به گزارش خبرگزاری ایمنا، داوری در هر ورزشی، یکی از ارکان اصلی و حیاتی برگزاری مسابقات است. فوتبال، به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین و پرتماشاگرترین ورزش‌های جهان، نیز از این قاعده مستثنی نیست. داوری درست و دقیق می‌تواند تضمین‌کننده برگزاری منصفانه و عادلانه مسابقات باشد. این موضوع نه‌تنها به حفظ سلامت و امنیت بازیکنان کمک می‌کند، بلکه اعتماد و احترام تماشاگران را نیز به همراه دارد. تماشاگران انتظار دارند که مسابقات به صورت منصفانه و عادلانه برگزار شود. داوری درست می‌تواند رضایت و لذت تماشاگران را از دیدن مسابقه افزایش دهد.
حتی بهترین داوران نیز ممکن است به‌دلیل محدودیت‌های انسانی، اشتباهاتی مرتکب شوند. VAR به داوران این امکان را می‌دهد تا تصمیمات مهم را بازبینی کنند و اشتباهات را تصحیح کنند. با استفاده از VAR، تصمیمات بحث‌برانگیز همچون پنالتی‌ها، گل‌های مورد اعتراض و کارت‌های قرمز می‌توانند با دقت بیشتری بررسی شوند. این موضوع به کاهش جنجال‌ها و اعتراض‌ها از سوی بازیکنان و تماشاگران کمک می‌کند. باید توجه داشت که استفاده از VAR نیز دارای چالش‌ها و محدودیت‌هایی است و نیازمند اجرای صحیح و آموزش مناسب برای داوران است، با این حال، مزایای آن به‌وضوح نشان می‌دهد که استفاده از این تکنولوژی می‌تواند به بهبود کلی فوتبال کمک کند.
در لیگ جاری با وجود VAR اشتباهات داوری رخ داد که موجب اضطراب و ناراحتی بین تیم‌ها، بازیکنان و هواداران شد. بعضی از این اشتباهات ممکن است به دلیل اشتباهات فردی قابل چشم‌پوشی باشد، اما اشتباهاتی که داور با وجود VAR و تاکید بر واقعیت انجام داد، بیشتر میل به سلیقه دارد.
نمی‌توانیم بگوییم VAR صددرصد روی کاهش اشتباهات داوری تأثیرگذار بوده است
حیدر سلیمانی، کارشناس داوری درباره شرایط داوری و قضاوت لیگ برتر به خبرنگار ایمنامی‌گوید: در نیم‌فصل نخست ما دو نوع داوری داشتیم، یک سری از قضاوت‌ها با کمک‌داور ویدئویی و یک سری بدون آن انجام شد. داوری‌هایی که بدون VAR انجام شد ، به‌طور مشخص اشتباهات زیادی داشت. در بازی‌هایی که با VAR انجام شد، در ۶۵ صحنه مشکوک مراجعه به کمک‌داور ویدئویی صورت گرفت که ۳۰ صحنه تأیید تصمیمات داور بود، در ۲۰ صحنه تصمیم داور تغییر کرد و در ۸ صحنه تصمیم‌سازی اشتباه صورت گرفت. با وجود VAR این میزان تصمیمات اشتباه بسیار زیاد و شوکه‌کننده است.
وی می‌افزاید: در بین این تصمیمات ۹ پنالتی صحیح و سه پنالتی غلط گرفته و سه پنالتی دیده نشد، همچنین دو گل سالم به اشتباه مردود شد که نشان از ضعف ما در استفاده از VAR و نوع آن دارد. زمانی که VARدر بازی است باید کمترین میزان خطا و اشتباه در قضاوت صورت بگیرد، به همین علت نمی‌توانیم بگوییم VAR صددرصد روی کاهش اشتباهات داوری تأثیر گذار بوده است.
داوران دچار دوگانگی قضاوت شده‌اند
کارشناس داوری تصریح می‌کند:در نیم‌فصل نخست بازی‌ها پراکنده برگزار شد و بازی‌های بیشتری با VAR در کنار تیم داوری قضاوت شد. اگر قرار بر این باشد در نیم‌فصل دوم با سه VAR مسابقات هم‌زمان برگزار شود، نمی‌توانیم نتیجه مطلوبی را پیش‌بینی کنیم. داوران ما در حال حاضر دچار دوگانگی قضاوت شده‌اند زیرا بازی‌های دارای VAR به شکلی متفاوت از بازی‌های بدون VAR قضاوت می‌شود. در کنار اشتباهات قضاوتی با وجود VAR، موضوعی به نام قضاوت سلیقه‌ای وجود دارد و تصمیمات بر اساس آن گرفته می‌شود.
وی ادامه داد: در بازی ذوب‌آهن و پرسپولیس یک پنالتی باید به نفع ذوب‌آهن گرفته می‌شد، در حالی که داور به VAR مراجعه کرد و پیشنهاد پنالتی را قبول نکرد و بر تصمیم سلیقه‌ای خود ماند. در دیدار استقلال و استقلال خوزستان نیز، پنالتی دوم استقلال، پنالتی نبود. داور با وجود مراجعه به VAR، مجدد اشتباه و سلیقه‌ای اعلام پنالتی کرد.
طی دو هفته اخیر اشتباهات فاجعه‌آمیزی در قضاوت بازی‌ها داشتیم
سلیمانی خاطرنشان می‌کند: در بازی‌هایی که بدون VAR برگزار شد در ۳۳ صحنه تأثیرگذار همچون پنالتی، اخراج یا موقعیت گلی که اعلام آفساید شد نیازمند VAR بود که می‌توانست برخی امتیازات را تغییر دهد و تعدادی از تیم‌ها به علت نبود VAR متحمل ضرر شدند. برای مثال تیم چادرملو در ۵ صحنه ضرر کرد که اگر VAR وجود داشت، می‌توانست از دو مورد از ۵ صحنه استفاده کند و تأثیر امتیازی ببرد. ذوب‌آهن، گل‌گهر و مس رفسنجان در ۴ صحنه ضرر کردند. در این راستا تیم‌های شمس آذر و چادرملو نیز از ۶ صحنه سود برده‌اند. ابیشتر بازی‌های استقلال و پرسپولیس با VAR برگزار شد و کمتر از دیگر تیم‌ها متحمل ضرر شدند.
کارشناس داوری می‌گوید: ۲۳ پنالتی صحیح گرفته شده، اما در کنار آن ۲۱ پنالتی نیز دیده نشده یا اشتباه گرفته شده است. یک سری پنالتی اشتباه در بازی‌های بدون VAR گرفته شد که می‌توانست تغییرات زیادی در امتیازات ایجاد کند. برای مثال سه پنالتی اشتباه به ضرر تیم خیبر گرفته شد، همچنین دو پنالتی اشتباه نیز به ضرر تیم ملوان گرفته شده است. سه پنالتی برای تیم‌های شمس آذر و هوادار گرفته نشده است که اگر این پنالتی‌ها گل می‌شد، شاید تغییرات جایگاهی و امتیازی داشتیم. طی دو هفته اخیر اشتباهات فاجعه‌آمیزی در قضاوت بازی‌ها داشتیم، یک پنالتی به سود نساجی دیده نشد و در بازی شمس آذر و سپاهان داور دو اشتباه تأثیرگذار داشت.
انتخاب اشتباه داوران برای بازی‌های بزرگ
وی تصریح می‌کند: برخی داوران برای قضاوت انتخاب می‌شوند که مورد نقد هستند. دپارتمان داوری به علت نبود رئیس کمیته داوری و نبود نظارت درست، دچار مشکل شده بود و یک سری از داوران برای قضاوت بعضی مسابقات انتخاب شدند که در حد و اندازه قضاوت آن بازی نبودند و حتی اشتباهات پرتعدادی در نیم‌فصل نخست داشتند. این چرخش ناگهانی به سمت داوران، با رنگ بوی انتخاباتی برای انتخابات فدراسیون فوتبال در اسفند صورت گرفت. فدراسیون فوتبال بعضی امتیازات را به استان‌ها می‌دهد تا از رأی آن‌ها استفاده کند، به همین دلیل از داورانی رونمایی می‌شود که متعدد اشتباه می‌کنند.
سلیمانی تاکید می‌کند: اگر موضوع حمایت از جوانان است باید به شکل منطقی با پشتوانه تفکر حمایت کرد. ابتدا باید داوران را در بازی‌های لیگ برتری که از حساسیت کمتری برخوردار است، محک زد و کم‌کم قضاوت بازی‌های مهم‌تر با پخش زنده که یک سمت آن استقلال و پرسپولیس است را به داوران داد. استفاده از داوران جوان به این شکل ، داور را از بین می‌برد و موجب می‌شود دیگر نتواند سر بلند کند. تیم‌های بزرگ حواشی زیادی دارند که ممکن است در آن حواشی داوران تخریب شوند. امیدوارم در ادامه شاهد انتخاب داوران درست که در حد اندازه بازی‌های مهم هستند باشیم که با وجود VAR اشتباهات مهلکی رخ ندهد.
داوری که شهامت اعلام پنالتی ندارد نباید قضاوت کند
نوذر رودنیل، کارشناس داوری درباره شرایط داوری و قضاوت لیگ برتر به خبرنگار ایمنا می‌گوید: در دو هفته گذشته وضعیت داوری مناسب نبود و می‌توان گفت ۷۰ درصد قضاوت‌ها خراب و ۳۰ درصد خوب بوده است. در شب بازی پرسپولیس و ذوب‌آهن، در دیدار بنفیکا و بارسلونا، صحنه مشابه پنالتی گرفته شد. بعد از بازی پرسپولیس و ذوب‌آهن با بیژن حیدری که مقابل VAR بازی نشسته بود ، صحبت کردم، بیژن حیدری گفت از زمانی که داور سوت زد صدایش کردم و گفتم بیا و پنالتی بگیر که تصمیم شد VAR را نگاه کند، زمانی که در حال مشاهده بود، مجدد گفتم پنالتی بگیر و بگو حیدری از VAR گفت پنالتی بگیر و من نمی‌خواستم بگیرم، اما داور قبول نکرد. داوری که شهامت اعلام پنالتی ندارد نباید قضاوت کند.
وی می‌افزاید: برای داوران کارشناسی و قضاوت درست صحنه‌ها سخت شده است. داوری VAR و داوری در زمین متفاوت است، داور VAR باید به مراتب تجاربی بیشتر از داور داخل زمین داشته باشد. در یک بازی داور در زمین است و در بازی دیگر پشت VAR می‌نشیند. داور VAR و داور وسط زمین جدا از هم هستند. اگر با این VAR لیگ را جلو ببریم، قضاوت در زمان‌های حساس مشکل ساز خواهد شد. VAR در کشور ما چیزی جز صحنه تلویزیونی نیست و کمک درستی به قضاوت نمی‌کند، از این شکل قضاوت‌ها هیچ‌کس راضی نیست. دیدار شمس آذر و سپاهان بازی سختی بود. شمس آذر جلوی سپاهان زیبا بازی کرد. قضاوت و رأی برای گلی که زده شد سخت بود، با وجود اینکه داور به VAR مراجعه کرد به علت نبود تصاویر درست VAR، در صحنه‌ها چیزی نشان داده نشد و من رأی را به داور و کمک‌داور می‌دهم.
VAR در کشور ما در مقایسه با VAR اصلی یک اسباب بازی محسوب می‌شود
کارشناس داوری تصریح می‌کند: با این وضعیتی که در قضاوت‌ها رخ داده بهتر است VAR وجود نداشته باشد. از جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه تا این لحظه اعتقادی به VAR نداشتم و ندارم. داور باید با اعتماد به توانایی‌های خود قضاوت کند. در بازی چندین مرتبه داور را صدا می‌زنند و بارها بازی متوقف می‌شود در آخر چندین دقیقه وقت اضافه گرفته می‌شود، اما در نهایت تصمیمات اشتباه است. تکنولوژی VAR بسیار پیچیده است. اگر روزی روزگاری بتوانیم VAR درست با تعداد دوربین مناسب داشته باشیم، نمی‌توانیم برای آفساید VAR استاندارد داشته باشیم زیرا نیاز به تکنولوژی جدا و پیچیده‌تری دارد که بسیار گران است. VAR در کشور ما در مقایسه با VAR اصلی یک اسباب بازی محسوب می‌شود.
داور باید با اعتماد به توانایی‌های خود قضاوت کند
وی بیان می‌کند: در ابتدا و نیمه فصل کلاس داوری گذاشته می‌شود و تدریس صورت می‌گیرد، داوران نباید محدود به کلاس‌ها باشند، بلکه باید مداوم در حال بررسی و مطالعه باشند تا خود را ارتقا دهند. در زمین مسابقه که مدرس نمی‌تواند کنار داور حرکت و نکات را به وی گوشزد کند. برای بهبود وضعیت موجود، داوران باید مرتب خود را به‌روز کنند و با مطالعه وارد زمین شوند و نباید به امید VAR وارد زمین شوند ، بلکه باید با توانایی‌های خود قضاوت کنند و تنها در موارد خاص که نیاز است باید از VAR استفاده شود. داور زمین حین بازی باید به داور VAR گوش دهند و تصمیم درست بگیرند. در دیدار استقلال و استقلال خوزستان، بازیکن تیم خوزستان بی‌مورد اخراج شد و پنالتی بی‌موردی گرفته شد. لازمه اخراج و پنالتی در محوطه جریمه سه فاکتور گرفتن بازیکن، هل دادن و هند کردن است.
رودنیل می‌گوید: تیم‌ها برای هر بازی میلیاردها تومان هزینه می‌کنند و با اشتباهات همه آن‌ها به باد می‌رود. داوران ما باید بدون ترس قضاوت کنند و حق را بگویند و ترس و قضاوت رنگی و تیمی را کنار بگذارند. داور باید با قطعیت و تکیه بر دانش بالا و به‌روز خود تصمیم بگیرند. زمانی که دانش داوری و آمادگی بدنی خوب باشد، داور می‌تواند درست قضاوت کند.
قضاوت داوران با وضعیت نامناسب لیگ خوب بوده است
محمود کلهر، کارشناس فوتبال درباره شرایط داوری و قضاوت لیگ برتر به خبرنگار ایمنامی‌گوید: با توجه به امکانات کم و فشار بالایی که روی داوران است تا اینجای لیگ داوری‌ها در سطح نسبتاً خوبی بوده است. باید حمایت بیشتری از داوران صورت بگیرد. . از زمانی که تجهیزات VAR وارد کشور باید در کمترین زمان ممکن نواقص آن برطرف می‌شد. VAR باید به‌صورت تخصصی و اصولی به افرادی که پشت آن می‌نشینند آموزش داده شود تا به‌درستی اجرا شود. در کنار آموزش درست نیاز است همه ورزشگاه‌ها تجهیز شود تا با یکسانی شرایط در تمام مسابقات، داوران بتوانند نظر درستی بدهند.
وی می‌افزاید: حضور VAR در لیگ کمک‌کننده بوده است، اما باید در همه بازی‌ها این کمک‌داور ویدئویی استفاده شود و شرایط برای همه یکسان باشد. شرایط یکسان در همه ورزشاه‌ها برای همه بازی‌ها کمک می‌کند تا داورانمان قضاوت بهتری با اشتباهات کمتری داشته باشند.
کارشناس فوتبال می‌گوید: در جام جهانی، لیگ قهرمانان آسیا و لیگ قهرمان اروپا نیز اشتباهات وجود دارد ولی در این موارد با تجهیزات دقیق و زیاد درصد خطا پایین می‌آید، در صورتی که در لیگ ما به علت نبود امکانات درصد خطا بیشتر است. داوران به دلیل نبود تجهیزات کامل دچار اشتباهاتی می‌شوند، بهترین داوران دنیا نیز اشتباه می‌کنند. باید برای بازیکنان، مربیان، داوران و هواداران آموزش‌هایی داشته باشیم تا با جو استادیوم آشنایی داشته باشند و آرامش و صبوری از سمت مربیان و هواداران به وجود بیاید تا داور بتواند کار خود را به‌خوبی انجام دهد.
کلهر تصریح می‌کند: در ورزش ما مشکل مدیریتی در رأس باشگاه و مشکل نبود افراد متخصص در بدنه باشگاه داریم. در یک باشگاه افراد غیرمتخصص با اعمال نفوذ از بیرون مربی معرفی می‌کنند، که درد فوتبال ما است. به همین علت سطح فوتبال افت پیدا می‌کند. ارتباط و نظردهی اشتباهی که از سوی یک سری مسئولان روی تیم‌ها است، موجب ایجاد مشکلات زیادی می‌شود. یک مربی که رزومه خوبی ندارد و در هر تیمی حضور داشته نتوانسته است موفقیتی کسب کند، با جدا شدن از تیم قبل از سمت مدیری جدید پیشنهاد کار دریافت می‌کند که لطمه‌زننده به مسائل فنی است.
وی ادامه می‌دهد: زمانی که یک مربی توانایی و سطح پایینی دارد، باید به دنبال رشد و پیشرفت باشد و سطح خود را بالا ببرد و بعد هدایت تیم را به دست بگیرد، اما مدیران توجهی نمی‌کنند و به همین علت سطح فوتبال ما بالا نمی‌رود و در میادین بین‌المللی متوجه شکاف و اختلاف سطح فوتبالمان با فوتبال روز دنیا می‌شویم.
به گزارش ایمنا، قضاوت نادرست در فوتبال یکی از مسائلی است که همواره مورد بحث و انتقاد قرار می‌گیرد. یک تصمیم اشتباه می‌تواند نتیجه نهایی مسابقه را تغییر دهد. اشتباهات داوری می‌تواند موجب افزایش تنش‌ها و اعتراض‌های بازیکنان، مربیان و حتی تماشاگران و ایجاد جو ناخوشایند در زمین بازی شود. وقوع اشتباهات متعدد می‌تواند به کاهش اعتماد به سیستم داوری بینجامد و تأثیر منفی بر اعتبار لیگ‌ها و مسابقات داشته باشد. بازیکنانی که قربانی تصمیمات نادرست شده‌اند ممکن است دچار فشار روانی و استرس شوند که می‌تواند بر عملکرد آن‌ها در بازی‌های بعدی تأثیر بگذارد.
بسیاری از لیگ‌های برتر فوتبال در سراسر جهان از VAR استفاده می‌کنند و تجربه موفقی داشته‌اند. با این حال، اجرای صحیح و آموزش مناسب برای داوران از اهمیت بالایی برخوردار است تا بتوان از این تکنولوژی به بهترین شکل استفاده کرد. استفاده از VAR نشان‌دهنده تعهد فوتبال به دقت و عدالت بیشتر در مسابقات است و با ادامه بهبود و ارتقای این تکنولوژی، فوتبال می‌تواند از مزایای بیشتری برخوردار شود.