به گزارش خبرگزاری ایمنا، صنعت آلومینیوم به‌عنوان یکی از صنایع مهم و حیاتی در جهان، به‌دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد، همواره مورد توجه قرار داشته است. این فلز سبک و مقاوم، کاربردهای وسیعی در صنایع مختلف از جمله ساختمان‌سازی، خودروسازی و صنایع الکترونیک دارد.
ایران با دارا بودن منابع غنی معدنی و ظرفیت‌های تولیدی بالا، می‌تواند به یکی از قطب‌های تولید آلومینیوم در خاورمیانه تبدیل شود، اما برای تحقق این هدف، نیاز به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، فناوری‌ها و نیروی انسانی متخصص احساس می‌شود.
طبق آخرین آمار، ایران با تولید سالانه حدود ۳۱۰ هزار تن آلومینیوم، هجدهمین تولیدکننده بزرگ این فلز در جهان محسوب می‌شود. شرکت‌های بزرگی همچون ایرالکو (شرکت آلومینیوم ایران)، المهدی هرمزال و مجتمع آلومینیوم جنوب (سالکو) از جمله تولیدکنندگان اصلی این محصول هستند که هر یک سهم قابل توجهی در تأمین نیاز بازار داخلی دارند.
شرکت ایرالکو با ظرفیت تولید ۱۹۰ هزار تن در سال، بزرگ‌ترین تولیدکننده آلومینیوم در ایران است که محصولات متنوعی از جمله شمش‌های خالص و آلیاژهای ریخته‌گری را تولید می‌کند، همچنین شرکت المهدی هرمزال با ظرفیت ۲۳۰ هزار تن و مجتمع آلومینیوم جنوب نیز با ظرفیت مشابه، نقش مهمی در تأمین نیازهای داخلی ایفا می‌کنند.
یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های پیش‌روی صنعت آلومینیوم ایران، وابستگی به واردات مواد اولیه و تجهیزات است. این وابستگی نه‌تنها موجب افزایش هزینه‌ها می‌شود، بلکه ریسک‌هایی را نیز به همراه دارد، برای مثال، نوسانات قیمت جهانی مواد اولیه همچون بوکسیت و آلومینا می‌تواند بر قیمت تمام‌شده محصول تأثیرگذار باشد.
کمبود سرمایه‌گذاری در بخش تحقیق و توسعه نیز یکی دیگر از چالش‌های موجود است. برای ارتقای کیفیت محصولات و افزایش بهره‌وری، نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتر در حوزه فناوری‌های نوین احساس می‌شود.
بومی‌سازی تجهیزات آلومینیوم از راهکارهای مؤثر برای کاهش وابستگی به واردات
بومی‌سازی تجهیزات و فناوری‌های تولید آلومینیوم یکی از راهکارهای مؤثر برای کاهش وابستگی به واردات است. با توجه به توانمندی‌های شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی، امکان تولید تجهیزات مورد نیاز با کیفیت بالا وجود دارد که می‌تواند هزینه‌ها را کاهش دهد و زمینه‌ساز اشتغال‌زایی باشد.
با توجه به کیفیت بالای محصولات ایرانی، بازارهای جهانی نیز برای صادرات آلومینیوم بسیار مناسب هستند. کشورهای همسایه همچون عراق و افغانستان به‌عنوان مقاصد اصلی صادرات این محصول شناخته شده‌اند که می‌توانند منبع درآمد ارزی خوبی برای کشور باشند.
در سال‌های اخیر پروژه‌هایی برای بومی‌سازی تجهیزات پالایشگاهی آغاز شده که نتایج مثبتی نیز داشته است، به‌عنوان مثال، شرکت ایرالکو موفق شده است تعدادی از تجهیزات کلیدی خود را با همکاری شرکت‌های داخلی تولید کند که این امر نه‌تنها موجب کاهش هزینه‌ها شده، بلکه کیفیت محصولات را نیز ارتقا داده است.
توسعه زیرساخت‌های صنعتی نیز یکی دیگر از موفقیت‌ها در صنعت آلومینیوم ایران محسوب می‌شود. احداث کارخانه‌های جدید و افزایش ظرفیت تولید کارخانه‌های موجود نشان‌دهنده عزم جدی مسئولان برای رونق این صنعت است.
به گزارش ایمنا، تولید آلومینیوم در ایران نه‌تنها فرصتی برای تأمین نیازهای داخلی، بلکه زمینه‌ساز اشتغال‌زایی و افزایش درآمد ارزی نیز محسوب می‌شود. با توجه به ظرفیت‌های موجود در کشور و توانمندی نخبگان ایرانی، آینده‌ای روشن برای صنعت آلومینیوم پیش‌بینی می‌شود. حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه می‌تواند زمینه‌ساز تحقق اهداف بلندمدت و بومی‌سازی باشد.