به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»، در دهه‌های گذشته همواره قطع شدن صدای تماشاچیان با جمله عده بسیار معدودی تماشگرنما نادیده و به فراموشی سپرده می شد، اما سال به سال شرایط به سمتی رفت که بخش زیادی از جامعه که مقید به مسائل اخلاقی و دینی بودند مجبور شدند خود را از رفتن به استادیوم محروم کنند و توفیق شنیدن فحش و کلمات رکیک را به تصادف یا دعوا و... بسپارند!
اما اخیرا استفاده از فحش‌های رکیک در جامعه ایران به‌ویژه در میان نسل‌های جدید، تغییرات قابل توجهی را در بخشی از جامعه به‌وجود آورده است. در حالی که در گذشته این زبان بیشتر در میان مردان و در فضاهای خاصی چون خیابان‌ها و محیط‌های غیررسمی و بسیار کنترل شده دیده می‌شد، امروز این زبان به‌ویژه در فضاهای عمومی و حتی در میان زنان و دختران نیز به مانند سیگار کشیدن به‌طور فزاینده‌ای رایج شده است.
از استادیوم‌های فوتبال تا شبکه‌های اجتماعی، فحش‌های و شوخی‌های رکیک به ابزاری برای ابراز احساسات، اعتراضات و حتی بیان هویت‌های فرهنگی و اجتماعی و در سال های اخیر راهی برای درآمد‌زایی تبدیل شده‌اند. تحلیل علل و عوامل این پدیده با استفاده از برخی نظریات جامعه شناسی و انسان شناسی، شاید بتواند برای ریشه یابی دقیق و شاید چاره برای این مسئله به ما کمک کند.
هویت زیر‌فرهنگی و متمایزسازی از فرهنگ مسلط
در بسیاری از جوامع، فحش به‌عنوان بخشی از هویت زیر‌فرهنگی گروه‌های حاشیه‌ای عمل می‌کند. جوانانی که خود را خارج از جریان اصلی جامعه می‌بینند، با استفاده از زبان خاص، از جمله فحش‌های رکیک، خود را از فرهنگ غالب متمایز می‌کنند. این نوع زبان، راهی برای اعلام تفاوت و ایجاد حس همبستگی میان اعضای گروه است.
مرحله گذار و عبور از هنجارهای روزمره
ویکتور ترنر، مردم‌شناس برجسته، مفهوم «مرحله گذار» را مطرح می‌کند که اشاره به دوره‌های گذار در زندگی اجتماعی دارد. در این دوره‌ها، افراد از هنجارهای تثبیت‌شده عبور می‌کنند و به دنبال تجربه‌های جدید هستند. استفاده از فحش در میان جوانان، به‌ویژه در دوران نوجوانی و اوایل بزرگسالی، می‌تواند نشانه‌ای از این گذار باشد؛ تلاشی برای عبور از مرزهای سنتی و کشف هویت فردی جدید است.
یادگیری و تقلید: انتقال زبان از همسالان و خانواده
زبان و شیوه بیان، همانند بسیاری از رفتارهای اجتماعی، از طریق یادگیری و تقلید شکل می‌گیرد. نوجوانان و جوانان، فحش را از دوستان، همکلاسی‌ها، هم‌دانشگاهی‌ها، هم‌باشگاهی‌ها و حتی خانواده خود می‌آموزند. این یادگیری گاهی آگاهانه و گاهی ناخودآگاه است و به مرور، فحش به بخشی از زبان روزمره تبدیل می‌شود.
تأثیر شبکه‌های اجتماعی و جهانی شدن
با ظهور شبکه‌های اجتماعی، مرزهای فرهنگی بیش از پیش کمرنگ شده‌اند. کاربران در اینستاگرام، تیک‌تاک و توییتر، روزانه با کلیپ‌ها و محتوایی مواجه می‌شوند که هنجارهای فرهنگی، دینی و اجتماعی را به چالش می‌کشد. جهانی شدن و تکثر فرهنگی باعث شده است که واژگان و سبک‌های گفتاری از یک فرهنگ به فرهنگ دیگر منتقل شوند و هنجارهای زبانی تغییر کنند.
در عصر اینستاگرام و توئیتر، فیلم‌های هالیوودی، موسیقی رپ، و ...، مرزهای زبانی را درنوردیده‌اند.
برخی افراد و حتی خانواده ها با تولیدات رسانه‌ای رقیب شرکت‌ها در تولید محتوای مبتذل برای جذب جوانان شده‌اند.