جوان آنلاین: اولین نکته در انتقال هر موضوع، محتوای آن است. هنگام انتقال موضوعی، باید بررسی کنیم که آیا محتوا از نظر استحکام و کیفیت قوی است یا ضعیف؟ آیا مبانی و اصول ما برای انتقال پیام کافی و قانع‌کننده هستند؟ خوشبختانه، مبانی انقلاب اسلامی کاملاً استوار و بی‌نقص هستند. ما به محتوای عقیدتی خود اطمینان داریم. به یاد داریم که در اوایل انقلاب، در صداوسیما، تفکرات مختلفی از جمله کمونیست‌ها و مارکسیست‌ها حضور داشتند و شهید مطهری، شهید بهشتی و دیگر اندیشمندان بدون هیچ ترسی، به شبهات و نکات آنان پاسخ می‌دادند. این امر نشان می‌دهد، ما از چالش‌های فکری و عقیدتی هراسی نداریم، چراکه به استحکام مبانی خود ایمان داریم. تأکید رهبر معظم انقلاب بر ضرورت برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی نیز بر همین مبناست. حکومت‌هایی که ضعف عقیده دارند، از ایجاد چنین کرسی‌هایی اجتناب می‌کنند، اما ما در این زمینه مشکلی نداریم.
فرم و قالب انتقال محتوا
دومین نکته، فرم، قالب و مجرایی است که برای انتقال محتوا انتخاب می‌شود. فرم‌های انتقال محتوا باید با مخاطب و نیاز‌های او هماهنگ باشد. در گذشته، فرم‌هایی مانند برنامه‌های رادیویی یا تلویزیونی که یک نفر مقابل دوربین صحبت می‌کرد، مناسب بودند. اما امروز، نسل جدید در فضایی زندگی می‌کند که محتوایی با هزینه‌های کلان و جذابیت بصری بالا تولید می‌شود. به‌عنوان مثال، بازی رایانه‌ای GTA جدید با هزینه ۳۰۰میلیون‌دلار تولید شده است و علاوه بر جذابیت، پیام‌های پنهان نیز منتقل می‌کند.
نکته مهم این است که برخی اوقات ما می‌خواهیم پیام خود را به ساده‌ترین و مستقیم‌ترین شکل ممکن به مخاطب برسانیم، اما گاهی اوقات باید از قالب‌هایی مانند انیمیشن، کارتون یا بازی‌های رایانه‌ای استفاده کنیم. کودک یا نوجوانی که مشغول بازی یا تماشای انیمیشن است، در حال دریافت مفاهیمی است که سازنده در ذهن خود داشته است. مشکل اصلی ما این است که فرم‌های ما قدیمی و متعلق به دهه‌های گذشته‌اند. ما خود را مطابق نیاز‌ها و خواسته‌های نسل جدید به‌روزرسانی نکرده‌ایم و ادبیات و قالب‌های ما برای آنها جذابیت ندارد. وقتی زبان و فرم ما برای نسل جدید جذاب نباشد، آنها ما را پس می‌زنند و پیام ما را نمی‌پذیرند.
نیاز به طراحی قالب‌های جدید
برای رفع این مشکل، باید اتاق‌های فکر و گروه‌های متخصص تشکیل شود، افرادی که علاوه بر آشنایی با مبانی انقلاب، توانایی طراحی قالب‌های نوین و جذاب را داشته باشند. این قالب‌ها باید با دنیای امروز هماهنگ باشند تا مفاهیم به‌درستی و با جذابیت کافی به نسل جدید منتقل شوند.
زبان نسل جدید
برای ارتباط مؤثر با نسل جدید، باید روش‌های جدید و خاصی به کار برد. محتوا باید جذاب، کوتاه و به‌صورت لقمه‌های کوچک ارائه شود. نسل امروز به پیام‌های غیرمستقیم و خلاقانه بهتر واکنش نشان می‌دهد. بنابراین، اعتمادسازی و برقراری رابطه دوستانه اولین گام در انتقال مفاهیم به این نسل است. ما باید زبان و نیاز‌های نسل جدید را بهتر بشناسیم. اگرچه تلاش‌هایی در این زمینه انجام شده و نوجوانانی داریم که پایبند به آرمان‌های انقلاب هستند، اما در سطح جامعه ضعف‌های جدی وجود دارد. یکی از مشکلات اصلی، فاصله نسلی عمیق است. بزرگ‌تر‌ها باید درک بهتری از دنیای نوجوانان امروز پیدا کنند تا بتوانند ارتباط مؤثری برقرار کنند.
تهدید‌ها و راهکارها.
اما از تهدید‌ها نباید غافل بود. برای شروع، باید اصل وجود تهدید‌ها را بپذیریم. متأسفانه بسیاری از افراد قبول ندارند در جامعه ما برای نوجوانان و کودکان طراحی‌هایی از سوی دشمن صورت می‌گیرد. در جنگ سخت، اگر کسی هدف گلوله قرار می‌گرفت، شهید می‌شد و عاقبت به خیر می‌شد. اما در جنگ نرم، به تعبیر رهبر معظم انقلاب، داستان متفاوت است. وقتی فردی تحت‌تأثیر حملات دشمن در این جنگ قرار می‌گیرد، مانند صحنه‌هایی در کارتون‌ها و فیلم‌های زامبی است، زامبی دیگری را گاز می‌گیرد و او را نیز به زامبی تبدیل می‌کند. در واقع، اینگونه نوجوانان ما که ذاتاً پاک و ماه هستند، تبدیل به نیروی دشمن می‌شوند و هم‌فکر و همراه آنها عمل می‌کنند. در سال ۱۴۰۱، مشاهده کردیم برخی نوجوانان و جوانان پس از باخت تیم ملی ایران به امریکا یا انگلیس، به‌جای ناراحتی، ابراز خوشحالی کردند. این رفتار نشان‌دهنده از دست دادن هویت ملی و ارزش‌های بنیادین است.
فضای خانواده، کانون اصلی تهدید: یکی از محور‌های مهم حملات دشمن، فضای خانواده است. خانواده، به‌عنوان مهم‌ترین کانون تربیتی، در حال تغییر است. دشمن اولویت‌های تربیتی خانواده‌ها را جابه‌جا کرده است. بسیاری از خانواده‌ها دغدغه تربیت سالم فرزندان را ندارند و به‌جای آن، با خرید وسایل الکترونیکی، فرزندشان را سرگرم می‌کنند. این رفتار باعث شده است، فضای مجازی به معلم اصلی کودکان و نوجوانان تبدیل شود. خانواده‌ها باید آموزش ببینند و با تهدید‌ها آشنا شوند تا بتوانند فرزندان خود را در برابر این خطرات حفظ کنند.
نقش مدارس و مربیان: فضای مدارس نیز در تربیت نسل جدید اهمیت زیادی دارد. معلمان، مدیران و مربیان باید تهدید‌ها را بشناسند و به علایق، افکار و سبک زندگی دانش‌آموزان توجه کنند. وظیفه معلمان تنها آموزش مطالب درسی نیست، آنها باید تلاش کنند دانش‌آموزان را به مسیر درست هدایت کنند.
سه‌ضلعی خانواده، مدرسه و مسجد: یکی از تجربه‌های موفق در تربیت نسل جدید، طرح اتصال مدرسه، مسجد و خانواده است. این سه ضلع می‌توانند در کنار هم نقش مؤثری ایفا کنند. برای مثال، دانش‌آموزان با هدایت مربیان به مسجد محله متصل می‌شوند و علاوه بر عبادت، در برنامه‌های فرهنگی، کلاس‌ها و اردو‌ها شرکت می‌کنند.
تأثیر مربیان دلسوز: مربیان دلسوز می‌توانند نقش کلیدی در تربیت نسل جدید ایفا کنند. با جلب اعتماد دانش‌آموزان و برقراری ارتباط صمیمی، آنها می‌توانند سبک زندگی سالم و الگو‌های رفتاری مناسب را به دانش‌آموزان آموزش دهند. همچنین، مربیان می‌توانند با خانواده‌ها جلساتی برگزار کنند و آنها را با تهدید‌های فضای مجازی و راهکار‌های مقابله آشنا کنند. این همکاری میان خانواده، مدرسه و مسجد می‌تواند زمینه‌ساز تربیت سالم نسل جدید باشد.