قدس؛ اما حداقل یک نفر با من و شما موافق نیست و او هم کسی نیست جز بنیامین نتانیاهو که صهیونیستها او را بیبی صدا میزنند. ماجرا این است که برای نتانیاهو جنگ تازه آغاز شده است! رهبر کنونی حزب لیکود که با بیش از ۱۷سال، طولانیترین دوره تصدی را در میان نخستوزیران رژیم صهیونیستی داشته و نخستین نخستوزیر اسرائیل است که در اراضی اشغالی به دنیا آمده است، حالا ماراتن سختی را برای بازیابی اعتبار از دسترفتهاش آغاز کرده است. دستکم هفت عامل سبب شده نتانیاهو تقریباً یک مهره سوخته بهحساب آید و در موقعیتی قرار بگیرد که هیچ شخصیت سیاسی حاضر نیست جای او را بگیرد.
عصبانیت صهیونیستها از نتانیاهو
در عملیات طوفانالاقصی که در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ توسط مقاومت فلسطین انجام شد، دستکم هزارو۲۰۰ صهیونیست اشغالگر در دم کشته و ۲۴۰ گروگان به اسارت گرفته شدند. هاآرتص در گزارشی در این زمینه گفته است سازمانهای اطلاعاتی اسرائیل نشانههای اولیهای از آمادهسازی مقدمات عملیات توسط حماس دریافت کرده بودند اما نتوانستند بهطور مؤثر عمل کنند. این رسانه بهنقل از یکی از مقامات اطلاعاتی گزارش کرده است: «ما مقیاس و زمان اقدامات حماس را دستکم گرفتیم».
در همین زمینه یک نظرسنجی که توسط مؤسسه دموکراسی اسرائیل انجام شده نشان میدهد ۷۱درصد از اسرائیلیها، نتانیاهو را مقصر این ناکامیها میدانند، در حالی که تنها ۱۵درصد به رهبری او ابراز اطمینان کردهاند. این ناتوانی نتانیاهو به جمع تظاهراتکنندگان در تلآویو هم کشیده شده و آنها معتقدند «غفلت نتانیاهو به قیمت جان شهروندان اسرائیل تمام شده است. به همین دلیل او باید استعفا کند».
نارضایتی از آتشبس
اما حالا که آتشبس شده هم خیلیها در اراضی اشغالی به این دلیل از بیبی ناراضی هستند. اعضای ائتلاف راست افراطی مخالفت شدید خود را با این مبادله ابراز کردهاند. به گزارش اورشلیم پست، ایتامار بنگویر، وزیر مستعفی امنیت ملی گفت: «مذاکره با تروریستها [منظورش مقاومت فلسطین است] نشانه ضعف ما و شجاعت دشمنان ماست».
در همین شرایط و در حالی که بسیاری از خانوادههای صهیونیست آزادی اعضای خود توسط حماس را جشن گرفتند، برخی که گروگانهایشان در بمبارانهای نتانیاهو مردهاند یا هنوز در اختیار حماس هستند ناراضیاند که چرا خواستههای آنها در اولویت نیست. آنها توافق اجباری نتانیاهو را نشانهای از شکست میدانند. پدر یکی از گروگانهای آزاد شده به سیانان گفت: «آرام شدیم، اما به چه قیمتی؟ این معامله ما را آسیبپذیرتر میکند».
بیثباتی سیاسی در داخل دولت
آتشبس اگرچه به تبادل اسرا انجامید اما همچنین تنها تهدید خارجی که میتوانست صهیونیستها را متحد نگه دارد را هم حذف کرد. ائتلاف نتانیاهو، متشکل از ۶۴ کرسی کنست، بهطور عجیبی شکننده است. تایمز آو اسرائیل در خبری تأکید کرده پس از جدایی بنگویر از نتانیاهو، دیگر اعضای راست افراطی ازجمله بزالل اسموتریچ هم تهدید کردهاند که به دلیل اختلافنظر در مورد توافق آتشبس از ائتلاف با نتانیاهو عقبنشینی خواهند کرد. به گزارش المانیتور، او که اکنون وزیر دارایی رژیم اشغالگر است آشکارا از نتانیاهو انتقاد کرده و گفته است: «بلاتکلیفی نخستوزیر، ما را به خطر میاندازد. این ائتلاف نمیتواند تحت چنین رهبری دوام بیاورد».نظرسنجیها هم چندان به نفع نتانیاهو و حزب سیاسی او نیست. نظرسنجی که توسط کانال ۱۲ رژیم صهیونیستی انجام شده نشان میدهد اگر انتخابات همین امروز برگزار شود، تعداد صندلیهای حزب نتانیاهو یعنی لیکود در مقایسه با ۳۲ کرسی فعلی به ۲۲کرسی کاهش مییابد. این بدترین عملکرد حزب لیکود در چند دهه اخیر است.
چالشهای نظامی و راهبردی
با وجود پرتاب دستکم ۱۶۰هزار تن بمب توسط نیروهای اسرائیلی به غزه، حماس تواناییهای نظامی قابل توجهی ازجمله رهبری و شبکههای تونلهای زیرزمینی خود را حفظ کرده است. تحلیلگران نظامی در یدیعوت آحارونوت تأکید میکنند حماس زخمی شده اما شکستناپذیر است و حالا دیگر همه منطقه او را به عنوان تنها پیروز نبرد میبینند.اهداف اعلام شده از جنگ توسط نتانیاهو، از بین بردن زیرساختهای نظامی حماس و عزل این گروه از اداره غزه بود. با این حال، توافق آتشبس و تبادل اسرا نشان میدهد حماس اهرم کافی برای تعیین شرایط را در اختیار دارد. در همین زمینه المانیتور به نقل از یک منبع در ارتش اسرائیل گفت: «ما توانایی آنها برای تجدید قوا در حین مذاکره را دستکم گرفتیم».
اما شاید مهمترین عامل نظامی که منجر به از دست رفتن اعتبار نتانیاهو شده، از دست رفتن قدرت بازدارندگی اسرائیل است. منتقدان بیبی استدلال میکنند شکست اسرائیل در سرکوب تواناییهای عملیاتی حماس، قدرت بازدارندگی این رژیم را تضعیف کرده است. همزمان با همه این رسواییها، عملیات نتانیاهو در غزه مقدمه گشایش جبهههای جدید از یمن، عراق و ایران را هم علیه اسرائیل ایجاد کرد.
افزایش نارضایتی عمومی
نارضایتی از رهبری نتانیاهو در بدنه اجتماعی صهیونیستها هم به نقطه جوش رسیده است. حالا خیابانهای تلآویو شاهد تجمعات چندصدهزار نفری است و بزرگترین تظاهراتهای تاریخ این رژیم را شاهد هستیم. همه آنها فقط یک شعار میدهند «بیبی، استعفا کن!» به گزارش هاآرتص، معترضان میگویند: «ما اعتماد خود را به مردی که به ما وعده امنیت داد اما هرج و مرج را به ارمغان آورد، از دست دادهایم».
نظرسنجیهای انجام شده توسط کانال ۱۳ اخبار اسرائیل هم نشان میدهد ۶۲درصد از اسرائیلیها طرفدار انتخابات زودهنگام هستند که نشاندهنده نارضایتی گسترده از وضعیت فعلی است. یکی از شهروندان صهیونیست که فرزندش در عملیاتهای مقاومت به هلاکت رسیده به این کانال گفته است: «ما با او تمام شدهایم». گروههای مردمی جدید مانند «ائتلاف خانوادهها برای پاسخگویی» هم هر هفته تظاهراتی را سازماندهی کرده و با انتشار نامههای سرگشاده، خواستار کنارهگیری نتانیاهو شدهاند.
فشار بینالمللی و دیپلماتیک
حملات وحشیانه اسرائیل در غزه خیلی زود به موضوع اول تجمعات در همه کشورهای جهان تبدیل شد. کمپینهای دانشجویی حتی در خود آمریکا تا آنجا رونق گرفت که نظام آموزشی ایالات متحده ناگزیر شد ورود کرده و اساتیدی را که از دانشجویان معترض حمایت میکنند بازداشت یا اخراج کند. کمپینهای تحریم اقتصادی اسرائیل بار دیگر به ترند اول در همه محافل تبدیل شده و روزی نیست که فعالان رسانهای در شبکههای مجازی، ویدئویی از اعتراضات در رستورانهای مک دونالد یا فروشگاههای کوکاکولا و پپسی منتشر نکنند. هنرمندان مختلف در سراسر دنیا نهضتی از تولیدات هنری را به راه انداختند و حتی ورزشکاران هم به پویشهای حمایت از غزه پیوستهاند و در همه این تجمعات، پویشها و اعتراضات متهم ردیف اول، شخص نتانیاهو است.
شورای حقوق بشر سازمان ملل در دسامبر ۲۰۲۳ قطعنامهای را تصویب کرد که اسرائیل را به جنایت جنگی احتمالی در غزه متهم کرده و نظارت جهانی را بر عملکرد این رژیم افزایش داده است. دیوان عالی لاهه هم پس از کشوقوسهای فراوان در پاسخ به شکایت آفریقای جنوبی از عملیات وحشیانه نتانیاهو در غزه، حکم جهانی بازداشت نتانیاهو را صادر کرده و حالا خیلی از کشورها اعلام کردهاند ملزم به اجرای این حکم هستند.
مصر و اردن، متحدان سنتی میانهرو اسرائیل هم بهطور علنی از نحوه مدیریت نتانیاهو در جنگ غزه انتقاد کرده و ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن، آن را «تجاوز به کرامت فلسطین» خوانده است.
پیامدهای اقتصادی
به گزارش رویترز، وزارت دارایی اسرائیل گزارش داده جنگ تاکنون افزون بر ۱۵۰میلیارد دلار برای اقتصاد این رژیم هزینه داشته است. اداره مرکزی آمار اسرائیل هم به کاهش ۲۱درصدی تولید ناخالص داخلی این رژیم در سه ماهه چهارم ۲۰۲۳ اشاره کرده و گفته بخشهای کلیدی مانند گردشگری شاهد کاهش ۶۰درصدی درآمد بودند و کشاورزی بهویژه آسیب زیادی دیدهاست. تعطیلی بندر ایلات در جنوب و کاهش مبادلات از بندرهای غربی اسرائیل هم مزید بر علت شدهاست.
به گزارش فایننشیال تایمز، تورم اسرائیل هم تا پایان سال ۲۰۲۴ به ۳.۲درصد افزایش یافته است. برای مهار این نرخ، بانک اسرائیل نرخ بهره را در ۴.۵درصد نگه داشته اما کسبوکارها از این اقدام به عنوان سرکوبکننده بهبود اقتصادی انتقاد کردند.شهروندان صهیونیست هم نسبت به فشار اقتصادی ابراز ناامیدی کردهاند. به گزارش اورشلیم پست، حالا صهیونیستها به این نتیجه رسیدهاند هزینه جنگی را پرداختهاند که آن را نمیخواستهاند.
جنگ نتانیاهو تازه آغاز شده است
شاید شما هم جزو آن دسته از افرادی باشید که معتقدید با آتشبس در غزه و تبادل اسرای دو طرف، جنگ خاتمه پیدا کرده است؛ راستش را بخواهید خیلی از صهیونیستهای ساکن در اراضی اشغالی هم همین نظر را دارند.
صاحبخبر -
∎