دست‌گیری از محرومان و کمک به ایتام، نه تنها سیره امیرالمؤمنین(ع) بود که هر کدام از ائمه اطهار(ع) نیز در هر موقعیتی یاریگر نیازمندانی بودند که دستشان به سوی آنان دراز شده بود و همواره بر آن تأکید داشتند؛ چنانچه حضرت امیر(ع) می‌فرمایند: «یکی از والاترین مراتب نیکوکاری لطف و احسان نسبت به یتیمان است».

آستان قدس رضوی نیز با تکیه بر نذورات مردمی در این راه کوشیده است. با علیرضا اسماعیل‌زاده، مدیرکل اداره نذورات آستان قدس رضوی درباره اقدام‌های این اداره در این حوزه گفت‌وگو کردیم.

نذورات مردمی، راهی برای حمایت از ایتام و نیازمندان

اگر به گوشه و کنار شهر سری بزنیم همیشه ردپای خیران و نیکوکارانی را می‌بینیم که پا در طریق مولایشان علی(ع) گذاشته‌ و تا توانسته‌اند با دستان خود گرهی از انبوه مشکلات مردم باز کرده‌اند. بعضی اما راه‌های دیگری را برای کمک به همنوعان خود یافته‌اند. راه و روشی مطمئن و معتبر که زیر سایه لطف حضرت رضا(ع) محقق شده است.

سالانه مبالغ زیادی از محل نذورات مردمی با این نیت توسط آستان قدس رضوی(ع) در راه کمک به نیازمندان جامعه صرف می‌شود. مبالغی که به گفته مدیرکل اداره نذورات آستان قدس رضوی در سال جاری افزایش چشمگیری داشته‌ است؛ «نذورات مردمی در سال جاری به شکل قابل توجهی افزایش یافته و این مشارکت نقش بسزایی در خدمت‌رسانی به به این قشر از جامعه داشته است. در چند سال اخیر بیش از ۹۰ میلیارد تومان از محل نذورات مردمی در راستای کمک به ایتام، محرومان و نیازمندان در سراسر کشور هزینه شده است».

نتیجه اعتمادی که مردم دارند

اعتماد و اطمینان زائران و مجاوران ایشان به دستگاه آستان قدس سبب شده ناذران زیادی سالانه مبالغ کوچک و بزرگی را از دریچه دفتر نذورات برای کمک به محرومان جامعه هدیه کنند. اداره کل نذورات نیز همواره بر حفظ نیت ناذران تأکید داشته و خود را امانتدار آنان می‌داند. علیرضا اسماعیل‌زاده درباره این موضوع گفت: «آستان متعهد به شفافیت و اجرای دقیق نیات ناذران است و با حساسیت این بحث را دنبال می‌کند. یکی از مهم‌ترین دلایلی که موجب می‌شود مردم با اطمینان خاطر برای نذورات خود به آستان قدس رضوی مراجعه کنند، این است که از اجرای دقیق نیات و بهره‌برداری صحیح از نذورات خود اطمینان دارند. این اطمینان در نتیجه تعهد و نظارت دقیق خادمان این آستان بر فرایند اجرای نیات ناذران حاصل شده است».

وی همچنین افزود: «اطلاع‌رسانی دقیق به مردم در مورد اقدام‌های صورت گرفته در حوزه نذورات، از طریق پیامک و دعوت از ناذران در مراسم و برنامه‌های اجرای نیات در برخی از ایام خاص، از دیگر اقدام‌های این اداره کل برای اعتمادسازی و شفافیت است».

عمل به شیوه حضرت(ع) در آستان ایشان

مدیرکل اداره نذورات آستان قدس رضوی با بیان اینکه نذر، عهدی میان انسان و خداوند است، اظهار کرد: «نذر راهی برای تقرب به خداوند و وسیله‌ای برای استجابت دعاست. نذورات آستان قدس رضوی نیز بر همین اساس، با هدف خدمت به محرومان، نیازمندان و به ویژه ایتام جمع‌آوری و توزیع می‌شود».

امام رئوف، حضرت علی بن موسی الرضا(ع) نیز مانند سایر اجداد گرامیشان همواره در راه کمک به مساکین و مستمندان پیشرو بود و هیچ ‌کس با دست خالی از نزد ایشان بازنمی‌گشت. این راه و این منش پس از ایشان هم میان اهل بیت(ع) و شیعیان ادامه داشت و چه نیکوست که در آستان مبارک حرم حضرت(ع) ادامه‌دار باشد. مدیرکل نذورات آستان قدس رضوی با اشاره به این موضوع افزود: «بر اساس اسناد بالادستی و رهنمودهای تولیت محترم آستان، توجه ویژه‌ای به محرومان، نیازمندان و ایتام داریم. مشارکت عاشقان و دلدادگان امام رضا(ع) به خصوص در دو نیت نذر «ایتام» و «محرومان» سبب شده تاکنون بیش از ۹۰ میلیارد تومان از محل این دو نیت به ایتام و نیازمندان سراسر کشور اختصاص یابد و از این کمک‌ها بهره‌مند شوند».

حمایت از ایتام در استان‌های همجوار

اسماعیل‌زاده همچنین توضیح داد: «اداره کل نذورات با همکاری کانون‌های خدمت رضوی در سراسر کشور و با مدیریت بنیاد کرامت رضوی و معاونت اماکن متبرکه رضوی، نیازمندان را در بازه‌های زمانی مختلف شناسایی و به آن‌ها کمک‌رسانی می‌کند. این کمک‌ها در قالب‌های گوناگونی مانند گوشت قربانی، سبد کالای مواد غذایی، غذای متبرک، خدمات سلامت و درمان، نوشت‌افزار، پوشاک و در برخی موارد به صورت کمک نقدی ارائه می‌شوند».

وی در ادامه به برخی اقدام‌های انجام شده اشاره کرد و گفت: «به عنوان مثال، ارائه خدمات به ایتام زیر ۱۸سال در چهار استان خراسان‌های رضوی، شمالی، جنوبی و سیستان و بلوچستان از ابتدای امسال شروع شده است. در این طرح، بسته‌های معیشتی، پوشاک، نوشت‌افزار و خدمات سلامت و درمان با اختصاص ۱۸ میلیارد تومان از محل نذورات مردمی، به این عزیزان ارائه می‌شود». وی در ادامه افزود: «امسال به منظور حمایت از محرومان حاشیه شهر مشهد و استان خراسان رضوی، با همکاری معاونت اماکن متبرکه رضوی، حدود ۴۰ هزار کیلو گوشت شتر به ارزش ۳۰ میلیارد تومان از محل نیت «قربانی جهت محرومین» تأمین و توزیع شده است».

راه‌هایی در دسترس برای کمک به دیگران

وضعیت سخت اقتصادی موجود در برخی خانواده‌ها دوچندان حس می‌شود و خدا نکند در این شرایط سایه پدری روی سر زن و فرزند نباشد و وای از روزی که اشکی از چشم یتیمی بریزد که به گفته رسول اکرم(ص) عرش خدا را به لرزه درمی‌آورد.

سفارشات و تأکیدات پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) بر رسیدگی و توجه به نیازمندان و ایتام سبب شده مؤمنان همواره به این موضوع توجه ویژه داشته باشند. اداره نذورات آستان قدس رضوی نیز بستری مطمئن و در دسترس را فراهم کرده تا آنان بتوانند به وظایف خود عمل کنند. اسماعیل‌زاده ضمن تشکر و قدردانی از مشارکت تمامی نیکوکاران و دلدادگان امام رضا(ع) گفت: «علاقه‌مندان و خیران عزیز می‌توانند از طریق سامانه *۸# یا سایت nazr.razavi.ir لبخند را بر لبان ایتام و محرومان بنشانند».