گروه بین‌الملل دفاع‌پرس: بازسازی غزه بعد از جنگ‌ها و تخریب‌های گسترده‌ای که در این منطقه اتفاق می‌افتد، فرآیندی پیچیده و زمان‌بر است. مدت زمان دقیق آن بستگی به میزان تخریب، منابع مالی، شرایط سیاسی و همکاری‌های بین‌المللی دارد. معمولاً برای بازسازی کامل چنین مناطقی، ممکن است چندین سال و حتی در برخی موارد تا دهه‌ها طول بکشد.

به طور خاص، پس از هر جنگ، ابتدا تمرکز روی بازسازی زیرساخت‌ها، تأسیسات عمومی، و خانه‌هاست، اما بازسازی کامل و برگشت به وضعیت عادی ممکن است زمان بیشتری نیاز داشته باشد. اما این موضوع در مورد نوار غزه نسبت به سایر نقاط و سرزمین‌های درگیر جنگ بسیار متفاوت است و آن حجم بسیار گسترده و فراوان تخریب‌ها در سراسر این باریکه است که این شهر را تقریبا به محلی غیرقابل سکونت تبدیل کرده است.

بازسازی یک منطقه جنگ‌زده به ویژه نوار غزه معمولاً در چندین مرحله اساسی صورت می‌گیرد که هر مرحله نیازمند منابع مالی، نیروی انسانی، و حمایت‌های بین‌المللی است. از آنجا هم که در جریان ۱۵ ماه جنگ غزه تقریبا تمامی زیرساخت‌های غیرنظامی این باریکه به مرز نابودی رسیده است، حجم بالای ویرانی‌ها موجب می‌شود تا بازسازی نوار غزه چندین دهه طول بکشد.

از طرف دیگر اگر بخواهیم کامل و جامع در جریان روند بازسازی نوار غزه قرار بگیریم باید چند اصل را مورد دقت و توجه خود قرار بدهیم. نخست، بررسی خسارات و مدیریت بحران است. برای آغاز روند بازسازی غزه در ابتدا باید تیمی از کارشناسان برآورد کامل و روشنی از میزان تخریب و نیاز‌های فوری مردم غزه تهیه کنند. امری که با توجه به تداوم حملات گاه و بیگاه رژیم صهیونیستی و ادامه‌دار بودن روند تخریب و انفجار خانه‌های باقی مانده در غزه عملا غیرممکن و یا در خوش بینانه‌ترین حالت امری بسیار سخت و دشوار است.

موضوع مهم دیگر، امدادرسانی به مردم و تأمین نیاز‌های اساسی مانند آب، غذا و دارو است. در حال حاضر و با توجه به قرار داشتن در فصل زمستان مردم آواره و بی پناه غزه نیاز بسیار فوری به امدادرسانی و مایحتاجی همچون آب، غذا و دارو دارند. ضمن اینکه اسکان موقت برای افرادی که خانه‌های خود را از دست داده‌اند نیز مسئله بسیار مهمی است که باید پیش از هرچیزی مورد توجه نهاد‌ها و سازمان‌های امدادرسانی بین المللی قرار بگیرد.

اما یکی از مراحل مهم در مسیر بازسازی غزه بازسازی زیرساخت‌های اساسی این شهر است. در جریان بازسازی این باریکه باید در ابتدا شبکه‌های آب، برق و مخابرات این شهر که در جریان بمباران ۱۵ ماهه جنگنده‌های رژیم صهیونیستی آسیب بسیار جدی و جبران ناپذیری دیدند تعمیر و بازسازی شوند. ضمن اینکه در مرحله بعد باید در کمترین زمان ممکن شاهد بازگشایی و بازسازی راه‌ها، جاده‌ها و پل‌های غزه باشیم.

ساخت و بازسازی منازل مسکونی، مرحله مهم دیگری از بازسازی غزه است. برای دست‌یابی یه این هدف در ابتدا باید پروژه بازسازی ساختمان‌ها تامین مالی شده و بودجه مناسبی با حجم ساخت حجم عظیم ساختمان‌های تخریب شده اختصاص یابد تا پروژه با سرعت مناسبی انجام شود. زیرا بر اساس گزارش سازمان ملل بیش از ۷۰ درصد از ساختمان‌های غزه به طور کامل تخریب شدند که زمان تخمین زده شده برای آوار برداری بیش از ۲۰ سال برآورد می‌شود.

بخش مهم و حساس دیگری که در جریان بازسازی غزه باید همزمان با سایر بخش‌های غزه به آن رسیدگی شود، احیا و بازسازی بخش‌های مختلف اقتصادی و خدماتی آسیب دیده در این باریکه است. در این مرحله باید مراکز بهداشتی، دانشگاه‌ها و مدارس بازسازی شده و در مدار خدمت‌رسانی قرار بگیرند. ضمن اینکه به موازات آن باید شاهد جذب سرمایه‌گذاری بین‌المللی برای رونق اقتصادی غزه باشیم.

مرحله بسیار حساس دیگر در جریان بازسازی غزه اصلاحات اجتماعی و بازگشت زندگی عادی بین مردم غزه است. برای نیل به این هدف باید برنامه‌های روانشناسی و اجتماعی برای کاهش آسیب‌های روحی مردم غزه به خصوص زنان و کودکان طراحی، تدوین و سپس اجرا شود. ضمن اینکه نهاد‌های بین‌المللی باید در مسیر توانمندسازی جوامع محلی برای خودکفایی اقتصادی و اجتماعی گام‌های درست و اصولی را بردارند. همچنین توسعه برنامه‌های آموزشی و فرهنگی برای نسل‌های آینده نیز باید در دستور کار قرار بگیرد.

اما فرآیند بازسازی غزه با چالش‌های متعددی مواجه است که روند آن را کند می‌کند. نخستین چالش «محاصره اقتصادی و محدودیت‌های تجاری» است. زیرا ورود مصالح ساختمانی و تجهیزات به غزه با محدودیت‌هایی همراه است که بازسازی را دشوار می‌سازد. چالش بعدی «کمبود منابع مالی» است. نیاز به کمک‌های مالی بین‌المللی و داخلی بسیار زیاد است، اما تأمین آن همیشه با مشکلاتی مواجه بوده است.

البته این تمام ماجرا نیست و «بی‌ثباتی سیاسی و درگیری‌های مداوم» از چالش‌های در حال حاضر غزه است. زیرا نبود یک ثبات پایدار در منطقه مانع از اجرای برنامه‌های بلندمدت بازسازی می‌شود. حال اگر به آن «مشکلات زیست‌محیطی» را هم اضافه با وضعیت بسیار سختی مواجه می‌شویم. زیرا آسیب‌های زیست‌محیطی ناشی از جنگ و آلودگی‌های ناشی از تخریب ساختمان‌ها، مشکلات جدیدی را برای مردم و ساکنان غزه ایجاد کرده است.

از طرف دیگر، مدت‌زمان بازسازی غزه به شدت تخریب و میزان منابع در دسترس بستگی دارد. بر اساس گزاش‌ها و تخمین‌های صورت گرفته بازسازی زیرساخت‌های اولیه ممکن است بین یک تا سه سال طول بکشد، بازسازی کامل منازل و تأسیسات عمومی می‌تواند پنج تا ده سال زمان ببرد ولی احیای کامل اقتصادی و اجتماعی ممکن است دهه‌ها زمان نیاز داشته باشد.

نتیجه‌ای که از نوشتار بالا به دست می‌آید این است که بازسازی غزه یک چالش بزرگ و چندبعدی است که نیازمند همکاری بین‌المللی، تعهد داخلی و حمایت‌های مستمر است. با وجود چالش‌های موجود، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، حمایت از جوامع محلی و تلاش برای دستیابی به صلح پایدار می‌تواند به بازسازی سریع‌تر و مؤثرتر این منطقه کمک کند. اما تا زمانی که عوامل تخریب (ارتش رژیم صهیونیستی) همچنان در نقاطی از نوار غزه وجود دارند، بازسازی کامل و پایدار به این سادگی‌ها محقق نخواهد شد.

انتهای پیام/ ۱۳۴