به گزارش خبرگزاری ایمنا، ورزش بانوان در ایران، مسیری پرچالش، اما روبه‌رشد را طی کرده است. پیش از انقلاب اسلامی، ورزش بانوان نه‌تنها از حمایت‌های لازم برخوردار نبود، بلکه در بسیاری از رشته‌ها حضور زنان یا امکان رقابت برای آن‌ها وجود نداشت، اما پس از انقلاب، با وجود تمام موانعی که دشمنان ادعا می‌کنند، ورزش زنان ایرانی نه‌تنها محدود نشد، بلکه گام‌به‌گام مسیر پیشرفت را پیمود و توانست در رقابت‌های جهانی و آسیایی جایگاه خود را پیدا کند.
خبرنگار ایمنا روند این پیشرفت را از حضور اولیه زنان ایرانی در المپیک و بازی‌های آسیایی تا افتخارآفرینی‌های اخیر بررسی می‌کند.
نخستین حضور بانوان در المپیک و ورود ایران به این رقابت‌ها
بازی‌های المپیک مدرن که از سال ۱۸۹۶ آغاز شد، در ابتدا بدون حضور بانوان برگزار می‌شد و زنان در دنیای ورزش جایگاهی نداشتند. نخستین حضور بانوان در المپیک در سال ۱۹۰۰ پاریس اتفاق افتاد، آن هم در شرایطی که برخی زنان شرکت‌کننده حتی نمی‌دانستند در یک رقابت رسمی المپیکی حضور دارند! این حضور، نقطه آغاز انقلاب ورزش زنان در جهان بود.
اما ایران برای نخستین‌بار در بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۴۸ لندن به‌طور رسمی وارد رقابت‌های المپیک شد. از آن سال تا المپیک ۲۰۲۴ پاریس، ورزشکاران ایرانی موفق به کسب ۸۸ مدال (۲۷ طلا، ۲۹ نقره و ۳۲ برنز) شده‌اند، با این حال، بانوان ایرانی تا مدت‌ها از حضور در این رقابت‌ها بی‌بهره بودند و نخستین مدال تاریخ زنان ایران در المپیک تا سال ۲۰۱۶ به دست نیامد.
نخستین مدال المپیکی بانوان ایران
تا پیش از المپیک ۲۰۱۶ ریو، زنان ایرانی هیچ مدالی در این رقابت‌ها نداشتند، اما کیمیا علیزاده با کسب مدال برنز در تکواندو در وزن ۵۷ کیلوگرم، نخستین زن ایرانی شد که نامش در تاریخ المپیک‌های ایران جاودانه شد. علیزاده نه‌تنها نخستین زن مدال‌آور ایران در المپیک بود، بلکه در ۱۸ سالگی، جوان‌ترین مدال‌آور تاریخ ورزش ایران در این رقابت‌ها نیز شد.
پس از موفقیت او، زنان ورزشکار ایران در المپیک ۲۰۲۴ پاریس نیز توانستند مدال‌های خود را افزایش دهند. ناهید کیانی با کسب مدال نقره در تکواندو به نخستین زن ایرانی تبدیل شد که در المپیک نقره گرفته است، همچنین مبینا نعمت‌زاده نیز در همین دوره موفق شد یک مدال برنز دیگر برای ایران به ارمغان بیاورد.
با اینکه ورزش زنان ایران هنوز به مدال طلای المپیک نرسیده است، اما روند صعودی عملکرد ورزشکاران زن نشان می‌دهد که در آینده‌ای نه‌چندان دور، این افتخار نیز به دست خواهد آمد.
حضور بانوان در بازی‌های آسیایی و روند رشد آن‌ها پس از انقلاب
بازی‌های آسیایی که از سال ۱۹۵۱ آغاز شد، بزرگ‌ترین رقابت چندرشته‌ای قاره آسیا محسوب می‌شود. ایران در ۱۶ دوره از ۱۹ دوره بازی‌های آسیایی شرکت کرده و تاکنون موفق به کسب ۶۱۱ مدال شده است. اما حضور زنان ایرانی در این رقابت‌ها، مسیر متفاوتی را طی کرده است.
در بازی‌های آسیایی ۱۹۷۴ تهران، برای نخستین‌بار بانوان ایران توانستند مدال طلا در این رقابت‌ها کسب کنند. تیم اپه زنان در شمشیربازی و تیم فلوره زنان، دو مدال طلای تاریخی برای زنان ایران کسب کردند؛ این افتخار بزرگ اما برای مدت‌ها تکرار نشد.
پس از انقلاب اسلامی، ورزش بانوان ایران با وجود موانع فرهنگی و محدودیت‌های بین‌المللی، روند پیشرفت خود را ادامه داد. نخستین مدال طلای زنان ایران در بازی‌های آسیایی پس از انقلاب، در بازی‌های آسیایی ۲۰۱۰ گوانگژو توسط خدیجه آزادپور در رشته ووشو به دست آمد؛ این مدال، آغازگر افتخارات بیشتری برای ورزش بانوان ایران شد.
بهشت اینچئون!
در بازی‌های آسیایی ۲۰۱۴ اینچئون کره جنوبی، کاروان ایران شاهد افتخارآفرینی بی‌سابقه‌ای در ورزش بانوان بود. نجمه خدمتی در رشته تیراندازی موفق به کسب مدال طلا شد، همچنین تعداد مدال‌های نقره بانوان ایرانی در این رقابت‌ها افزایش چشمگیری یافت. نرجس امامقلی‌نژاد (تیراندازی)، اکرم خدابنده (تکواندو)، لیلا رجبی (دوومیدانی)، فاطمه روحانی (ووشو)، تیم کبدی زنان و الهه منصوریان (ووشو) همه در این دوره مدال نقره گرفتند. اینچئون به‌یادماندنی‌ترین رقابت برای ورزش زنان ایران تا آن زمان بود.
در بازی‌های آسیایی ۲۰۱۸ جاکارتا، تیم ملی کبدی بانوان ایران موفق شد برای نخستین‌بار مدال طلای تیمی پس از انقلاب را کسب کند. این افتخار، زمانی بیشتر به چشم آمد که هم‌زمان تیم مردان ایران نیز قهرمان شد و ورزش کبدی ایران به قدرت مطلق آسیا تبدیل شد.
افزایش مدال‌های بانوان؛ نشان‌دهنده روند صعودی ورزش زنان در ایران
اگر به عملکرد ورزشکاران زن ایرانی در رقابت‌های آسیایی و جهانی پس از انقلاب اسلامی نگاه کنیم، می‌توان به‌وضوح روند صعودی آن را مشاهده کرد. در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ شمسی، زنان ایرانی در رقابت‌های ورزشی بین‌المللی حضور بسیار محدودی داشتند، اما از دهه ۸۰ به بعد، سیاست‌های حمایتی و توسعه زیرساخت‌های ورزش بانوان موجب شد که تعداد مدال‌های آن‌ها افزایش پیدا کند.
سال ۲۰۱۰ نقطه عطفی برای ورزش بانوان ایران بود، اما موفقیت‌ها در سال‌های ۲۰۱۴، ۲۰۱۸ و ۲۰۲۲ ادامه پیدا کرد و در بسیاری از رشته‌ها همچون تکواندو، تیراندازی، ووشو، کاراته و کبدی، بانوان ایرانی به مدال‌های متعددی دست یافتند. این پیشرفت در شرایطی رخ داد که برخی رسانه‌های خارجی، همواره مدعی محدودیت ورزش بانوان در ایران بودند.
سیاه‌نمایی عجیب رسانه‌ها
برخلاف ادعاهای رسانه‌های معاند، ورزش بانوان ایران پس از انقلاب اسلامی با رشد چشمگیری همراه بوده است. از کسب نخستین مدال‌های آسیایی و جهانی تا افتخارآفرینی در المپیک، زنان ایرانی ثابت کرده‌اند که می‌توانند با حفظ هویت فرهنگی و اسلامی، در میادین بین‌المللی رقابت کنند و موفق باشند.
اگرچه هنوز ورزش زنان ایران با چالش‌هایی همچون کمبود حمایت مالی و امکانات زیرساختی روبه‌رو است، اما افزایش تعداد مدال‌ها و حضور پررنگ در رقابت‌های جهانی نشان می‌دهد که مسیر پیشرفت همچنان ادامه دارد. با ادامه این روند، دور از انتظار نیست که در المپیک‌های آینده، نام زنان ایرانی در میان قهرمانان طلایی جهان قرار بگیرد.