خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ کتاب «سوقی» یکی از کتاب‌هایی است که به شش خاطره از شش خانواده متفاوت می‌پردازد که هر یک به گونه‌ای سختی‌های خود را در این مسیر بیان می‌کنند.

معنای «سوقی» در اصطلاح به‌معناهای گوناگون مهربانی، رانده شدن و … به کار رفته؛ اما در این کتاب به بیان سرگذشت گروهی پرداخته که روایت‌های گوناگون، اما سرنوشتی مشترک دارند. مردمانی از دیار زاگرس که روزگاری برای کسب لقمه‌ای حلال سختی راه را به تن خریده و به همجواری با کشور همسایه راهی شده‌اند و سال‌ها در کنار مردم آن کشور مسالمت‌آمیز و بی‌هیچ حاشیه‌ای زندگی کرده‌اند، اما دست سرنوشت آنها را به جایی کشاند که باید زندگی خود را ترک می‌کردند و به وطن خود باز می‌گشتند. وجه مشترکی که میان تمامی آنان وجود دارد این است که آنان ابتدا خانه و کاشانه خود را رها کردند، اگر فرزند جوان و مرد جوانی بین آنان بود دستگیر می کردند و ماجرای اصلی از آن جایی شروع شد که بعد از عبور از مرزها با دستان خالی باید زندگی خود را از صفر آغاز می‌کردند. آنان حتی تا سالیان سال هویت مشخصی نداشتند و با برگه سبزی که در دستان خود داشتند به ادامه زندگی می‌پرداختند، حتی این بحران هویت آنقدر طولانی شده بود که عده‌ای از آنان دست به پناهدگی در کشورهای اروپایی زدند.

این اتفاق آن‌قدر عجیب و در عین ناباوری بود که در خاطرات یکی از راویان اشاره می‌شود که وقتی به مرزهای ایران بعد از چند روز پیاده‌روی می‌رسند سربازان ایرانی مستقر در مرزها کاملاً غافلگیر می‌شوند و در همان مدت کم اقدامات و وسایل لازم را برای آنان فراهم می‌سازند. در این کتاب خواننده با آنان همراه می‌شود و با هر یک از راویان داستان پستی و بلندی‌هایی که آنان طی کرده‌اند را می‌پیماید.

سال ۱۳۵۹ چند ماه قبل از شروع جنگ تحمیلی به دستور صدام حسین خانواده‌های ایرانی که از نژاد کردهای فعلی که متعلق به حوزه جغرافیایی استان ایلام است، بی‌رحمانه از کشور عراق اخراج می‌شوند و با مصادره اموال و به گروگان گرفتن جوانان‌شان، آنها را روانه ایران می‌کنند.

در بخشی از این کتاب می‌خوانیم:
«روز و روزگار می‌گذشت، بچه‌ها بزرگ می‌شدند و من پیر می‌شدم. جنگ تمام شد. امید به بازگشت همسرم دو چندان شد. در این مدت از کسانی که به صورت غیررسمی به ایران آمدند، شنیده بودیم که همه جوانانی که آن روزها اجازه خروج شان را از عراق ندادند، در زندان‌های حزب بعث به سر می‌برند. چرا؟ به کدام جرم؟ این سوالی است که روزی تاریخ جواب آن را خواهد داد. با این حال امیدوار بودیم حالا که جنگ تمام شده است آنها را آزاد کنند.»

کتاب «سوقی» که در ۱۱۰ صفحه در انتشارات روایت فتح به چاپ رسیده که این اثر با ارزش ۶۵ هزار تومان در بازار کتاب موجود است. از دیگر آثار نویسنده این کتاب شاهدخت حیدری می‌توان به «فانوس‌های معابر» و «پیاده تا آسمان» نیز اشاره کرد.