به گزارش مشرق، این روزها بسیاری از روزنامه‌ها و شبکه‌های تلویزیونی ترکیه، درباره بیانیه ۱۵ فوریه حرف می‌زنند و روزنامه حریت نزدیک به حزب حاکم این کشور، به طور واضح وعده داده که قرار است فعالیت گروه تروریستی پ.ک.ک خاتمه پیدا کند.
۱۵ فوریه برای ترکیه روز مهمی است. چرا که ۲۶ سال پیش در ۱۵ فوریه سال ۱۹۹۹ میلادی در نایروبی پایتخت کنیا، چند تن از ماموران سرویس اطلاعاتی میت ترکیه، با همکاری سازمان سیای آمریکا، توانستند عبدالله اوجالان رهبر پ.ک.ک را پس از سوار شدن به هواپیما، دستگیر و او را به ترکیه منتقل کنند.
اوجالان تا لحظه دستگیری هم از سرنوشت خود خبر نداشت و گمان می‌کرد که یک کشور اروپایی به او تابعیت داده و قرار است از نایروبی بدانجا سفر کند. اما ماموران میت ترکیه با هماهنگی آمریکا، اوجالان را به دام انداختند و در بامداد روز ۱۶ فوریه، بلنت اجویت نخست وزیر وقت، در کنار دو معاون دولت ائتلافی خود یعنی دولت باغچلی و مسعود ییلماز، در برابر دوربین خبرنگاران ایستاد و خبر دستگیری اوجالان و انتقال او به ترکیه را اعلام کرد. حالا و ۲۶ سال پس از آن رویداد، قرار است اوجالان در سالگرد دستگیری خود، یک بیانیه مهم بدهد و از رفقایش بخواهد که به فعالیت مسلحانه پایان دهند.
اوجالان در سال ۲۰۱۳ میلادی نیز چنین دستوری صادر کرده بود اما آتش بس، کمتر از دو سال دوام آورد و جنگی که سال ۱۹۸۴ میلادی آغاز شده بود، باز هم ادامه پید کرد.
آیا منبع روزنامه حریت موثق است؟
روزنامه حریت، به مدت چندین دهه به خانواده آیدین دوغان تعلق داشت و این خانواده رسانه‌ای بزرگ، به سکولارها و کمالیست‌ها نزدیک بود و از محافظه کارانی همچون اردوغان و اربکان انتقاد می‌کرد.
اما حالا چند سالی است که اغلب روزنامه‌ها و شبکه‌های تلویزیونی منتقد دولت، توسط رفقای اردوغان خریداری شده‌اند و حریت نیز یکی از آنهاست. این روزنامه که در حمایت از اردوغان و حزب عدالت و توسعه فعالیت می‌کند، معمولاً برای پوشش خبری مسائل مرتبط با گروه تروریستی پ.ک.ک، از منابع اطلاعاتی دولت و سرویس اطلاعاتی میت استفاده می‌کند. ولی این بار، حریت در اقدامی متفاوت، به یک روزنامه ایتالیایی استناد کرده است.
کیارا کروچیاتی و جیانساندرو مرلی نام دو روزنامه نگار ایتالیایی است که چند روز پیش، همراه با هیئت بین‌المللی متشکل از نمایندگان سیاسی ایتالیا و فرانسه به شمال سوریه سفر کردند و گزارش نهایی خود را در روزنامه ایل مانیفست رُم منتشر کردند.
آنها در سفر مزبور، با مظلوم عبدی فرمانده کل شبه نظامیان موسوم به «نیروهای سوریه دموکراتیک» (SDF) نیز دیدار و مصاحبه کردند.
این روزنامه چاپ ایتالیا، به این موضوع اشاره کرده که پدر مظلوم عبدی به عنوان یک پزشک کُرد سوری، از دیرباز با اوجالان رابطه دوستانه داشته و فرزندش مظلوم را نیز از همان دوران نوجوانی به دیدار رهبر پ.ک.ک برده است.
پس از آن، مظلوم عبدی به یکی از معتمدین اوجالان و فرزند معنوی او تبدیل شده و همواره مسئولیت‌ها و ماموریت‌های مهمی را بر عهده گرفته و در حال حاضر نیز، عملاً به عنوان نماینده اصلی اوجالان و پ.ک.ک در مناطق کردنشین سوریه شناخته می‌شود.
عبدی درباره دُور جدید مذاکرات صلح بین ترکیه و اوجالان گفته است: «گفتگوهای مهمی صورت گرفته و ما منتظر هستیم که در ۱۵ فوریه، جناب اوجالان یک پیام ویدیویی منتشر کند. در این پیام، به موضوعات مهمی درباره آینده ترکیه و کردهای سوریه نیز اشاره خواهد شد. ما معتقدیم که این بیانیه ارتباطی با شمال شرق سوریه خواهد داشت. عبدالله اوجالان روابط زیادی با این منطقه دارد. اینجا همه چیز به هم مرتبط است. ما نیز در حال گفتگو با مقامات دمشق هستیم».
حزب دموکراسی و برابری یا دَمپارتی که به عنوان نهاد اقماری پ.ک.ک در ترکیه شناخته می‌شود، در این دوره از مذاکرات، سه تن از رهبران خود به نامهای سری ثریا اُندر، احمد ترک و پروین بولدان را به زندان ایمرالی فرستاده تا با اوجالان ملاقات کنند. آخرین ملاقات این گروه، چهار ساعت طول کشیده و حزب دموکراسی و برابری اعلام کرده که در بیانیه ۱۵ فوریه، تصمیمات مهمی در مورد فراخوان کنار گذاشتن سلاح‌ها اعلام خواهد شد.
دولت اردوغان زیر بار نرفت
عبدالله اوجالان در آخرین دیدار با هیات نمایندگان کُرد که به عنوان میانجی و واسطه صلح به ملاقات او رفته‌اند، چنین درخواستی مطرح کرده است: «پیام ۱۵ فوریه به شکل ویدیویی ضبط شود و تمایل دارم یکی از اعضای دولت هم در آن تصویر در کنار من باشد تا اثرگذاری اجتماعی بیشتری پیدا کند».
شواهد نشان می‌دهد که دولت اردوغان زیر بار قبول این درخواست نرفته و ترجیح می‌دهد که پیام اوجالان به شکل یک نامه مکتوب با دستخط خود او باشد. استدلال مقامات سرویس اطلاعاتی میت، چنین بوده: «هر سیاستمداری که در کنار اوجالان بنشیند، منفور خواهد شد. علاوه بر این، فایل ویدیویی، راهی برای مطرح شدن نام اوجالان به عنوان یک چهره صلح طلب است».
شایان ذکر است که رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه نیز همچنان برای وصف اوجالان، از عبارت «قاتل کودکان» استفاده می‌کند و شواهد نشان می‌دهد که حزب حاکم ترکیه نمی‌خواهد رهبر پ.ک.ک، چهره و وجهه اجتماعی مثبتی نزد مردم پیدا کند.
دیدگاه اوجالان در مورد ضرورت پایان یافتن فعالیت مسلحانه، با سران گروه تروریستی پ.ک.ک در کوهستان قندیل در شمال عراق و همچنین با دو سرکرده اروپا نشین این گروه یعنی رمزی کارتال و زبیر آیدار نیز در میان نهاده شده است. اما هنوز مشخص نیست که این افراد، درباره پایان فعالیت مسلحانه از اوجالان پیروی خواهند کرد یا نه.
علویان هم وارد روند شوند
خانم تولای حاتم اوغوللاری، رئیس مشترک حزب دموکراسی و برابری DEM دیروز به دیدار نمایندگان تشکل‌های علویان ترکیه رفت و پیشنهادهای اوجالان را با آنان نیز در میان نهاد.
او در این دیدار به علویان گفته است: «عبدالله اوجالان در ملاقات دوم با همکارانم، این موضوع را به صراحت بیان کرده که بدون حضور همه مخالفان، نمی‌توان صلح برقرار کرد. اساس صلح دموکراتیک نه تنها حل مشکل کردها، بلکه حل مشکل علوی است که در طول تاریخ در این کشور به عنوان یک معضل بزرگ تجربه شده است. در شرایطی که بیکاری، فقر، گرسنگی، مشکلات مالی و سرپناه در حال افزایش است، ما باید بیش از هر زمان دیگری در مورد صلح صحبت کنیم. در نتیجه ما از برادران و خواهران علوی خود می‌خواهیم، در روند مذاکرات صلح در کنار ما باشند».
برخی از علویان، از پیشنهاد اوجالان استقبال کرده و برخی دیگر نیز علیه او اظهار نظر کرده‌اند. یکی از پیران علوی به نام مهمت شاهین، رئیس طریقت خراسان ارنلری ترکیه گفته است: «حزب دمپارتی با تعداد انگشت شماری از سازمان‌هایی دیدار کرده که قطعاً نماینده علویان نیستند. این یک پروژه است برای نجات پ.ک.ک از انزوا. در ترکیه هیچ جنگی بین کردها و ترکها، بین علویان و سنی‌ها و بین ملت و دولت وجود ندارد. علویان، بی‌نهایت به ملت ترکیه، دولت، جمهوری و آتاترک وفادار هستند. آمده‌اند درباره حقوق همسان شهروندی حرف زده‌اند. اما علویان همین حالا هم در ترکیه، شهروندان برابر هستند. ما هیچ توقعی از سازمان تروریستی نداریم جز اینکه سلاح خود را کنار بگذارد و بیش از این ابزار امپریالیست‌ها نباشد».
آن چه هنوز مشخص نیست
یکی از موضوعات مبهم در مورد دُور جدید مذاکرات صلح بین ترکیه و پ.ک.ک این است که دولت اردوغان هیچ امتیازی نداده است. چرا که پ.ک.ک در موضع ضعف قرار گرفته و توان چندانی برای کسب امتیاز ندارد.
در چنین شرایطی هنوز مشخص نیست که اولاً تکلیف ۵ هزار نفر نیروی مسلح پ.ک.ک در شمال عراق چه خواهد شد و دوم این که نهادهای اقماری پ.ک.ک در شمال سوریه، در چه موقعیتی قرار خواهند گرفت.