به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، هجدهمین دوره کارگاه داستان‌نویسی از سوی خانه کتاب و ادبیات ایران با عنوان دوره «آل جلال» در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز برگزار شد. قاسمعلی فراست، نویسنده، مدیر فرهنگی و داور جشنواره‌های متعدد و یکی از استادان حاضر در هجدهمین دوره از کارگاه آل جلال به خبرنگار ایبنا گفت: خوشحالم که در این دوره از کارگاه آل جلال حضور دارم. حضور سید عباس صالحی در وزارت ارشاد به عنوان وزیر مرا بر سر شوق آورد و دیگر اینکه هر کجا صحبت از ادبیات باشد، من حالم خوب می‌شود و در آن محفل حضور پیدا می‌کنم.

وی با بیان اینکه حضور در این دوره‌ها را با عشق می‌پذیرم، افزود: از حضورم در این کلاس‌ها راضی هستم حتی اگر حضور من در چنین جمع‌هایی این نتیجه را به دنبال داشته باشد که یک نفر را به کلاس علاقه‌مند کند. برای بهتر شدن دوره‌های اقلیم قلم باید در گزینش نوقلمان بیشتر دقت کنیم و سعی کنیم که در آموزش‌های اولیه کسانی را قرار بدهیم که تئوری داستان را خوب بشناسند.

فراست بیان کرد: ادب‌جو اگر دغدغه داستان داشته باشد، دیگر استاد را گم نمی‌کند و پیوند برقرار می‌کند و فرآیند یادگیری ادامه می‌یابد. داستان کشش و جاذبه دارد و اگر کسی به سراغ آن برود، دیگر مطالعه و کتاب را رها نمی‌کند. آن چیستی و چرایی که داستان مطرح می‌کند، خواننده را به داستان معتاد می‌کند و خوشا به حال نویسنده‌ای که از نوشتن برای بچه‌ها آغاز کند.

وی در ادامه گفت: همچنین اگر آموزش از کودکی آغاز شود، در بزرگسالی ثمره بهتری خواهد داشت. اگر از کودکی فرد با کتاب عجین شود دیگر امکان ندارد که آن را زمین بگذارد. داستان به دلیل کشش و شعر به دلیل ریتمی که دارد برای بچه‌ها جاذبه ایجاد می‌کند.

دوره آل جلال فرآیندی برای تربیت نویسنده خوب است

محمد اسماعیل حاجی علیان، نویسنده و مدرس دانشگاه و یکی دیگر از استادان حاضر در هجدهمین دوره از کارگاه آل جلال گفت: در دوره‌های آموزش داستان‌نویسی اقلیم قلم در سپیدان و اردبیل در خدمت دوستان بودم و اکنون نیز در این مرحله که برگزیده‌های این دو مرحله حضور دارند، باز هم در خدمت دوستان هستم تا داستان اقلیم‌محور را آموزش بدهم.

وی افزود: نکاتی در این دوره مطرح شد و ادب‌جویان شناخت بهتر خویش نسبت به اقلیم را نوشتند و در یک مرحله انتخاب شدند و نفرات برگزیده باز هم آموزش می‌بینند و از بین ۶۰ نفر حاضر در این دوره از کارگاه آل جلال ۱۵ نفر انتخاب می‌شوند و با آموزش‌های مضاعف، نکات بیشتری را می‌آموزند و داستان جدید می‌نویسند و بعد از انجام این فرآیند، ۱۵ منتخب می‌توانند طرح رمان یا مجموعه داستانی ارائه کنند، این مرحله همراه با استاد راهنما خواهد بود و برای پیشبرد کار از راهنمایی یک استاد برخوردار خواهند شد.

حاجی علیان با اشاره به فرآیند کلاس‌های اقلیم قلم بیان کرد: این فرآیند آموزش و یادگیری، فرآیند خوبی است و این نوید را می‌دهد که تاثیر خوبی بر جا بگذارد. اکنون در بسیاری از مناطق؛ مدرس، نویسنده یا منتقد خوب حضور ندارد، برخی از استادان فن به شهرهای بزرگتر مهاجرت کرده‌اند. این اتفاق خوبی است که مدرسان به این شهرها می‌روند و برای علاقه‌مندان در آن شهر امکان استفاده از استادان فن مهیا و رفع محرومیت می‌شود.

وی گفت: اصولاً داستان کوتاه در طی سال‌های اخیر کاهش یافته است. بحث کیفیت را مطرح نمی‌کنم، چون این فرصت را نداشتم که همه تولیدات امسال را بخوانم اما همین کمیت هم یک زنگ خطر است که خوشبختانه خانه کتاب و ادبیات ایران تمهیداتی اندیشیده است تا بتواند نقص‌ها را از طریق درست جبران کند. دوره آل‌جلال فرآیندی است که حمایت می‌کند تا نویسنده‌های خوب تربیت شوند.

حاجی علیان افزود: به طور مشخص کتاب راهنمایی برای ادبیات اقلیم محور نداریم، اما در مورد داستان‌های اقلیم محور دو قله در ادبیات داریم. داستان‌های غلامحسین ساعدی، محمود دولت‌آبادی و یوسف علیخانی در یک قله و ادبیات کهن در قله دیگر قرار دارد. هوشنگ گلشیری و ابوتراب خسروی نیز اقلیم‌های خاص خود را دارند، اما کتاب کامل و جامعی که در رابطه با ادبیات اقلیم کار شده باشد، من ندیده‌ام.

وی بیان کرد: سبک‌های ادبی و مکتب‌های ادبی ایران را داریم، به عنوان مثال قهرمان شیری کتاب خوبی در این زمینه دارد که مکتب‌های ادبی را مشخص می‌کند. همه داستان‌ها در یک مکان و فرهنگ و زمانه‌ای اتفاق می‌افتند ولی زمانی در رده ادبیات اقلیم قرار می‌گیرند که چالش اصلی شخصیت و داستان، سه محور مکان، زمانه و فرهنگ باشد و من خیلی خوشحالم که ادبیات اقلیم دارد، جای خود را در بین گونه‌های دیگر ادبی باز می‌کند.

شرکت در کارگاه آل جلال و دوره‌های اقلیم قلم را برای نوقلمان بسیار تاثیرگذار می‌دانم

همچنین محمدرضا گودرزی، مسئول داستان کانون ادبیات ایران که ده اثر چاپ شده دارد و به عنوان استاد در این دوره از کارگاه آل جلال تدریس می‌کند، به خبرنگار ایبنا گفت: من داور جایزه ادبی جلال آل احمد بودم. ادبیات اقلیمی و مباحث داستانی را در این دوره از کارگاه اقلیم قلم تدریس می‌کنم.

گودرزی افزود: نوقلمان اغلب کسانی هستند که بر روی داستان کار کرده‌اند و در دوره‌های قبلی نیز شرکت کرده و مقام آورده‌اند. شرکت در کارگاه آل جلال و دوره‌های اقلیم قلم را برای نوقلمان بسیار تاثیرگذار می‌دانم.

هجدهمین دوره کارگاه داستان‌نویسی از سوی خانه کتاب و ادبیات ایران با عنوان دوره «آل جلال» در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز برگزار شد. این کارگاه‌ها از سوم بهمن آغاز و در روزهای چهارم و پنجم بهمن ماه ۱۴۰۳ ادامه داشت.