علیرضا کاظمی، وزیر آموزش و پرورش در جلسه شورای علمی فرهنگستان علوم که امروز یکشنبه چهاردهم بهمن ماه با حضور مخبر دزفولی، رئیس فرهنگستان و اعضای پیوسته و وابسته و رؤسای گروه در محل فرهنگستان علوم برگزار شد با بیان این‌که معلمی را از روستا‌ها شروع کرده و در مناطق محروم تدریس کرده‌ام، گفت: بعد از گذشت سال‌ها از معلمی و طی کردن سلسله مراتب مدیریتی در این وزارتخانه به واقع دریافتم که کار در آموزش و پرورش بسیارسنگین و سخت است. زیرا تقریبا هر وزیری که پا به این وزارتخانه گذاشته است نتوانست به صورت کامل مسائل آن را رفع و سند تحول بنیادین را پیاده سازی کند و این نشان می‌دهد مسیر‌های پیشین موفق نبوده است.
وی ادامه داد: از این رو نقشه راهی برای انجام این مهم، مبتنی بر راهکار‌های اساسی تدوبن کردیم.
کاظمی با تأکید بر این‌که این وزارتخانه از مسائل کلان برون سازمانی رنج می‌برد، گفت: معتقدم بخش زیادی از ناکامی‌های نظام تعلیم و تربیت به مسائل کلان همچون کوچک انگاری، ساده انگاری و سیاست‌زدگی باز می‌گردد.
وی افزود: در همه دوره‌ها نظام تعلیم و تربیت مورد نامهربانی قرار گرفته و هیچ‌گاه در اولویت دولت‌ها نبوده است. هر چند در دولت چهاردم این وزارتخانه در اولویت دکتر پزشکیان قرار گرفته و تاکنون ۱۷ جلسه برای رفع مشکلات آموزش و پرورش برگزار شده است.
وی با تأکید بر این‌که آموزش و پرورش از دو گذار تغییر مجلس و دولت‌ها آسیب می‌بیند، گفت: این تغییرات، سبب جابجایی‌های مدیریتی تا سطح مدیر مدرسه می‌شود که این امر می‌تواند برای نظام تعلیم و تربیت آسیب‌زا باشد.
کاظمی با اشاره به این‌که حقوق معلمان در میان ۸۵ دستگاه از پایین‌ترین میزان برخوردار است، گفت: این موضوع نیز برای نظام تعلیم و تربیت آسیب‌زاست و بر پیکره این نظام خدشه وارد می‌کند.
وی بر فقدان سیاست گذاری اساسی و اصولی در حوزه‌های اساسی از جمله منابع انسانی، اشاره کرد و گفت: جذب فله‌ای نیرو‌های انسانی در قسمت‌های مختلف وزارت آموزش و پرورش، ریل‌گذاری این وزارتخانه را با مشکلاتی مواجه کرده است و رهبری هم بر این امر تاکید دارند که جذب نیرو‌های انسانی باید صرفاً از مسیر دانشگاه فرهنگیان و شهید رجایی باشد.
وزیر آموزش و پرورش با اشاره به این‌که مسائل کلان آموزش و پرورش نیازمند حمایت‌های بیرونی است، افزود: واقعیت این که مشکلات درون آموزش و پرورش سبب ناکامی در دسترسی به اهداف سند تحول شده است.
وی با تأکید بر این‌که در گذشته خانواده مهم‌تربن اصل نظام تربیتی به حساب می‌آمد، گفت: در گذشته خانواده مراقب فرزندان و مدرسه جایگاه ویژه‌ای داشت. اما امروز نقش نظام تربیتی خانواده، مدرسه و جامعه جابجا شده است. در این مسیر نقش خانواده تقلیل یافته و نقش مدرسه نیز کاهش و جامعه و فضای مجازی جایگزین این دو نقش شده است و دیگر این نظام تربیتی در اختیار کامل آموزش و پرورش نیست.
وی افزود: این جابجایی نقش‌ها سبب تعارضات جدی شده و ارزش‌های بین این سه، سبب سردرگمی شده است. در حالی که آموزش و پرورش از ارزش‌ها صحبت می‌کند در خانواده و فضای مجازی، ضد اینها بحث می‌شود که به واقع در این فضا، نظام تربیتی از دست معلم و مدرسه خارج می‌شود.
کاظمی با اشاره به این‌که نیازمند تغییر ریل‌گذاری در آموزش و پرورش هستیم، گفت: برنامه درسی درون مدرسه و ساختار نظام تعلیم و تربیت معیوب است. برنامه درسی درون مدرسه فارغ از فعالیت‌های هویت بخش است و هیچ ارتباطی هم بین برنامه‌ها برقرار نیست.
وی افزود: در ارزیابی‌های نظام تعلیم و تربیت، تنها ساحت علمی سنجیده می‌شود. در حالی که ما در این نظام، دو مأموریت تربیت علمی و فرهنگی تربیتی بر عهده داریم و تنها به یک ساحت می‌پردازیم.
وزیر آموزش و پرورش تصریح کرد: اساسی‌ترین برنامه در اجرای نقشه سند تحول بنیادین، تحول در برنامه درسی است که چارچوب کلی آن طراحی شده است. این نقشه راه ۱۴۷پروژه دارد که اساسی‌ترین کار آن به عنوان مأموریت پیشران در تحقق سند، تحول در برنامه درسی درون مدرسه است و بر این اساس مأموریت معلم نیز تعریف می‌شود.
کاظمی بیان کرد: برنامه درسی باید فراتر از کلاس درس و کاملا مهارت محور باشد.
وی با اشاره به این‌که ساختار نظام تعلیم و تربیت نیازمند بازنگری است، گفت: امروز این ساختار با نیاز‌های واقعی جامعه انطباقی ندارد. باید سهم حوزه نظری را به دانش آموزان مستعد علاقه‌مند اختصاص داد و۸۰ درصد دانش آموزان را وارد حوزه و رشته‌های مهارتی کرد.
کاظمی در ادامه به نظام مسائل فوری و اساسی آموزش و پرورش اشاره کرد و گفت: با تشکیل کارگروه‌های تخصصی در حال بررسی و رفع آنها هستیم و در کنار برنامه اصلی، ۵۱ کلان مسئله را احصا کرده‌ایم که هوش مصنوعی، آموزش و تولید محتوا برای مدارس یکی از آنهاست.
وی به کارگروه‌های اجرایی سازی برنامه هفتم، نظام مسائل دانشگاه فرهنگیان و رجایی اشاره کرد و بر استمرار جلسات رفع آسیب‌های اجتماعی تأکید کرد و گفت: برای موضوعات آسیب‌های اجتماعی اطلس و نقشه راهی تدوین و طراحی شده است.
وزیر آموزش و پرورش به دو رویکرد عدالت و توسعه فضا‌های آموزشی وکیفیت بخشی که مورد توجه دکتر پزشکیان است، اشاره کرد و گفت: تا امروز ۱۷ جلسه تخصصی برای رفع مشکلات این حوزه با حضور دکتر پزشکیان برگزار شده که نشان از در اولویت بودن نظام تعلیم و تربیت برای شخص رئیس جمهوری دارد و جای قدردانی دارد که قطعاً این جلسات، دستاورد‌های زیادی برای آموزش و پرورش خواهد داشت.
وی با بیان این‌که مدلی برای این دو رویکرد در شهر قدس در حال عملیات است، تصریح کرد: مدلی برای ارتقای آموزشی طراحی شده که در شهر قدس به عنوان نمونه در حال انجام است. برای کیفیت مدارس دولتی، معلمان این مدارس باید به روش‌های نوین تدریس توانمند شوند و در این الگو چیدمان کلاس‌ها نیز تغییر خواهد کرد و مدارس از نظر نرم‌افزار و سخت‌افزار نیز تجهیز خواهند شد.
وی تأکید کرد که اگر مدیران مدارس را یک سطح ارتقا دهیم و آنها را مجهز به تفکر، برنامه ریزی راهبردی و آشنایی با مأموریت‌ها کنیم قطعاً کیفیت بخشی نیز رشد و تغییر می‌کند.
وزیر آموزش و پرورش اجرای همه این موارد را منوط به این امر دانست که معلم را خوب ببینیم، زیرا معلم بی‌انگیزه نمی‌تواند نظام تعلیم و تربیت را به اهدافش برساند.
وی از تهیه دو اطلس آسیب‌های اجتماعی و فضا‌های آموزشی خبرداد و گفت: من با همه وجود دغدغه نظام تعلیم و تربیت را دارم و در این مسیر از هیچ تلاشی فرو گذار نخواهم کرد.
منبع: وزارت آموزش و پرورش