جوان آنلاین: پافشاری ترامپ بر مالکیت گرینلند، کار را به جدل لفظی میان وی و نخستوزیر دانمارک کشید. نه تنها مته فردریکسن بر استقلال این جزیره تأکید داشت بلکه نتیجه یک نظرسنجی از مخالفت ۹۰ درصدی دانمارکیها با پیوستن گرینلند به امریکا حکایت دارد. همچنین، این تنش میان طرفین، زمینه را برای حضور نظامی اروپا در گرینلند هموار کرد.
بخشی از جنجالآفرینیهای دونالد ترامپ پس از پیروزی وی در انتخابات ریاستجمهوری، به اظهارات او درباره تملک اقتصادی یا نظامی گرینلند و حتی الحاق خاک این جزیره که امروزه در قلمرو خودمختار دانمارک است، مربوط میشد. ترامپ ساعاتی پس از ادای سوگند به عنوان رئیسجمهور و از تریبونی در کاخ سفید، هدف خود را برای تسلط بر گرینلند تکرار کرد و گفت: «مطمئن هستم که دانمارک نیز در این مسئله همراه خواهد شد.» این اظهارات در شرایطی ابراز شد که بنابر آنچه مقامات اروپایی به نشریه فایننشالتایمز گفتهاند، هفته گذشته قبل از مراسم تحلیف، دونالد ترامپ و مته فردریکسن، نخستوزیر دانمارک، ۴۵دقیقه درباره مالکیت گرینلند مکالمه داشتند که در جریان آن، ترامپ ضمن تأکید بر اهمیت راهبردی گرینلند در رقابت با چین و روسیه، کپنهاگ را به اعمال تعرفه تهدید کرد. ترامپ طی مشاجره با فردریکسن با دست گذاشتن روی اینکه امنیت گرینلند برای امریکا اهمیت دارد و متعهد به همکاری مشترک برای تضمین منافع دو کشور است، خواسته خود را تکرار کرد. در مقابل، نخستوزیر دانمارک نیز با اعلام اینکه این جزیره فروشی نیست، بر تصمیمگیری گرینلند درباره استقلال خود تأکید کرد. به این ترتیب، گفتوگوی طرفین به مشاجره لفظی منجر شد. نخستوزیر دانمارک با اشاره به اینکه شرکتهای دانمارکی به رشد و اشتغال در امریکا کمک میکنند و اتحادیه اروپا و امریکا منافع مشترکی در تقویت تجارت دارند، پیشنهاد کرد که دانمارک مسئولیت بیشتری در قبال امنیت در قطب شمال بر عهده بگیرد. یک نظرسنجی عمومی که اندیشکده «اپینیون» آن را برگزار کرد، نشان میدهد که بخش قابلتوجهی از دانمارکیها مخالف الحاق «گرینلند» به امریکا هستند. بر اساس این نظرسنجی که از ۱۵ تا ۲۲ ژانویه برگزار شد، ۹۰درصد از شرکتکنندگان مخالفت خود را با واگذاری این جزیره از سوی کشورشان به امریکا ابراز کردند. تنها ۳درصد از شرکتکنندگان موافق این الحاق بودند و ۷درصد پاسخگویی را سخت دانسته یا اینکه تمایلی برای بیان نظر خود در مورد این موضوع نداشتند.
فردریکسن تسلیم نمیشود
برایان هیوز، سخنگوی شورای امنیت ملی امریکا در بیانیهای به گفتوگوی رئیسجمهور کشورش با دانمارک به عنوان یکی از اعضای ناتو اشاره کرد: «دونالد ترامپ به صراحت اعلام کرده که امنیت و ایمنی گرینلند برای امریکا مهم است زیرا چین و روسیه سرمایهگذاریهای قابلتوجهی در سراسر منطقه قطب شمال انجام میدهند. رئیسجمهور امریکا متعهد است نه تنها از منافع امریکا در قطب شمال محافظت کند، بلکه با گرینلند برای تضمین رفاه متقابل برای هر دو کشور همکاری کند.» یک کارشناس امریکایی حوزه سیاست خارجی که با فردریکسن دیدار داشته از فردریکسن با عنوان، یک سیاستمدار جدی و امنیتمحور یاد میکند که قبلاً از دولت جو بایدن به خاطر ارسال کُند تسلیحات به اوکراین انتقاد کرده و او را میتوان «جان بولتون اروپا» (مشاور امنیت ملی اسبق جنگطلب ایالات متحده) دانست، ضمن اینکه نخستوزیر دانمارک، احتمالاً به دلیل اظهارات تحریکآمیز ترامپ، رویکرد محکمی اتخاذ کرده است. او اظهار کرد: «به نظر نمیرسد فردریکسن از آن دست کسانی باشد که تسلیم شود. نه اینکه غیرمنطقی باشد، اما زیر بار توهین نمیرود.» هرچند که هنوز هیچ یک از رهبران امریکا و دانمارک اظهارنظر مستقیمی درباره این گفتوگو نداشتهاند، اما یک مقام مطلع گفت: «این هولناک بود. ترامپ بسیار سرسخت بود. حرفهای او یک سرخوردگی است که سخت میشد آن را جدی گرفت، اما فکر میکنم جدی و بسیار خطرناک بودند.» یک مقام دیگر نیز تصریح کرد: «تمایل ترامپ کاملاً واضح است. آنها این جزیره را میخواهند، دانمارکیها حالا در وضعیت بحرانی قرار دارند.»
امریکا به تغییرناپذیری مرزها احترام بگذارد
به دنبال این تحولات، «رابرت بریگر» رئیس کمیته نظامی اتحادیه اروپا، استقرار نیروهای نظامی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا را در این جزیره منطقی دانست. وی در گفتوگو با روزنامه آلمانی «ولتام زونتاگ» گفت: «از نظر من، کاملاً منطقی است که نهتنها نیروهای امریکایی در گرینلند مستقر شوند، همانطور که تا به امروز چنین بوده است، بلکه استقرار سربازان اتحادیه اروپا در این جزیره در آینده نیز منطقی است.» این ژنرال اتریشی چنین اقدامی را نیازمند یک تصمیم سیاسی دانست و اظهار امیدواری کرد که امریکا به عنوان یکی از اعضای سازمان ملل به تغییرناپذیری مرزها که در منشور ملل متحد بر آن تأکید شده، احترام بگذارد. کمیته نظامی اتحادیه اروپا بالاترین اداره نظامی شورای اروپا است، اما به عنوان یک نهاد مشورتی عمل میکند زیرا اتحادیه ارتش اختصاصی ندارد و در عوض سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) به رهبری ایالات متحده است که ائتلاف نظامی اصلی اتحادیه اروپا به شمار میرود. بریگر در بخشی دیگر از اظهاراتش با اشاره به مواد خام و موقعیت راهبردی گرینلند خاطرنشان کرد: «اگرچه این جزیره به عنوان یک قلمرو خارج از مرزهای دانمارک بخشی از اتحادیه اروپا نیست، اما اروپاییها و همچنین امریکا در آن منافعی دارند.» وی افزود: «با این حال، با افزایش ذوب یخها در نتیجه تغییرات آبوهوایی، امکان افزایش تنش با روسیه و احتمالاً چین نیز وجود دارد.» همزمان با اظهارات ترامپ، موته اگده، نخستوزیر گرینلند که تلاش برای استقلال این جزیره در شمال اقیانوس آرام را افزایش داده، بارها اعلام کرده است که گرینلند فروشی نیست و این مردم هستند که در مورد آینده سرزمین خود تصمیمگیری میکنند.