به گزارش خبرنگار ایرنا، یوزپلنگ به عنوان سریعترین گونه جانوری حیات وحش با خط سیاه روی صورت و خالهای سیاه پررنگ روی پوستش شناخته میشود و اکنون ایران و بخشهایی از استان سمنان را خانه امن خود یافته، اما برای حفظ این امنیت و زیستگاه باید بیش از پیش تلاش کرد.
یوزپلنگ آسیایی گربهسانی در خطر انقراض است. به طوری که بر اساس آخرین اعلام سازمان حفاظت محیط زیست، در نتیجه پایشهای انجام شده، هفت یوزپلنگ ماده، ۲ یوزپلنگ نر و هشت توله یوز در منطقه توران ثبت شده که نشان میدهد حداقل ۱۷ قلاده یوز در زیستگاه توران زندگی میکنند. این عدد بسیار نگران کننده است و برای افزایش آن باید اقدامهای عاجل و سازندهای صورت گیرد. وزارت راه و شهرسازی و سازمان حفاظت محیط زیست اقداماتی را در توران و مناطق اطراف آن به ویژه در بخش هایی از شمال، شرق و جنوب شرق توران آغاز کرده است که با نتیجه دادن این اقدامهای حفاظتی، میتوان مناطق امنی برای یوزها مهیا شود.
آغاز عملیات حصارکشی جاده به همراه نصب تابلوهای هشدار محدوده تردد یوزپلنگ، وجود دوربین کنترل سرعت و تصویب کاهش سرعت حرکت خودروها در محدوده قلمرو این گونه در خطر انقراض، از اقدامهای ارزشمند برای دوستداران محیط زیست در جاده شرق استان سمنان و محل تردد یوزپلنگ است و انتظار میرود در اجرای دیگر اقدامهای حفاظتی نیز تسریع شود.
حصارکشی به طول ۲۶ کیلومتر و کاهش سرعت به ۹۰ کیلومتر در ساعت در بخشی از جاده ترانزیتی تهران - مشهد در محدوده شرق استان سمنان که قلمرو یوزپلنگ آسیایی است، بخشی از اقدامهای انجام شده برای کاهش تلفات تصادفهای جادهای یوزپلنگ و دیگر جانوران در منطقه عباسآباد - میاندشت در شهرستان میامی است.
طرح حصارکشی با هزینه بیش از ۵۰۰ میلیارد ریال از محل اعتبارات سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای کشور به طول ۲۶ کیلومتر از هفته دولت در شهریور ۱۴۰۳ آغاز شد.
تکمیل روشنایی محدوده تردد یوزپلنگ آسیایی
مدیرکل راه و شهرسازی شرق استان سمنان روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: ۶ کیلومتر روشنایی در محور میامی - سبزوار محدوده تردد یوزپلنگ آسیایی تکمیل شد و به بهرهبرداری رسید.
امیر عمیدی با بیان اینکه تعهد وزارت راه و شهرسازی با تکمیل این طرح به اتمام رسید، افزود: ۱۹۹ میلیارد ریال برای اجرای طرح نصب روشنایی در مسیر رفت و برگشت محور تردد یوزپلنگ هزینه شد.
وی با اشاره به پیکنی ۱۷۷ پایه چراغ در این محدوده، ابراز کرد: پایهریزی چراغها، جانمایی و خرید چهار دستگاه ترانس و تابلو برق و همچنین نصب میله و سیم اتصال به زمین (ارت) انجام شد.
چرا حصارکشی جاده در حریم زیست یوز قابل اجرا نیست؟
مدیرکل راه و شهرسازی شرق استان سمنان با اشاره به ادامه عملیات حصارکشی، اضافه کرد: گودبرداری در محلهای مشخص شده توسط حفاظت محیط زیست در حال انجام است اما وجود لولههای انتقال نفت و برخی معارضات، اجرای طرح را کند کرده است.
عمیدی مدت قرارداد با پیمانکار برای اجرای این طرح را ۶ ماهه اعلام کرد و گفت: وجود برخی معارضات و اختصاص اعتبارات لازم اتمام طرح را به بعد از سال ۱۴۰۴ موکول کرده است.
اعتباری برای اجرای طرح حصارکشی جذب نشد
وی به اختصاص ۵۰۰ میلیارد ریال اعتبار برای اجرای طرح حصارکشی اشاره کرد و افزود: تاکنون از این اعتبار مبلغی جذب نشده است و برای جذب ۱۰۰ میلیارد ریال با پیگیری حضوری قول مساعد داده شد.
مدیرکل راه و شهرسازی شرق استان سمنان ادامه داد: از ۲۶ کیلومتر طرح حصارکشی تاکنون چهار کیلومتر اجرایی شد.
مرگهای پیاپی یوزها در جاده ترانزیتی شرق سمنان
طبق گزارشها اکنون کمتر از ۲۰ قلاده یوزپلنگ در طبیعت ایران زندگی میکنند؛ زیرگونهای که در گذشته پراکندگی زیستگاهی وسیعی از شمال آفریقا، شبه جزیره عربستان تا هندوستان و ترکمنستان داشت و در چنین شرایط بحرانی حدود ساعت ۱۰ صبح ششم تیر ۱۴۰۲ بود که خبر تلف شدن یوزپلنگ بالغ در محور ترانزیتی میامی-سبزوار در محور اصلی تهران - مشهد بر اثر تصادف دوستداران محیط زیست و حیات وحش را در اندوهی وصفنشدنی فروبرد.
صبح شنبه ششم فروردین ۱۴۰۲ خبری مبنی بر تلف شدن یک قلاده یوزپلنگ ماده با احتمال بارداری در محدوده عباسآباد - میاندشت در میامی، شرقیترین شهرستان سمنان، از منابع محلی منتشر شد. در بررسیهای دقیق کارشناسان ادارهکل حفاظت محیط زیست استان سمنان مشخص شد در فاجعهای تلخ، یوزپلنگ باردار با نام «ماجراد» دارای سه جنین بر اثر تصادف با خودروی عبوری تلف شد.
ششم تیر ۱۴۰۲ هم اعلام شد یوزپلنگ نابالغ در حدود ۲ سال سن محور ترانزیتی تهران- مشهد در محور میامی سبزوار بر اثر تصادف تلف شد.
علاوه بر این، تابستان ۱۴۰۱ نیز یک قلاده یوزپلنگ ماده بر اثر تصادف در همین محور تلف شد و در سالهای ١٣٨٩ تا ١٣٩٧ هفت قلاده یوزپلنگ در همان محور میاندشت - عباسآباد بر اثر تصادفهای جادهای تلف شدند.
به گزارش ایرنا، منطقه توران یا خارتوران در شرق استان سمنان در شهرستان شاهرود یکی از سه منطقه حفاظت شده ایران با مساحت یک میلیون و ۴۷۰ هزار هکتار، خاستگاه زیست یوزپلنگ ایرانی به شمار میرود.