به گزارش ایرنا، ماده ۵۴ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب سال ۱۳۹۴ به مساله رفع تداخلات اراضی اختصاص یافت و نقطه عطفی برای حل این معضل چندین ساله بین کشاورزان و دولت بود.

قرار بود تا پایان سال ۱۴۰۲ رفع تداخلات اراضی در کشور به پایان برسد به همین دلیل این مساله به طور جدی‌تر در دستور کار روسای سازمان‌های جهاد کشاورزی در سراسر کشور قرار گرفت.

از سال ۱۳۹۴ طبق قانون سازمان‌های جهاد کشاورزی در استان‌ها مکلف به بررسی پلاک‌ها شدند تا اگر اراضی جزو مستثنیات مردم بوده و به اشتباه در زمان اصلاحات اراضی جزو اراضی ملی آورده شده به مردم بازگردانده شود.

حدود یک دهه از تصویب و ابلاغ این قانون می گذرد و قرار بود سال ۱۴۰۲ هم به پایان برسد و حال به منظور کسب اطلاعات بیشتر در این رابطه با «رئوف نصری مدیر امور اراضی سازمان جهاد کشاورزی کردستان» گفتگویی انجام داده‌ایم که شرح آن در ذیل می‌آید.

ایرنا: بعد از یک دهه رفع تداخل اراضی کشاورزی در کردستان وضعیت اجرای این طرح چگونه است؟

نصری: فرآیند رفع تداخل اراضی کشاورزی به نفع جامعه کشاورزان بوده و این مهم از سال ۱۳۹۴ آغاز شده است و براساس ماده ۵۴ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور وزارت جهاد کشاورزی مکلف شده با همکاری سازمان ثبت و اسناد کشور اجرای مقررات موازی روی عرصه واحد را تشخیص دهند؛ خروجی رفع تداخل منجر به تثبیت مالکیت دولت یا تثبیت مالکیت اشخاص روی عرصه های که روی آن کار می شود، خواهد شد.

رفع تداخلات هم اراضی ملی، دولتی و هم مستثنیات اشخاص را پوشش کامل داده است و نکته حائز اهمیت این است که رفع تداخل اراضی پلاک محور است و به هیچ عنوان نمی توان قسمتی از پلاک را انجام داد و بخشی را نه. در این رابطه در استان با مشکلاتی مواجه هستیم.

ایرنا: منظورتان از اینکه در ارتباط با برخی از پلاک ها در استان مشکلاتی وجود دارد، چیست؟ در این رابطه بیشتر توضیح دهید.

نصری: اقدامات مربوطه به پلاک هایی که خارج از حریم شهرهای استان بوده است را انجام داده‌ایم اما در ارتباط با پلاک هایی که در حریم شهرها قرار دارد و مربوط به اداره‌کل راه و شهرسازی استان است تاکنون کاری انجام نداده ایم و این مسئله مستلزم همکاری و همراهی بیشتر این اداره کل است.

ناگفته نماند از آنجا که در قانون آمده، رفع تداخلات الزاما پلاک محور است و مخالفت هر ارگان و نهادی برخلاف قانون رفع تداخلات است، تاکنون از مجموع پلاک های موجود در حریم شهرها؛ تعدادی از پلاک های مربوط به اداره کل راه و شهرسازی استان است که باید اقدامات مربوطه به رفع تداخل آنها انجام شود چراکه براساس تفسیر عکس های هوایی برخی از این پلاک ها اگرچه در گذشته سند آن به نام این اداره کل صادر شده اما جزو مستثنیات اشخاص است و قانون اجازه اصلاح آنرا داده است.

رفع تداخلات الزاما پلاک محور است و مخالفت هر ارگان و نهادی برخلاف قانون رفع تداخلات استانتظار همکاری و همراهی بیشتر از اداره کل راه و شهرسازی استان در راستای اجرای این قانون را داریم. اراضی ای وجود دارد که سند آن به نام منابع طبیعی بوده ولی براساس تفسیر عکس های هوایی مشخص شد زمین زراعی کشاورز است و اقدام به اصلاح آن کردیم و این مسئله هم باید در ارتباط با اراضی که به نام اداره کل راه و شهرسازی استان در حریم شهرها قرار دارد، انجام شود.

ایرنا: از ابتدای اجرای این قانون در استان تاکنون رفع تداخلات در چه تعداد از پلاک های مشمول انجام شده است؟

نصری: ۹۷ درصد پلاک‌های استان مشمول رفع تداخلات شده است به عبارتی از هزار و ۹۳۰ پلاک استان که معادل ۹۰۳ هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان بوده، هزار و ۸۷۷ پلاک مشمول رفع تداخلات است.

از این تعداد تاکنون ۸۷۱ پلاک رفع تداخل شده است و در نتیجه آن ۷۲۶ هزار هکتار از اراضی غیرملی( کشاورزی) تثبیت شده است؛ فرآیند صدور اسناد این میزان از اراضی کشاورزی رفع تداخل شده در اداره کل ثبت اسناد و املاک استان در حال انجام است.

ایرنا: افزون بر مورد مذکور، چه مسئله ای دیگری هم وجود دارد که تاکنون ۱۰۰ درصد تداخل اراضی کشاورزی در استان انجام نشده است؟

نصری: محدودیتی که نه تنها برای کردستان بلکه در کل کشور ایجاد شده مربوط به مصوبه ای است که سال ۱۴۰۱ در کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده است که براساس این مصوبه باید رفع تداخلات بر مبنای تصاویر ارتوفتو (orthophoto) عکس های هوایی مورد تایید سازمان جغرافیایی انجام شود و این مسئله محدودیت هایی را برای استان هایی با توپوگرافی هم چون کردستان ایجاد کرده است.

تا قبل از این مصوبه، براساس تفسیر هر نوع عکس هوایی از دهه چهل اقدام به رفع تداخلات اراضی می کردیم ولی از این سال تاکنون این روند متوقف شده است. در حال حاضر از هزار و ۶ پلاک باقی مانده، ۵۵۲ پلاک در استان مشمول این مصوبه کمیسیون اصل ۹۰ است که نمی توانیم اقدامات مربوط به آنرا انجام دهیم.

از پلاک های باقی مانده ۴۴۰ پلاک موجود در چهار شهرستان دیواندره، سقز، کامیاران و بیجار را می توانیم انجام دهیم که در حال اجرا است. به غیر از این چهار شهرستان در مابقی شهرستان های استان نمی توانیم ورود کنیم چراکه مشکل عکس هوایی مورد تایید سازمان جغرافیایی را داریم. به غیر از این چهار شهرستان، مابقی شهرستان ها نمی توانیم ورود کنیم چون مشکل عکس هوایی داریم ولی در قروه و دهگلان فرآیند رفع تداخل به اتمام رسیده است. سازمان جهاد کشاورزی استان به شدت پیگیر دریافت عکس هوایی مورد تایید سازمان جغرافیایی است.

ایرنا: برای شهرستان هایی که مشکل عکس هوایی مورد تایید سازمان جغرافیایی را دارند چه تدابیری اندیشیده اید و آیا تصاویرارتوفتوی عکس های هوایی از این شهرستان های استان وجود دارد؟

نصری: رفع تداخلات اراضی به نوعی اصلاحات اراضی به شمار می رود و خوشبختانه تاکنون هم این فرآیند در کردستان با کیفیت بالایی انجام شده است و از این لحاظ جزو استان های برتر کشور هستیم. در چند سال اخیر بیش از ۷۲۰ هزار هکتار از اراضی غیرملی تثبیت شده به عبارتی این میزان سطح از اراضی قبلا ملی بوده و براساس رفع تداخلات حال ثابت شده که مستثنیات اشخاص است. در این بین ۱۰ هزار هکتار هم از مستثنیات اشخاص به اراضی ملی تبدیل شده است.

بحث رفع تداخلات متقاضی محور نیست و کل فرآیند را سازمان جهاد کشاورزی انجام می دهد و نیاز به مراجعه بهره‌بردار و کشاورز نیست و فقط به عکس هوایی استناد می شود.

لازمه ادامه این کار هم رعایت مصوبه کمیسیون اصل ۹۰ است مگر اینکه سازمان جغرافیای و سازمان امور اراضی، تصاویر ارتوفتو عکس های هوایی استان را در اختیار مار قرار دهند و اگر چنین تصاویری وجود نداشته باشد باید به گونه ای با این کمیسیون به توافق رسید.

هر زمان این مصوبه به گونه ای برای استان هایی با شرایط توپوگرافی مانند کردستان برداشته شود ما به سرعت با استناد به عکس های هوایی دهه چهل که آنرا در اختیار داریم، اقدام به رفع تداخلات در پلاک های باقی مانده خواهیم کرد.