ورزش به عنوان یکی از ارکان اصلی زندگی سالم، همواره در کانون توجه متخصصان و کارشناسان حوزه سلامت قرار داشته است. با تغییرات سریع در سبک زندگی و افزایش مشغله‌های روزمره، اهمیت فعالیت بدنی و تأثیرات مثبت آن بر سلامت جسمی و روانی افراد بیش از پیش نمایان شده است. در دنیای امروز که بسیاری از افراد به دلیل مشغله‌های کاری و زندگی شهری، زمان کمتری برای فعالیت بدنی دارند، ضرورت توجه به ورزش و فعالیت‌های فیزیکی به شدت احساس می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد که ورزش منظم می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی، دیابت نوع ۲ و فشار خون بالا کمک کند. همچنین فعالیت بدنی به بهبود سلامت روان، کاهش استرس و اضطراب و همچنین افزایش کیفیت خواب کمک می‌کند. در واقع، ورزش نه تنها به عنوان یک ابزار برای حفظ سلامت جسمی، بلکه به عنوان یک روش مؤثر برای بهبود کیفیت زندگی و افزایش رضایت از زندگی شناخته می‌شود.

تاثیرات مثبت ورزش بر سلامت جسمی و روانی

سید زهرا بیات، کارشناس ارشد تربیت بدنی در گفت‌گو با خبرنگار روزنامه قدس درباره تاثیرات مثبت ورزش بر سلامت جسمی و روانی گفت: در هر سنی که باشید، فعالیت بدنی می تواند به شما کمک کند تا زندگی سالم تر و شادتری داشته باشید و همچنین ورزش می تواند خطر ابتلا به بیماری های مهم مانند بیماری قلبی، سکته مغزی و دیابت نوع ۲ را کاهش دهد. اگر می خواهید زندگی سالم و رضایت بخشی تا دوران پیری داشته باشید، داشتن فعالیت بدنی لازم و ضروری است. برای اینکه یک فعالیتی برای سلامتی شما مفید باشد، باید به اندازه کافی سریع حرکت کنید تا ضربان قلب خود را افزایش دهید، سریع‌تر نفس بکشید و احساس گرما کنید.

وی ادامه داد: اگر نیاز به کاهش استرس بعد از یک روز پر استرس دارید نیز یک جلسه باشگاه یا پیاده روی سریع می تواند کمک کننده باشد. همچنین با ورزش منظم نسبت به ظاهر و خودتان احساس بهتری داشته باشید، که می تواند اعتماد به نفس شما را افزایش دهد و عزت نفس شما را بهبود بخشد. ورزش باعث خواب بهتر می شود. فعالیت بدنی منظم می‌تواند به شما کمک کند سریع‌تر بخوابید و خواب عمیق‌تری داشته باشید.

این کارشناس تربیت بدنی اشاره داشت که برای یک فعالیت سالم باید به اندازه کافی سریع حرکت کنید تا ضربان قلب خود را افزایش دهید و بیان کرد: سعی کنید در هنگام ورزش سریع‌تر نفس بکشید و احساس گرما کنید. با ورزش منظم، نسبت به ظاهر و خودتان احساس بهتری خواهید داشت و این می‌تواند اعتماد به نفس شما را افزایش دهد و عزت نفس شما را بهبود بخشد.

شروع ورزش برای مبتدیان

بیات در پاسخ به این سؤال که برای کسی که تازه می‌خواهد ورزش را شروع کند، چه ورزشی بهتر است، گفت: برای مبتدیان، شروع با تمرینات ساده و کم‌فشار ضروری است تا بدن به تدریج به فعالیت فیزیکی عادت کند و از آسیب‌های احتمالی جلوگیری شود. تمرینات هوازی مانند پیاده‌روی سریع و دویدن آهسته گزینه‌های مناسبی برای شروع هستند و در کنار آن، یک مربی با تجربه باید همراه شما باشد.

وی افزود: مهم است که مبتدیان به تدریج شدت و مدت زمان تمرینات خود را افزایش دهند. این کار به آن‌ها کمک می‌کند تا از آسیب‌دیدگی‌ها جلوگیری کنند و به مرور زمان به سطح بالاتری از آمادگی جسمانی دست یابند. همچنین، انتخاب ورزشی که به آن علاقه‌مند هستند، می‌تواند انگیزه آن‌ها را برای ادامه فعالیت بدنی افزایش دهد.

این کارشناس تربیت بدنی در ادامه به چگونگی اضافه کردن روتین ورزشی اشاره داشت و عنوان کرد: هفته خود را از قبل برنامه‌ریزی کنید و بعد از کار مستقیما به سراغ تمرین بروید. وسایل ضروری و تغذیه باشگاه خود را از شب قبل آماده کنید. مکان‌هایی را برای ورزش انتخاب کنید که به محل کار یا محل زندگی شما نزدیک باشد. در تله خانه گیر نکنید و مستقیما از محل کار به تمرین بروید تا از خطر بیرون نرفتن پس از بازگشت به خانه جلوگیری کنید.

بیات همچنین درباره اهمیت ایجاد عادات مثبت در زندگی روزمره توضیح داد: سعی کنید ورزش را به عنوان یک بخش جدایی‌ناپذیر از زندگی خود در نظر بگیرید. حتی می‌توانید با دوستان یا خانواده خود ورزش کنید تا این فعالیت اجتماعی نیز باشد و انگیزه بیشتری برای ادامه آن داشته باشید.

رژیم غذایی مناسب برای ورزشکاران

بیات در پاسخ به این سؤال که آیا رژیم غذایی خاص و ثابتی برای ورزشکاران وجود دارد یا خیر گفت: ورزشکاران باید یک رژیم غذایی متعادل متشکل از حدود ۶۰ درصد کربوهیدرات، ۲۰ درصد پروتئین و ۲۰ درصد چربی داشته باشند، اگرچه این می‌تواند بسته به نوع ورزش و موقعیت‌ها متفاوت باشد. مصرف مواد غذایی سالم و مغذی به ورزشکاران کمک می‌کند تا انرژی لازم برای تمرینات خود را تأمین کنند و به بهبود عملکرد ورزشی خود بپردازند. نوشیدن آب کافی قبل، حین و بعد از ورزش بسیار مهم است. کمبود آب می‌تواند به کاهش عملکرد ورزشی و افزایش خطر آسیب‌دیدگی منجر شود.

اهمیت استراحت و ریکاوری

وی همچنین به اهمیت استراحت وریکاوری اشاره کرد و گفت: اگر یک ورزشکار تازه‌کار یا یک ورزشکار باتجربه هستید، باید بدانید که استراحت منظم بسیار مهم است. برای ترمیم عضلات، جلوگیری از خستگی و عملکرد کلی ضروری است. برای اینکه از روزهای استراحت خود نهایت استفاده را ببرید، تمرینات مانند یوگا و یا پیاده‌روی انجام دهید زیرا این فعالیت‌ها به شما کمک می‌کنند تا در عین حال که بدنتان بازیابی می‌شود، فعال نیز بمانید.

بیات در ادامه به چگونگی جلوگیری از آسیب‌دیدگی‌ها هنگام ورزش پرداخت. او معتقد است ورزش برای بدن مفید است و با اقدامات احتیاطی مناسب، اغلب می‌توان از آسیب‌های ورزشی جلوگیری کرد. وی افزود: کیفیت تجهیزات حفاظتی، کفش و لباس مناسب آن رشته می‌تواند به بهبود ایمنی در ورزش کمک کند. اما هنوز هم می‌توانید مستعد آسیب باشید و باید همیشه قبل از شروع هر نوع فعالیت بدنی، عضلات و مفاصل خود را به طور تخصصی گرم کنید. گرم کردن هر رشته ورزشی متناسب با حرکات آن رشته باید انجام گیرد.

تاثیر ورزش بر روحیه و احساسات

این کارشناس تربیت بدنی در پاسخ به این سؤال که ورزش چگونه می‌تواند بر روحیه و احساسات ما تاثیر بگذارد توضیح داد: اغلب افرادی که به طور منظم ورزش می‌کنند، این کار را صرفاً به این دلیل انجام می‌دهند که احساس خوبی در آن‌ها ایجاد می‌کند. ورزش می‌تواند خلق و خوی، تمرکز و هوشیاری شما را تقویت کند و حتی می‌تواند به شما کمک کند که دیدگاه مثبتی نسبت به زندگی داشته باشید.

وی ادامه داد: تجربه‌ای که در این زمینه برای بنده به وجود آمده بود، این بود که هنرجویی به خاطر مسائلی دچار افسردگی شده بود و خانواده‌اش او را به مراکز درمان می‌بردند. به پیشنهاد بنده، ورزش را شروع کردند و این هنرجو در بُعد ورزش و مسابقات قرار گرفت و بعد از گذشت چند ماه، افسردگی ایشان به طور کلی از بین رفت. این نشان می‌دهد که ورزش می‌تواند به عنوان یک درمان مؤثر در کنار درمان‌های پزشکی عمل کند.

نقش تکنولوژی در ورزش

وی در ادامه به تاثیر تکنولوژی و اپلیکیشن‌های ورزشی بر سلامت جامعه اشاره کرد و گفت: با وجود این اپلیکیشن‌ها، افراد می‌توانند در منزل ورزش خود را انجام دهند و همچنین می‌توانند میزان کالری که سوزانده شده را اندازه‌گیری کنند و بسیاری از موارد دیگر. این تکنولوژی‌ها به افراد کمک می‌کنند تا برنامه‌ریزی بهتری برای تمرینات خود داشته باشند و پیشرفت‌های خود را پیگیری کنند.

بیات فراهم‌سازی بسترهای آموزشی و فضاهای مناسب در حوزه شهری را عامل موثری در جذب مردم به ورزش دانست و عنوان کرد: ورزش یکی از اصلی‌ترین ارکان سلامتی هر فرد است و برای جامعه‌ای موفق‌تر و شاداب‌تر، مردم نیاز به ورزش همگانی و اصولی در شرایط مطلوب دارند که مدیریت شهری باید این بستر را فراهم سازد.

این کارشناس ورزشی درباره ورزش‌های جدید مانند یوگا و مدیتیشن گفت: هدف از انجام مدیتیشن آرامش ذهن، کاهش استرس و ارتقای آرامش درونی است. در حالی که هدف یوگا بهبود سلامت جسمانی، انعطاف‌پذیری و رفاه ذهنی از طریق حرکت و آگاهی از نفس است. ورزش یوگا و مدیتیشن بسیار کمک‌کننده برای ورزشکاران است به طوری که می‌توانند برای موفقیت در رشته ورزشی خود از مدیتیشن و تصویرسازی ذهنی استفاده کنند.

ناهید آذرنوش _خبرنگار تحریریه جوان قدس