[راضیه زرگری] دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در آستانه ضربه زدن به سه شریک تجاری بزرگ آمریکا با اعمال تعرفههای گسترده است؛ اهرم قدرتی که به تعبیر سیانان استفاده بسیار چکشی از سلاح اقتصادی مورد علاقهاش نسبت به هر کاری است که در دوره اول ریاستجمهوری انجام داد. ترامپ بعد از ظهر شنبه با امضای یک فرمان اجرایی، تعرفههای ۲۵درصدی بر کالاهای وارداتی از کانادا و مکزیک و تعرفههای ۱۰درصدی هم بر انرژی این کشورها و همچنین تعرفه 10 درصدی بر کالاهای چینی نیز اعمال کرد. وی دلیل اعمال وضع تعرفه علیه مکزیک و کانادا را توقف قاچاق موادمخدر و مهاجرت به ایالات متحده اعلام کرد. مری لاولی، عضو ارشد مؤسسه اقتصاد بینالملل پترسون، تعیین تعرفههای سنگین برای شرکای تجاری و همسایگان آمریکا را «بزرگترین گل بهخودی» تعبیر میکند: «این یک قمار بزرگ است؛ دستورالعملی برای کاهش توسعه اقتصاد و افزایش تورم.» لاولی اطمینان کامل دارد که تعرفههای ایالات متحده باعث افزایش قیمتها برای مصرفکنندگان خواهد شد.
آزمون بزرگ و غیرمتعارف ترامپ در تجارت
انتخاب مجدد ترامپ نشاندهنده ادامه سیاستهایی است که با هدف تقویت صنایع داخلی، کاهش کسری تجاری و اولویت دادن به مشاغل آمریکایی انجام میشود. با این حال، این سیاستها هم فرصتها و هم ریسکهایی را برای اقتصاد ایالات متحده به همراه دارند. به نوشته سیانان، افزایش احتمالی مالیات کالاهای وارداتی از مکزیک، کانادا و چین، آزمون بزرگی برای استفاده غیرمتعارف ترامپ از تعرفهها خواهد بود، که او آن را «بزرگترین چیزی که تاکنون اختراع کرده» توصیف میکند. این یک قمار بزرگ است که مسلماً بزرگتر از هر سیاست اقتصادی دیگری است که ترامپ در طول چهار سال حضورش در کاخ سفید به اجرا گذاشته است.
تبعات جنگ تعرفه برای آمریکا
نویسنده این خبرگزاری آمریکایی معتقد است درحالیکه ترامپ با شعار تغییر اقتصاد و هزینههای زندگی این سیاستها را پیش گرفته است، تعرفهها میتوانند نتیجه معکوس داشته باشند، قیمتهای مصرفکننده که از قبل هم بالا بوده، دوباره افزایش دهند، بازار متزلزل سهام را تکان دهند یا مشاغل را در یک جنگ تجاری تمام عیار از بین ببرند. وال استریت ژورنال پا را فراتر گذاشت و روز شنبه مقالهای تند با عنوان «احمقانهترین جنگ تجاری در تاریخ» منتشر کرد. این مقاله استدلال کرد که توجیه ترامپ برای «حمله اقتصادی» به کانادا و مکزیک «هیچ معنایی ندارد» و هشدار داد که این استراتژی ممکن است به فاجعه ختم شود.
احتمال هرجومرج در زنجیره تامین آمریکای شمالی
به گزارش سیانان، کاخ سفید استدلال کرده است که تعرفههای ترامپ برای اقتصاد ایالات متحده دردسر ایجاد نمیکند، اما برخی از اقتصاددانان و کارشناسان تجارت بهشدت نگران هستند زیرا این تعرفهها علاوه بر چین نزدیکترین همسایگان آمریکا، کانادا و مکزیک را هدف قرار میدهد. ضربه زدن به کانادا و مکزیک با تعرفههای کلان میتواند باعث هرج و مرج زنجیره تامین در اقتصاد آمریکای شمالی شود که به هم مرتبط است و منجر به افزایش دوباره قیمتها شود. براساس این گزارش قیمت مواد غذایی دردسر بزرگی است که در انتخابات گذشته هم بر جهتدهی به آرا نقش داشت؛ مکزیک بزرگترین منبع خارجی میوه و سبزیجات آمریکا است، درحالیکه کانادا در تامین غلات، دام/گوشت و شکر/محصولات گرمسیری رتبه اول را دارد.
نگرانیها از افزایش قیمت بنزین در آمریکا
گاردین نیز در این باره گزارش میدهد تعرفههای وضع شده بر واردات در آمریکا بهمعنای هزینههای بالاتر برای تامین سوخت است که منجر به افزایش قیمت برای مصرفکنندگان خواهد شد. ایرنا به نقل از گاردین نوشت: «کارشناسان معتقدند که مصرفکنندگان آمریکایی در نتیجه تصمیم ترامپ، بهزودی شاهد افزایش قیمت سوخت خواهند بود.» آمارها نشان میدهند که ایالات متحده حدود ۴میلیون بشکه در روز نفت از کانادا وارد میکند که ۷۰درصد آن توسط پالایشگاههای غرب میانه فرآوری میشود. واشنگتن همچنین روزانه بیش از ۴۵۰هزار بشکه نفت مکزیک را وارد میکند که عمدتاً برای پالایشگاههای سواحل خلیج ایالات متحده[مکزیک] مورد استفاده قرار میگیرد.
چین و هشدار «اقدامات متقابل» علیه تعرفههای ترامپ
در همین راستا، اقتصاددانان در مورد اقدامات تلافیجویانه احتمالی از سوی شرکای تجاری هشدار میدهند که میتواند زنجیرههای تأمین جهانی را مختل کرده و بهطور کلی قیمت مصرفکننده را افزایش دهد. ایرنا به نقل از کانال خبری آسیا، نوشت: «وزارتهای دارایی و بازرگانی چین یکشنبه اعلام کردند که پکن تعرفههای دولت ترامپ را در سازمان تجارت جهانی به چالش میکشد و «اقدامات متقابلی» را در پاسخ به این حرکت اتخاذ خواهد کرد که از روز سهشنبه اجرایی میشود.» بهانه دولت ترامپ برای وضع تعرفهها علیه چین مسئله گسترش فنتانیل در ایالات متحده است و واشنگتن، پکن را مقصر این موضوع میداند. وزارت امور خارجه چین نیز اعلام کرد: فنتانیل مشکل آمریکاست.
از نبرد کانادا با تعرفههای ترامپ تا تلافی به سبک مکزیک
گویا روابط بین متحدان دیرینه که طولانیترین مرز زمینی جهان را به اشتراک میگذارند به پایینترین حد خود رسیده است؛ کانادا و مکزیک نیز اعلام کردهاند که قصد دارند به وضع تعرفههای ترامپ پاسخ دهند. به نوشته گاردین جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا گفت که این کشور با اعمال تعرفههای ۲۵ درصدی بر کالاهای آمریکایی از نوشیدنی تا لوازم خانگی، تعرفههای جدید ترامپ را تلافی خواهد کرد. وزیر انرژی کانادا نیز درباره اعمال تعرفه ۱۰ درصدی بر فراوردههای انرژی کانادا از سوی ترامپ گفت: آمادهایم برای مردم کانادا بجنگیم. «کلاودیا شینبام» رئیسجمهوری مکزیک نیز هشدار داد که دولت او با «تدابیر تعرفهای و غیرتعرفهای» به ایالات متحده پاسخ خواهد داد؛ روندی که بهنظر میرسد آغازی برای جنگ تجاری میان این دو نزدیکترین شریک آمریکای شمالی باشد.