به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ آنا گریگورونا داستایفسکایا (۱۸۴۶-۱۹۱۸) بیستوپنج سال از فئودور داستایفسکی کوچکتر بود که با او ازدواج کرد. زنی که حضورش در زندگی نابغه روس «نور» بود.
آنا بهعنوان تُندنویس برای آماده کردن رمانِ قمارباز به داستایفسکی معرفی شد و بعد از چند ماه در ۱۸۶۷ با او ازدواج کرد.
کتابِ «شوهرم داستایفسکی» که سالها بعد مرگِ داستایفسکی نوشته شد، بیتردید صادقانهترین، دقیقترین و شخصیترین روایت از ۱۵ سال پایانی زندگی نویسندهٔ روس است؛ کتابی که منبع اصلی زندگینامهنویسان داستایفسکی محسوب میشود.
آنا چهار کودک به دنیا آورد که دو تای آنها از دنیا رفتند و پدر نویسندهشان را برای همیشه داغدار کردند. او شاهد قرضها، آلام و حملههای متعدد صرع به همسرش بود. شاهدِ سودجویی نزدیکان از درآمدِ او؛ با داستایفسکی به اروپا رفت تا از طلبکاران بگریزند و «ابله» را بنویسد. آنا که داستایفسکی «کبوترکِ من» مینامیدش، او را حمایت کرد تا خود ناشر آثاری باشد که چاپچیهای طماع به رقم پایین از شوهرش میخریدند و روزاروز از قبالِ آنهاثروتمندتر و وقیحترمیشدند. آنا معجزهٔ زندگی نویسنده بود.
وی نزدیک ۳۰ سال بعدِ از داستایفسکی زنده ماند و تمام جزییاتِ زندگیشان را روایت کرد. این کتاب که از روسی با انبوهی از جزییات ترجمه شده شرحی دقیق از بسیاری جزئیات رمانهای داستایفسکی را در خود دارد و چرایی برخی رخدادهای این روایتها و بیتردید هیچ کتابی چنین دقیق و هیجانآور نیست دربارهٔ مردی که به قول آنا فشاری خردکننده را برای رستگارکردن خود تحمل کرد.
نشر ثالث اخیراً این کتاب را با ترجمه سبحان اسماعیل سیگارودی در ۷۴۶ صفحه و با قیمت ۷۰۰ هزار تومان عرضه کرده است.