به گزارش خبرگزاری ایمنا ،۱۲ بهمن ۱۳۵۷ تنها یک روز در تقویم انقلاب نبود، بلکه نقطه عطفی در تاریخ مبارزات مردم ایران محسوب میشود. در این روز، با فرود هواپیمای امام خمینی (ره) در مهرآباد، میلیونها ایرانی به خیابانها ریختند تا این بازگشت تاریخی را جشن بگیرند. اصفهان نیز که همواره از پیشگامان نهضت اسلامی بود، حال و هوایی خاص داشت. شهر از نخستین ساعات بامداد در تب و تاب بود؛ خیابانها مملو از جمعیتی بود که پرچم به دست و سرودخوانان، این روز را گرامی میداشتند.
مردم اصفهان که در ماههای منتهی به پیروزی انقلاب، بارها و بارها حماسه آفریده بودند، در این روز نیز سنگ تمام گذاشتند. از میدان نقش جهان تا خیابانهای مرکزی شهر، کسبه مغازهها را تعطیل کرده بودند و مردم با پخش نقل و شیرینی، جشن بزرگی برپا کرده بودند. در برخی مناطق، کامیونهایی مملو از گل به چشم میخورد که مردم میان جمعیت توزیع میکردند. در مدارس، دانشآموزان و معلمان کلاسها را تعطیل کرده و همراه با سایر مردم در خیابانها حضور یافته بودند.
در میان این شور و هیجان، مساجد و حسینیههای اصفهان به پایگاههایی برای قرائت دعا و سرودهای انقلابی تبدیل شده بود. در مسجد سید، مسجد حکیم و دیگر مراکز مذهبی، مردم گرد هم آمده بودند و با خواندن دعا و سرود، این روز تاریخی را گرامی میداشتند.
تظاهرات، سرودها و امید به آیندهای روشن
یکی از مهمترین جلوههای این روز، برگزاری راهپیماییهای گسترده بود. هزاران نفر از اقشار مختلف، از بازاریان و دانشجویان تا روحانیون و کارگران، در صفوفی بههمپیوسته به سمت اماکن مرکزی شهر حرکت کردند. در مسیر راهپیمایی، شعارهای انقلابی از جمله «درود بر خمینی»، «مرگ بر شاه» و «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» طنینانداز شده بود.
در دانشگاه صنعتی اصفهان و دبیرستانهای شهر، دانشجویان و دانشآموزان با برگزاری تجمعاتی، پیامهای تبریک خود را به امام (ره) و مردم ایران اعلام کردند. برخی گروههای سرود که از پیش تمرین کرده بودند، در میدانهای اصلی شهر به اجرا پرداختند و طنین شعارهایشان، خیابانهای اصفهان را پر کرده بود.
۱۲ بهمن؛ آغازی بر پایان رژیم پهلوی
روز ۱۲ بهمن در اصفهان، نهفقط جشن بازگشت امام (ره)، بلکه جشنی برای نزدیک شدن به پیروزی بود. مردم میدانستند که این بازگشت، مقدمهای بر سقوط رژیمی است که برای سالها با سرکوب و خفقان، بر کشور حکومت کرده بود. در روزهای پس از ۱۲ بهمن، این شور و هیجان ادامه یافت و تا ۲۲ بهمن، که انقلاب اسلامی رسماً به پیروزی رسید، اصفهان یکی از کانونهای اصلی تظاهرات و اعتراضات باقی ماند.
نقش بی بدیل مردم اصفهان در پیروزی انقلاب اسلامی
حجتالاسلام مهدی اژهای در گفتوگو با خبرنگار ایمنا، در این باره اظهار کرد: ورود امام خمینی (ره) به کشور در شرایطی صورت گرفت که پیشتر دولت فرانسه، تمایلی به توقف ایشان در آنجا نداشت و از یک سو بختیار اجازه ورود ایشان را صادر نمیکرد. این تصمیم در حالی اتخاذ شد که برخی از مشاوران امام، از جمله دکتر یزدی، هشدار دادند که وضعیت در ایران خطرناک است و بهتر است ایشان به ایران بازنگردند. اما امام با توجه به شرایط موجود و احساس مسئولیت تصمیم به بازگشت گرفتند و اشاره کردند که «وقتی دیدند همه میگویند نباید بیایند، متوجه شدند که باید بروند».
وی افزود: در آن زمان نگرانیهایی درباره احتمال حمله به هواپیمای امام وجود داشت. شرکت هواپیمایی حاضر به پذیرش پرواز ایشان نبود و برخی افراد مانند آقای میرمحمد صادقی برای تأمین امنیت پرواز تلاش کردند. در نهایت روز ۶ بهمن ۱۳۵۷، زمانی که قرار بود امام به ایران بازگردند، دولت بختیار با تدابیر امنیتی خود مانع از ورود ایشان شد.
نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: در این دوره یعنی از ۶ تا ۱۲ بهمن، حدود ۵۰ نفر از علمای جامعه روحانیت مبارز نیز تحصنهایی برگزار و اعلامیههایی با اسم خود صادر کردند که یکی از آنها عزل دولت بختیار بود و خواندن آنها در تحصن به جد کار خطرناکی محسوب میشد. این تحصنها در روز عاشورا و در دانشگاه تهران برگزار شد و شخصیتهای مهمی چون شهید مطهری و آیتالله بهشتی و آیت الله مهدوی کنی نیز در آن شرکت داشتند.
وی ادامه داد: در طول شش روز، جمعیت زیادی از اصفهان به تهران آمدند و جمعیتی بینظیر در پایتخت تجمع کردند. مردم از سرتاسر ایران به تهران آمدند تا خواستار بازگشت امام خمینی (ره) شوند. در این مدت برخی از کشاورزان در مناطق مختلف مانند بروجرد گندم و آرد خود را برای تأمین نیازهای جمعیت حاضر به تهران میآوردند. بسیاری از خانوادهها نیز به مهماننوازی از این جمعیت بزرگ پرداختند و مساجد و حسینیهها محل اسکان مردم شدند.
حجتالاسلام اژهای گفت: در اصفهان، علمای این شهر در مسجدسید تحصن کردند و تا شب ۲۲ بهمن در این مکان باقی ماندند. من نیز در این تحصن حضور داشتم، در حالی که دوستان فرهنگیام به تهران رفته بودند تا ورود امام را نظاره کنند. آیتالله طیب و دیگر علمای اصفهان نیز به جمع روحانیون پیوستند و بیش از ۱۰۰ نفر از روحانیون این شهر در مسجدسید حضور داشتند.
وی تاکید کرد: قرار بود امام خمینی (ره) در ۶ بهمن به ایران بازگردند، اما این تاریخ به تأخیر افتاد و نهایتاً ایشان در ۱۲ بهمن وارد تهران شدند. تحصنها در دانشگاه تهران و دیگر مساجد اصفهان ادامه داشت و علمای روحانی برنامههای مختلفی را برای حمایت از انقلاب برگزار کردند.
سرمایهای مشابه سرمایه مبارزاتی سال ۵۷ در کشور وجود دارد
استاد حوزه علمیه اصفهان افزود: اگر بخواهم اکنون را با آن زمان مقایسه کنم، یکی از نکات مثبت جامعه امروز ما این است که هم جوانان و هم زنان به شکل فعالی در عرصههای اجتماعی و سیاسی حضور دارند. جامعه کنونی به نوعی سرمایهای مشابه با سرمایه مبارزاتی سال ۵۷ را در اختیار دارد. در آن زمان، حکومت نظامی در شهرهایی مانند اصفهان، تبریز، قم، یزد و کرمان برقرار بود و شهدای زیادی در مسیر انقلاب جانفشانی کردند. این شور انقلابی که در آن زمان ایجاد شد، باعث شد تا بسیاری از افراد به عنوان «السابقون السابقون» شناخته شوند.
وی اضافه کرد: در حالی که در آن زمان، مردم به وضوح وظیفه خود را برای پیروزی تشخیص داده بودند و امید به بازگشت امام خمینی (ره) داشتند، اما اطلاعات دقیقی درباره طرحهای ایشان برای اداره کشور وجود نداشت و انقلاب بر مبنای اعتماد شکل گرفت.
وی یادآور شد: خاطراتی که مطالعه کردهام نشان میدهد که برخی از زندانیان سیاسی مانند مجاهدین خلق و حتی آیتالله طالقانی در زندان تهران، ابتدا به این حرکت انقلاب شک داشتند و آن را حرکتی کور میدانستند. آنها اعتقاد داشتند که بدون یک استراتژی مشخص نمیتوان به پیروزی رسید. اما وقتی پیروزی نزدیکتر شد، به تدریج پذیرفتند که علما و رهبران مذهبی میتوانند کشور را به سمت پیروزی هدایت کرده و آن را اداره کنند.
حجتالاسلام اژهای گفت: امام خمینی (ره) در پاریس اعلام کردند که «کسانی که میتوانند رژیم را سرنگون کنند، میتوانند حکومت جدیدی نیز تشکیل دهند». این سخنان بذر امیدی در دل مردم کاشت و تقریباً موضوع تشکیل حکومت پس از ورود ایشان به ایران جدیتر شد. در ۱۲ بهمن ۱۳۵۷، امام خمینی (ره) دولت غیرقانونی بختیار را رد کردند و اعلام کردند که دولت جدیدی تشکیل خواهند داد «من دولت تعیین میکنم! من تو دهن این دولت میزنم! من دولت تعیین میکنم! من به پشتیبانی این ملت دولت تعیین میکنم!».
وی ادامه داد: پس از سقوط شاه، جشن بزرگی در سراسر ایران برپا شد که سابقهای در تاریخ ایران نداشت. این جشنها از ۱۲ بهمن تا ۲۲ بهمن ادامه داشت و مردم با شوق و شعف به استقبال پیروزی رفتند. این رویدادها نشاندهنده عزم ملی برای تغییر وضعیت کشور بود و تأثیر عمیقی بر تاریخ ایران گذاشت.
این مبارز انقلابی یادآور شد: بسیاری از افراد در آن زمان نمیدانستند که جنگ و وضعیت اقتصادی به کدام سمت خواهد رفت. گروههایی وجود داشتند که به تجزیهطلبی در کردستان، گنبد، خوزستان و سیستان و بلوچستان میپرداختند. اما مردم با ایمانی راسخ و اعتماد به رهبری امام خمینی (ره)، به مبارزه ادامه دادند. این یک قطعه از تاریخ بود که همه چیز را با خود به همراه داشت.
مقایسه شرایط امروز جامعه با بهمن ۵۷؛ آینده روشن است
وی در مقایسه زمانه کنونی با آن دوران، تاکید کرد: اگر وضعیت کنونی را با آن زمان مقایسه کنیم، میبینیم که مردم انقلابی امروز امتیازاتی نسبت به نسل گذشته دارند. بازرگان در آن زمان میگفت که نخستوزیر و نماینده امام زمان (عج) است! در حالی که یکی از امتیازات عصر امروز این است که مردم به مسائل اقتصادی و سیاسی آگاه هستند و میدانند که چه کسی را انتخاب کنند که ثمرات آن را نیز لمس کردهاند.
حجتالاسلام اژهای ابراز کرد: در مقایسه با گذشته، در آن زمان مردم موفق به سقوط رژیم شاهنشاهی شدند و امروز جامعه متوجه میشود که رژیم شاه، با وجود ۳۵ تا ۵۰ هزار مستشار آمریکایی در ایران، بدون یک گلوله سرنگون شد. این در حالی است که عراقیها نتوانستند آمریکاییها را از ایران بیرون کنند و کشورهای همسایه مانند عربستان، امارات، بحرین و قطر همچنان میزبان نیروهای آمریکایی هستند.
وی ادامه داد: مردم امروز متوجهاند که رژیم بدون کمترین هزینه نظامی ساقط شده و ارتش با تجهیزات سالم و تجربیات هشت سال جنگ در دست مردم قرار دارد. همچنین، ۴۳ سال است که آمریکا نتوانسته سفارت خود را در ایران تأسیس کند و نفوذش در داخل کشور قطع شده است.