرت کرده و در حاشیه شهرها سکونت یافته اند که باید تلاش کنیم مهاجرت معکوس شکل بگیرد تا کار، تولید و اقتصاد در روستاها رونق یابد.
ضرورت توسعه فرهنگی روستا در کنار فعالیت های عمرانی
رییس انجمن جامعه شناسی لرستان نیز گفت: توسعه روستایی باید باعث ایجاد اشتغال مولد و پایدار در جوامع روستایی باشد تا موضوع مهاجرت معکوس محقق شود که این امر باید در ۲ محور اقتصادی و فرهنگی انجام شود تا نتایج قابل انتظار را از این مهم به دست آورد.
مجتبی ترکارانی اظهار داشت: به دلیل محرومیت های گذشته در استان روستاها از حالت اشتغال مولد و پایدار خارج شده اند که اکنون باید کسب و کارها با ایجاد زیرساخت های لازم اقتصادی و فرهنگی، حالت مردمی محور داشته باشد تا به توسعه و پایداری برسد.
وی ادامه داد: در محور اقتصادی، روستاها باید به لحاظ کشاورزی و کسب و کارهای کوچک صنعتی و خدماتی فعال شوند تا جوامع روستایی به درآمدهای پایدار دسترسی داشته باشند که در صورت ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی بهره وری روستاها نیز افزایش خواهد داشت.
وی با تاکید بر لزوم ایجاد صنایع تبدیلی در سطح روستاهای استان عنوان کرد: در اینصورت کشاورز تولیدات را به محصولات با ارزش افزوده تبدیل می کند و این اقدام تاثیر قابل توجهی در درآمد روستایی و رونق اقتصادی خواهد داشت که یکی از عوامل ایجاد مهاجرت معکوس خواهد بود.
ترکارانی همچنین با اشاره به لزوم ایجاد زیرساخت های فرهنگی برای توسعه روستایی بیان کرد: در صورتی که مسائل مورد نیاز فرهنگی در جامعه نهادینه نشود و افراد از ابراز زندگی در روستا بین جوامع شهری احساس خوبی نداشته باشند امکان توسعه روستا وجود نخواهد داشت.
وی تاکید کرد: مسائل فرهنگی بیش از مسائل اقتصادی بر تحقق توسعه روستایی تاثیرگذار است که در این راستا آبادانی و افزایش ضریب ماندگاری افراد در روستاها باید جزو برنامه های اصلی توسعه ای قرار گیرد.
وی با اشاره به اینکه اکنون بسیاری از جوانان با وجود اشتغال پایدار و درآمد خوب حاضر به زندگی در روستاها نیستند ادامه داد: این موارد به دلیل مسائل فرهنگی حاکم شده بر جامعه و لازم است در راستای کم رنگ شدن این مسائل فرهنگی اقدامات مورد نیاز انجام شود.
ترکارانی افزود: ظرفیت های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی متناسب در سطح روستاها عوامل بسیار تاثیرگذاری بر توسعه روستایی هستند و در صورت تحقق این موارد مهاجرت معکوس حقیقی رخ خواهد داد.